Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: In de boot

Iedereen kent wel het woord vliegtuigspotter, maar vergelijkbare benamingen voor mensen die graag naar schepen kijken zijn veel minder gangbaar. Maar of er nu een algemeen erkend woord voor is of niet, feit is dat heel wat mensen graag naar bootjes kijken. En net als vliegtuigen hebben ook veel schepen en scheepjes (inclusief binnenvaart en zelfs watertaxi’s) tegenwoordig vaak een transponder aan boord; een apparaatje dat gebruikt wordt om de actuele positie van voertuigen vast te stellen. En net als voor vliegtuigen zijn er dan ook fraaie sites waar je het scheepvaartverkeer over de hele wereld kunt volgen. Een van de mooiste is marinetraffic.com. Hier kun je inzoomen op de wereldkaart om alle schepen in je omgeving te zien. Klik op een schip om details te achterhalen zoals naam, snelheid en diepgang. Van veel schepen zijn foto’s te vinden en de site weet ook iets van de recente verplaatsingen te melden zowel als lijst als op de kaart.

©PXimport

Tip 2: Weg = weg

Dankzij de Prullenbak van Windows haal je een bestand dat met de Delete-knop of Verwijderen uit het context-menu is gewist eenvoudig weer terug. Wanneer je bij het deleten echter de Shift-knop ingedrukt houdt dan komen de bestanden niet in de prullenbak terecht en worden ze gelijk verwijderd. Windows vraagt in die gevallen dan ook altijd of je het zeker weet. Toch zijn ook dan bestanden niet echt weg en zeker niet wanneer je ze meteen terughaalt. Voor dat doel bestaan allerlei programma’s die zelfs bestanden van een geformatteerd station kunnen terugvinden. Wie gesteld is op zijn privacy zal sommige bestanden dus écht voorgoed naar de vergetelheid willen sturen en dat kan alleen met behulp van een shredder-programma. Zo’n programma wist niet alleen een bestand of map, maar overschrijft ook de plaats waar het stond meermaals met willekeurige data.

Zer0 is zo’n programma en het is heel eenvoudig in gebruik. Zet het Zer0-venster ergens in een hoekje en sleep er vervolgens vanuit Verkenner de te wissen onderdelen heen.

Dat we het programma toch meer dan 1 ster voor de moeilijkheid hebben gegeven komt door het onherroepelijke karakter ervan.

©PXimport

Tip 03: Hak, hak, hak

Sommige cd-rippers produceren één enkel audiobestand met daarbij een zogeheten cue-sheet dat informatie bevat over de positie van afzonderlijke nummers in dat bestand. Het is een populaire verzendwijze voor complete cd’s in bijvoorbeeld nieuwsgroepen. Veel audiospelers kunnen uit de voeten met een cue-bestand en wanneer je zo’n bestand opent kun je daarin losse nummers kiezen. Wie muziek downloadt zal echter doorgaans het liefst gewoon losse nummers willen hebben en dat is eenvoudig te regelen met Medieval CUE Splitter.

Het programma is er in twee varianten. De oudere (versie 1.2) is de vinden op de site van de makers en gebruik je het liefst voor Windows-versies ouder dan Windows 10. CUE Splitter 1.2 leent zich uitstekend voor het splitsen in losse nummers (ook in batch) en het opvragen van audio-informatie.

Speciaal voor Windows 10 is er de nieuwe versie 2.0 (te vinden in de Windows Store) en die ziet er niet alleen moderner uit maar biedt ook meer functies zoals extra gereedschappen voor audio in flac- of ape-formaat. Ook biedt 2.0 wat meer tools om id3-tags te lezen.

