Ongestoord surfen op het web kan al lang niet meer zonder bescherming. Een adblocker is een eerste hulpmiddel, maar als je de echt opdringerige websites een halt wilt toeroepen, dan heb je een soort firewall voor je browser nodig. Die bestaat: uMatrix. Met deze extensie krijg je meer grip op je online privacy.

Iedere keer dat je een webpagina bezoekt, doet je browser op de achtergrond allerlei extra aanvragen voor zaken waar de webpagina naar verwijst, zoals afbeeldingen, scripts, trackers, cookies en frames van diverse domeinen. Sommige daarvan zijn nuttig, andere vertragen het surfen of zijn een regelrechte aanval op je privacy.

De browserextensie uMatrix van Raymond Hill biedt daarvoor een oplossing: het is een soort firewall voor je browser waarmee je volledige controle krijgt over welke verbindingen je browser mag leggen. En dat werkt heel basaal: in de vorm van een matrix geef je per website aan welk type gegevens je browser precies van welk domein mag downloaden.

De browserextensie is te downloaden voor Firefox, Chrome of Opera. Standaard blokkeert uMatrix alles wat een webpagina van een derde domein wil downloaden. Daardoor blokkeer je niet alleen alle third-party trackers, maar ook heel wat nuttige scripts die op een externe server staan. Het zal dan ook niet lang duren voordat je op een website terechtkomt waarop iets niet werkt. Maar geen nood, want uMatrix maakt het heel eenvoudig om voor individuele websites te bepalen wat je blokkeert.

Klik op het pictogram van uMatrix in de werkbalk van je browser: het is een groen vierkantje met rode randen. Hoe meer uMatrix op de huidige pagina geblokkeerd heeft, hoe dikker die randen. Het getal dat je boven het vierkantje ziet, is het aantal geblokkeerde http-aanvragen van de huidige pagina. Dit geeft je al een idee van hoeveel er op de achtergrond gebeurt.

De eerste keer dat je op het icoontje klikt en daarmee de matrix opent, ben je misschien overrompeld: het ziet er inderdaad wat intimiderend uit, maar er zit een systeem in, en je zult het snel doorhebben. De kolommen beschrijven de typen gegevens waarover het gaat: cookies, css, afbeeldingen, media, scripts, xhr (XMLHttpRequest, maar ook de nieuwere Fetch API en WebSockets), frames en overige. De rijen beschrijven de domeinen waar de gegevens vandaan komen. De werking van uMatrix is nu heel eenvoudig uit te leggen: alle groene vakjes worden toegestaan; alle rode geblokkeerd.

Per website of globaal blokkeren

Voor elk van deze vakjes in de getoonde matrix kun je nu instellen of je ze wilt blokkeren of niet, en dat voor elke individuele website. Voordat je daarmee aan de slag gaat, dien je te weten dat uMatrix websites globaal kan blokkeren of alleen op het huidige domein. Als de domeinnaam links bovenaan blauw is, geldt je selectie voor dat domein; klik je op de asterisk (*) ernaast, dan zie (en maak) je een globale selectie die voor alle websites geldt.

Als je in de globale selectie iets blokkeert, wordt dat dus bij elke website geblokkeerd, tenzij je dat voor een specifieke website weer inschakelt. Zo kun je eenvoudig facebook.com en facebook.net overal blokkeren, behalve wanneer je een pagina op www.facebook.com bezoekt. Op deze manier kan Facebook geen profiel van je surfgedrag opbouwen, maar kun je Facebook nog wel gewoon zonder problemen bezoeken.

Voor we met uMatrix aan de slag gaan, is er nóg een ding wat je moet weten. De linkerbovenhoek van de matrix, met de cel ‘alle’, bepaalt het standaardgedrag van uMatrix. Na de installatie is dat vakje rood: dat betekent dat alles wordt geblokkeerd, tenzij je het expliciet toestaat. Dit is de veiligste instelling, maar als je het liever andersom wilt, dan kun je het vakje groen maken door erop te klikken. Alles wordt dan toegestaan, behalve hetgeen je expliciet blokkeert.

YouTube weer laten werken

Laten we eens kijken hoe we YouTube met uMatrix kunnen temmen. Dit proces kun je straks bij iedere website toepassen. Als je met uMatrix ingeschakeld YouTube bezoekt, zul je merken dat de website helemaal kapot is: als je op een video of kanaal klikt, werkt er niets, en als je naar onderen scrolt, worden er geen nieuwe video’s getoond.

