Het valt niet te ontkennen: wanneer je een pc met een kersverse Windows-installatie opstart, loopt alles lekker snel en vlot. Een paar maanden verder, als alles begint te vertragen, ben je echter heel wat minder enthousiast. Zie je een compleet nieuwe Windows-installatie niet zitten, dan zijn er gelukkig nog heel wat minder ingrijpende tweaks die weer vaart in je Windows-sessies kunnen brengen. Je kunt Windows 10 sneller maken in 15 stappen.

Tip 01: Kritische blik

Op internet circuleren massa’s tips en trucs die beloven je Windows-pc sneller en beter te maken. Maar hierbij moet je wel opletten! De kwaliteit van die tweaks varieert namelijk van bruikbaar tot ronduit belachelijk, en er zitten er ook bij die je systeem minder stabiel maken.

Laat je ook niet verleiden om een tooltje met één-klik-optimalisatie te kopen. Vaak opereert zo’n programma als een ‘black box’ waarbij je als gebruiker weinig of geen zicht hebt op wat de applicatie precies uitvreet, zodat je ook niet weet hoe je bepaalde handelingen kunt terugdraaien mocht er iets fout lopen. Wij zijn dus meer heil in ingrepen waarbij je de touwtjes zelf stevig in handen houdt. In dit artikel geven we heel uiteenlopende tips, tot het BIOS en de hardware toe. Tenzij anders vermeld, gelden de tips in principe voor zowel Windows 7, 8(.1) als 10.

Tip 02: AHCI-modus

Laten we meteen een open deur intrappen: naast het bijprikken van extra RAM-geheugen (op een geheugenhongerig systeem) is en blijft je harde schijf vervangen door een SSD één van de beste ingrepen om je systeem in één keer een heel stuk sneller te maken. Ga dan wel eerst na in het BIOS of de SATA-modus correct staat ingesteld: in de veronderstelling natuurlijk dat je je SSD aan een SATA-controller hebt gekoppeld. De meeste SSD’s werken namelijk sneller als die modus op AHCI (Advanced Host Controller Interface) staat ingesteld in plaats van op (Native of Standard) IDE. Eventueel kun je ook de RAID-modus activeren (indien beschikbaar), maar dat is uiteraard alleen zinvol wanneer je die functionaliteit nodig hebt (en over minstens twee schijven beschikt). Een belangrijk voordeel van de AHCI-modus (en RAID-modus) is namelijk dat die NCQ ondersteunt. Dat staat voor Native Command Queuing, wat inhoudt dat de controller de volgorde van de lees- en schrijfopdrachten zal optimaliseren. Let wel op! Wijzig deze modus niet zomaar op een werkend systeem: zo’n omschakeling houdt namelijk in dat je Windows zal moeten herinstalleren.

©PXimport

Tip 03: SSD-optimalisatie

Je hebt al een SSD? Dan heb je al een stevige optimalisatie achter de rug. Het kan echter geen kwaad om een aantal instellingen te checken die je SSD nog iets sneller kunnen laten werken. Vooral wanneer je een bestaande Windows-installatie naar een SSD hebt overgeplant, ga je maar beter na of de partitionering wel correct is ‘uitgelijnd’. Immers, een foutieve uitlijning vermindert de prestaties en de levensduur van je SSD. Dit kun je herstellen met bijvoorbeeld de tool Minitool Partition Wizard Free. Klik met de rechtermuisknop op je SSD en kies Align All Partitions.

Ga tevens na of de TRIM-functie wel is geactiveerd, die zorgt namelijk voor betere prestaties van je SSD. Open daartoe de opdrachtprompt en voer het volgende commando uit: fsutil behavior query disabledeletenotify. Krijg je DisableDeleteNotify = 0 als resultaat, dan is TRIM inderdaad actief. Is de waarde 1, dan kun je TRIM alsnog activeren met de opdracht fsutil behavior set disabledeletenotify 0.

Tip 04: Defragmentatie

Tenzij een schijf extreem zwaar gefragmenteerd is, wat inhoudt dat zeer veel bestanden in niet-aangrenzende clusters zijn opgeslagen, zal het defragmenteren van een harde schijf je tegenwoordig weinig snelheidswinst opleveren. Negeer dus alle websites die vandaag de dag anders beweren. Je zou eventueel je systeem op fragmentatie kunnen laten controleren, maar zo’n functie zit echter al in Windows ingebouwd: Windows controleert wekelijks je klassieke harde schijven. Defragmentatie op een SSD is echter slecht voor de hardware, maar gelukkig zijn de Windows-versies vanaf 7 en hoger zo slim geen defragmentatie uit te voeren op SSD’s (wel een TRIM-operatie en dat is prima). Kijk voor alle zekerheid na in het venster van de Windows-functie Stations optimaliseren of het Mediumtype bij je SSD-stations inderdaad op SSD (solid-state drive) staat ingesteld. Is dat niet zo, ga dan ook na of het BIOS de SSD-schijf wel correct heeft herkend.

