Ongestoord surfen op het web kan al lang niet meer zonder bescherming. Een adblocker is een eerste hulpmiddel, maar als je de echt opdringerige websites een halt wilt toeroepen, dan heb je een soort firewall voor je browser nodig. Die bestaat: uMatrix. Met deze extensie krijg je meer grip op je online privacy.

Iedere keer dat je een webpagina bezoekt, doet je browser op de achtergrond allerlei extra aanvragen voor zaken waar de webpagina naar verwijst, zoals afbeeldingen, scripts, trackers, cookies en frames van diverse domeinen. Sommige daarvan zijn nuttig, andere vertragen het surfen of zijn een regelrechte aanval op je privacy.

De browserextensie uMatrix van Raymond Hill biedt daarvoor een oplossing: het is een soort firewall voor je browser waarmee je volledige controle krijgt over welke verbindingen je browser mag leggen. En dat werkt heel basaal: in de vorm van een matrix geef je per website aan welk type gegevens je browser precies van welk domein mag downloaden.

De browserextensie is te downloaden voor Firefox, Chrome of Opera. Standaard blokkeert uMatrix alles wat een webpagina van een derde domein wil downloaden. Daardoor blokkeer je niet alleen alle third-party trackers, maar ook heel wat nuttige scripts die op een externe server staan. Het zal dan ook niet lang duren voordat je op een website terechtkomt waarop iets niet werkt. Maar geen nood, want uMatrix maakt het heel eenvoudig om voor individuele websites te bepalen wat je blokkeert.

Klik op het pictogram van uMatrix in de werkbalk van je browser: het is een groen vierkantje met rode randen. Hoe meer uMatrix op de huidige pagina geblokkeerd heeft, hoe dikker die randen. Het getal dat je boven het vierkantje ziet, is het aantal geblokkeerde http-aanvragen van de huidige pagina. Dit geeft je al een idee van hoeveel er op de achtergrond gebeurt.

De eerste keer dat je op het icoontje klikt en daarmee de matrix opent, ben je misschien overrompeld: het ziet er inderdaad wat intimiderend uit, maar er zit een systeem in, en je zult het snel doorhebben. De kolommen beschrijven de typen gegevens waarover het gaat: cookies, css, afbeeldingen, media, scripts, xhr (XMLHttpRequest, maar ook de nieuwere Fetch API en WebSockets), frames en overige. De rijen beschrijven de domeinen waar de gegevens vandaan komen. De werking van uMatrix is nu heel eenvoudig uit te leggen: alle groene vakjes worden toegestaan; alle rode geblokkeerd.

Per website of globaal blokkeren

Voor elk van deze vakjes in de getoonde matrix kun je nu instellen of je ze wilt blokkeren of niet, en dat voor elke individuele website. Voordat je daarmee aan de slag gaat, dien je te weten dat uMatrix websites globaal kan blokkeren of alleen op het huidige domein. Als de domeinnaam links bovenaan blauw is, geldt je selectie voor dat domein; klik je op de asterisk (*) ernaast, dan zie (en maak) je een globale selectie die voor alle websites geldt.

Als je in de globale selectie iets blokkeert, wordt dat dus bij elke website geblokkeerd, tenzij je dat voor een specifieke website weer inschakelt. Zo kun je eenvoudig facebook.com en facebook.net overal blokkeren, behalve wanneer je een pagina op www.facebook.com bezoekt. Op deze manier kan Facebook geen profiel van je surfgedrag opbouwen, maar kun je Facebook nog wel gewoon zonder problemen bezoeken.

Voor we met uMatrix aan de slag gaan, is er nóg een ding wat je moet weten. De linkerbovenhoek van de matrix, met de cel ‘alle’, bepaalt het standaardgedrag van uMatrix. Na de installatie is dat vakje rood: dat betekent dat alles wordt geblokkeerd, tenzij je het expliciet toestaat. Dit is de veiligste instelling, maar als je het liever andersom wilt, dan kun je het vakje groen maken door erop te klikken. Alles wordt dan toegestaan, behalve hetgeen je expliciet blokkeert.