Klik nu op het icoontje van uMatrix. Je ziet dat voor het huidige domein youtube.com en het subdomein www.youtube.com alle gegevenstypes toegestaan zijn en voor andere domeinen alleen css en afbeeldingen. Je ziet ook onmiddellijk wat er geblokkeerd is: een xhr bij s.ytimg.com en een xhr bij googleads.g.doubleclick.net.

Die laatste kunnen we al negeren: daarvan zien we al aan het domein dat het om een advertentie gaat, wat niet belangrijk is voor de werking van de website. Aangezien er allerlei links op de website van YouTube niet werken, kunnen we redeneren dat de xhr op s.ytimg.com daar misschien voor zorgt. Zou het weer werken als we dit toestaan?

Probeer het uit door in de bovenste helft van het vakje van de xhr op s.ytimg.com te klikken. Het vakje wordt dan donkergroen. Klik dan boven de matrix op het icoontje met de twee halfcirkelvormige pijlen om de pagina opnieuw te laden. Nadat de pagina vernieuwd is, werken de links naar de kanalen en de video’s. Open uMatrix weer en klik op het icoontje van het slotje bovenaan om je wijzigingen voor dit domein op te slaan.

©PXimport

Met het toestaan van de xhr van s.ytimg.com is nog niet alles opgelost. Klikken we namelijk op een video, dan zien we dat deze niet wordt afgespeeld. Het bekende cirkeltje dat we zien als onze netwerkverbinding te traag is, blijft maar draaien. Eén blik op uMatrix zegt genoeg: doordat we de xhr van s.ytimg.com toegelaten hebben, worden er nu talloze extra domeinen ingeladen en worden er tientallen xhr’s en enkele scripts geblokkeerd, vooral van subdomeinen van googlevideo.com, met namen als r3—sn-5hnedn7l.googlevideo.com.

Voor we dit gaan toestaan, is het nuttig even te kijken hoe je meer informatie over de geladen gegevens kunt verkrijgen: de logger van uMatrix. Dit verschijnt in een nieuw tabblad als je op het icoontje rechts bovenaan de matrix klikt. Daar zie je iedere aanvraag van elke webpagina die je open hebt staan in de browser, met het tijdstip, aanvragend domein, gegevenstype en aangevraagde url. Elke geblokkeerde url staat in het rood. In de afbeelding zie je dat al die geblokkeerde xhr’s van subdomeinen van googlevideo.com naar een pagina videoplayback verwijzen.

©PXimport

Dit beeld overtuigt ons ervan dat dit domein nodig is om de video’s in YouTube af te kunnen spelen. Keer terug naar de pagina van YouTube en maak de xhr-cel van googlevideo.com groen. Je ziet dat de xhr-cellen van alle subdomeinen van googlevideo.com, zoals r3—sn-5hnedn7l.googlevideo.com, nu lichtgroen worden. Donkergroen betekent dat je iets expliciet toegestaan hebt, lichtgroen dat iets impliciet toegestaan is omdat de toestemming overgeërfd wordt, in dit geval van het hoofddomein. Wil je meer privacy, klik dan in de onderste helft van de cookie-cel van youtube.com om de cookies van YouTube zelf te blokkeren. Sla je wijzigingen weer op.

Je kunt overigens ook alle gegevenstypes (behalve frames) van een domein in één keer toestaan door gewoon links op het domein te klikken. Zo kun je ook één specifiek gegevenstype voor alle domeinen in één keer toestaan door bovenaan op het gegevenstype te klikken. Maar deze aanpak raden we niet aan: het is beter om zo min mogelijk toe te staan.

Algemene instellingen

Zodra je enigszins gewend bent aan uMatrix, is het de moeite om eens in de instellingen van de extensie te duiken. Ze zitten wat verborgen: je opent ze door in de pop-up van uMatrix helemaal boven de matrix op uMatrix 1.3.16 (of welk versienummer jij draait) te klikken, waarna je een tabblad met het dashboard van uMatrix te zien krijgt.

Onder het kopje Privacy in de tab Instellingen vind je nog wat instellingen die je aangaande je privacy kunt regelen, zoals het verwijderen van sessiecookies na een aantal minuten inactiviteit. In het tabblad Middelen zie je welke hosts-bestanden uMatrix standaard inlaadt. Deze bestanden bevatten domeinen die standaard door uMatrix al in het globale bereik geblokkeerd worden. Het gaat dan om domeinen die bekend staan om het verspreiden van malware, advertenties en trackers.

