ID.nl logo
Intel Z490-moederborden getest
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Intel Z490-moederborden getest

De tiende generatie Intel Core-processors voor desktop-pc’s is op de markt. Processors die meer cores en threads hebben en hogere kloksnelheden dan ooit tevoren. Tegelijkertijd gaat het inmiddels om de vijfde vernieuwing van de in 2015 gelanceerde Skylake-architectuur. Lukt het Intel om deze technologie nog één keer nieuw leven in te blazen? Omdat Intel het vooral van high-end-pc’s moet hebben, richten we ons in deze test specifiek op de Z490-moederborden die je nodig hebt om het maximale uit de processor te halen.

Na een gezapig decennium waarin Intel feitelijks niets hoefde te doen anders dan hun product elk jaar een klein beetje sneller te maken, kwam daar met de introductie van AMD’s Ryzen abrupt een einde aan. Intel moest eind 2017 afstappen van het in 2009 (!) geïntroduceerde concept dat een Core i7 een quadcore met hyperthreading is, een Core i5 een quadcore en een i3 een dualcore met hyperthreading. Intel voegde meer cores toe en wist door optimalisaties de prestaties per core nog wat hoger te houden dan AMD. Drie jaar later zien we Intel eigenlijk weer hetzelfde trucje toepassen: meer cores die iets sneller zijn. Opvallend is dat inmiddels alle Core-processors van de tiende generatie hyperthreading hebben (met uitzondering van de Celerons); hierdoor kunnen er kortgezegd twee taken per core worden uitgevoerd. Dat is overigens niet uniek, AMD biedt op veel van de Ryzen-processors met simultaneous multithreading een vergelijkbare technologie.

Stuk voor stuk krachtige processors

De combinatie van verbeteringen leidt er toe dat de rekenkracht van de Intel-cpu’s wel degelijk significant is toegenomen ten opzichte van een paar jaar geleden. Zelfs de Core i3 is tegenwoordig een quadcore met hyperthreading en sneller dan de quadcore Core i7-cpu’s uit 2016. Dat houdt in dat je zelfs met ‘slechts’ een Core i3 al prima uit de voeten kunt met videobewerking. De Core i5 is nu een 6-core-processor met hyperthreading. Ook dat is een belangrijke stap. Sommige games kwamen bij de vorige generatie Core i5 al een beetje in de knel dankzij een gebrek aan threads. Met 12 threads is de Core i5 weer een uitstekende processor voor gamen en algemeen gebruik. Wil je meer? De Core i7 heeft nu 8 cores en de nieuwe Core i9 bevat er zelfs 10. Met uitzondering van extreme niche-doeleinden kun je met een nieuwe i7 of i9 alles doen.

Productieprocedé

De tiende generatie Core-processors zijn dus beter dan de vorige generaties. Maar zodra we ze gaan vergelijken met AMD’s Ryzen 3000-cpu’s, krijgt Intel het toch lastig. AMD biedt tenslotte vaak meer cores voor hetzelfde geld. Een veel groter probleem voor Intel is dat AMD een efficiënter en moderner 7nm-productieprocedé tot zijn beschikking heeft. Intel gebruikt nog altijd de uit 2015 stammende 14nm-Skylake-technologie. Optimalisaties zijn mooi, maar een grote sprong in efficiëntie moet komen uit een nieuwe architectuur en verkleining van het productieprocedé. Iets waar Intel al tijden moeilijkheden mee heeft.

©PXimport

Onzuinig en warm

De toevoeging van extra cores en hogere snelheden op dezelfde oudere technologie heeft twee serieuze gevolgen: een hoger energieverbruik en hogere warmteproductie. Een hoger stroomverbruik is natuurlijk niet wenselijk, maar uiteindelijk vallen de verschillen in het totale energieverbruik tussen moderne pc’s wel mee. De extra warmte is wél een serieus probleem, zeker bij de Intel Core i9-10900K die 10 snelle cores op een relatief klein oppervlakte bevat. Zelfs middenklasse processorkoelers rond de 60 euro hebben moeite om dit beest te temmen. Idealiter combineer je deze processor met een luxe luchtkoeler zoals een Noctua NH-D15 of waterkoeling. Deze kost zo’n 100 euro, bovenop je 549 euro kostende Core i9. En dat terwijl de 439 euro kostende AMD Ryzen 9 3900X (12 cores) prima werkt met een middenklasse koeler van een paar tientjes.

