Heel wat audio- en videobestanden zijn gecomprimeerd. Dat is vaak ook nodig, want anders zit je met overweldigend grote bestanden opgescheept. Het kan voorkomen dat je de juiste codecs installeren moet, om ze te kunnen afspelen. We leggen hier uit hoe dat zit.

Compressie gebeurt met behulp van speciale software, codecs genoemd. Die term komt volgens sommigen van compressie-decompressie, en volgens anderen van codering-decodering. Bekende ‘lossy’ audiocodecs (hierbij gaat de kwaliteit van het geluid iets omlaag) zijn bijvoorbeeld mp3, wma, ogg en aac. Er bestaat ook zoiets als ‘losless’, dus verliesloze compressie, zoals flac, alac en ape, en er zijn zelfs codecs die helemaal niet comprimeren, zoals pcm in wav-bestanden.

Ook bij video bestaan er zowel verliesgevende als verliesloze codecs: een uitgebreid overzicht van alle codecs vind je op Wikipedia. Om een audio- of videobestand af te kunnen spelen dient je mediaspeler wel met de gebruikte codecs overweg te kunnen. De gratis opensource-mediaplayer VLC-player staat erom bekend een rijkgevuld arsenaal aan codecs te hebben ingebouwd. Windows Media Player is wat dat betreft minder goed voorzien.

Welke codec?

Het gratis MediaInfo kan je vertellen welke codecs een audio- of videobestand precies bevat. Na een eenmalige installatie, waarbij je een vinkje plaatst bij Shell-extensie […], volstaat het voortaan om met de rechtermuisknop op het mediabestand te klikken en MediaInfo te selecteren om alle informatie te zien.

©PXimport

Audiocompressie

Wanneer multimediabestanden gecomprimeerd worden, dan is het wellicht niet zo erg als die daardoor iets aan kwaliteit inboeten: met enkele bescheiden artefacten in video of een iets minder vol geluid valt nog wel te leven. Bepaalde informatie wordt weggelaten - die trouwens vervolgens ook niet meer terug te halen is -, en dat impliceert altijd wel een zeker kwaliteitsverlies.

Om dat verlies aan kwaliteit zoveel mogelijk te beperken laten codecs doorgaans vooral de frequenties weg die het menselijke oor toch niet kan opvangen (psychoakoestiek). Hieronder vind je een audiotest die dat mooi illustreert, met geluid tussen 20 Hz en 20 kHz.

Komt daarbij dat geluiden met een hoge frequentie (15 kHz en hoger) vaak lastig te horen zijn wanneer ze vergezeld gaan van luidere geluiden met een lagere frequentie. Codecs maken in dit geval vaak gebruik van ‘masking’ (maskeren) door het geluid met de hoge frequentie slim weg te laten.

Bij The Ghost In The MP3 vind je de testresultaten van een interessante studie. Je treft hier onder meer een audiosample aan van “Tom’s Diner” (Suzanne Vega) met de geluiden die door een 128 kbps-mp3-bestand werden weggefilterd (zie example 8) uit het ongecomprimeerde origineel (zie example 6).

Codecpack installeren

We zeiden het al: je mediaspeler of apparaat moet met de gebruikte codecs overweg kunnen om de audio of video af te kunnen spelen. Soms kan een update van de software of firmware soelaas brengen, of je installeert de benodigde codecs met behulp van een codecpack, zoals K-Lite. Op Codec Guide zie je wat de diverse versies (Basic, Standard, Full, Mega) van K-Lite precies bevatten; je beslist zelf welke decoders je mee installeert.

Houd er wel rekening mee dat VLC Player niet overweg kan met dit codec-pack; eventueel kies je dan voor de Standard-editie die een geschikte speler (MPC-HC) meelevert. Lukt het je maar niet om een video of audio aan de praat te krijgen, dan is er altijd nog de mogelijkheid om een mediabestand te converteren of te transcoderen. Anders gezegd: andere codec(s) gebruiken en/of omzetten naar een ander containerformaat (lees: met een andere bestandsextensie).

Video converteren met Handbrake

Wat gratis videotranscoders betreft, komt Handbrake in het vizier. Het gaat om advertentievrije, opensource-freeware met heel wat gedetailleerde opties. De tool is zowel beschikbaar voor Windows (64 bit), macOS als Linux, maar is niet de snelste in de klas.

©PXimport

Bij het opstarten kun je kiezen tussen een complete Folder of een enkele File. Je kunt uit talrijke ‘presets’ kiezen, maar je kunt ook zelf alle parameters instellen. Op het tabblad Summary stelt je het gewenste Format alias de container in (MKV of MP4), waarna je op het tabblad Video en Audio respectievelijk de video- en audiocodecs aanduidt. Afhankelijk van je keuze vind je hier nog bijkomende opties terug als Framerate (FPS), Quality en Avg bitrate. Je krijgt bijkomende feedback wanneer je de muisaanwijzer even boven zo’n optie houdt.

