ID.nl logo
Huis

Drie manieren om geld te verdienen met cryptovaluta

Hoewel er grote kansen en beloningen te vinden zijn in het nieuwe ‘Wilde Westen’ van de cryptovalutamarkt, gaat de zoektocht naar digitaal goud gepaard met enorme risico’s. Er zijn veel manieren om geld te verdienen met cryptovaluta, die grofweg onmder te verdelen zijn in drie categorieën: speculatie, mining (Proof of Work) en staking (Proof of Stake).

Door: Maarten Jacobi

De meest voor de hand liggende (en toegankelijke) manier om geld te verdienen middels cryptovaluta, is door speculatie: koop een x-bedrag van een cryptomunt op een van de vele online exchanges die die munt aanbiedt, bewaar deze eventueel in een eigen wallet en wacht tot de munt in waarde stijgt om hem tot slot weer te verkopen voor een hoger bedrag. Kocht je op 25 augustus 2016 een Bitcoin voor 575,16 dollar en had je die bewaard tot 25 augustus 2017, dan kon je hem verkopen voor 4388,95 dollar … een vermenigvuldiging met ongeveer 7,63(!).

Speculatie

Naast Bitcoin zijn er inmiddels meer dan duizend alternatieve munten (altcoins) om in te investeren, die verspreid over meerdere exchanges verkrijgbaar zijn. Hoewel Bitcoin op het moment van schrijven veruit de grootste en populairste cryptomunt is, valt er vaak op korte termijn veel meer te verdienen (en te verliezen) met de kleinere munten of tokens. Deze kunnen zelfs binnen enkele dagen in waarde vertienvoudigen (of door tien gedeeld worden).

Om te bepalen welke munt het waard is om mee te speculeren op de korte of op de lange termijn, is een grondige analyse noodzakelijk. Hierbij kun je elke munt op twee manieren benaderen: middels een fundamentele en/of technische analyse. Bij een fundamentele analyse staan de kwalitatieve eigenschappen van de munt zelf centraal, inclusief het achterliggende concept. Bij een technische analyse wordt juist enkel gekeken naar de ontwikkeling van de koers zelf.

In beide gevallen begint de zoektocht naar een potentiële munt op coinmarketcap.com: een dataservice-website waarop de belangrijkste informatie over de verschillende cryptovaluta vermeld staat. Denk aan een overzichtelijk koersschema, het volume van de munt, verschillende exchanges waar de munt beschikbaar is en relevante url’s naar de website en socialmedia-pagina’s van de ontwikkelaars.

©PXimport

Het bestaansrecht van een altcoin hangt onder meer af van de mate waarin de munt een unieke toevoeging of variatie biedt op de bestaande blockchain-munteenheden, met name ten opzichte van Bitcoin. Zo functioneert Ethereum bijvoorbeeld niet alleen als een betaalmiddel, maar biedt het als platform mogelijkheden voor ‘smart contracts’, die ook andere toepassingen mogelijk maken – een belangrijke reden dat deze munt inmiddels op nummer twee staat in marktwaarde, achter Bitcoin. Om het bestaansrecht van een munt te bepalen, is het zaak om enkele punten goed in kaart te brengen.

Voor de hand liggend, maar zeker belangrijk, is de officiële website. Is deze up-to-date en wordt het concept er helder uitgelegd? Daarnaast heeft praktisch elke cryptomunt een witboek (white paper), veelal te downloaden als pdf vanaf de officiële website. Hierin staat de technische uiteenzetting en unieke toevoeging van de munt beschreven. Hoewel niet altijd even volledig, is een overtuigende white paper wel een belangrijk marketinginstrument voor de geloofwaardigheid van een munt.

Crypto-koersen volgen

Vaak is op de site ook een roadmap beschikbaar, die laat zien wat de belangrijke aankomende updates en ontwikkelingen zijn in een overzichtelijk tijdspad. Opvallend is bijvoorbeeld dat een succesvolle implementatie van gebeurtenissen op de roadmap vaak zorgt voor stabiliteit onder de gebruikers van de munt, wat veelal een stijging van de muntwaarde tot gevolg heeft. Zo leidde de succesvolle implementatie van de SegWit-techniek in Bitcoin tot een enorme prijsstijging. Ook een geplande rebranding of samenwerking kan een prijsstijging teweegbrengen. Daarnaast laat de roadmap goed de ambitie van de ontwikkelaars zien.