©PXimport

Tip 05: Auto-starters

Eén van de belangrijkste redenen waarom Windows na verloop van tijd trager opstart zijn programma’s die automatisch met Windows opstarten en op de achtergrond actief blijven. Tja, een mens laat zich wel eens verleiden om allerlei gratis software uit te proberen…

Nu kun je dergelijke automatische opstartende software opsporen via het commando msconfig (Windows 7) of via het ingebouwde taakbeheer (Windows 8 en 10: druk op Ctrl+Shift+Esc). Open in beide gevallen het tabblad Opstarten. Een handiger tooltje is overigens Quick Startup. Echter, let op bij de installatie het vinkje te verwijderen bij de optie Glary Utilities installeren, anders installeer je meer dan de bedoeling was. Wanneer je deze tool opstart, krijg je op het tabblad Opstart programma’s een overzicht van deze auto-starters. Ben je zeker dat je een item niet (langer) nodig hebt, zet de schuifknop dan op Uitgeschakeld. Een alternatief is dat je het pijltje naast zo’n knop aanklikt en Vertragen kiest, waarna je zelf bepaalt met hoeveel seconden (van 30 tot 270) het opstarten van dit item moet worden uitgesteld. Met wat geluk lees je in het venster ook hoe medegebruikers erover denken, maar bij twijfel googel je toch beter ook zelf naar feedback.

Overigens tref je op het tabblad Ingeplande taken nog meer items aan. Die zijn afkomstig van de Windows Taakplanner: die vind je wel als je in Windows naar taakplanner zoekt. Aangezien de Taakplanner je meer informatie geeft over deze items, regel je dat beter via Windows zelf. Dat geldt trouwens ook voor de items op de tabbladen Programma services en Windows services (zie volgende tip).

©PXimport

Tip 06: Services

Het is heel normaal dat er op een doorsnee Windows-pc enkele tientallen services actief zijn, achtergrondprocessen van Windows en van bepaalde applicaties. Zoals gezegd vind je hiervan ook een overzicht via de tool Quick Startup, maar de ingebouwde Windows-module Services is informatiever. Die start je op door Windows-toets+R in te drukken en het commando services.msc uit te voeren. Klik een service aan en kies Eigenschappen, waarna je op het tabblad Algemeen het Opstarttype kunt wijzigen. Stel je dit in op Handmatig, dan wordt de service alleen opgestart als dat vereist is. Eventueel kun je een service die nodig is, maar niet noodzakelijk klaar hoef te staan bij de opstart op Automatisch (vertraagd starten) instellen. Let wel, experimenteer hier niet lukraak mee: immers, sommige services zijn essentieel en kunnen je Windows doen crashen als je die uitschakelt. Bij de minste twijfel googel je naar meer feedback.

Een nuttige site is die van Black Viper, hier krijg je namelijk een overzicht van alle Windows-services voor bijna elke denkbare Windows-editie. Scrol op de pagina van jouw Windows-versie naar beneden tot je de kolommen ziet. Klik vervolgens op de knop Show / hide columns en verwijder eventueel het vinkje bij DEFAULT [Windows-versie] voor de Windows-versie (bijvoorbeeld Enterprise) die jij niet hebt. De kolom Tweaked in het overzicht is met name interessant voor wie zoveel mogelijk overtollige instellingen wil deactiveren, maar deze kolom is niet voor elke versie beschikbaar.

©PXimport

Tip 07: Achtergrond-apps

Na Apple en Google is ook Microsoft in de ban geraakt van native ‘universele apps’, zodanig dat ze die ook stevig beginnen te pushen in de recentste Windows-versies. Een aantal apps draaien in Windows 10 zelfs standaard op de achtergrond, ook al heb je die niet bewust zelf opgestart. Dat heeft wel het voordeel dat ze iets sneller beschikbaar zijn, maar tegelijk houdt het ook een verspilling van systeembronnen in. Je kunt echter zelf bepalen welke van die apps op de achtergrond actief zijn. Open het Windows-startmenu, kies Instellingen en ga naar de rubriek Privacy. Scrol naar beneden en kies Achtergrond-apps. Zet de schakelaar op Uit als je die niet langer op de achtergrond actief wilt hebben, dat kan ook handig zijn als je energie op je laptop wilt besparen.

Tip 08: Auto-aanmelden

De kans is groot dat Windows je bij het opstarten telkens om je wachtwoord vraagt, ook al ben je de enige gebruiker. Vind je deze beveiliging overbodig, dan kun je die ook uitschakelen, zodat Windows netjes doorstart. Druk op Windows-toets+R en voer de opdracht netplwiz uit. Selecteer de gewenste gebruikersnaam, verwijder het vinkje bij Gebruikers moeten een gebruikersnaam en wachtwoord opgeven om deze computer te kunnen gebruiken en druk op Toepassen. Vul het bijhorende wachtwoord in (2x) en bevestig met OK. Voortaan hoef je je niet meer aan te melden bij Windows. Via dezelfde werkwijze kun je deze ingreep ook weer ongedaan maken.

