De rappe daling aan inkomsten via online advertenties blijft doorzetten, waardoor websites telkens meer genoodzaakt worden naar alternatieven te zoeken. Zie daar het fenomeen cryptojacking. Een cryptominer op websites, is dat nu een goed idee?

Het is moeilijk te zeggen hoeveel websites op dit moment gebruikmaken van cryptojacking als extra inkomstenbron, omdat zulke scripts op verschillende manieren kunnen worden gevonden. In november berekende de Nederlandse beveiligingsonderzoeker Willem de Groot dat bijna 2.500 websites CoinHive gebruikten, maar een maand later kwam Symantec in een rapport uit op meer dan 30.000 websites. Wat in elk geval duidelijk is: het aantal cryptojackende websites groeit maandelijks met duizenden.

Met cryptomijnen investeren websites zelf geen geld in cryptomunten, maar creëren ze die zelf. In het kort komt het erop neer dat cryptogeld, zoals de bitcoin, ethereum of een van de vele alternatieve munten (altcoins), moet worden ‘gemijnd’. Dat gebeurt door het oplossen van puzzels; hoe meer en hoe sneller een computer puzzels oplost, des te meer munten worden er gemijnd. In het begin zijn dat simpele puzzels, die door praktisch elke computer kunnen worden opgelost, maar hoe meer munten er worden gemijnd, hoe moeilijker de puzzels worden. Na een tijdje zijn de puzzels zo ingewikkeld dat ze onmogelijk nog op te lossen zijn en de volledige voorraad van de cryptomunt dus beschikbaar is.

Voor veel moderne nieuwe munten is het nog steeds erg simpel om te mijnen, omdat de puzzels nog makkelijk op te lossen zijn. Dit in tegenstelling tot de bitcoin, waarbij dat mijnen alleen nog maar kan worden uitgevoerd door professionals die server farms dagelijks duizenden kilowatts laten opstoken. Met altcoins is dat mijnen veel minder intensief, maar nog steeds is het slim om dat via een netwerk van andere computers te doen. Met cryptojacking worden de computers van andere gebruikers ingezet om collectief munten te mijnen. Door die computers allemaal los van elkaar de puzzels te laten oplossen en de resultaten via één script samen te brengen, kunnen websitebeheerders munten mijnen zonder hun eigen computers constant te moeten belasten.

Bitcoin? Monero!

De bitcoin is inmiddels te zwaar voor cryptojacking, maar er is één munt die wél geschikt is voor het proces: de Monero. Dat is een relatief nieuwe munt die in 2014 werd opgezet als privacy-vriendelijk alternatief voor de bitcoin. Hoewel alle cryptomunten over het algemeen relatief anoniem zijn, is het bij de bitcoin nog steeds mogelijk de identiteit van de gebruiker te achterhalen. Dat moet met de Monero een stuk moeilijker zijn, waardoor de munt erg populair is voor illegale handel in kinderporno of drugs op het darkweb.

De Monero heeft echter ook andere voordelen. De valuta maakt gebruik van het Cryptonight-algoritme, dat is ontwikkeld om op normale cpu’s te draaien, terwijl het mijnen van bitcoin vooral interessant wordt bij het gebruik van speciale high-end-gpu’s. Dat betekent overigens wel een significant lagere snelheid. Cryptonight mijnt met een snelheid van 90 hashes per seconde. Ter vergelijking: bij de bitcoin gaat het inmiddels om triljoenen hashes per seconde ... Het belangrijkste verschil is natuurlijk wel dat de Monero nog een relatief nieuwe munt is.

Met het mijnen van de munten zelf ga je dan ook niet rijk worden, maar van de waardestijging misschien wel. De opkomst van ‘cryptocurrency mining’ is een-op-een te verklaren door de gigantische populariteit van de bitcoin. De digitale munt is sinds 2012 gigantisch in waarde gestegen, maar is vooral sinds medio 2016 een duizelingwekkend hoog bedrag waard geworden. In november vorig jaar bereikte de munt de magische grens van 10.000 dollar, eind dat jaar werd de 20.000 aangetikt. Wie bitcoins heeft, wordt daar rijk mee – of dat nu linksom is of rechtsom.