Om te onderzoeken hoe levendig de ontwikkeling van een cryptomunt is, is GitHub een goede raadgever. Hier is de opensource-code van de meeste munten beschikbaar gesteld en wordt meteen zichtbaar hoeveel er gewerkt wordt aan een project en door wie. Een levendige repository op GitHub is een goede indicator voor een gezonde munt.

Dat geldt zeker ook voor een community: de mensen die geloven in de munt zijn belangrijk vanuit marketingoogpunt, er moet immers reclame worden gemaakt om de munt aan de man te brengen en het helpt enorm als een actieve community het evangelie verspreidt. De Reddit-pagina, die vaak op CoinMarketCap vermeld staat bij het Social Media-tabje van de muntpagina, is daarbij belangrijk om in de gaten te houden. Ontwikkelaars van de munt houden hier regelmatig Q&A’s en de community discussieert er gepassioneerd over toekomstige ontwikkelingen en gepubliceerde artikelen.

De markt manipuleren

Tot slot is het goed om te kijken naar de beschikbaarheid van de munt. Bekijk de lijst met verschillende exchanges onder het tabje Markets op de muntpagina op coinmarketcap.com. Vergelijk de beschikbare exchanges met het volume: als de munt relatief veel volume heeft en nog maar op een paar (kleine) exchanges verkrijgbaar is, is het aantrekkelijk voor een exchange om de munt aan te bieden.

Een exchange verdient namelijk aan de transactiekosten tussen de verschillende trades, en veel volume betekent veel circulatie en daarmee ook veel trades. Zeker als een grote exchange de munt ineens aanbiedt, kan dit grote gevolgen hebben voor de prijs ervan. Een goed voorbeeld is de munt Monero, die kort na de legalisering van exchanges in Zuid-Korea ineens van 50 dollar naar bijna 150 dollar steeg.

©PXimport

Hoe lager het volume van een munt, hoe makkelijker er marktmanipulatie kan optreden in verschillende vormen. Op een exchange wordt gehandeld via buy- en sell-orders, die in een orderbook terechtkomen. Iemand met heel veel van een bepaalde munt, kan de prijs manipuleren door bijvoorbeeld een gigantische sell-order te plaatsen, net iets boven de huidige vraagprijs. Hierdoor lijkt het alsof de munt nooit ver boven de vraagprijs uit zal komen, aangezien deze dan in één klap in grote hoeveelheden verkocht zou worden (ook wel een ‘sell-wall’ genoemd), waardoor de munt keldert.

Munthouders die deze sell-order zien staan, kiezen vaak eieren voor hun geld: ze verkopen de munt iets onder de sell-wall, waardoor de prijs van de munt zakt. De manipulator annuleert vervolgens zijn of haar sell-order en koopt de munt goedkoop bij, waarna deze meteen weer stijgt (de grote sell-order is immers verdwenen en er is weer ruimte voor groei). Dit wordt ook wel ‘spoofing’ genoemd en is zelfs strafbaar op de gewone aandelenmarkt.

Pump and dump

Ook een ‘pump and dump’ is een veelvoorkomende vorm van marktmanipulatie in de cryptohandel: een nietszeggend muntje met weinig volume wordt (vaak door een groepje mensen) ineens zo groot ingekocht, dat de prijs met soms wel twintig procent toeneemt in een uur. Andere mensen zien dit en kopen de munt, hopende dat deze nog even doorstijgt.

Dat gebeurt vaak ook nog even, aangezien steeds meer mensen kopen na het zien van de stijging, waarna de initiële groep kopers de munt massaal en plotseling voor een hoge prijs verkoopt. Daarmee zakt het kaartenhuis volledig in elkaar. De slachtoffers: mensen die op de top van dit piramidespel hebben ingekocht in de hoop dat de munt verder zou stijgen.