©PXimport

Puur op naamsbekendheid?

Kortom, Intel staat onder enorme druk. En niet alleen voor de duurste Core i9: de Intel Core i5-10400 kost zo’n 200 euro en de overklokbare i5-10600K bijna 300 euro. AMD zet daar een maar iets tragere Ryzen 5 3600 tegenover, die slechts 169 euro kost. En de Intel Core i7-10700K (8 cores, 16 threads) kost je 399 euro, terwijl een AMD Ryzen 7 3700X (ook 8 cores, 16 threads) slechts 289 euro kost.

Dat zijn forse verschillen, waarbij Intel het dus ook moet afleggen op efficiëntie. Wat Intel nog wel in handen heeft zijn de prestaties per core en zijn naamsbekendheid. Dat laatste is eigenlijk een slecht verkoopargument, maar de realiteit is dat het voor sommige koper meeweegt. Is er nog een echt objectief argument te bedenken om voor Intel te kiezen? Dat is eigenlijk alleen het spelen van games. In de meeste games presteert een Intel-cpu simpelweg net wat beter dan een AMD-cpu. Maar het is een zware opgave voor Intel om te kunnen concurreren met AMD, dat in alle taken op gamen na beter presteert voor minder geld. Vermoedelijk komt Intel er gezien hun naamsbekendheid nog wel één jaartje mee weg, maar dan zul het bedrijf toch echt met iets nieuws moeten komen.

Nieuw in Z490?

Hoewel we veel theorieën hebben over de noodzaak of het nut van een nieuwe socket (waar de nieuwe processors nota bene zijn gebaseerd op bestaande techniek) is de bittere realiteit dat het simpelweg zo is. Een nieuwe generatie moederborden brengt normaliter ook wat nieuwe mogelijkheden met zich mee. Dat lijstje is deze keer kort en vooral netwerkgerelateerd: wifi 6 is op praktisch alle Z490-borden aanwezig en het gros van de moederborden biedt nu een multigigabit-netwerkaansluiting. De borden zijn in de regel wel duurder geworden ten opzichte van de vorige generatie. Voordat je dat afschrijft als een ordinaire prijsverhoging moeten we wel opmerken dat ze kwalitatief ook wel degelijk beter zijn geworden. Zo krijg je een betere stroomvoorziening en meer aansluitingen dan voorheen.

©PXimport

Stroomvoorziening

De stroomvoorziening, soms ook vrm genoemd, is cruciaal voor een stabiele werking van je systeem. Hoe zwaarder de cpu, hoe zwaarder de stroomvoorziening moet zijn. We maken bij de beoordeling geen onderscheid tussen een goede of ‘nog betere’ stroomvoorziening, want zolang je moederbord niet kan oververhitten maakt het in de praktijk gewoon niet uit. Waar je ook goed op moet letten, zijn de mogelijkheden die het moederbord biedt zoals de aansluitingen of overklokopties. Zo kom je tot het beste moederbord voor jou: de stroomvoorziening moet voldoen voor jouw cpu en het bord moet de mogelijkheden hebben die jij nodig hebt. Een duurder moederbord kopen dan een model dat aan je eisen voldoet heeft immers weinig zin.

Het beste budget Z490-bord (tot 200 euro)

Slechts 3 van de 21 moederborden kosten minder dan 200 euro, alle drie van Gigabyte. MSI en ASUS richten zich kennelijk liever op de liefhebber die iets meer wil uitgeven. Het lagere prijspunt heeft uiteraard consequenties. Zo hebben deze borden geen interne usb-c-header voor behuizingen met usb-c, zijn er maar 4 of 5 fan-headers waar luxere borden er al snel 8 hebben, en ontbreken snellere netwerkaansluitingen en wifi 6.

De vraag is of je die zaken echt nodig hebt? Zo niet, dan is de 164 euro kostende Gigabyte Z490M Gaming X een mooi voorbeeld van een moederbord dat simpelweg voldoet zonder dat hij de hoofdprijs kost. De stroomvoorziening kan een Intel Core i9-10900K met een lichte overklok aan, iets wat bij de nog goedkopere Z490M net wat krap is, zeker als je behuizing niet bijzonder goed koelt. De iets duurdere Gigabyte Z490 Gaming X UD is een goed alternatief als je iets meer usb-poorten achterop wilt, maar voor die prijs (ca. 200 euro) komen betere borden in zicht.

