ID.nl logo
Wat is de beste schijf voor je nas?
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Wat is de beste schijf voor je nas?

We maken er geen geheim van dat we een groot voorstander zijn van een ssd voor iedere pc. Maar de meerwaarde van echt snelle storage in je nas is voor de meeste consumenten erg beperkt en in grote capaciteiten is solidstate-opslag duur. Dus gingen wij op zoek naar de beste harde schijf van 4 TB voor in je nas.

In de basis is het de echt scherpe prijs per gigabyte waardoor harde schijven nog steeds zo populair zijn. Heel vreemd vinden we het dus niet dat op dit moment schijven met 4 TB opslag het populairst zijn in de prijsvergelijkers. Per gigabyte betaal je voor een 1TB-schijf, ongeacht het merk, bijna het dubbele als voor een 3TB- of 4TB-model. Het zal niemand verbazen dat dergelijke kleine schijven uit de gratie zijn geraakt.

In deze vergelijkende test richten we ons specifiek op schijven voor gebruik in een nas-systeem. Voor deze doelgroep heeft elk van de drie resterende hardeschijf-fabrikanten (Hitachi Global Storage Technologies is eigendom van Western Digital) specifieke series op de markt gebracht. Hoewel het allemaal standaard 3,5inch-sata-schijven zijn (dat is tenslotte de vormfactor voor het gros van alle nas-systemen) ontdekten we in de praktijk echter forse verschillen tussen de vijf geteste modellen.

Speciaal voor nas

Hoewel de technische verschillen tussen schijven voor computers en nas-systemen minimaal zijn – voor technici voer voor verhit debat – dienen we ze wel anders te behandelen. Zo staat een nas-schijf veelal 24/7 aan en dienen we stroomverbruik zwaarder te wegen dan bij een schijf in een computer die af en toe aan staat of die fungeert als externe opslag via usb. Ook de prestaties moeten anders gewogen worden: de data van je nas bereiken je computer, tablet of telefoon via het netwerk en de kans is zeer klein dat je op dit moment over een nas (laat staan over een thuisnetwerk) beschikt die sneller is dan 1 Gbit/s, en die nodig is om het maximale uit de schijven te halen. Elk van deze vijf schijven kan die maximale doorvoersnelheid ruim vullen, wat de meerwaarde van snellere harde schijven iets voor een kleine niche van nas-eigenaren maakt.

Geluid en energieverbruik

Drie elementen zijn bepalend voor de moderne harde schijf: snelheid, geluidsproductie en stroomverbruik. Omdat een nas ‘altijd aan’ is wegen wij het stroomverbruik zwaar in deze test, en dan specifiek het stroomverbruik in rust. De vuistregel die we hanteren is dat 1 watt het hele jaar door je op jaarbasis zo’n 2 euro aan stroom kost. Een 4bay-nas met de zuinigste schijven in de test scheelt 10 watt met de minst zuinige, dus dat scheelt 20 euro op jaarbasis.

In hoeverre geluidsproductie relevant is zal van persoon tot persoon verschillen. Voor een nas in de huiskamer is stilte een plus. De gebruiker die zijn nas in de meterkast of kelder heeft staan hecht er waarschijnlijk minder waarde aan. Overigens raden we zelfs met de stilste schijven een plek in een slaapkamer af.

Wij testen de geluidsproductie op tien centimeter afstand in drie scenario’s: in rust (idle), tijdens sequentiële belasting (het streamen van een videobestand) en tijdens een random-access-benchmark. Dat laatste is het ongunstigste scenario wat betreft geluidsproductie. Tot circa 37 decibel op die afstand noemen we de schijven stil en rond de 40 decibel spreken we over licht hoorbare schijven. De resultaten die richting de 50 decibel gaan noemen we nadrukkelijk aanwezig, ook in een gezellige huiskamer blijf je een nas met deze schijven horen.

©PXimport

Prestaties minder belangrijk

Zoals we al aangaven zijn de prestaties van een schijf vaak beperkt door de 1Gbit/s-netwerken die in praktisch elk huishouden of klein kantoor te vinden zijn. Desondanks vergelijken we ze voor situaties waarin hogere snelheden wel tot hun recht zouden komen, denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin een 10Gbit/s-netwerk aanwezig is of bij een nas waarin twee netwerkaansluitingen tot één gecombineerd worden (trunking).

Maar ook in dat geval zul je de volle bandbreedte zelden echt benutten. Met toegang op je laptop via wifi of het streamen van media benut je de bandbreedte zeker niet. Mocht je met regelmaat grote bestanden moet inladen en heb je een nas met ondersteuning voor trunking of een 10 Gbit/s-netwerk, dan zouden we het pas meewegen. De toegangstijden die we meten zijn in theorie relevant voor typische nas-doeleinden, maar de praktische impact is zeer beperkt.

Betrouwbaarheid?

