De Steam Deck is een draagbare game-pc die niet op Windows, maar op het opensource-besturingssysteem Linux draait. De ‘Deck’ wordt gezien als de eerste poging van een grote uitgever om de handheldmarkt te betreden met een pc voor het brede publiek. Die opzet heeft voordelen ten opzichte van gewone handhelds. Zo kun je de Steam Deck gemakkelijk via een USB-C-naar-HDMI-kabel aansluiten op een monitor. Het is immers een pc.

De Steam Deck is sinds juli vorig jaar te bestellen bij Valve. Bestellingen die je nu plaatst, worden pas in oktober of later geleverd. Wij beschikken sinds anderhalve maand over een exemplaar. We zaten in de tweede uitrolfase naar consumenten, terwijl we ’m op de eerste dag hadden besteld. De vraag naar Steam Decks is dus veel groter dan de fabriek ze produceren kan, maar dat is niets nieuws in deze tijden. 

©PXimport

Zelf beschikken wij over de ‘middelste’ van de drie uitvoeringen waarin de handheld op dit moment verkrijgbaar is. De goedkoopste Steam Deck-variant maakt gebruik van interne eMMC-opslag (419 euro), waar de twee duurdere opties — respectievelijk 549 euro en 679 euro — op een NVMe-ssd met meer opslag draaien. Alle versies van de Steam Deck zijn nog uit te breiden met eigen sd-geheugen.

Wie er zin in heeft, kan zelfs een

of de ssd in de andere twee versies

. Het is immers een pc.

Omdat het interne 64GB eMMC-geheugen verrassend snel blijkt te zijn, biedt het instapmodel het meeste waar voor je geld. Ook die versie komt met een stevig opbergetui, waardoor je de Steam Deck zonder omkijken in een rugzak kan gooien. De duurste versie heeft ontspiegeld glas, naast skins voor je Steam Deck en Steam-profiel. Dat ontspiegeld glas is handig en van hoge kwaliteit. Je zult zelf moeten bepalen of dat de meerprijs waard is.

Krachtig én goedkoop

Omdat de Steam Deck inmiddels al maanden uit is en door vele media en consumenten letterlijk en figuurlijk uit elkaar is getrokken, willen we niet vervallen in het oplepelen van hardwarespecificaties. Tijdens

blijkt de Steam Deck in elk geval een

, mede dankzij de Zen 2- en RDNA 2-architectuur waarvan de cpu en gpu’s van next-genconsoles ook deels gebruikmaken.

Steam Deck-games zien er dan ook prachtig uit, mooier dan we aan de hand van de specificaties uitleggen kunnen. Maar let wel, tegen de kracht en snelheid van die nieuwe consoles is niet op te boksen door een handheld van 419 euro. Sterker nog, er zijn er al geruime tijd krachtigere alternatieven op de handheldmarkt dan de Steam Deck. Maar ja, die alternatieven zijn ook duurder. En daar zit de crux: de Steam Deck is krachtig én goedkoop.

Valve slaat een unieke brug tussen een lage prijs en goede hardware. De Steam Deck doet concessies, zeker op het front van ondersteunde games, maar hij voelt nimmer goedkoop aan. 

©PXimport

Feel

Als je de Steam Deck voor het eerst uit de kartonnen verpakking haalt, valt op hoe groot en zwaar het ding is. Dit is geen Nintendo Switch. Sterker nog, de Switch heeft grof gezegd meer gemeen met een smartphone dan met een Steam Deck. De Deck is een pc. Dat voel je (669 gram) en dat zie je (30 centimeter breed). Toch wordt de Deck na uren spelen niet pijnlijk of te zwaar om vast te houden. De Deck voelt robuust maar comfortabel.

De vingers rusten als vanzelf op de achterkant, waar vier pedalen zitten om macro’s of knoppen aan te linken. Op de voorkant zijn de thumbsticks, vierpuntsdruktoets en andere knoppen gemakkelijk bereikbaar met je vingertoppen. De Steam Deck beschikt daarnaast over twee trackpads, waarmee je de muiscursor kunt simuleren in bijvoorbeeld strategie-games. Dat vergt wat gewenning, maar de trackpads werken goed.

Zo gaat het selecteren van eenheden in Age of Empires 2 veel makkelijker met trackpads dan met pookjes. Strategiegames zijn dan ook een reële optie op de Steam Deck, al spelen rts-games natuurlijk altijd nog beter met een muis en toetsenbord. Dat de trackpads meerwaarde hebben, verraste ons wel een beetje. Hetzelfde geldt voor de haptische feedback. Zo voelt scrollen met de trackpad alsof je het met een normaal scrollwiel doet.