©PXimport

Gigabyte Z490M Gaming X

Prijs
€ 164,-
Websitewww.gigabyte.com7Score70

  • Pluspunten

  • Stroomvoorziening voor Core i9

  • Prijs

  • Minpunten

  • Geen usb-c-header

  • Relatief weinig fan-headers

Het beste middenklasse Z490-bord (200-275 euro)

Voor een ideaal middenklasse bord zoeken we een totaalplaatje: een usb-c-aansluiting voor op je behuizing, een stroomvoorziening om ook een Core i9 stevig mee te overklokken en veel fan- en rgb-aansluitingen. De MSI Z490 Tomahawk (204 euro) biedt dat totaalplaatje en heeft zelfs twee netwerkaansluitingen waarvan één 2,5 gigabit biedt. Voor veel gamesystemen en zelfs werkstations zien we weinig reden om meer uit te geven. Wil je per se wifi, dan is de ASUS TUF Gaming Z490-Plus WiFi met 224 euro de voordeligste optie, al is die op andere vlakken iets minder luxe dan de Tomahawk. De ASUS Z490-A is wel luxer en heeft betere software om de rgb-verlichting van je pc te beheren, maar daar betaal je een forse meerprijs voor (totaal 269 euro). Hardwarematige voordelen maken de Gigabyte Z490 Vision G een interessante keuze als je wat meer kunt uitgeven. Met 239 euro is dit bord nog redelijk betaalbaar, mar hij komt als enige in dit segment met extra veel usb-headers (10) en drie sloten voor m.2-ssd’s.

MSI MAG Z490 Tomahawk

Prijs
€ 204,-
Websitewww.msi.com8Score80

  • Pluspunten

  • Twee lan-aansluitingen

  • Usb-c-header

  • Goede stroomvoorziening

  • Minpunten

  • Geen wifi

  • Rgb-software matig

Het beste high-end Z490-bord (275-350 euro)

Omdat meer uitgeven dan de 204 euro die de Z490 Tomahawk kost zelden echt nodig is, zoeken we bij duurdere high-end borden vooral naar échte luxe of eigenschappen die specifieke wensen echt beter maken. Moederborden zoals de Gigabyte Z490 Aorus Pro AX zijn objectief gezien uitstekend, maar vallen tussen wal en schip wanneer goedkopere alternatieven al gewoon goed zijn, en iets duurdere alternatieven weer wat echte voordelen hebben.

De MSI MEG Z490 Unify is een positieve uitschieter omdat hij een extreme (en dure) stroomvoorziening heeft. Dat wordt aangevuld met veel extra opties die het overklokkers makkelijker maken om hun processors tot het uiterste te pushen. Met de MEG Z490 Unify blijft die combinatie met 329 euro bovendien redelijk betaalbaar.

De ASUS Z490-E Gaming (309 euro) heeft niet één specifieke eigenschap dat verklaart waarom dit moederbord zo’n honderd euro duurder is dan de Tomahawk. Maar het feit dat ASUS ook softwarematig de puntjes op de i weet te zetten (vooral de rgb-software van MSI moet echt beter) plus het feit dat de Z490-E Gaming in praktisch elk opzicht (fan-headers, wifi 6, usb-c, snelle lan-aansluiting, veel usb-poorten achterop) een heel compleet moederbord is, maakt hem wel interessant voor iedereen die liever iets meer betaald voor een ASUS.

©PXimport

MSI MEG Z490 Unify

Prijs
€ 329,-
Websitewww.msi.com9Score90

  • Pluspunten

  • Extreme stroomvoorziening

  • Uitgebreide overklokmogelijkheden

  • Redelijke prijs

  • Minpunten

  • Rgb-software matig

Het beste prosumer-klasse Z490-bord (375-500 euro)

Het zijn die puntjes op de i die in het voordeel van ASUS zijn zodra we naar duurdere moederborden kijken. Met zo’n hoge prijs komt de verwachting van perfectie en ook kleine softwarematige onvolkomenheden gaan dan wegen. ASUS zet juist vol in op zijn software, met nieuwe trucjes om je pc zichzelf slim te laten overklokken of een goede balans te vinden tussen koeling en geluidsproductie.