Vind je het ook overbodig dat om je wachtwoord wordt gevraagd als de pc uit slaapstand komt, open dan het Windows-startmenu, kies Instellingen en ga naar de rubriek Accounts. Selecteer Aanmeldingsopties en kies Nooit bij Aanmelding vereisen.

Tip 09: Snel opstarten

Windows 10 heeft een voorziening ingebouwd die ervoor zorgt dat bij het afsluiten van het systeem weliswaar alle applicaties worden afgesloten en de gebruikers worden afgemeld, maar tegelijk wordt de huidige systeemstatus (met geladen kernel en drivers) in een ‘slaapbestand’ opgeslagen. Als je nu de pc weer inschakelt, wordt je RAM-geheugen eenvoudigweg van de snapshot in dat slaapbestand voorzien, zodat je heel snel bij het aanmeldscherm komt. Deze functie staat standaard aan, maar het kan geen kwaad te controleren of dat ook op jouw systeem het geval is. Zoek in Windows naar energie en start het Energiebeheer op.

Klik op Het gedrag van aan/uit-knoppen bepalen, en plaats een vinkje bij Snel opstarten inschakelen. Desnoods kies je eerst Instellingen wijzigen die momenteel niet beschikbaar zijn. Bevestig met Wijzigingen opslaan. Let wel, deze modus heeft ook een paar nadelen. Het is namelijk mogelijk dat bepaalde systeemupdates dan niet goed installeren, maar dat kun je oplossen door je systeem te herstarten. In deze modus wordt je harde schijf ook ‘vergrendeld’, wat problemen kan geven als je vanuit een ander besturingssysteem, via dual boot, je schijf tracht te benaderen. Op sommige systemen kun je dan ook niet je BIOS (UEFI) bereiken, ook hier kan een herstart dan de oplossing bieden.

©PXimport

Tip 10: Hoge prestaties

Standaard staat het energiebeheerschema van je systeem ingesteld op Gebalanceerd, wat inhoudt dat Windows het midden tracht te houden tussen optimale prestaties en een energiezuinig systeem. Er zijn echter nog andere schema’s en het is ook mogelijk een schema naar eigen inzicht aan te passen. Daartoe open je opnieuw het Energiebeheer (zie vorige tip). Wil je het extra zuinig aandoen (bijvoorbeeld om de accu van je laptop te ontzien), dan kun je hier het schema Energiebesparing selecteren. In het kader van dit artikel mikken we vooral op een sneller systeem: klik hiervoor op Aanvullende schema’s weergeven en selecteer Hoge prestaties. Om aanpassingen door te voeren, klik je op De schema-instellingen wijzigen, waarna je zelf bepaalt wanneer het scherm wordt uitgeschakeld en de pc in slaapstand moet gaan. Klik op Geavanceerde energie-instellingen wijzigen voor nog meer opties. Zo kun je bij Harde schijf aangeven na hoeveel tijd (van inactiviteit) de schijf mag worden uitgezet en kun je bij Energiebeheer voor processor aangeven wat de minimale processorbelasting mag zijn; bij Hoge prestaties is dat standaard 100%.

©PXimport

Registerset

Tip 11: Sneller afsluiten

Het vergt nog altijd een aantal muisklikken om je pc af te sluiten in Windows. Dat kan iets sneller en wel op twee manieren. Zo kun je een snelkoppeling op je bureaublad zetten waarmee je Windows meteen afsluit. Klik je bureaublad op een lege plek met de rechtermuisknop aan en kies Nieuw / Snelkoppeling. Bij Geef de locatie van het item op vul je %windir%\System32\shutdown.exe /s /t 0 in. Eventueel voeg je hier ook nog de parameter /f aan toe, maar houd er dan wel rekening mee dat actieve toepassingen dan geforceerd worden afgesloten, zonder de gebruiker te waarschuwen. Druk op Volgende, geef een naam aan je snelkoppeling en rond af met Voltooien: de snelkoppeling verschijnt nu op het bureaublad. Tijdens zo’n afsluitprocedure geeft Windows achtergrondprocessen nog even de gelegenheid om zichzelf netjes af te sluiten, maar deze time-out kun je inkorten via een registeringreep. Druk op Windows-toets+R en voer regedit uit.

Navigeer naar HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control. Dubbelklik op WaitToKillServiceTimeout en verlaag de waarde tot bijvoorbeeld 3000 (milliseconden). Levert deze aanpassing onverhoopt problemen op dan kun je die (stapsgewijs) met 1000 verhogen.