YouTube weer laten werken

Laten we eens kijken hoe we YouTube met uMatrix kunnen temmen. Dit proces kun je straks bij iedere website toepassen. Als je met uMatrix ingeschakeld YouTube bezoekt, zul je merken dat de website helemaal kapot is: als je op een video of kanaal klikt, werkt er niets, en als je naar onderen scrolt, worden er geen nieuwe video’s getoond.

Klik nu op het icoontje van uMatrix. Je ziet dat voor het huidige domein youtube.com en het subdomein www.youtube.com alle gegevenstypes toegestaan zijn en voor andere domeinen alleen css en afbeeldingen. Je ziet ook onmiddellijk wat er geblokkeerd is: een xhr bij s.ytimg.com en een xhr bij googleads.g.doubleclick.net.

Die laatste kunnen we al negeren: daarvan zien we al aan het domein dat het om een advertentie gaat, wat niet belangrijk is voor de werking van de website. Aangezien er allerlei links op de website van YouTube niet werken, kunnen we redeneren dat de xhr op s.ytimg.com daar misschien voor zorgt. Zou het weer werken als we dit toestaan?

Probeer het uit door in de bovenste helft van het vakje van de xhr op s.ytimg.com te klikken. Het vakje wordt dan donkergroen. Klik dan boven de matrix op het icoontje met de twee halfcirkelvormige pijlen om de pagina opnieuw te laden. Nadat de pagina vernieuwd is, werken de links naar de kanalen en de video’s. Open uMatrix weer en klik op het icoontje van het slotje bovenaan om je wijzigingen voor dit domein op te slaan.

©PXimport

Met het toestaan van de xhr van s.ytimg.com is nog niet alles opgelost. Klikken we namelijk op een video, dan zien we dat deze niet wordt afgespeeld. Het bekende cirkeltje dat we zien als onze netwerkverbinding te traag is, blijft maar draaien. Eén blik op uMatrix zegt genoeg: doordat we de xhr van s.ytimg.com toegelaten hebben, worden er nu talloze extra domeinen ingeladen en worden er tientallen xhr’s en enkele scripts geblokkeerd, vooral van subdomeinen van googlevideo.com, met namen als r3—sn-5hnedn7l.googlevideo.com.

Voor we dit gaan toestaan, is het nuttig even te kijken hoe je meer informatie over de geladen gegevens kunt verkrijgen: de logger van uMatrix. Dit verschijnt in een nieuw tabblad als je op het icoontje rechts bovenaan de matrix klikt. Daar zie je iedere aanvraag van elke webpagina die je open hebt staan in de browser, met het tijdstip, aanvragend domein, gegevenstype en aangevraagde url. Elke geblokkeerde url staat in het rood. In de afbeelding zie je dat al die geblokkeerde xhr’s van subdomeinen van googlevideo.com naar een pagina videoplayback verwijzen.

©PXimport

Dit beeld overtuigt ons ervan dat dit domein nodig is om de video’s in YouTube af te kunnen spelen. Keer terug naar de pagina van YouTube en maak de xhr-cel van googlevideo.com groen. Je ziet dat de xhr-cellen van alle subdomeinen van googlevideo.com, zoals r3—sn-5hnedn7l.googlevideo.com, nu lichtgroen worden. Donkergroen betekent dat je iets expliciet toegestaan hebt, lichtgroen dat iets impliciet toegestaan is omdat de toestemming overgeërfd wordt, in dit geval van het hoofddomein. Wil je meer privacy, klik dan in de onderste helft van de cookie-cel van youtube.com om de cookies van YouTube zelf te blokkeren. Sla je wijzigingen weer op.

Je kunt overigens ook alle gegevenstypes (behalve frames) van een domein in één keer toestaan door gewoon links op het domein te klikken. Zo kun je ook één specifiek gegevenstype voor alle domeinen in één keer toestaan door bovenaan op het gegevenstype te klikken. Maar deze aanpak raden we niet aan: het is beter om zo min mogelijk toe te staan.