©PXimport

Er is veel te zeggen over de volatiliteit van de munt (de waarde kan per etmaal soms wel 25 procent schommelen) en het praktisch nut ontbreekt nog steeds – je kunt op maar weinig plekken met bitcoins betalen. En omdat een pizza die je vandaag koopt morgen wel 100 euro kan kosten, houden veel gebruikers hun bitcoins veilig bij zich. Ook een groeiend probleem: het energieverbruik van de munt. Eén transactie kost inmiddels zo veel stroom als een klein land in een jaar verbruikt.

Veel altcoins springen daarom nu in het gat dat door de nadelen van de bitcoin wordt veroorzaakt. Nieuwe munten zijn vaak energiezuiniger, schaalbaarder en anoniemer. Sommige floppen en stijgen amper in waarde, maar voor andere munten blijkt zowaar een praktisch nut te bestaan (zoals darkweb-aankopen met Monero), en dat zorgt voor een stijgende waarde. De munt, die heel 2014 niet meer waard was dan zo’n 80 cent, bereikte eind vorig jaar een waarde van 320 dollar per stuk: een stijging van meer dan 2.500 procent – dat is zelfs méér dan de bitcoin.

Coinhive als basis

De stijgende waarde en de lage drempel maken van de Monero een interessante munt die je via een simpel stukje javascript kunt mijnen. Centraal in de gigantische stijging van cryptojacking is een blokje code genaamd CoinHive. De regels javascript zijn te vinden op een overzichtelijke pagina en zijn gemakkelijk in elke website te implementeren. Dat werkt zo goed dat inmiddels duizenden websites het script hebben opgenomen.

Om het hele proces nóg eenvoudiger te maken heeft een enthousiaste ontwikkelaar het CoinHive-script omgebouwd tot een WordPress-plugin, zodat iedereen die een simpele WordPress-site heeft en weinig van code weet de nieuwe methode kan toepassen.

©PXimport

Het is opvallend dat het CoinHive-script de belangrijkste en meest gebruikte methode is om cryptomunten te mijnen, maar ook gevaarlijk. Omdat er gebruik wordt gemaakt van slechts één script, is er ook één single point of failure, en dat werd in oktober vorig jaar voor het eerst uitgebuit toen CoinHive werd gehackt. Aanvallers wisten de dns-records van CoinHive te hacken en zo korte tijd alle mijnoperaties door te sturen naar één specifiek adres.

Het is niet precies bekend hoelang die aanval duurde en hoeveel Monero’s er in die periode zijn gemijnd, maar gezien het stijgende aantal websites dat van CoinHive gebruikmaakt, is het steeds interessanter om een dergelijke hack uit te voeren.

Bezwaren

Het probleem is nu nog te overzien, al is nu al wel duidelijk dat steeds meer (grote) websites en diensten gebruik beginnen te maken van deze alternatieve inkomstenbron. Het zijn bovendien niet alleen websites die cryptomijnen. Onlangs bleek dat enkele Argentijnse vestigingen van Starbucks de methode inzetten via hun gratis wifi-netwerk. Gasten die gebruikmaakten van het netwerk mijnden in de wachttijd van tien seconden een kleine hoeveelheid aan Monero’s. Opvallend is dat het niet eens Starbucks’ intentie was om cryptomunten te mijnen. Het bedrijf besteedt het wifi-beheer namelijk uit aan een externe partij, die de scripts inmiddels heeft uitgeschakeld.

Dat laatste komt steeds vaker voor: hackers weten het CoinHive-script te implementeren op externe websites om op die manier munten te mijnen, maar in veel gevallen wordt CoinHive ook op minder illegale, maar desondanks onethische manieren ingezet. Dat kan via advertentiescripts of door de code mee te leveren in legitieme software – bijvoorbeeld als alternatief voor een toolbar, zoals je dat vroeger zag. Ook gebeurt het dat het CoinHive-script in widgets op mobiele telefoons wordt gebruikt.