©PXimport

Tip 12: Special effects

Ook het oog van een Windows-gebruiker wil wat, maar besef wel dat al die ‘eye candy’ iets meer van je systeem vergt. Vooral op een wat ouder systeem met minder royale systeembronnen en een oudere versie van Windows kan dat wel wat vertragend werken. Je beslist echter zelf hoe fraai Windows eruit moet zien. Druk op Windows-toets+R en voer het commando sysdm.cpl uit. Open het tabblad Geavanceerd en druk op de bovenste knop Instellingen. Op basis van de vastgestelde kracht van je systeem heeft Windows zelf al Automatisch selecteren geselecteerd en een vinkje geplaatst bij de meest geschikte (van de 17 beschikbare) opties. Er zijn echter ook twee reeksen voorinstellingen: Beste weergave en Beste prestaties: de eerste selecteert simpelweg alle opties, de tweede geen enkele. Wil je echter zelf beslissen welke opties je wilt activeren, zoals Animaties op de taakbalk, Doorzichtig selectiekader weergeven, Miniatuurvoorbeeldweergaven van de taakbalk opslaan, Schaduw onder muisaanwijzer weergeven, etc. Bevestig je keuzes met OK.

Tip 13: Programma’s ruimen

Windows en je applicaties hebben voldoende vrije schijfruimte nodig om vlot en betrouwbaar te kunnen functioneren. Wie het met een bescheiden SSD moet doen, kan al snel te maken hebben met een volgelopen schijf. Een mogelijk gevolg is alvast dat er geen updates meer (correct) geïnstalleerd kunnen worden. In eerste instantie kun je dan alle overtollige applicaties verwijderen. Dat kan vanuit het Windows Configuratiescherm, maar een tool als Revo Uninstaller gaat nog grondiger te werk (door ook hardnekkige restanten op de schijf en in het register te verwijderen). Kies in dit geval dan bij voorkeur voor de verwijdermethode Gemiddeld. Je vindt de (wat oudere) gratis variant op de website via het tabblad Downloads. Maar je kunt ook de proefversie van 30 dagen kiezen of de betaalde versie aanschaffen.

©PXimport

Crapware

©PXimport

Tip 14: Data opruimen

Heb je eenmaal alle overbodige applicaties verwijderd en is er nog steeds een tekort aan schijfruimte, dan zul je databestanden zoals zware downloads of grote videobestanden moeten opruimen. Gratis tools als SpaceSniffer en SequioaView helpen je snel de grootste ruimtevreters op te sporen met behulp van een grafische schijfrepresentatie. Je kunt gerust ook de ingebouwde functie Schijfopruiming van Windows op je schijf loslaten: druk op Windows-toets+R en voer de opdracht cleanmgr uit. Eventueel kun je nog een schoonmaakprogramma als het gratis CCleaner aanspreken om ook allerlei overtollige bestanden van Windows en allerlei applicaties op te ruimen.

Mocht je je systeem altijd volledig afsluiten en heb je geen behoefte aan de stand-bymodus, dan kun je ook het verborgen systeembestand hiberfil.sys verwijderen. Dat kan als volgt: klik met de rechtermuisknop op Opdrachtprompt in het startmenu van Windows en kies Als administrator uitvoeren. Voer daarna de volgende opdracht uit: powercfg -h off. Bevestig met Enter (de stand-bymodus opnieuw activeren kan altijd met powercfg -h on). De hoeveelheid ruimte die je bespaart is ongeveer het equivalent van je intern geheugen.

©PXimport

Tip 15: Updates

Driver- en firmware-updates voegen soms functies toe, maar heel vaak verbeteren ze ook wel de stabiliteit of de snelheid van de betreffende hardware. Vooral bij videokaarten luistert dat dikwijls heel nauw. Jammer genoeg blijken de drivers die je via de Windows update-service binnenhaalt niet altijd optimaal te zijn en doe je er daarom beter aan geregeld op de site van de videokaart-fabrikant te kijken naar geschikte updates. We raden je ook aan geregeld te controleren of er updates zijn voor de firmware van je router en je NAS. Voor je die installeert, doe je er wel verstandig aan op de site van de fabrikant te checken welke verbeteringen zo’n firmware-update voor je toestel in petto heeft en googel je best ook even naar mogelijke (negatieve) ervaringen van medegebruikers.

Gaming

©PXimport

Fontbeheer

Bijzondere elpees, vhs-banden met dierbare video’s, (liefdes)brieven en plakboeken met foto’s. Bijna iedereen heeft wel analoge items die je liever niet kwijtraakt. Maak daarom digitale kopieën en sla de bestanden voor eens en altijd op.

Wie in Google de zoekterm ‘digitaliseren’ invoert, stuit op talloze commerciële initiatieven. Wie bereid is om ervoor te betalen, besteedt digitaliseerklussen aan dergelijke bedrijven uit. Maar je kunt deze taak ook relatief eenvoudig zelf doen. Leuk en ook nog eens goedkoop. Met een computer en all-in-one-printer (scanner), videorecorder en/of platenspeler kom je al een heel eind. Daarnaast heb je mogelijk ook een speciaal snoertje en betaalbaar softwarepakket nodig, maar daar komen we later op terug. Hoog tijd om aan de slag te gaan!