Belangrijk om te onthouden: hoe meer volume een munt heeft, hoe moeilijker het is om te manipuleren.

Tot slot is het belangrijk om te weten dat men het gros van de altcoins koopt met Bitcoin, waarmee de koers ook via Bitcoin weer teruggerekend moet worden naar euro’s. Dit zorgt voor een hefboomeffect: stijgt een munt met 33 procent en is Bitcoin in de tussentijd 12 procent gestegen, dan ontstaat er een toename in euro’s van 48,96 procent (1,33 x 1,12 minus het investeringsbedrag). Dit kan uiteraard ook flink in iemands nadeel werken: is een munt met 33 procent gestegen maar is Bitcoin 13 procent gedaald, dan is er een winst in euro’s van slechts 15,71 procent.

Houd er ook rekening mee dat hier (afhankelijk welke exchange je kiest) transactiekosten bijkomen per trade. Zo bevatten alle trades op de populaire Bittrex-exchange een commissie van 0,25 procent. Wil je geld terugzetten naar euro’s, dan dien je ook nog eens rekening te houden met de kosten van het Bitcoin-netwerk, die op het moment van schrijven vaak 0,001 BTC in rekening brengen (ongeveer 5 euro).

Tradebots en arbitrage bots

Geen zin om zelf alle koersen en exchanges bij te houden? Je kunt ook gebruikmaken van verschillende tradebots, die via een technische analyse van de koers beslissingen maken namens de gebruiker. Via een API van de exchange kun je een ‘machtiging’ geven aan de tradebot-software om namens jou te handelen. De serieuzere tradebots kosten (periodiek) geld en komen in de vorm van uitgebreide softwarepakketten die grotendeels ook zelf verder te programmeren zijn, op basis van eigen inzichten en tactieken.

Het gebruik van een bot heeft unieke voor- en nadelen. Allereerst de snelheid. Als mens is het moeilijk om binnen een fractie van een seconde een stijgingspatroon te herkennen en erop te handelen, maar een bot zou dit wel kunnen en binnen een fractie van een seconde in- of uitstappen.

Veel tradebots zijn programmeerbaar om bepaalde technische strategieën uit te kunnen voeren, zoals de populaire Regression Slope Cross, MACD, StochRSI of Aroon. Een tradebot handelt zonder tussenkomende emoties (geen paniekreacties) en voorkomt menselijke fouten. Alle punten van de fundamentele analyse die we hierboven besproken hebben, kunnen niet door een tradebot in acht worden genomen, wat voor veel investeerders een groot nadeel is. Een aantal bekende en veelgebruikte tradebots zijn Haasbot, Tradewave (een community waar gebruikers strategieën uitwisselen) en Cryptotrader.

Een andere belangrijke manier om geld te verdienen aan cryptovaluta is via arbitrage, ofwel het verschil in prijs van dezelfde munt op verschillende exchanges. Dit kan enkele dollars per munt schelen, die via een arbitragebot heel snel kunnen worden verhandeld. Met grote aantallen geld kan dit veel rendement opleveren, het wordt ook wel ‘high frequency trading’ genoemd. Een voorbeeld van een populaire opensource en gratis arbitragebot is Blackbird. Deze is gratis te downloaden op GitHub en kan worden gebruikt om middels long- en shortposities Bitcoin op verschillende exchanges te verhandelen.

Geld verdienen aan cryptomining

Veel cryptovaluta’s maken als blockchaintechniek gebruik van mining, ook wel Proof of Work genoemd: een netwerk van computers controleert de transacties middels het uitvoeren van zware rekensommen met behulp van de cpu’s of gpu’s. Later vertellen we je meer over het bouwen van zo'n pc. Voor dit artikel is het vooral interessant om naar het rendement van zo’n mining-rig te kijken. Dit doen we naar aanleiding van een voorbeeld. We gaan uit van een mining-rig van ongeveer 3000 euro (bijvoorbeeld 6x RX470 / RX570 van 800 W) en gemiddelde stroomkosten van 20 cent per kWh.