De ASUS ROG Maximus XII Hero (Wi-Fi) van 449 euro is het toppunt van een overcompleet en goed uitgewerkt moederbord voor de échte liefhebber. De stroomvoorziening kan extreem overklokken aan, de mogelijkheden zijn overcompleet met onder meer drie m.2-sloten, veel usb-poorten, veel interne headers en zelfs een 5gigabit-netwerkaansluiting. We vinden bijna 450 euro wel érg veel geld voor een moederbord, maar dan heb je wel alle toeters en bellen.

In deze prijsklasse verdient ook de ASUS ProArt Z490-Creator 10G aandacht: het goedkoopste Z490-bord met een 10Gbit-netwerkaansluiting en een thunderbolt-poort, mocht je dat zoeken. Let wel op dat je voor die 384 euro op andere fronten een iets minder luxe bord krijgt.

©PXimport

ASUS ROG Maximus XII Hero (Wi-Fi)

Prijs
€ 449,-
Websitewww.asus.com10Score100

  • Pluspunten

  • Goede software

  • Extreme stroomvoorziening

  • Drie m.2-sloten

  • 5Gbit-netwerkaansluiting

  • Minpunten

  • Prijs

Het beste itx-bord met Z490-chipset

Tegenwoordig zijn de zogenoemde small form factor (sff) of itx-computers populair. Compacte systemen die elegant op een bureau passen. Daarvoor is een compact itx-moederbord gewenst. De premiumpositie van deze minicomputers leidt ertoe dat fabrikanten deze moederborden ook duidelijk liefde geven. Zowel de modellen van Gigabyte als ASUS zijn uitstekend uitgevoerd, met een stevige stroomvoorziening die een Core i9 prima aankan en plek voor twee m.2-ssd’s wat in compacte systemen echt geen gegeven is. Het compacte formaat maakt van het itx-segment wel het segment van onvermijdelijke beperkingen, zo heb je nooit veel usb-poorten achterop en het valt niet mee om alle benodigde componenten op een klein bord te passen. Gigabyte heeft dat in onze optiek het best gedaan, door met slimme adapterkabeltjes nog net wat meer aansluitingen te bieden dan zijn concurrent. Ook het feit dat ASUS een kleine fan toevoegt aan de stroomvoorziening, terwijl Gigabyte even goed presteert zonder is een overweging. Hoe minder bewegende onderdelen hoe beter. De Gigabyte Z490i Aorus Ultra is ook nog eens ruim 50 euro voordeliger en dat alles maakt hem ons favoriete itx-model.

Schrijf de ASUS niet af, want deze koelt beide ssd’s, terwijl Gigabyte slechts één ssd koelt. Dit is wel een puntje als je voor extreem snelle ssd’s gaat. Daarnaast heeft ASUS wederom het voordeel van de betere rgb-software. Als de kleine verschillen in aansluitingen niet relevant zijn en je geen bezwaar hebt tegen een wat hogere prijs, dan is de ASUS Z490-I Strix Gaming ook gewoon een uitstekende keuze.

©PXimport

Gigabyte Z490i Aorus Ultra

Prijs
€ 264,-
Websitewww.gigabyte.com9Score90

  • Pluspunten

  • Goede stroomvoorziening

  • Twee m.2-sloten

  • Slimme adapterkabeltjes

  • Minpunten

  • Maar één m.2-slot gekoeld

Het ultieme Z490-bord?

Meer dan circa 300 euro uitgeven is zelden nodig, maar soms zijn er echt veeleisende gebruikers die prima kunnen beargumenteren waarom ze bereid zijn richting de 400 tot 500 euro uit te geven. De duurste Z490-moederborden naderen echter de 900 euro en dan zijn we echt door onze objectieve argumenten heen. We zien vier stuk voor stuk prachtige en echt uitstekende moederborden, maar die moeten het allemaal hebben van de koper die gewoon per se iets wil hebben waar anderen jaloers op zullen zijn.

Zo voegen de MSI MEG Z490 Godlike en de ASUS ROG Maximus XII Extreme oled-schermpjes toe voor meer informatie en animaties als je dat graag wilt. De ASUS ROG Maximus XII Apex biedt nog extremere overklokmogelijkheden en de ASUS ROG Maximus XII Formula heeft een waterblok op de stroomvoorziening zodat je daar wat water door ziet stromen met een waterloop. Louter voor koeling zou de Hero al voldoende zijn. De Extreme van ASUS (met inderdaad extreem veel aansluitingen) valt in de tabel het meest op. En de Gigabyte Z490 Aorus Xtreme valt visueel het meest op doordat veel metaal toegevoegd is en alle aansluitingen op de zijkant zijn gepositioneerd. Prachtige zaken als je niet weet wat je met je geld moet doen, maar om deze borden aan te bevelen gaat ons te ver.