Foto’s en documenten

Scanner

Het is zinvol om fotoafdrukken digitaal op te slaan. Hoe eerder je dat doet, hoe beter. Met de jaren kunnen de kleuren namelijk vervagen. Bovendien is het zonde wanneer je na bijvoorbeeld waterschade of brand dierbare herinneringen kwijtraakt. Kortom, genoeg reden om digitale kopietjes te maken.

Voor het digitaliseren van fotoafdrukken gebruik je bij voorkeur een scanner. Bezit je een zogenoemde all-in-one-printer, dan heb je al een geschikte scanner in huis. Naast printen kan zo’n apparaat namelijk ook kopiëren en scannen. Een nieuwe all-in-one-printer is overigens niet zo duur, want ze zijn al vanaf enkele tientjes te koop.

Leg een fotoafdruk op de glasplaat van een all-in-one-printer om een digitale kopie te maken.

Er bestaan ook losse scanners, maar die zijn in de regel duurder. Deze apparaten ondersteunen veelal een hogere scanresolutie. Hierdoor is het mogelijk om fotoafdrukken in een betere kwaliteit op de computer te bewaren. Dat heeft vooral meerwaarde wanneer je een analoog kiekje in groot formaat wilt (laten) afdrukken. Voor regulier gebruik voldoet de geïntegreerde scanner van een all-in-one-printer prima.

De Epson Perfection V39II is een losse scanner die je via usb op een computer aansluit.

Scaninstellingen kiezen

Bekende fabrikanten als Epson, HP en Canon ontwikkelen eigen programma’s voor hun all-in-one-printers en scanners. Hiermee wijzig je diverse scaninstellingen. Als alternatief stelt Microsoft met Windows Scanner een zéér eenvoudig scanprogramma beschikbaar. Als deze toepassing nog niet op je computer staat, download je die gratis vanuit de Microsoft Store. Dit tooltje werkt in Windows 10 en 11.

Zet het scanapparaat aan en open Windows Scanner. Als het goed is, verschijnt de naam van de all-in-one-printer of scanner linksboven in het programma. Leg nu een fotoafdruk ondersteboven op de glasplaat. Je kunt het fotopapier zo nodig eerst even afnemen, want het is belangrijk dat er geen stof, haren of overig vuil zichtbaar zijn.

Bepaal onder Bestandstype in welk formaat je de foto wilt opslaan, bijvoorbeeld png of jpeg. Via Meer weergeven pas je de resolutie aan. Een hogere dpi-waarde resulteert in een scherper beeld. Selecteer bij Bestand opslaan in de gewenste map en bevestig met Voorbeeld. Je kunt in het voorbeeldvenster nu de witte rondjes verslepen. Bepaal daarmee welk deel je van de foto wilt vastleggen. Bevestig als laatste met Scannen.

Windows Scanner is een gebruiksvriendelijk programma om fotoafdrukken te digitaliseren.

Dia’s en negatieven scannen

Naast fotoafdrukken kun je ook dia’s en negatieven scannen. Er zijn hiervoor speciale apparaatjes te koop. Hiermee haal je met behulp van een filmgeleider ieder afzonderlijk beeldje door de scanmodule. Merken als Plustek, Reflecta en Rollei ontwikkelen gespecialiseerde dia- en negatievenscanners. Geschikte producten zijn vanaf ongeveer 100 euro te koop. Overigens bestaan er ook losse (foto)scanners waarmee je dia’s of negatieven kunt digitaliseren. De fabrikant levert in dat geval een soort raamwerk mee waarmee je de beelden onder de scanner kunt leggen.

Maak met de betaalbare Reflecta x22 digitale versies van negatieven en dia’s.

Documenten digitaliseren

Het digitaliseren van brieven en andere paperassen werkt min of meer hetzelfde als bij een foto. Je gebruikt hiervoor eveneens een all-in-one-printer of losse scanner. Open het meegeleverde scanprogramma van de fabrikant of een universele toepassing als Windows Scanner. Voor het digitaal opslaan van documenten ligt het pdf-bestandsformaat voor de hand.

Eigen scanprogramma’s van printermerken hebben meestal als voordeel dat je meerdere pagina’s aan het document kunt toevoegen. Wil je een vuistdik verslag of uitgebreide handleiding op de computer bewaren? De betere all-in-one-printers ondersteunen (dubbelzijdige) automatische documentinvoer. Dat is een houder waarop je een stapeltje van pakweg dertig of vijftig A4’tjes kunt leggen. Vervolgens scant de all-in-one-printer deze paperassen een voor een naar de computer. Hierdoor hoef je niet elke pagina op de glasplaat te leggen.

Bewaar een gedigitaliseerd document bij voorkeur als pdf’je.

Video’s

Benodigdheden

Misschien heb je thuis nog allerlei analoog beeldmateriaal liggen, bijvoorbeeld betamax-, vhs- of video8-banden. Zeker wanneer je de video’s zelf hebt opgenomen, wil je deze waardevolle beelden waarschijnlijk digitaliseren. Dat is nog verstandig ook, want het magnetische laagje van videobanden is nogal gevoelig voor slijtage. Hevel de video’s daarom liever gisteren dan vandaag over naar je pc of laptop.