©PXimport

Tip 04: Onderschrift

Ondanks een toenemend legaal video-aanbod blijft downloaden onverminderd populair. Uiteraard kunnen downloaders niet zonder uploaders en die zijn er dan ook nog altijd volop. Ze bestrijden elkaar als het gaat om wie als eerste een film of serie-aflevering beschikbaar stelt. En waar vroeger (en ook nu nog) de omroepen tegen een fatsoenlijke beloning vertalers aan het werk moesten zetten, zijn er nu hobbyisten die die klus klaren met als enige beloning dat hun ‘artiestennaam’ alom bekend wordt.

Dat vertalen doen ze overigens met wisselend succes zodat er regelmatig ook nog wat te lachen valt voor wie de originele tekst wél juist heeft begrepen.

Zijn ondertitels bij de gedownloade film niet meegeleverd dan moet je op internet op zoek en dat kan op vele plekken. Met het gespecialiseerde Sublight zoek je in meerdere bronnen tegelijk (zelfs direct vanuit het contextmenu van Verkenner) en kun je bovendien voorkeurstalen opgeven. De gewenste ondertitel kun je downloaden of via een aantal populaire mediaspelers direct met de film afspelen. De Premium-versie die standaard start laat je hele mappen in één keer verwerken terwijl de gratis versie dat één voor één doet.

©PXimport

Tip 05: Taak

De toetscombinatie Ctrl+Alt+Delete staat vanaf de begintijd van de pc in ieders geheugen gegrift want dat was lange tijd de enige softwarematige weg om een onwillige computer opnieuw op te starten. Pas later kreeg het zijn huidige functie en bood het toegang tot een menu waar we onder andere Windows Taakbeheer kunnen starten.

Dat Taakbeheer leent zich uitstekend om een onwillig programma het zwijgen op te leggen maar het is verder vrij beperkt. Daarom maakte iemand ooit het programma Daphne. Wat die naam met taakbeheer te maken heeft is ons een raadsel, maar zeker is wel dat Daphne een zeer veelzijdige dame is. Behalve dat je er taken mee kunt beëindigen biedt het programma namelijk ook een speciale cursor die je naar een venster kunt slepen om te zien welk proces er bij hoort, om dat venster transparant of altijd bovenliggend te maken, om het te verbergen en nog veel meer. Daarnaast is het bijvoorbeeld mogelijk om programma’s te sluiten op basis van de vensternaam, wat handig is als je niet weet welk proces er bij hoort. Tot slot kun je met Daphne de positie en grootte van vensters vastzetten.

©PXimport

Tip 06: Speurneus

Helaas moet de politie veel zaken laten liggen, maar wie geld heeft kan altijd nog een detective inhuren. Een synoniem voor dat Engelse woord is de eveneens Engelse term ‘sleuth’. En zo komen we bij Xenu Link Sleuth; een handig programma dat als een echte speurneus helemaal gratis alle verwijzingen op een website naloopt.

Het gebruik is kinderlijk eenvoudig: voed het programma met een (desnoods lokale) url en Xenu gaat voor je aan de slag om te zien of alle gelinkte items op een site bereikbaar zijn. Dat is natuurlijk handig voor wie een website heeft gemaakt, zeker omdat het programma ook nog eens een overzichtelijke sitemap kan produceren.

Het programma is echter ook leuk, handig en interessant voor nieuwsgierige internetters. Het geeft namelijk een overzicht van alles wat op een site te vinden is, inclusief rechtstreekse links. Bovendien is dat overzicht doorzoekbaar, dus zelfs als een site geen zoekfunctie biedt kun je wellicht aan de hand van de paginanaam toch vinden wat je zoekt. Tot slot biedt de lijst een manier om snel te achterhalen welke externe bronnen een site aanroept.

©PXimport

Tip 07: Klankkast

Voor veel mensen is er geen enkele reden om af te stappen van de mediaspeler die met Windows wordt meegeleverd, maar toch zijn er alternatieven die in bepaalde situaties beter voldoen. Een mooi voorbeeld is Resonic Player, een programma speciaal voor het afspelen van muziek die is gemaakt met de audiofiel in het achterhoofd.

