DE PRIJSVERSCHILLEN TUSSEN DE AANBIEDERS ZIJN GROOT, MAAR IS DUUR OOK BETER? Muziek downloaden via p2p-programma's is niet altijd een goed idee: niet alleen is de kwaliteit vaak slecht, bovendien is het illegaal. Legaal downloaden dus! Musicmatch, Circuit- City.com, Napster, Rhapsody en ga zo maar door – in de VS zijn online muziekwinkels talrijk en heel gewoon. In Nederland begint het er – eindelijk – ook op te lijken, zeker nu marktleider iTunes Music Store de concurrentie met de rest aangaat. Wat bieden ze en wat kunnen we nog meer verwachten?

Jarenlang klaagden de platenmaatschappijen steen en been: online piraterij zou miljoenen dollars kosten. Maar een prettig werkend, legaal alternatief boden ze niet. Pas heel laat kwamen de grote maatschappijen met een soort online muziekverhuur in de VS: je kon een abonnement afsluiten om naar muziek te luisteren. Zodra je niet meer betaalde, kon je de muziek niet meer afspelen. Dat sloeg niet aan. Ondertussen werkte Apple aan een à la carte muziekwinkel, een concept dat wel bleek aan te slaan en dat leidde tot een groot aanbod van online muziekwinkels waar je gewoon digitale muziek kunt kopen en downloaden. Het is opmerkelijk dat die winkels vooral gemaakt zijn door de meest uiteenlopende bedrijven (van warenhuizen tot computerbouwers) en nauwelijks door de platenmaatschappijen zelf. MUZIEKPIONIER Computerfabrikant Apple heeft een klein marktaandeel wat betreft computers (nog geen 5 procent), maar met zijn iTunes Music Store voert Apple de boventoon, dankzij de visie van Apple-baas Steve Jobs. In januari 2001 verscheen versie 1 van iTunes en in oktober van dat jaar de eerste iPod. De meeste concurrenten lagen nog te slapen toen Apple eigenwijs verder ging, lange tijd met de muziekindustrie onderhandelde en in de loop van 2003 de Amerikaanse iTunes Music Store opende. Na ongeveer vijftien maanden verkocht die winkel het honderdmiljoenste liedje. Apple claimt een marktaandeel van zeventig procent – tientallen andere Amerikaanse online muziekwinkels moeten het met een veel kleiner stuk van de taart doen. RECHTEN Nederland moest langer wachten op de online muziekmarkt. Dat had vooral juridische redenen. Rechten die in Amerika zijn geregeld, gelden doorgaans niet voor de rest van de wereld. In elk Europees land moesten nieuwe afspraken worden gemaakt en bovendien zouden de afspraken ook vertraging hebben opgelopen omdat veel platenmaatschappijen hun zaakjes niet op orde hadden. Het aanbod is in Nederland ook niet direct even groot als in de VS. Ook dat heeft met rechten te maken. Overigens geven die verschillende rechtenkwesties wel eens kleine problemen voor de klant: zo zijn er bijvoorbeeld cd's die je helemaal kunt downloaden, behalve dan dat ene liedje, waarvan de rechten in handen zijn van een andere componist. GROEIEND AANBOD Niet alleen het aanbod van muziek groeit, ook het aantal winkels. Er zijn enkele buitenlandse sites die ereldwijd zaken doen. eMusic biedt alleen muziek van kleinere platenmaatschappijen, de zogenaamde independents, en richt zich op de 'underground' en de wat fanatiekere muziekfan. Weblisten (in Spanje) en Allofmp3 (in Rusland) bieden muziek tegen bodemprijzen. De muziekindustrie is er nog niet helemaal uit of beide diensten volledig legaal zijn. Winkels van eigen bodem zijn de Free Record Shop en Yeahronimo en vanaf oktober zou ook de Nederlandse versie van Apple's iTunes Music Store geopend moeten zijn. Verder bieden Ilse, Planet Internet, Chello, Tiscali en MTV online muziek te koop aan, alle via dezelfde winkel van OD2. OD2 gaat waarschijnlijk aan meer bedrijven leveren, waardoor het aanbod uit oogpunt van de consument nog verder zal toenemen. In de tabel vindt u welke aanbieders er nu in Nederland zijn, welke mogelijkheden ze hebben en wat de kosten daarvan zijn. BINNENKOMERS Het aanbod kan nog verder toenemen