Voor deze digitaliseertaak heb je wel wat spullen nodig. Allereerst is het belangrijk dat de videorecorder nog correct functioneert. Is dat niet het geval, dan zijn er op Marktplaats en in kringloopwinkels nog volop betaalbare apparaten te vinden. Met name vhs-videorecorders zijn vandaag de dag behoorlijk betaalbaar.

Bekijk op Marktplaats of je ergens in jouw omgeving een betaalbare videorecorder kunt vinden.

Vanzelfsprekend heb je iets nodig om de videorecorder met de computer te verbinden. Hiervoor zijn allerlei zogenoemde usb-grabbers, videograbbers en usb-omzetters verkrijgbaar. Dit hulpstuk bevat analoge ingangen voor de videorecorder, terwijl je de usb-stekker in de computer prikt. Reken voor zo’n apparaatje op een aanschafprijs van 10 tot 30 euro.

Met deze goedkope videograbber en scartadapter van Gembird verbind je een videorecorder met de computer.

Opnameprogramma

Je hebt ook nog een geschikt opnameprogramma nodig waarmee je de videotapes op de computer bewaart. Dit programma maakt van de analoge banden digitale bestanden. Er is op dit gebied weinig goede freeware beschikbaar, al kun je OBS Studio wel voor dit doeleinde gebruiken. Daarnaast leveren sommige fabrikanten van videograbbers eigen software mee. Het gebruik van deze programma’s is helaas niet altijd even simpel.

Zoek je een gebruiksvriendelijke totaaloplossing? In dat geval is het softwarepakket MAGIX Red uw video’s een aanrader. Schaf tegen een adviesprijs van 59,99 euro een Nederlandstalig opnameprogramma aan, inclusief usb-omzetter en scartadapter. Kortom, hiermee kun je direct aan de slag! Bovendien is er een volwaardige videobewerker inbegrepen waarmee je de beelden naar eigen smaak kunt corrigeren.

Dit softwarepakket van MAGIX heeft alles in huis om analoge video’s zonder morren te digitaliseren.

Video-opname starten

Zodra alles correct is aangesloten en je geschikte software hebt geïnstalleerd, kan het opnamefeest beginnen. Reserveer hiervoor voldoende tijd. Je gaat de videobanden namelijk met behulp van de computer realtime opnemen. Overigens nemen de videobestanden relatief veel opslagcapaciteit in beslag. Houd daar dus rekening mee bij het selecteren van een opslaglocatie. Als alternatief voor interne opslagruimte kun je bijvoorbeeld een externe harde schijf of ssd aansluiten.

Controleer in het opnameprogramma of er een succesvolle beeldoverdracht is. Soms moet je daarvoor eerst een bepaalde videocodec activeren. Stop een band in de videorecorder en druk op de fysieke playknop. Zie je beeld en hoor je geluid? Zo ja, dan kan de opname beginnen. Je spoelt de videoband eerst naar het gewenste fragment. Start in de software de opname en druk daarna op de playknop van de recorder. Je hoeft tijdens het opnameproces een tijdje niets te doen. Na afloop van de video beëindig je de opname en bewaar je het videobestand op de computer.

Volg in MAGIX Red uw video’s de voortgang van de opname.

Muziek

Platenspeler aansluiten

Heb je nog analoge geluidsapparatuur in bezit, zoals een platenspeler, bandrecorder of cassettedeck? Je kunt dan liedjes van elpees of een andere geluidsdrager digitaliseren. Zeker voor bijzondere opnames is dat zinvol, want op Spotify en consorten is lang niet alles te vinden. Denk bijvoorbeeld aan een obscure bootleg van een liveoptreden. Bovendien is het handig dat je de gedigitaliseerde liedjes op allerlei andere (mobiele) apparaten kunt beluisteren.

Het is mogelijk om een platenspeler indirect met een desktop te verbinden. Een klassieke draaitafel genereert normaal gesproken een onversterkt audiosignaal. Waarschijnlijk is de speler om die reden op de phono-ingang van jouw (voor)versterker of receiver aangesloten. Heeft de versterker een analoge geluidsuitgang, dan kun je het versterkte audiosignaal naar de computer doorsluizen. Je herkent deze uitgang bijvoorbeeld aan ‘audio out’, ‘tape out’, ‘rec’ of een soortgelijke benaming. Als alternatief kun je ook de koptelefoonuitgang gebruiken. Achterop de desktop doe je een beroep op de lijningang. Die heeft doorgaans een blauwe markering.

Je verbindt de desktop via een geschikte verloopkabel met de versterker. Dit snoertje heeft aan de ene zijde twee tulppluggen en aan de andere zijde een 3,5mm-stekker. Zo’n verloopkabel kost in de regel een paar euro. Voor een verbinding met de hoofdtelefoonpoort op een versterker gebruik je een snoertje met aan beide kanten een 3,5mm-plug en eventueel een 6,3/3,5mm-adapter.