In theorie is de betrouwbaarheid van een harde schijf het meest cruciale element. In de praktijk is ‘betrouwbaarheid’ simpelweg niet iets wat je op betrouwbare, representatieve wijze kan testen. Dat vereist gigantische aantallen en een jarenlange test. Tegen de tijd dat je wat zinnigs over model X en Y kan zeggen, zijn die modellen al lang en breed vervangen door een alternatief. De geschiedenis vertelt ons dat elk merk meer en minder succesvolle series heeft gehad. Cloudopslag-gigant Backblaze rapporteert een aantal keer per jaar betrouwbaarheidsstatistieken van verschillende merken, maar zij testen vooral consumenten-schijven in een zwaar cloudserver-scenario. Interessant leesvoer voor de hardeschijf-geek, maar beperkt relevant voor onze afwegingen vandaag. Voor de liefhebber. Crucialer is het feit dat elke schijf kapot kan gaan en ook een langere garantie is geen bescherming tegen mogelijk verlies van data. Welke schijf je uiteindelijk koopt verandert niets aan het feit dat je uitval van één of meerdere van je nas schijven moet incalculeren, oftewel zorg altijd voor een gedegen back-up! Juist ook van je nas!

HGST Deskstar NAS 4 TB

HGST (Hitachi Global Storage Technologies) is inmiddels al enkele jaren onderdeel van WD (Western Digital). Desondanks blijven ze onder hun eigen naam harde schijven uitbrengen, zoals het 2017-model Deskstar NAS die wij onder de loep namen. Overigens geen vreemde keuze aangezien HGST in de regel een solide reputatie heeft.

Met 7200 rpm is de Deskstar NAS 4 TB één van de snelste schijven in de test, en van die snellere schijven is het ook de goedkoopste. Wel is hij al zachtjes hoorbaar in ruststand en hoewel hij tijdens het streamen van een film niet significant luider wordt, is dat wel het geval bij de random-access-test, op welk moment hij tot de luidste schijven behoort.

Het is vooral het hogere energieverbruik en het feit dat de goede prestaties in een 1Gbit/s-netwerk niet tot hun recht komen wat de HGST Deskstar NAS minder interessant maakt ten opzichte van onder meer de WD Red en de Seagate IronWolf. Als je die betere prestatie daadwerkelijk zou kunnen benutten en is geluidsproductie totaal irrelevant voor je, dan is de HGST Deskstar NAS zo gek nog niet, maar dat is dus enkel voor een wat beperkte doelgroep.

©PXimport

HGST Deskstar NAS 4 TB

Prijs
€ 124,95
Websitewww.hgst.com6Score60

  • Pluspunten

  • Snel

  • Goedkoop

  • Minpunten

  • Veel geluid

  • Hoog energieverbruik

Toshiba N300 4 TB

Toshiba zet met de N300 een directe concurrent neer voor het model van Hitachi. Ook Toshiba kiest voor een snellere 7200rpm-schijf en dat zien we ook in de prestaties. Maar we plaatsen wederom de kanttekening dat die prestaties voor de overgrote doelgroep niet tellen.

Onder zware belasting blijft de Toshiba iets stiller dan de HGST. Dat is uiteraard fijn, maar daarmee is echt evengoed geen stille schijf: onder belasting blijft ook dit model nadrukkelijk hoorbaar. Het verbruik is ondanks de snelheid iets beter binnen perken gehouden, en dat verschil tussen de N300 en de Deskstar NAS is wel relevant.

In theorie is de Toshiba N300 daarmee technisch iets interessanter dan de HGST Deskstar NAS voor die paar mensen met een sneller dan 1Gbit/s-netwerk en -nas en die geen boodschap hebben aan het geluid. Tenminste, als beide schijven hetzelfde zouden kosten. Hoewel een beperkt aantal winkels deze Toshiba N300 voor concurrerende prijzen aanbiedt, is de beschikbaarheid ervan op dit moment wat minder. En gemiddeld genomen betaal je een tientje tot vijftien euro per schijf meer voor de N300. Dat verdien je met een marginaal lager stroomverbruik niet snel genoeg terug. Toshiba moet dus zorgen dat hun producten beter beschikbaar worden en voor een betere prijs in de winkel komen te liggen.

©PXimport

Toshiba N300 4 TB

Prijs
€ 139,95
Websitewww.toshiba.nl7Score70

  • Pluspunten

  • Snel

  • Minpunten

  • Veel geluid

  • Hoog energieverbruik

Seagate IronWolf 4 TB

De IronWolf is de nas-serie van veteraan Seagate en in tegenstelling tot de twee eerder besproken modellen richt Seagate zich met deze serie primair op een lagere geluidsproductie en een lager energieverbruik, dan op prestaties. Het verschil in geluidsproductie tussen deze Seagate IronWolf van 5900 rpm en de eerder genoemde 7200rpm-modellen is dan ook groot. De N300 en Deskstar waren in rust al iets hoorbaar, de IronWolf blijft nagenoeg stil, terwijl zelfs onder zware belasting de geluidsproductie zeer bescheiden blijft. Een wereld van verschil met de N300, Deskstar NAS en ook de WD Red Pro.