Bij een wifi-netwerk in een zaak waar je ook al betaalt voor je koffie zijn de ethische bezwaren van een cryptomijner snel te zien, maar op veel commerciële websites die informatie gratis aanbieden is dat een ander verhaal. Daar beseffen steeds meer gebruikers weliswaar dat alleen een advertentiemodel niet houdbaar is, maar tegelijk doen maar weinig bezoekers iets om daarmee te helpen. Veel beveiligingsonderzoekers classificeren cryptomijners nu al als ‘malware’, maar veel gebruikers lijken dat anders te zien.

Toen The Pirate Bay werd ‘betrapt’ op het gebruik van dergelijke scripts, biechtten de admins dat op in een korte blogpost, maar vroegen daarbij wel aan de gebruikers wat zij van het idee vonden. Uit de reacties op de blogpost is op te maken dat vrijwel iedere gebruiker het een goed idee vindt. “We hebben er geen probleem mee om een paar cpu-processen te delen na alles wat The Pirate Bay voor ons heeft gedaan”, schrijft een reageerder. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat torrent-gebruikers (en zeker degenen die een account hebben bij The Pirate Bay én het blog lezen) over het algemeen wel wat technischer onderlegd zijn en bovendien ook wat rebels.

Zelf kiezen

Ook op Reddit zijn de reacties grotendeels positief, al wordt vaak genoemd dat het dan zou moeten gaan om een opt-in- of opt-out-model, waarbij de gebruiker de keuze krijgt voorgelegd. “Ik heb er geen probleem mee om dit als alternatief voor ads te gebruiken, als dat betekent dat ik daarmee minder opdringerige advertenties te zien krijg”, schrijft een gebruiker.

Sommige beveiligingsbedrijven die schrijven over het probleem noemen een ander probleem: degradatie van hardware. Door een cpu lange tijd op volledige snelheid te laten draaien, ontstaat er sneller gebruiksschade aan de chip of aan het moederbord, en is dat dus sneller aan vervanging toe. Hoe groot de impact daarvan is, is echter moeilijk te zeggen, zeker omdat niet te voorspellen is hoe groot de impact nog gaat worden.

Het probleem ligt dan ook vooral in de toekomst, als de methode populairder wordt en meer websites ervan gebruikmaken. Wat gebeurt er dan? Het CoinHive-script houdt daar rekening mee door het mijnen te verdelen over verschillende websites wanneer het script daar actief is, maar dat houdt ook weer in dat er nóg minder munten worden gemijnd … en dat zijn er al niet heel veel. Het is dan ook moeilijk te voorspellen hoe schaalbaar cryptojacking is en of er een moment komt dat het model niet meer houdbaar is.

Cryptomining blokkeren

In principe is het niet moeilijk om cryptomining tegen te houden. Veel adblock-ontwikkelaars hebben hun software al een update gegeven, zodat dergelijke scripts worden onderschept. Ook add-ons en plug-ins als NoScript zijn handig, omdat die javascript-code standaard al tegenhouden. Een van de adblockers die het hardst tegen cryptomining ingaat is Adguard. Het bedrijf paste al in september zijn code aan om mijn-scripts te blokkeren en schrijft veel blogs tegen cryptojacking, maar ook bekendere adblockers als uBlock Origin en AdBlock Plus hebben inmiddels bescherming tegen cryptojacking ingebouwd.

Het zijn overigens niet alleen adblockers die cryptomining proberen te stoppen. Ook antivirussoftware treedt er harder tegenop: de populaire virusscanner MalwareBytes houdt dergelijke scripts tegen. Maar, vertelt directeur Adam Kujawa in een interview aan Wired, dat komt voornamelijk omdat de techniek nog zo nieuw is. “Ik denk dat het concept achter script-based mijnen een goed idee is. Het kan een goede vervanging worden voor advertentie-inkomsten. Maar op dit moment is er geen opt-in of opt-out en vraagt het veel van de hardware van gebruikers. Daarom blokkeren we het nu.”

Door de opkomende populariteit van cryptomunten, en dan met name het feit dat het steeds makkelijker wordt nieuwe munten op te zetten, lijkt cryptojacking voor websitebeheerders én gebruikers een goed alternatief voor advertenties. Maar dat zou weleens kunnen veranderen als in de toekomst veel meer websites van de methode gebruikmaken.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).