De makers van Resonic hebben geprobeerd om het pad tussen de muziek op je harde schijf en je speakers zo kort mogelijk te maken om zo optimale audiokwaliteit te kunnen bieden. Daar komt bij dat het programma informatieve visualisaties biedt zoals de golfvorm van een audiobestand of het muzikale spectrum (balkjes waarbij elke balk ongeveer overeenkomt met de toets op een piano). En … uiteraard kan het programma muziek in de allerhoogste kwaliteit afspelen. Anderzijds kan Resonic uit de voeten met allerlei formaten uit de tijd waarin we nog moesten woekeren met systeembronnen, en muziek werd gemaakt met trackers (composities bestaande uit korte samples) of met midi-programma’s. Voor dat laatste heeft Resonic zelfs een ingebouwde synthesizer die geluid levert van veel betere kwaliteit dan de gemiddelde geluidskaart of -chip op het moederbord.

©PXimport

Tip 08: Hemels

Voor de komst van smartphones en tablets waren er planetariumprogramma’s die je precies konden vertellen wat er zoal aan de hemel te zien was, maar om daar ‘in het wild’ iets aan te hebben moest je een laptop mee naar buiten nemen. Met soortgelijke software op de telefoon kun je het apparaat op de hemel richten en zie je meteen hoe een ster heet. Je bent dan echter nog steeds gebonden aan moeder aarde. Wil je weten hoe de Melkweg er in 3d uit ziet dan is zwaarder geschut nodig en dat is er in de vorm van Celestia. Met dit programma kun je naar elke planeet en maan in ons zonnestelsel reizen en de tijd versneld voor- en achteruit spoelen. Je kunt ook naar tienduizenden sterren reizen om zelf vast te stellen dat de sterren in wat wij een sterrenbeeld noemen helemaal niets met elkaar te maken hebben. Door middel van add-ons kun je nog allerlei echte en fictieve objecten toevoegen en educatieve scripts afspelen.

©PXimport

Tip 09: Groter dan groot

Zelfs hedendaagse smartphones hebben al camera’s aan boord van 12 megapixels of meer. Toch zijn er ook bij afbeeldingen in zeer hoge resolutie redenen te bedenken om ze te willen vergroten. Smartphones bieden bijvoorbeeld geen optische zoom en dus kan het gebeuren dat je een uitsnede wilt maken van een ver verwijderd onderwerp waarbij het eindresultaat een fotootje van slechts 800x600 is.

Een andere reden om foto’s te willen vergroten is bijvoorbeeld wanneer je ze op een poster wilt afdrukken of wanneer je ze wilt converteren naar een vectorafbeelding. Uiteraard bieden de betere fotobewerkers daar gereedschap voor, maar het gespecialiseerde SmillaEnlarger levert toch vaak een strakker resultaat, zelfs bij enorme vergrotingen.

De bediening is simpel: je sleept de te vergroten (of verkleinen) foto naar het Smilla-venster en kiest het gewenste formaat. Maak eventueel een uitsnede, stel desgewenst wat parameters in en klik op de Enlarge-knop. Onder Parameter kun je uitgebreid met de instellingen spelen voor het optimale resultaat dat per foto verschilt. Er zijn echter ook enkele presets om te proberen.

©PXimport

Tip 10: Huiselijk

Er is geen architect ter wereld die nog zonder computer kan. Dankzij de modernste 3d-software komt elk nieuw gebouw tot leven en kan men de lichtinval op elk moment van de dag bekijken en zien welk effect kunstlicht heeft. Een gewone gebruiker heeft dergelijke power niet nodig en ook hoeven objecten niet per se gemaakt te worden uit officiële bouwtekeningen. Het is echter wel prettig om even snel de vorm van een kamer (of zelfs het hele huis) te kunnen maken, daar meubels en verlichting in te plaatsen, daar een beetje mee te schuiven en er vervolgens in virtueel 3d doorheen te wandelen. Met Sweet Home 3d kan dat helemaal voor niets. Standaard wordt het programma geleverd met een beperkt aantal texturen en 3d modellen van meubels en andere objecten maar dit aantal is sterk uit te breiden via de links onder Support op de downloadsite. Heb je eenmaal je droomhuis ingericht dan kun je er niet alleen virtueel doorheen lopen in eenvoudige 3d-kwaliteit maar ook hoogwaardige foto’s en video’s maken met realistische belichting. O ja, er is ook een online versie.