Met een klik op Importeren… kun je extra hosts-bestanden toevoegen. Al deze bestanden worden automatisch door uMatrix bijgewerkt naar hun nieuwste versie.

©PXimport

Regelsetrecepten

Onder aan het tabblad Middelen vind je nog iets interessants: Regelsetrecepten. Deze sectie bevat een verzameling met regels voor een klein aantal populaire websites die je met één klik kunt toepassen op een website.

Ga bijvoorbeeld naar YouTube en open de pop-up van uMatrix. Klik dan op het icoontje van het puzzelstukje boven de matrix. Dan zie je drie verzamelingen met regels: Youtube no account, Youtube with account en Google reCaptcha. Deze drie verzamelingen worden getoond omdat ze in de ingeschakelde regelsetrecepten zitten en van toepassing zijn op het domein youtube.com. Klik je op een regelset, dan krijg je te zien welke regels ze bevatten. Op de wiki van uMatrix vind je uitleg over hoe je zelf zo’n regelsetrecept kunt maken.

Klik je op het downloadicoontje rechts, dan importeer je de regels. De regelset Youtube with acccount voegt bijvoorbeeld ook regels toe voor accounts.google.com zodat je op YouTube kunt inloggen; met onze in dit artikel opgestelde regels werkt dat niet. Als je geïmporteerde of zelf toegevoegde regels wilt terugdraaien, kan dat met het icoontje van het pijltje terug voor dat domein en met het dubbele pijltje terug voor alle nog niet opgeslagen wijzigingen.

Het is dan ook belangrijk dat je wijzigingen aan de filters van uMatrix één voor één test en die wijzigingen opslaat zodra je een aanpassing hebt gedaan die je wilt behouden. Zo kun je altijd eenvoudig terugkeren naar een toestand die werkt en geen overbodige regels heeft.

©PXimport

In het tabblad Mijn regels van het dashboard van uMatrix vind je alle permanente (opgeslagen) en tijdelijke regels die je in uMatrix ingesteld hebt. De permanente regels kun je exporteren naar een bestand en ook kun je regels uit een bestand importeren naar je tijdelijke regels.

Elke regel heeft een eenvoudige syntax, bijvoorbeeld 'youtube.com googlevideo.com xhr allow'. Dit wil zeggen: als de website youtube.com een xhr van de website googlevideo.com opvraagt, is dat toegestaan. Een * op een van eerste drie plaatsen (bron, bestemming en type) betekent ‘alles’. Meer details over de syntax vind je op eerdergenoemde wiki van uMatrix.

Wat als een website echt niet werkt met uMatrix?

Soms blijkt een website nadat je gegevens toegestaan hebt nog altijd niet te werken. De eerste oplossing is de webpagina te vernieuwen, iets wat je vaak snel vergeet te doen. Verder kan het legen van de browsercache of de website met Shift ingedrukt vernieuwen soms helpen, evenals de webpagina in een nieuw tabblad openen.

De logger van uMatrix zou vervolgens je eerste hulpmiddel moeten zijn om te kijken wat er geblokkeerd wordt waardoor een correcte werking van de website uitblijft. En als je er echt niet uitkomt, kun je in het uiterste geval de filtering van uMatrix voor het huidige domein tijdelijk uitschakelen door op het icoontje met de aan-uitknop boven de matrix te klikken. Let op: er wordt dan niets meer geblokkeerd, dus doe dit alleen als je de website echt vertrouwt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Amerikaanse koelkasten bieden veel ruimte voor al je etenswaren en bieden een ruime vriesmogelijkheid. De door ons gevonden koelkasten hebben allemaal een eigen ijsblokjesmaker in de kastdeur geïntegreerd, zodat je snel en gemakkelijk ijs in je drinken kunt doen, mocht je daar nu behoefte aan hebben met deze frissere dagen natuurlijk.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

Op zoek naar (last-minute) inspiratie voor de feestdagen? We hebben 17 gadgets en techcadeaus voor je gespot waarmee je iedereen blij maakt. Uiteraard denken we ook aan je portemonnee: we hebben gekeken naar cadeaus van maximaal ongeveer 200 euro. Fijne feestdagen!