wanneer een aantal bekende muziekaanbieders ook in Nederland actief wordt. We hebben een aantal van deze muziekaanbieders benaderd met de vraag wanneer ze naar Nederland komen, maar de meeste willen er niet veel over loslaten. Een woordvoerder van Napster kon nog geen datum noemen, maar dat Napster naar Nederland zal komen met een abonnementensysteem, staat vast. Napster sloot in de VS al overeenkomsten met universiteiten en het leger: studenten en militairen kunnen er tegen gereduceerd tarief muziek aanschaffen. Een woordvoerder van Musicmatch zegt weinig met veel woorden, maar het klinkt alsof Musicmatch op den duur toch ook wel naar Nederland komt. Microsoft biedt samen met Noordzee FM een downloadservice maar had verder 'geen nieuws' te melden of er ook een MSN-muziekwinkel in Nederland zal komen. Verder is het niet onwaarschijnlijk dat SonyConnect ('geen commentaar') naar Nederland komt en dat RealNetworks haar Rhapsody-muziekwinkel ook buiten de VS zal gaan exploiteren. RUZIE Dat het niet allemaal koek en ei is in de online muziekhandels, blijkt uit de ruzie tussen RealNetworks en Apple. RealNetworks opende in augustus de Rhapsody-muziekwinkel en verkocht in een week tijd 1 miljoen beveiligde muziekdownloads. Het succes is mede te danken aan een openingsactie, waarbij alle muziek voor de halve prijs werd aangeboden. Bovendien is de muziek op meer dan honderd draagbare muziekspelers te beluisteren, waaronder Apple's iPod. RealNetworks ontleedde en gebruikte Apple's beveiligingstechniek zonder daarvoor toestemming te vragen. Apple betitelde het als de 'tactiek en ethiek van een hacker', maar volgens RealNetworks is het aan de consumenten en niet aan Apple wat ze op hun iPod willen hebben. Vervolgens verscheen er de site Freedom of Music Choice (www.freedomofmusicchoice. org), die zich voordoet als onafhankelijke consumentenhulp op het gebied van digitale muziek. De website zou slechts gesponsord zijn door RealNet- WAT WILT U BETALEN? Een tijdje geleden vroegen we u in onze poll wat u een redelijke prijs vindt voor een muzieknummer. Van de 1096 mensen is meer dan de helft bereid tot €0,25 te betalen voor een muzieknummer. WAT WILT U BETALEN? 0 100 200 300 400 500 600 tot 0.25 0,25-0,50 0,50-0,75 0,75-1,00 1,00-1,50 DRAAGBARE MUZIEK? Niet alle muziek uit online muziekwinkels speelt op alle draagbare spelers. Wma-bestanden spelen niet op een iPod, maar zijn wel weer te converteren met behulp van iTunes, zodat de iPod ze wel kan afspelen. Aac-bestanden uit de iTunes Music Store spelen op geen enkele andere draagbare speler dan de iPod. Beveiligde wma-bestanden spelen slechts op sommige portable players die de beveiliging van Microsofts DRM ondersteunen. Muziek uit een online winkel die op cd is gebrand, is op dat schijfje niet meer beveiligd, en is vervolgens weer te rippen en past dan weer op veel spelers, maar dat is wel omslachtig. Kortom: voordat u online muziek gaat kopen, moet u misschien even nadenken over welke draagbare speler u wilt hebben. En/of andersom. AANBIEDERS IN NEDERLAND Aanbieder Website Prijs per liedje Prijs per cd Aanbod Bestandsformaat (drm*) en bitrate Aantal computers om af te spelen Brandbaarheid Draagbare speler Betaalwijze Software Allofmp3 www.allofmp3.net Afhankelijk van bitrate/grootte van bestand: ca. $ 0,05 per liedje 1) In cd-kwaliteit ca. €1 per cd Ruim 225.000 liedjes Onbeveiligde mp3, Ogg Vorbis, mpeg4 aac en wma. 5) 128 tot 320 kbps Onbeperkt Onbeperkt op cd te branden 7) Afspeelbaar op een onbeperkt aantal players Creditcard, PayPal en WebMoney Geen eMusic www.emusic.com Afhankelijk van abonnement: €0,18 tot €0,21 per liedje 2) Afhankelijk van abonnement: ca. €1,80/cd 450.000 liedjes van onafhankelijke platenmaatschappijen Mp3 zonder drm 192 kbps Onbeperkt Onbeperkt op cd te branden Afspeelbaar op een onbeperkt aantal players Creditcard eMusic