Conclusie

De Z490-moederborden zijn over het algemeen duurder dan borden voor de vorige generatie processors. Het goede nieuws is daarbij wel dat alle fabrikanten de stroomvoorzieningen tegenwoordig heel serieus nemen. Op de allergoedkoopste optie na, is elk moederbord prima in staat om zelfs een Intel Core i9-10900K te overklokken, waardoor jij je voor je nieuwe pc simpelweg kan richten op welke mogelijkheden je echt nodig hebt. Onze eerdere aanbevelingen (zowel die met een keurmerk als de modellen die we in de tekst noemen) zijn de borden die in de bredere zin positief opvallen en we zouden als eerste die bekijken of ze bij jou passen. Maar elk van de borden kan in theorie een prima koop zijn als de mogelijkheden beter bij jou passen. Let daarbij ook op tijdelijke deals, zoals kortingsacties of gratis spellen, die voldoende kunnen zijn om je richting een alternatief te laten gaan.

©PXimport

En ASRock?

Traditioneel was ook ASRock, die samen met Gigabyte, MSI en ASUS de grote vier vormt, een fanatieke inzender van (veelal betaalbare) moederborden. Voor deze test werd echter geen enkel product ingezonden. Daar dachten we in eerste instantie niet veel van … tot we allerlei overwegend kritische reviews op andere plekken op internet tegenkwamen over ASRock Z490-moederborden en hun stroomvoorzieningen. Aangezien wij een verantwoordelijkheid voelen om jullie, de lezers, goed te informeren, willen we benadrukken om ook dat soort reviews te lezen voordat je zo’n moederbord aanschaft. Om teleurstellingen en zelfs stabiliteitsproblemen te voorkomen.

▼ Volgende artikel
Slim en veilig delen: zo voorkom je dat vertrouwelijke bestanden uitlekken
© ID.nl
Huis

Slim en veilig delen: zo voorkom je dat vertrouwelijke bestanden uitlekken

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Wat gaan we doen

In deze workshop leer je stap voor stap hoe je gevoelige informatie digitaal kunt delen zonder risico. We laten zien hoe je metadata verwijdert, bestanden versleutelt met 7-Zip en toegang beperkt via OneDrive. Ook ontdek je hoe je e-mails extra beveiligt met Outlook, Gmail of Proton Mail. Zo weet je precies welke methode het beste past bij jouw situatie en houd je vertrouwelijke documenten echt vertrouwelijk.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

Je kunt ook selectief de metadata selecteren die je wilt verwijderen.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Installeer 7-Zip via de Opdrachtprompt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Voer een wachtwoord in om de container te beveiligen.

Uitpakken

Op het eerste gezicht lijkt het misschien alsof het bestand niet aan een programma is gekoppeld, maar 7-Zip herkent het formaat en pakt het zonder problemen uit. Houd er rekening mee dat de ontvanger ook over 7-Zip moet beschikken om het versleutelde archief te openen.

Deze opent het bestand in 7-Zip, selecteert het en klikt op de knop Uitpakken. Daarna vraagt 7-Zip waar het uitgepakte bestand moet worden opgeslagen en voert de ontvanger het juiste wachtwoord in. Stuur het wachtwoord nooit samen met het bestand. Verstuur het wachtwoord via sms, telefoon of een ander chatplatform.

Geef aan waar de container wordt uitgepakt en voer het wachtwoord in.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

Op deze manier wordt het bestand opgesplitst in pakketten van maximaal 10 MB.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

Mag de ontvanger het bestand alleen lezen of mag hij het ook wijzigen?

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Gebruik de knop Versleutelen in het tabblad Opties.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

Gebruikt de ontvanger geen Outlook, dan wordt hij verwezen naar de Microsoft 365 Portal.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.


Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Terwijl je de vervaltijd instelt, zie je ook de exacte einddatum.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Voer het gsm-nummer in van de ontvanger.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

View post on TikTok

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).

Bij Proton Mail geniet je van end-to-end-versleuteling, wachtwoordbeveiliging en automatische verwijdering.


Zeg je Zwitsers en handig, dan zeg je …

Zakmessen!
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.