Klik Preview, Live Preview om het resultaat (na de voorlopige transcodering) op basis van je instellingen te bekijken en te beluisteren. Via Browse leg je de doellocatie vast en met Start Encode start je de definitieve (trans)codering.

Audio converteren metVSDC Free Audio Converter

Ook voor audiobestanden bestaan tenslotte heel wat converters. Eén van de betere, gratis tools is VSCD Free Audio Converter. Let er wel op dat je tijdens de installatie geen ongewenste extra’s installeert.

Je haalt eerst alle gewenste audiobestanden op, je legt de doellocatie vast en vervolgens geef je het beoogde audioformaat aan: mp3, wma, aac, m4a, amr, ogg, au, aiff of wav – keuze genoeg dus. Er komen nu automatisch een aantal profielen (presets) beschikbaar met kwaliteitsindicaties als Highest, High, Normal, Least en Mobile. 

Je hoeft deze echter niet te gebruiken; via de knop Edit profiles kunt je je eigen profielen toevoegen gebaseerd op allerlei opties, zoals Audio bitrate, Frequency en Channels. Heb je eenmaal het gewenste profiel gekozen, dan start je de conversie door op Convert files te klikken.

©PXimport

Tabbladen zijn handig, maar kunnen al snel uitmonden in een onoverzichtelijke wirwar. Om dat probleem aan te pakken, introduceerde Google Chrome tabgroepen: een slimme manier om je openstaande tabs te ordenen en labelen.

Stap 1: Nieuwe groepen

Zorg eerst dat je de nieuwste versie van Chrome op je laptop hebt staan. Klik op de drie puntjes rechtsboven, kies Help / Over Google Chrome en installeer eventueel de update. Om tabbladgroepen in de vingers te krijgen, open je snel een paar tabbladen. Denk aan pagina's over hetzelfde onderwerp of project. Klik met de rechtermuisknop op een tabblad en kies Toevoegen aan een nieuwe groep.

Stap 2: Naam en kleur

Er verschijnt een venstertje waarin je de groep een naam en kleur kunt geven. Kies een korte, herkenbare naam die het onderwerp van de groep weergeeft, zoals 'Werk', 'Recepten' of 'Vakantieplanning'. Een kleur toewijzen helpt je om snel onderscheid te maken tussen verschillende groepen. De groep verschijnt vervolgens als een gekleurde knop tussen je tabbladen. Een groot voordeel: als je op de groepsnaam klikt, worden de bijbehorende tabbladen ingeklapt, dat bespaart ruimte.

Tabbladen kun je later eenvoudig toevoegen: klik met de rechtermuisknop op het gewenste tabblad en kies de gewenste groep.

Stap 3: Groep sluiten

Klik je met de rechtermuisknop op de naam van de tabbladgroep, dan krijg je andere mogelijkheden. Met de optie Nieuw tabblad in groep open je een leeg tabblad in de bestaande groep. Het is ook mogelijk om een bestaand tabblad gewoon in de groep te slepen. Kies je Groep verplaatsen naar een nieuw venster, dan opent Chrome een nieuw browservenster met daarin alle opgenomen tabbladen. Met de opdracht Groep sluiten verdwijnt de groep van je scherm. Dit doe je als je de hele groep niet meer nodig hebt en je de tabbladen niet langer wilt openhouden. Met Groep verwijderen (in sommige versies: Groep opheffen) blijven de tabbladen open, maar worden ze losgekoppeld van de groep. De kleur en de groepsnaam verdwijnen. Dit doe je als je de inhoud nog nodig hebt, maar je geen groepsindeling meer wilt.

5x Chromebooks

Zeg je Chrome, dan denk je ook al snel aan Chromebooks. Hieronder een selectie 5 fijne modellen.

Acer Chromebook Plus 514

Compacte 14-inch Chromebook met vlotte prestaties, lichte aluminium behuizing en degelijke accuduur.

HP Chromebook x360 14b‑cd0625nd

14″ touchscreen Chromebook met 8 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor alle dagelijkse taken.

Acer Chromebook Plus 515 CB515-2H-32UH

Stevige 15,6″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel Core-i3, 8 GB RAM en 128 GB SSD, geschikt voor werk, school, surfen en media.

Lenovo IdeaPad / Slim 3 Chrome / 83BN0038MH

Compacte 14″ Chromebook met Full HD-scherm en Intel Core i3, prima voor school, mail, web en licht werk.

HP Chromebook 14a-nf0050nd

Lichte 14″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel N-processor, 4 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor internet, mail, documenten en basisgebruik op school of werk.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.