De eerste stap is dan het uitrekenen van de effectieve stroomkosten: de prijs per kWh × het aantal wattverbruik × het aantal uren dat de rig aan staat per dag. Het is hierbij raadzaam om niet uit te gaan van 24 uur uptime, aangezien er zich ook problemen kunnen voordoen. Veel miners houden rekening met zo’n drie uur per dag downtime als conservatieve kostenberekening. In onze configuratie komen we uit op: 0,20 euro/kWh × 800W × 21 uren = 3,36 euro per dag, oftewel ongeveer 100 euro per maand.

Om effectief te kunnen minen is het noodzakelijk om deel te nemen aan een mining-pool: een groep miners die gezamenlijk op zoek gaan naar de munten. Om deel te nemen aan zo’n pool lever je op het moment van schrijven gemiddeld 2 procent van de opbrengst in. Vervolgens is er ook nog mining-software nodig, die in veel gevallen ook een bedrag vraagt van ongeveer 2 procent of minder van de opbrengst. Samen is dat ongeveer 4 procent die je meteen moet afschrijven als een ‘miningbelasting’.

Tot slot zijn er transactiekosten van de munten om ze in een wallet te krijgen en weer te converteren naar euro’s. Wie momenteel 1 Ethereum verstuurt naar een wallet, betaalt ongeveer 0,002 Ethereum aan transactiekosten. Om deze om te zetten naar euro’s, moet de Ethereum verplaatst worden naar een exchange, wat wederom transactiekosten vergt. Reken daarom (bovenop de eerder berekende kosten) gemiddeld nog eens 4 procent voor alle conversiekosten terug naar euro’s.

Winst uitrekenen

  • Als we deze berekening toepassen op onze mining-rig die volgens whattomine.com gemiddeld 0,0927 Monero per 24 uur oplevert, dan kunnen we de winst uitrekenen. 0,0927 Monero is op het moment van schrijven ongeveer 0,0032 BTC (Bitcoin). De berekening wordt dan: 0,0032 x 0,9 x 0,92 = 0,0026496 BTC, omgerekend 10,48 euro per dag. Hier gaan nog de stroomkosten van 3,36 euro vanaf, waardoor we uitkomen op 7,12 euro winst per dag.

  • Maandelijks kunnen we van onze rig dus een winst van 213,60 euro verwachten. Hierbij zijn sommige belangrijke variabele kosten (zoals de toenemende netwerkcomplexiteit, afschrijving van de rig en mogelijk schommelende koers) nog niet meegenomen.

Proof of Stake

Een steeds populairder wordende wijze van transactie-verifiëring is staking (of Proof of Stake), waarbij de munten in wallets van de gebruiker kunnen worden ingezet om transacties in het netwerk te verifiëren en er dus geen mining nodig is. Simpel gezegd ontvangt de gebruiker bij een stake-munt ‘rente’ voor het beschikbaar stellen van de munt ter controle en verbetering van het netwerk.

Er zijn verschillende modellen van Proof of Stake-munten, waarbij de masternode het populairst lijkt: een groot aantal munten wordt in een aparte node op een server samengevoegd en vastgezet, waarna ze bij het netwerk (via een statisch ip-adres) worden aangemeld om te kunnen worden gebruikt ter controle van transacties en het verder doorvoeren en ontwikkelen van het netwerkprotocol.

Een populaire crpytomunt die deze constructie toepast is Dash, waarbij men 1000 Dash nodig heeft om zelf een masternode te kunnen draaien, met een (constant afnemend) rendement van momenteel gemiddeld 9 procent op jaarbasis.

Wat de toekomst van cryptovaluta te bieden heeft is nog zeer onzeker. Dit hangt sterk samen met de uiteindelijke implementatie van de munten in het dagelijks leven wereldwijd, wat onder andere sterk afhankelijk is van mondiale politieke en technische ontwikkelingen. Hoewel het handelen in cryptovaluta steeds populairder en toegankelijker wordt, is het nog steeds voor een kleine groep pioniers weggelegd, die enorme risico’s durven te nemen met hun investeringen.

Wel kunnen we met zekerheid zeggen dat er in dit Wilde Westen voorlopig nog vele schatten en bandieten op de loer liggen.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!