Download Manager Free Record Shop www.frs.nl €0,89 tot €1,19 €8,99 tot €12,99 250.000 liedjes, zou voor het eind van het jaar een half miljoen moeten zijn Wma-9 met Windows Media drm 192 kbps (enkele ook 128 kbps) Een (zal op korte termijn naar drie gaan) Verschilt per liedje/platenmaatschappij Verschilt per download 8) 0900 (telefoon), creditcard, automatische incasso, Tootz, Minitix en Way2Pay In ontwikkeling. iTunes Music Store www.apple. com/nl €0,99 €9,99 Meer dan 1 miljoen liedjes Aac met Fairplay-drm. 128 kbps Drie Zeven keer 6) Alleen op Apple iPod Creditcard iTunes, complete digitale jukebox OD2 (zie voetnoot 9) www.ondemanddistribution. com €0,99 tot €1,29, bij prepaid- pakket vanaf €0,50 €11,99 350.000 liedjes, moet aan het eind van het jaar 1,3 miljoen zijn Wma-9 met Windows Media drm 128 kbps Vier Verschilt per maatschappij van 1 tot 10 keer Onbeperkt aantal players, die wel het drm moeten ondersteunen Creditcard, Firstgate (www.firstgate.nl) en Bibit Eigen downloadmanager Weblisten www.weblisten.com Ca. €0,70 per liedje, met abonnement veel minder 3) Met voucher kost een cd ca. €7, met abonnement ca. €0,38 4) 300.000 liedjes Mp3 en wma, zonder drm 128 kbps (wma) en 192 kbps (mp3) Onbeperkt Onbeperkt 7) Afspeelbaar op onbeperkt aantal players Creditcard en bankoverschrijving via www.museekster.com Eigen downloadmanager Yeahronimo www.yeahronimo.nl €0,99 tot €1,50 Gemiddeld €12 300.000 liedjes, ook lokale muziek Wma-9 met Windows Media drm 192 kbps Drie Negen keer Afspeelbaar op 3 tot 5 players Creditcard, Rabobank Direct, Way-to-Pay (ING), Minitix, Softpay, Wallie Card, sms Downloadtool is in de maak works, maar blijkt volledig in handen van deze muziekaanbieder. RealNetworks zegt dan wel dat de consument moet kunnen kiezen, maar ondertussen is Harmony, de techniek achter Rhapsody, slechts beschikbaar voor één besturingssysteem: Windows, en niet voor Mac OS of Linux. Het zal Real- Networks dan ook niet te doen zijn om de vrije keuze van de consument, maar om het geld van die consument. Apple wil natuurlijk zijn marktaandeel niet uit handen geven. Voor Apple staat er meer dan een muziekwinkel op het spel: Apple's iPod zou goed zijn voor ongeveer dertig procent van het marktaandeel van draagbare spelers. De Music Store is hét middel om nog meer iPods te verkopen en een nog groter marktaandeel in handen te krijgen. En uiteindelijk zou dat ook weer kunnen leiden tot de verkoop van meer Macintosh computers. Apple zit domweg niet te wachten op een Rhapsody en meldde dat de Rhapsody- downloads in de toekomst niet meer afgespeeld kunnen worden op de iPod. De vraag is of Apple zijn iPod dicht kan houden voor de concurrentie: de muziekindustrie dringt al langer aan op uniforme distributie van digitale muziek. PCM CONCLUSIE Online muziekwinkels waar u legaal muziek kunt aanschaffen komen langzaam van de grond in Nederland. Struikelblokken zijn nog de compatibiliteit en de rechtenkwesties. Als dat is geregeld kan er meer concurrentie ontstaan, en dat is goed voor de consument. De consument zal uiteindelijk elf bepalen welke muziekwinkel beter is dan de rest, en beter dan een p2p-netwerk.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Amerikaanse koelkasten bieden veel ruimte voor al je etenswaren en bieden een ruime vriesmogelijkheid. De door ons gevonden koelkasten hebben allemaal een eigen ijsblokjesmaker in de kastdeur geïntegreerd, zodat je snel en gemakkelijk ijs in je drinken kunt doen, mocht je daar nu behoefte aan hebben met deze frissere dagen natuurlijk.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

Op zoek naar (last-minute) inspiratie voor de feestdagen? We hebben 17 gadgets en techcadeaus voor je gespot waarmee je iedereen blij maakt. Uiteraard denken we ook aan je portemonnee: we hebben gekeken naar cadeaus van maximaal ongeveer 200 euro. Fijne feestdagen!