©PXimport

De rest van de Deck lijkt — veel meer dan de Nintendo Switch — op een moderne controller. De thumbsticks zijn stevig en precies. Ze geven nét iets meer weerstand dan de pookjes van huidige console-controllers. De knoppen, triggers en de vierpuntsdruktoets zijn waarschijnlijk het beste te vergelijken met die op de nieuwste Xbox-controller.

Andere pc-handhelds hadden in het verleden wel eens last van slechte afvoer en isolering van de hitte. Daardoor werden ze oncomfortabel om vast te houden. De Steam Deck heeft daar totaal geen last van. Zelfs na lange speelsessies van games die de hardware zwaar belasten blijft de Steam Deck relatief koel. Wel hebben de fans dan de neiging om flink op te spinnen. Dat verschil in fangeluid hoor je wel, maar is allerminst ergerlijk.

De batterijduur is nog wel een dingetje, want die verschilt immens per game. The Witcher 3 houdt de handheld niet langer dan tweeënhalf uur vol, terwijl je die duur mag verdubbelen bij minder veeleisende games, zoals tweedimensionale roguelites of retro-emulatoren. Dat is niet lang. Je moet je Steam Deck eigenlijk altijd direct opladen na een lange speelsessie. Dus is het zaak spaarzaam om te gaan met de batterij als je weet dat er even geen stopcontact in de buurt is. 

Spelen

Games op de Steam Deck zijn prachtig. Dat komt mede door de schermresolutie van 800p op het 7 inch-schermpje. Die combinatie van resolutie en schermgrootte blijkt een sweetspot voor de handheld. De hardware wordt relatief minder belast door resolutie waardoor de framerate (maximaal 60) kan excelleren, terwijl alles er verrassend scherp uitziet.

‘Grote’ games als The Witcher 3, Sekiro, God of War, Elden Ring en Death Stranding werken direct. Het zijn fantastische handheldervaringen op 30 frames per seconde. Minder veeleisende games zoals Hades of Mini Motorways draaien als een zonnetje op 60.

Als je zulke games speelt, is de Steam Deck een zijdezachte spelervaring. Handheldgamen en pc-gamen voelt dan als de beste combinatie sinds popcorn en zout.

Dat komt omdat bovenstaande games door Valve geverifieerd zijn, ‘Deck Verified’. Bij al die games hoef je niet eens aan de instellingen te sleutelen: ze werken direct en vergen geen enkel gedoe. Op dit moment heeft ongeveer 20 procent van onze Steam-bibliotheek zo’n vinkje. Dat is best veel als je nagaat dat die bibliotheek ongeveer 1200 games bevat. Daar zitten ook games bij die niet eens meer op Windows werken.

Lees ook: Zo check je of je Steam-games draaien op Steam Deck

©PXimport

Verder is zo’n 30 procent van onze bibliotheek ‘Playable’. Games met dat label werken meestal prima, maar hebben milde ongemakken. Denk daarbij aan de tekst die moeilijk leesbaar is in menu’s of een character creator waarbij je handmatig het toetsenbord moet oproepen om een naam voor je personage in te voeren.

De andere helft van onze bibliotheek heeft geen label. De speelbaarheid kan bij die games enorm variëren. Sommige games werken meteen, maar het kan ook dat een spel opeens geen audio heeft of dat de besturing niet werkt. Sterker nog, veel multiplayergames starten niet eens op. Dat komt omdat de Deck geen anti-cheatsoftware ondersteunt. Destiny 2, Hell Let Loose, Rainbow Six Siege: je haalt het startmenu niet eens.

Wacht even, denk je nu. De Steam Deck was toch een pc? Dat klopt, maar de Steam Deck wordt niet geleverd met Windows. De Steam Deck draait op Steam OS, een aangepaste versie van Linux die gebruikmaakt van de compatibiliteitssoftware Proton om Windows-games speelbaar te maken. En je raadt het al: lang niet alle games lenen zich goed voor Proton.

Daarom heeft Valve het Verified-systeem geïntroduceerd. Het bedrijf klust hard om steeds meer games geschikt te krijgen op de Steam Deck; de volledige lijst kun je vinden op de communitywebsite Proton DB. Veel nieuwe games die de afgelopen tijd zijn uitgekomen, zijn vanaf dag één Verified op Steam Deck. Elke dag wordt de lijst langer, maar er is nog genoeg werk aan de winkel.

Software en Proton

Alles wat hierboven staat beschreven, geldt voor games die worden opgestart in de normale Steam OS-omgeving. Steam OS werkt razendsnel. Je weet alles meteen te vinden in je bibliotheek en kunt daar handig selecteren op Verified- of Playable-games. Bovenal is de gigantische Steam-winkel op een hele fijne manier geïntegreerd. Zo kun je bij iedere game direct zien of ie wel of niet werkt op een Steam Deck.