Je hebt een geschikte verloopkabel nodig om een versterker met de computer te verbinden.

Andere aansluitopties

Heb je alleen een laptop, dan is er veelal geen (blauwgekleurde) lijningang voor de audio-overdracht beschikbaar. Gelukkig zijn er nog meer methoden om een platenspeler met een computer te verbinden. Zo kun je de aanschaf van een externe geluidskaart overwegen. In dat geval loopt het audiosignaal via een aangesloten versterker of receiver naar het systeem. Daarnaast bestaan er ook usb-phono-voorversterkers waarmee je een draaitafel rechtstreeks met de computer kunt verbinden. Tot slot hebben bepaalde platenspelers van zichzelf al een geïntegreerde voorversterker en een usb-uitgang. Die kun je eveneens direct op het systeem aansluiten.

Koppel deze platenspeler van Audio-Technica via usb rechtstreeks aan een pc of laptop.

Lees ook: Lp’s luisteren? Zo vind je de beste platenspeler

Audio-opname starten

Voor het digitaliseren van analoge geluidsdragers bestaan er diverse commerciële programma’s. MAGIX Sound Forge Audio Studio (adviesprijs 59,99 euro) is daarvan een bekend voorbeeld. Je kunt met dit softwarepakket ook muziek restaureren, zoals het wegwerken van tikken en kraakjes. Gebruik je liever freeware, dan is Audacity een goede keuze.

Voordat je begint met het digitaliseren van muziek, maak je de lp eerst schoon. Je wilt tenslotte een zo schoon mogelijke opname. Met een geschikte borstel kun je zo veel mogelijk stof verwijderen. Ga in de werkbalk van Audacity naar Audio-instelling / Opnameapparaat en selecteer de juiste usb-bron of lijningang. Achter Afspeelapparaat selecteer je de speakers van de computer, zodat je de opname kunt beluisteren. Klik daarna op de rode stip Opnemen en leg de naald op de lp. Met Stoppen (vierkantje) beëindig je de opname. Je bewaart het resultaat via Bestand / Audio exporteren / Exporteren naar computer op het systeem. Selecteer hierbij het gewenste audioformaat en de opslaglocatie, waarna je bevestigt met Exporteren.

Audacity ondersteunt voor het digitaal opslaan van muziek heel wat audioformaten.

Back-up

Hét voordeel van digitale gegevens is natuurlijk dat je ze onbeperkt kunt vermenigvuldigen. Doe dat dan ook en maak van de gedigitaliseerde foto’s, video’s en muziek back-ups. Voor maximale veiligheid bewaar je jouw dierbaarste bestanden in de cloud, zoals Google Drive, Microsoft OneDrive of Strato HiDrive. Je slaat de data daarmee op in een zwaarbewaakt datacenter.

Een laptop meenemen op vakantie lijkt handig. Even foto's uitzoeken, een filmpje kijken of wat werk afronden. Maar afhankelijk van je bestemming en manier van reizen zijn er een paar dingen waar je van tevoren goed over na moet denken. Of je nu gaat kamperen in een tent, met de caravan op pad gaat of een huisje of hotel boekt, iedere situatie stelt z'n eigen eisen aan hoe je je laptop gebruikt, beschermt en voorbereidt.

Lees ook: Alternatieve checklist: 19 tips voor een zorgeloze vakantie

Kamperen: zonder stroom of wifi

Wie gaat kamperen in een tent, heeft meestal geen stroomvoorziening of wifi tot zijn beschikking. De laptop moet het dus doen op de accu, en je internetverbinding moet je zelf regelen. Zorg daarom dat je laptop volledig is opgeladen voordat je vertrekt. Als je meerdere dagen zonder stopcontact zit, kan een powerbank met een hoge capaciteit uitkomst bieden, al moet die dan wel geschikt zijn voor laptops. Niet elk model levert voldoende vermogen.

Wifi is er op de meeste campings wel, maar vaak alleen bij de receptie of het sanitairgebouw, en meestal niet gratis of stabiel. Wil je toch online kunnen, dan kun je je smartphone gebruiken als hotspot. Dat heet tethering: je telefoon fungeert dan als een soort draagbare wifi-router via je mobiele dataverbinding. Check vooraf bij je provider of je databundel groot genoeg is en of tethering is toegestaan in het buitenland. Grote downloads, zoals systeemupdates of cloudsynchronisatie, kunnen je databundel snel opslokken. Zet automatische updates daarom uit en pauzeer de synchronisatie met diensten als OneDrive of Google Drive zolang je via je telefoon online bent.

Houd er ook rekening mee dat in afgelegen gebieden mobiel internet soms traag of onbetrouwbaar is. Download daarom bij voorkeur alles wat je nodig denkt te hebben voor je vertrekt, van kaarten en routes tot films of series. Zo houd je grip op je verbruik én voorkom je onaangename verrassingen bij thuiskomst.