Het energieverbruik is ook significant lager, al moet Seagate daar zijn meerdere erkennen in de WD Red, die door de bank genomen ook nog marginaal stiller is. Seagate verliest wat snelheid betreft echter weinig ten opzichte van de snelste schijven en heeft daarbij ook de laagste aanschafsprijs van de vijf schijven in deze test. Dat maakt dat deze IronWolf drives dus erg interessant zijn als je een beperkt budget hebt, ook als je iets sneller wilt zonder al te veel qua geluid in te boeten. Seagate werkt ook nog samen met Synology en Asustor zodat de gebruiker iets meer informatie krijgt over de status van je harde schijven, al vinden wij de praktische voordelen daarvan niet zo groot.

©PXimport

Seagate IronWolf 4 TB

Prijs
€ 114,95
Websitewww.seagate.com9Score90

  • Pluspunten

  • Stil

  • Laag energieverbruik

  • Snel

Western Digital Red 4 TB

De Western Digital Red is de directe concurrent van de IronWolf en heeft een nog sterkere focus op geluidsproductie en energieverbruik. Hierdoor is de WD Red de zuinigste schijf in de test. Hij is gemiddeld genomen wel een paar euro duurder dan de IronWolf en je bent een paar jaar verder voordat het lagere stroomverbruik dat terugverdient. Hoewel de Seagate IronWolf en WD Red concurreren wat betreft maximale geluidsproductie, beide zijn bescheiden, heeft WD zowel in rust als tijdens het streamen van media toch het voordeel boven Seagate.

In tegenstelling tot de Seagate IronWolf gaat het lage energieverbruik en de lage geluidsproductie hier wel ten koste van de maximale snelheid. Bij een normaal 1Gbit/s-netwerk maakt het prestatieverlies simpelweg niet uit. Ook deze schijf schrijft en leest nog zo’n vijftig procent sneller dan je netwerk aan kan en in de praktijk merken wij geen significant verschil. Bij trunking of 10 Gbit/s vinden we het wel een aandachtspuntje.

©PXimport

Western Digital Red 4 TB

Prijs
€ 124,95
Websitewww.wdc.com9Score90

  • Pluspunten

  • Stilste schijf

  • Meest energiezuinig

  • Minpunten

  • Wat langzamer

Western Digital Red Pro 4 TB

De WD Red Pro is een compleet ander beestje. Deze snellere 7200rpm-schijf wint meer prestatiebenchmarks dan welke andere schijf, en is nipt zuiniger en stiller dan de andere 7200rpm-schijven in de test. Het lijkt daarmee de beste ‘snelle’ optie.

De WD Red Pro is echter ook ruim de duurste vanwege de grootzakelijke positionering van het product. Het enige voordeel voor de thuisgebruiker is de langere garantie van vijf jaar. Het product is technisch uitstekend, en heeft een goede balans tussen prestaties, geluid en verbruik voor in een serverrack, maar voor de consument is het overkill. De enkeling die in een 10Gbit/s-netwerk heeft geïnvesteerd zal van deze meerprijs ook niet opkijken.

©PXimport

Western Digital Red Pro 4 TB

Prijs
€ 179,99
Websitewww.wdc.com8Score80

  • Pluspunten

  • Snelste schijf

  • Lange garantie

  • Relatief stil

  • Minpunten

  • Duurste

Conclusie

We ontdekten forse verschillen tussen de 4TB-schijven waarbij we direct willen opmerken dat conclusies over deze 4TB-varianten niets zeggen over de andere capaciteiten! Niet zozeer de prestaties, maar de praktische impact van de verschillen in meetresultaten blijft redelijk beperkt, maar het verschil tussen de stilste en de luidste schijf is groot, zo ook het stroomverbruik.

Voor de typische consumenten-nas is het nek-aan-nek, maar geven we de winst en daarmee het Best Getest-keurmerk aan de WD Red. Hoewel hij op papier trager is, heeft het voor het gestelde gebruiksdoel geen invloed, terwijl hij is wel nipt zuiniger en stiller dan de Seagate IronWolf. Deze laatste heeft een wat lagere prijs en hogere snelheden, dus mocht je wel een extra snel netwerk hebben, dan zien we daar argument genoeg om deze te overwegen.

Voor consumenten vinden we de 7200rpm-schijven eigenlijk niet interessant. Ze zijn veel luider, minder zuinig en de prestatiewinst is nagenoeg niet te ervaren. Is pure snelheid echter wel een eis, dan biedt de WD Red Pro topprestaties, een lange garantie en een goede balans, maar dat gaat gepaard met een erg stevig prijskaartje dat vaak enkel voor zakelijke doeleinden te verantwoorden zal zijn. Zowel de Toshiba N300 en HGST Deskstar NAS zijn dan goedkopere alternatieven voor wanneer snelheid boven geluid en verbruik gaat, maar het aantal scenario’s waarin die een harde aanbeveling zouden krijgen is beperkt.

In de tabel hieronder vind je de testresultaten (.pdf) terug.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!