Maar je kunt het jezelf ook moeilijker maken. De Steam Deck is immers een pc. Via het hoofdmenu van de Deck kun je naar een desktopomgeving schakelen. Die versie van Steam OS lijkt eigenlijk heel erg op Windows. In die desktopomgeving kun je naar hartenlust in Linux experimenteren, en om niet-ondersteunde games of applicaties aan de praat te krijgen zul je dat moeten ook.

©PXimport

Neem Lego Star Wars: The Skywalker Saga. Die game had geen labeltje en bleek vrijwel onspeelbaar in het normale Steam OS. Tussenfilmpjes startten niet of bleven haperen, de framerate was een drama, er waren audiobugs: kortom, geen prettige ervaring. Maar door in de desktopomgeving GE-Proton te downloaden, de community-versie van Proton, waren alle problemen opgelost.

Dat geldt ook voor apps. Spotify installeren is relatief makkelijk, maar om Xbox Game Pass te installeren, een app waarmee je vooralsnog enkel games kunt streamen uit de cloud, moet je in de ‘Konsole’ duiken. Daar dien je handmatig code toe te voegen. Dat vergt een boel gedoe, onder meer omdat je ook een muis en toetsenbord aansluiten. Daar heb je dan weer een USB-C-hub voor nodig.

Laat dat je niet afschrikken als je daar geen zin in hebt. De Steam Deck werkt prima zonder poespas. Valve weet ook wel dat lang niet iedereen die moeite wil doen, maar wie dat wél wil, haalt simpelweg meer uit de Steam Deck. Toch zal ook de fervente hobbyist moeten accepteren dat er altijd games zullen zijn die niet op een Steam Deck draaien, waaronder dus een heleboel multiplayergames.

De enige omweg die altijd werkt is om handmatig Windows te installeren. Voor de meeste mensen is dat onverstandig. Volgens eerder onderzoek van LinusTechTips en Digital Foundry zijn er nog te veel serieuze haken en ogen. Windows op de Steam Deck is zachts gezegd niet erg consumentvriendelijk. Drivers worden niet ondersteund, soms treedt input lag op en sommige games gaan er in framerate in Windows zelfs behoorlijk op achteruit.

Wel bracht Microsoft deze week audiodrivers uit voor de Steam Deck waardoor de audio-uitgang nu wél werkt in Windows. 

©PXimport

Laat staan op een pc

Met de Steam Deck ben jij als consument afhankelijk van Valve, de Linux-community en ontwikkelaars. Zij bepalen welke games wel of niet gaan werken op een Steam Deck. De Deck is daarmee nog een belofte, maar Valve is hard bezig om die belofte in te lossen. De lijst met ondersteunde games groeit gestaag en Steam OS werkt na wat patches als een trein.

Ons advies is eigenlijk simpel: laat de zorgen rond Proton je niet afschrikken als je daadwerkelijk benieuwd bent naar de Steam Deck. Weet alleen tot welke doelgroep je behoort.

Voor consolegamers die nog nooit een pc hebben gehad, gaat een wereld open met de Deck. Het aanbod van Steam is gigantisch en veel games zijn, bijvoorbeeld dankzij Humble Bundles, tegen bodemprijzen beschikbaar. Steam OS werkt simpel en gemakkelijk. Over specifieke drivers en updates en dergelijke hoef je je niet te bekommeren. De Steam Deck maakt pc-gamen toegankelijk en opent de deuren naar het fantastische ecosysteem van Steam.

Gamers die juist wél al in dat ecosysteem zitten, kunnen nu veel games in een klap op een handheld spelen. Die doelgroep heeft waarschijnlijk de nodige twijfels. Die twijfels hadden wij zelf ook. Na de aankondiging van de Steam waren we verliefd op het concept, maar bestond maar één vraag: gaan we zo’n handheld nou wel écht gebruiken?

Na maanden spelen blijkt het antwoord: ja, we gebruiken ’m vaak, zelfs thuis. Buiten op het dakterras? Even The Witcher 3. De rijst moet nog twaalf minuten koken? Potje Rogue Legacy 2. Natuurlijk, dat kan allemaal al op een Nintendo Switch, maar de Steam Deck is gemak én power. Ongeacht waar je bent, je duikt direct in AAA-avonturen terwijl je gevoelsmatig nauwelijks inlevert op rauwe kracht.

Niet eerder was die pitch voor een handheld zó aantrekkelijk. Laat staan op een pc.

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.