©TeTe Song

Caravan: iets meer luxe, maar nog steeds beperkingen

Wie met een caravan reist, heeft het vaak net wat makkelijker. Sommige staanplaatsen hebben een stroomaansluiting en er zijn meestal meer voorzieningen. Toch geldt ook hier dat je niet kunt rekenen op snel of onbeperkt internet. Installeer een VPN op je laptop als je gebruik wilt maken van publieke netwerken. Daarmee versleutel je je verbinding, zodat anderen niet zomaar kunnen meekijken of gegevens onderscheppen. Dit is vooral belangrijk als je e-mails checkt, online bankiert of inlogt op accounts.

Zelfs als je een wifi-netwerk kunt gebruiken, is het verstandig om automatische updates op je laptop tijdelijk uit te schakelen. Het klopt dat bij gebruik van wifi dataverbruik in principe geen rol speelt, tenzij je op een plek zit waar je moet betalen per MB of waar het netwerk bewust is afgeknepen. Wat wél vaak speelt op campings of in hotels: de verbinding is traag, instabiel of wordt gedeeld met veel andere gasten. Grote downloads zoals systeemupdates kunnen dan het netwerk zwaar belasten, waardoor alles tergend langzaam gaat of zelfs vastloopt. Door updates uit te stellen, houd je de verbinding werkbaar voor jezelf en anderen.

Heb je helemaal geen wifi tot je beschikking, dan ben je aangewezen op mobiel internet via je smartphone. Hoe je dat het beste aanpakt, heb je al eerder in dit artikel kunnen lezen.

©InsideCreativeHouse

Huisje of hotel: alles bij de hand, maar blijf alert

In een vakantiewoning of hotel hoef je je over de stroomvoorziening doorgaans geen zorgen te maken en ook is er meestal wel een wifinetwerk dat redelijk functioneert. Toch blijft het belangrijk om alert te zijn. De beveiliging van dit soort vakantienetwerken is vaak minimaal. Zonder VPN is je verbinding eenvoudig te onderscheppen. Gebruik daarom altijd een VPN-dienst of kies ervoor om vertrouwelijke zaken, zoals het inloggen op je bank, uit te stellen tot je op een vertrouwd netwerk zit.

Zorg ook in deze situatie voor een recente back-up. Denk aan synchronisatie met OneDrive, Google Drive of iCloud, maar ook aan een kopie op een externe ssd of usb-stick. Mocht je laptop gestolen worden of beschadigd raken, dan heb je in elk geval je bestanden nog.

In het buitenland: adapter, handbagage en verzekering

Ga je naar het buitenland, dan zijn er extra zaken om op te letten. Niet elk land gebruikt dezelfde stopcontacten en netspanning. Een universele wereldstekker is daarom handig, zeker als je meerdere apparaten mee hebt. Voor sommige bestemmingen heb je ook een spanningsomvormer nodig, hoewel moderne opladers vaak meerdere voltages aankunnen. Check dit op het label van je oplader.

Bij vliegreizen moet je goed kijken naar de bagageregels. Bij budgetmaatschappijen zoals Ryanair of Easyjet mag je soms maar één stuk handbagage meenemen. Dat betekent kiezen: een rugzak met je laptop of een trolley met kleding. Wil je beide, dan moet je bijbetalen. Stop je laptop liever niet in ruimbagage. Niet alleen vanwege de kans op beschadiging, maar ook omdat lithiumbatterijen daar eigenlijk niet thuishoren en zelfs geweigerd kunnen worden. Als het echt niet anders kunt, gebruik dan een stevige hoes of laptoptas, leg je laptop midden in je bagage tussen kleding en meld bij het inchecken dat er elektronica in zit.

Nog even dit: voorbereid op pad

Een goede voorbereiding voorkomt veel gedoe. Werk je besturingssysteem en antivirussoftware bij vóór vertrek, zodat je onderweg niet verrast wordt door verplichte updates. Kijk of je genoeg opslagruimte hebt voor je vakantiefoto's of -video's. Denk ook aan offline gebruik: stel je e-mailclient in op offline modus, download navigatiekaarten en sla films of series lokaal op. Apps als Netflix en Disney+ bieden standaard de mogelijkheid om titels offline te bewaren.

Pas ook je tweestapsverificatie aan voordat je vertrekt. Wie normaal via sms een code ontvangt, kan in het buitenland tegen problemen aanlopen, vooral als het Nederlandse nummer niet werkt of buiten bereik is. Gebruik liever een authenticator-app, zoals Google Authenticator of Authy. Daarmee ontvang je je inlogcodes ook zonder mobiele verbinding, zolang je je smartphone maar bij je hebt.

Tot slot: laat je laptop niet in de volle zon liggen, in een warme auto of op een vochtige plek in de tent. Hitte en vocht zijn funest voor de elektronica. Gebruik bij voorkeur een waterdichte hoes of sleeve en bewaar hem op een droge plek in de schaduw. Fijne vakantie!