Algemene instellingen

Zodra je enigszins gewend bent aan uMatrix, is het de moeite om eens in de instellingen van de extensie te duiken. Ze zitten wat verborgen: je opent ze door in de pop-up van uMatrix helemaal boven de matrix op uMatrix 1.3.16 (of welk versienummer jij draait) te klikken, waarna je een tabblad met het dashboard van uMatrix te zien krijgt.

Onder het kopje Privacy in de tab Instellingen vind je nog wat instellingen die je aangaande je privacy kunt regelen, zoals het verwijderen van sessiecookies na een aantal minuten inactiviteit. In het tabblad Middelen zie je welke hosts-bestanden uMatrix standaard inlaadt. Deze bestanden bevatten domeinen die standaard door uMatrix al in het globale bereik geblokkeerd worden. Het gaat dan om domeinen die bekend staan om het verspreiden van malware, advertenties en trackers.

Met een klik op Importeren… kun je extra hosts-bestanden toevoegen. Al deze bestanden worden automatisch door uMatrix bijgewerkt naar hun nieuwste versie.

©PXimport

Regelsetrecepten

Onder aan het tabblad Middelen vind je nog iets interessants: Regelsetrecepten. Deze sectie bevat een verzameling met regels voor een klein aantal populaire websites die je met één klik kunt toepassen op een website.

Ga bijvoorbeeld naar YouTube en open de pop-up van uMatrix. Klik dan op het icoontje van het puzzelstukje boven de matrix. Dan zie je drie verzamelingen met regels: Youtube no account, Youtube with account en Google reCaptcha. Deze drie verzamelingen worden getoond omdat ze in de ingeschakelde regelsetrecepten zitten en van toepassing zijn op het domein youtube.com. Klik je op een regelset, dan krijg je te zien welke regels ze bevatten. Op de wiki van uMatrix vind je uitleg over hoe je zelf zo’n regelsetrecept kunt maken.

Klik je op het downloadicoontje rechts, dan importeer je de regels. De regelset Youtube with acccount voegt bijvoorbeeld ook regels toe voor accounts.google.com zodat je op YouTube kunt inloggen; met onze in dit artikel opgestelde regels werkt dat niet. Als je geïmporteerde of zelf toegevoegde regels wilt terugdraaien, kan dat met het icoontje van het pijltje terug voor dat domein en met het dubbele pijltje terug voor alle nog niet opgeslagen wijzigingen.

Het is dan ook belangrijk dat je wijzigingen aan de filters van uMatrix één voor één test en die wijzigingen opslaat zodra je een aanpassing hebt gedaan die je wilt behouden. Zo kun je altijd eenvoudig terugkeren naar een toestand die werkt en geen overbodige regels heeft.

©PXimport

In het tabblad Mijn regels van het dashboard van uMatrix vind je alle permanente (opgeslagen) en tijdelijke regels die je in uMatrix ingesteld hebt. De permanente regels kun je exporteren naar een bestand en ook kun je regels uit een bestand importeren naar je tijdelijke regels.

Elke regel heeft een eenvoudige syntax, bijvoorbeeld 'youtube.com googlevideo.com xhr allow'. Dit wil zeggen: als de website youtube.com een xhr van de website googlevideo.com opvraagt, is dat toegestaan. Een * op een van eerste drie plaatsen (bron, bestemming en type) betekent ‘alles’. Meer details over de syntax vind je op eerdergenoemde wiki van uMatrix.

Wat als een website echt niet werkt met uMatrix?

Soms blijkt een website nadat je gegevens toegestaan hebt nog altijd niet te werken. De eerste oplossing is de webpagina te vernieuwen, iets wat je vaak snel vergeet te doen. Verder kan het legen van de browsercache of de website met Shift ingedrukt vernieuwen soms helpen, evenals de webpagina in een nieuw tabblad openen.

De logger van uMatrix zou vervolgens je eerste hulpmiddel moeten zijn om te kijken wat er geblokkeerd wordt waardoor een correcte werking van de website uitblijft. En als je er echt niet uitkomt, kun je in het uiterste geval de filtering van uMatrix voor het huidige domein tijdelijk uitschakelen door op het icoontje met de aan-uitknop boven de matrix te klikken. Let op: er wordt dan niets meer geblokkeerd, dus doe dit alleen als je de website echt vertrouwt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.