©PXimport

Tip 11: Verhuisservice

De meeste mensen hebben tegenwoordig minstens één ssd in de pc zitten om het besturingssysteem en programma’s lekker snel te laten starten. Meestal heeft zo’n ding niet de opslagcapaciteit van een gewone harde schijf en dus loopt hij sneller vol. Nu zal dat met gewone programma’s nog wel meevallen, maar veel hedendaagse games zijn ruimtevreters die zomaar tussen 50 en 100 GB lusten. Het kan dan ook makkelijk gebeuren dat je – om ruimte vrij te maken – data zou willen verplaatsen naar een andere schijf. Voor opgeslagen gegevens kan dat al tot problemen leiden als je niet oppast en voor programma’s is het doorgaans helemaal onmogelijk omdat allerlei registerverwijzingen naar dat programma niet mee veranderen. Gelukkig is er voor dit probleem een oplossing in de vorm van FolderMove. Geef bron (from) en doel (to) op en het programma creëert linkjes op de oorspronkelijke locatie die verwijzen naar de nieuwe. Wie het proces ongedaan wil maken wist eerst de map met linkjes, verplaatst vervolgens de bestanden in omgekeerde richting en wist dan de hierbij gemaakte map met linkjes.

©PXimport

Tip 12: Tikkertje

In 1950 schreef Leroy Anderson zijn deuntje The Typewriter dat al snel wereldberoemd zou worden. Het stuk voor schrijfmachine en orkest dat ook vandaag nog regelmatig te horen is, had zeker voor de komst van pc en toetsenbord een zeer vertrouwde klank want op elk kantoor was het getik van typemachines hoorbaar. Zelfs de eerste pc-toetsenborden van IBM hadden nog een lekker klikje. Wie in een vlaag van nostalgie graag weer iets wil horen bij het typen kan terecht bij het piepkleine Qwertick dat speciaal gemaakt is om schrijvers te inspireren.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Audio-Technica heeft voor het eerst sinds 2014 een grote update van zijn phono-cartridgelijn uitgebracht. De nieuwe AT33x-serie bestaat uit vijf verschillende modellen, waaronder drie zogeheten stereo moving coil-cartridges en twee mono moving coil-cartridges.

De nieuwe serie introduceert verschillende technische vernieuwingen die de geluidskwaliteit moeten verbeteren. Een belangrijke innovatie is bijvoorbeeld het eerste gebruik van gegoten zink door Audio-Technica in cartridges. Dit materiaal heeft een hoge dichtheid en stijfheid, waardoor ongewenste trillingen worden geminimaliseerd en een rijkere en meer gearticuleerde weergave wordt bereikt, vooral in het midden- en lage frequentiebereik.

Audio-Technica heeft ook een nieuw ophangingsmechanisme ontwikkeld met een iets lagere dynamische compliantie dan conventionele cartridges. Deze aanpassing zorgt voor meer flexibiliteit bij het instellen en betere compatibiliteit met verschillende toonarmen, wat gebruikers meer vrijheid geeft bij het aanpassen van het geluid.

Alle cartridges uit de AT33x-serie worden volgens Audio-Technica in Japan vervaardigd en met de hand afgewerkt door ervaren vakmensen. De nauwkeurige bewerking en zorgvuldige afstelling zijn het resultaat van tientallen jaren ervaring, wat resulteert in een kwaliteits- en betrouwbaarheidsniveau dat volgens Audio-Technica niet mogelijk zou zijn met enkel geautomatiseerde processen. Dit weerspiegelt de Japanse ambachtelijke traditie waar Audio-Technica veel waarde aan hecht.

