Qubes OS gaat heel ver met het beveiligen van software op je computer. Maar ook als je op internet surft, zijn er heel wat risico’s. In combinatie met Whonix surf je in Qubes OS anoniem op het Tor-netwerk.

Lees eerst:Qubes OS installeren en werken met het veilige besturingssysteem

Whonix is een Linux-distributie die met twee virtuele machines werkt, een gateway en een werkstation. De gateway leidt alle netwerkverkeer om via het anonimiserende Tor-netwerk, terwijl je het werkstation gebruikt als distributie voor je dagelijks werk. Onderliggend maakt het werkstation verbinding met de gateway. Deze architectuur is uiteraard ideaal voor Qubes OS: je baseert dan je qubes/AppVM’s voor je privacygevoelige activiteiten op het werkstation van Whonix.

Whonix installeren

Standaard installeert Qubes OS al Whonix, maar als je die optie hebt uitgeschakeld in de laatste stap van de installatie, kun je dat alsnog doen. Open een Terminalvenster in dom0 en voer de volgende opdracht in om sjablonen voor de Whonix gateway en werkstation te installeren:
sudo qubes-dom0-update --enablerepo=qubes-templates-community qubes-template-whonix-gw qubes-template-whonix-ws
Na de installatie van Whonix zie je twee sjablonen in de Qubes VM Manager (klik op het pictogram Show/Hide inactive VMs bovenaan rechts om ook inactieve qubes te zien): whonix-gw is het sjabloon voor de gateway en whonix-ws voor het werkstation.

Gateway en werkstation

Standaard creëert Qubes OS bij de installatie al een ProxyVM (een speciaal soort qube) met de naam sys-whonix, gebaseerd op het sjabloon whonix-gw. Heb je die optie uitgeschakeld, maak dan een nieuwe virtuele machine door in Qubes VM Manager linksboven op het groene plusteken te klikken. Geef de virtuele machine de naam sys-whonix, kies als sjabloon whonix-gw en selecteer als type ProxyVM. Zorg dat Allow networking aangevinkt staat en dat er als netwerkverbinding sys-firewall geselecteerd is. Klik op OK om de virtuele machine aan te maken.

Daarna maak je een qube aan voor je werkstation, waarin je via Tor gaat surfen. Maak dus een nieuwe virtuele machine in Qubes VM Manager, geef die de naam anon-whonix, gebruik als sjabloon whonix-ws, kies als type AppVM en laat het netwerk toe via sys-whonix. Klik op OK om de virtuele machine aan te maken. Rechtsklik daarna op whonix-gw, kies VM settings en zet bij NetVM sys-whonix.

Tor en Qubes OS

Daarna moeten we Tor nog inschakelen in de gateway. Open in het submenu ServiceVM: sys-whonix van het applicatiemenu de optie Whonix Setup - Whonix connection wizard. Kies I am ready to enable Tor en klik op Next, nog eens Next en Finish. Daarna controleert het programma WhonixCheck je Tor-verbinding, wat overigens wel enkele minuten kan duren. Bij ons gaf die controle overigens aan dat er een probleem was, terwijl we wel probleemloos via Tor konden surfen in het Whonix-werkstation.

©PXimport

Je kunt nu in het submenu van het domein anon-whonix in het applicatiemenu surfen, chatten of andere taken uitvoeren over het Tor-netwerk. Standaard heeft het installatieprogramma van Qubes OS dit submenu al gevuld met enkele snelkoppelingen. Voer bijvoorbeeld Tor Browser uit en controleer op https://check.torproject.org of je via Tor surft. Als je dezelfde website in Firefox in een andere qube bezoekt, krijg je te zien dat je niet via Tor surft.

Als je je Tor-verbinding wilt monitoren, start dan in het submenu ServiceVM: sys-whonix de opdracht Arm - Tor Controller. Dit start een commandline-programma in een terminalvenster. Je krijgt hier onder andere staafgrafiekjes van het download- en uploadverkeer te zien. Met een druk op n krijg je een nieuwe identiteit: Tor verbindt dan met een ander willekeurig circuit van onionrouters. Met m open je een menu waar je nog allerlei taken kunt uitvoeren. En met q en nog eens q sluit je het programma Arm af.

Virtuele machines up-to-date houden

Uiteraard is het voor de veiligheid van je anonieme surfsessies belangrijk dat je de virtuele machines van Whonix up-to-date houdt. Dat geldt trouwens ook voor de andere qubes van Qubes OS. Daarom tonen we je hier hoe je sjablonen updatet, in het bijzonder whonix-w en whonix-ws. Open voor beide sjablonen een terminalvenster (Konsole) via het applicatiemenu. Voer dan in beide vensters de opdracht sudo apt-get update in om de pakketbronnen te verversen en sudo apt-get dist-upgrade om het systeem te upgraden naar de nieuwste pakketversies. 

©PXimport

Na het upgraden schakel je beide virtuele machines uit. Dat doe je door in beide Konsole-vensters de opdracht sudo poweroff in te voeren. Schakel daarna anon-whonix uit. Rechtsklik daarvoor op de juiste virtuele machine in Qubes VM Manager en kies Shutdown VM. Doe daarna hetzelfde met sys-whonix. Als je daarna weer een toepassing in anon-whonix start, worden de updates van je sjablonen ook in de erop gebaseerde virtuele machines toegepast.

Tor veilig gebruiken

Al het netwerkverkeer in de qube anon-whonix wordt via Tor omgeleid, maar dat betekent niet dat je rustig kunt gaan slapen. Als je surft, doe je dat bijvoorbeeld het best met de Tor Browser, waarnaar standaard al een snelkoppeling is gemaakt in het submenu anon-whonix in het applicatiemenu. De Tor Browser draait NoScript en schakelt standaard JavaScript uit, omdat scripts op allerlei manieren informatie over je lekken. Ook HTTPS Everywhere staat standaard ingeschakeld, zodat je automatisch via https surft op websites waar dat beschikbaar is.

Wil je echt anoniem surfen, dan moet je ook met een aantal regels rekening houden. Vermijd Flash en Java, want dat is niet goed voor je privacy. En log uiteraard niet in op Facebook, je webmail of andere websites waaraan een afluisterende Tor-node je kan identificeren. Werk vooral niet met Google-diensten wanneer je via Tor surft, want dat bedrijf verzamelt een heel profiel over je. Gebruik in de plaats een zoekmachine als DuckDuckGo, die je privacy respecteert. Kortom, Qubes OS maakt het je met Whonix wel heel gemakkelijk om anoniem te surfen, maar uiteindelijk blijft het een grote inspanning en bovenal jouw verantwoordelijkheid.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.