De verschillende modellen

De stereo-modellen in de serie hebben elk hun eigen kenmerken. De AT33xEN is uitgerust met een elliptische naald die een rijk geluidsveld combineert met stabiele controle, terwijl de AT33xMLD en AT33xMLB microlineaire naaldmodellen zijn die zorgen voor verfijnde expressiviteit en uitzonderlijke controle over een brede bandbreedte bieden.

De mono-cartridges in de serie zijn speciaal ontworpen voor liefhebbers van mono-vinyl. De AT33xMONO/I brengt volgens Audio-Technica de volledige aantrekkingskracht van mono vinyl over, terwijl de AT33xMONO/II zich onderscheidt met een warm, meeslepend geluid. Dit laatste model is het enige in de AT33x-serie dat gebruikmaakt van een samarium-kobaltmagneet en een zuiver ijzeren juk voor een soepele, stabiele en rijk gestructureerde weergave.

Technische innovaties

De AT33x-serie bevat technische innovaties, waaronder dubbele bewegende spoelen voor uitstekende kanaalscheiding en brede frequentierespons, een duraluminium cantilever die harder is dan standaard aluminium, en een hybride behuizing die drie materialen combineert om resonantie over de hele cartridge te verspreiden voor een gebalanceerd, natuurlijk geluid.

De cartridges zijn verder voorzien van PCOCC-spoelleiders zonder kristalkorrelgrenzen voor verminderde signaalverstoring, goudgeplateerde geluidsterminalpennen met een dikkere goudlaag dan conventionele producten, en schroefdraadgaten voor eenvoudigere directe montage op geïntegreerde toonarmen en de meeste standaard headshells.

Beschikbaarheid en prijzen

De Audio-Technica AT33x-serie is vanaf 23 oktober 2025 verkrijgbaar. De stereo-modellen hebben een adviesprijs vanaf 599 euro, terwijl de mono-modellen een adviesprijs hebben vanaf 399 euro.

Platenspelers van Audio-Technica op Kieskeurig.nl:

Dreame timmert hard aan de weg met verschillende robotstofzuigers en presenteert met de Dreame Matrix 10 Ultra een nieuw model. In de basis is dit een soort opgevoerde X50, maar dan met een veel uitgebreider station én meerdere dweilpads.

Dreame blijft stevig aan de weg timmeren, en dat zie je terug in de nieuwe Matrix 10 Ultra. Zoals we van het merk gewend zijn, bouwt het voort op eerdere modellen met slimme verbeteringen in plaats van een compleet nieuw ontwerp. Denk aan de H15 Pro en de H15 Mix of de H15 FoamWash – allemaal varianten die het topmodel van hun tijd nét iets praktischer of completer maakten. De Matrix 10 Ultra zet die lijn voort waar de X50 Ultra destijds ophield.

Met een adviesprijs van 1599 euro(!) is de Matrix 10 Ultra fors duurder dan de X50 Ultra, die nu rond de 1200 euro kost. Maar daar krijg je ook heel wat voor terug. Alles wat de X50 kon, kan deze robot ook, én meer. Zo heeft hij een uitschuifbare dweil en borstel, wielen die moeiteloos drempels trotseren en een intrekbare cameramodule, zodat de robot ook onder meubels kan schoonmaken.

©Wesley Akkerman

Dreame Matrix 10 Ultra

Om niet te veel in herhaling te vallen, concentreren we ons vanaf hier op de belangrijkste verschillen en toevoegingen. Zo beschikt de Dreame Matrix 10 Ultra nu over 30.000 Pa aan zuigkracht (tegenover 20.000 Pa op de X50) en gaat hij langer mee op een volle batterij (die overigens even groot is), waardoor je er 60 minuten meer uit perst. Verder vallen de iets grotere waterbakken en de kleinere stofbak in de stofzuiger op, maar daar blijft het bij.

Wat zorgt dan voor dat grote prijsverschil? Om te beginnen is het station veel groter en uitgebreider. Dat komt door de ondersteuning voor drie soorten dweilpads: één voor reguliere vloeren en schoonmaak, één voor badkamervloeren en één voor de vettere vlekken in huis (zoals in de keuken). Alle drie de soorten bewaar je netjes in het deurtje van het oplaad- en schoonmaakstation en hoef je bovendien niet handmatig om te wisselen.

©Wesley Akkerman

De uitgebreidere basis

Voordat je een schoonmaaktaak start en je de Dreame Matrix 10 Ultra de opdracht geeft te dweilen, pakt het systeem zelf de pads die het nodig heeft. Dat gebeurt via een intern systeem in de vorm van een soort robotarm zoals je die ook in frisdrankautomaten kunt tegenkomen. Die beweegt op en neer en plaatst de dweilpads direct onder de stofzuiger, waar de dweilen dankzij krachtige magneten op hun plaats klikken. Dat proces kost wat meer tijd, maar dan heb je ook wat.

Het is bovendien zo dat je drie verschillende soorten schoonmaakmiddelen in dezelfde basis kunt inzetten. In de doos zitten drie flesjes met reguliere zeep, zeep voor houten vloeren en een middel waarmee je nare geurtjes verwijdert die huisdieren achterlaten. Zoals altijd raadt Dreame aan alléén de door het bedrijf verkochte middelen te gebruiken, maar in principe staat het je vrij om ook je eigen schoonmaakmiddel te gebruiken dat specifiek bij jouw vloer past.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg

De Dreame Matrix 10 Ultra is waarschijnlijk te geavanceerd voor het gemiddelde huishouden, dat vaak ook prima uit de voeten kan met een Dreame L40 Ultra AE of Eufy Omni E25. Maar die laten nog weleens steken vallen of laten qua dweilprestaties iets te wensen. De Matrix 10 Ultra komt echter steeds dichter bij 'de ultieme dweilrobot', en dat is vooral te danken aan zijn veelzijdigheid. Niettemin moet je wel erg veeleisend zijn wil je dit systeem überhaupt overwegen.

Qua navigatie en schoonmaakprestaties doet de Dreame Matrix 10 Ultra het ook gewoon goed. De robot gaat secuur langs muren, plinten (die hij ook gewoon meeneemt) en kasten, waardoor er weinig plekjes overblijven die niet gestofzuigd of gedweild worden. Het enige waar je dan nog een beetje rekening mee moet houden, is dat het basisstation veel ruimte in de breedte inneemt en dat kan onhandig zijn. Ook de zuigprestaties op een kleed kunnen nog altijd beter.

©Wesley Akkerman

Via de app kun je instellen wat je van de Dreame Matrix 10 Ultra verlangt. Je beheert het watergebruik, de zuigkracht en de draaicirkels. Hoe kleiner die zijn, des te groter het oppervlak wordt dat hij schoonmaakt. De app biedt ook een onderhoudsscherm waarin je kunt zien wanneer een bepaald onderdeel aan vervanging of een stofdoek toe is. Ook krijg je daar allerlei tips en updates van de digitale schoonmaakhulp, net zoals bij andere Dreame-producten.

Dreame Matrix 10 Ultra kopen?

Laten we wel wezen: bijna 1600 euro (zonder kortingen) voor een robotstofzuiger is enorm veel geld. Maar de Dreame Matrix 10 Ultra neemt je dan ook flink wat werk uit handen en presenteert allerlei extra mogelijkheden, zonder de gebruiker daarbij op te zadelen met meer werk. De zuig- en dweilprestaties zijn beter dan ooit en het is erg prettig dat je nu drie soorten schoonmaakmiddelen in de zeepbak kunt gebruiken. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is af en toe het water bijvullen en het vieze water weggooien. Voor de rest heb je hier eigenlijk geen omkijken meer naar.