De populariteit van tablets ten spijt, als werkmachine heeft dit apparaat zo z’n beperkingen. Voor wie graag op verschillende plekken efficiënt wil werken, blijft de laptop dan ook onmisbaar. Vanwege de fysieke toetsen, het grote scherm, de opslagcapaciteit, het aantal aansluitingen en de nodige rekenkracht, laat dit veelzijdige apparaat zich niet zomaar vervangen. We verdiepen ons in de wereld van werklaptops en geven 9 kooptips voor werk-laptops.

Wie denkt dat het bezit van een laptop gepaard gaat met zwaar sjouwwerk, heeft het mis. De evolutie van de traditionele schootcomputer is nog altijd gaande. Dankzij steeds dunnere schermen, compactere ssd’s, efficiëntere accu’s en slankere behuizingen is de gemiddelde laptop een stuk lichter dan pakweg tien à vijftien jaar geleden. Tegelijkertijd heeft het apparaat aan rekenkracht gewonnen waardoor veel mensen de traditionele desktop de deur uit hebben gedaan. Voor fabrikanten als HP, Acer, Lenovo, Toshiba en ASUS is dat reden genoeg om fors in de ontwikkeling van laptops te investeren. Een goede zaak, want hierdoor is er bij iedere (online) elektronicawinkel tegen ieder budget voldoende keuze. We lichten verderop in dit artikel een aantal interessante laptops uit als voorbeeld. Let op dat het zo kan zijn dat de exact besproken configuratie op het moment van lezen wellicht niet meer leverbaar is. Doorgaans is een vrijwel identieke uitvoering dan wel beschikbaar.

Vlot opstarten

De laatste tijd hebben nieuwe laptops steeds vaker uitsluitend een ssd-schijf aan boord. Producten uit het middelste en hoogste prijssegment zijn namelijk bijna allemaal uitgerust met dit opslagmedium, waardoor systemen vlot opstarten en bestanden snel paraat staan. Een bijkomend voordeel is dat ssd’s geen geluid produceren. Deze opslagmethode heeft overigens wel een nadeel, want ssd’s zijn relatief duur. Wie een laptop wenst met minimaal 512 GB opslagruimte is dan ook behoorlijk wat geld kwijt. Ga daarom nauwkeurig na hoeveel lokale opslagruimte je nodig hebt, want op dit onderdeel kun je veel geld besparen. In de praktijk gebruikt men lokale opslagruimte met name voor de installatie van apps en software. Veel bedrijven en particulieren bewaren hun data tenslotte in de cloud of op een eigen server (nas). Sommige notebooks hebben naast een m.2-slot voor een ssd ook nog plek voor een 2,5inch-schijf. Je start het besturingssysteem dan op vanaf de snelle ssd, terwijl je data op de conventionele schijf bewaart.

Usb-c

Een andere interessante ontwikkeling is de toenemende aanwezigheid van de usb-c-poort op notebooks. Naast laptops zullen ook steeds meer nieuwe smartphones, tablets, desktops en andere apparaten deze poort gebruiken. Gunstig is dat usb-c naast de usb-standaard meerdere protocollen ondersteunt. Je kunt bijvoorbeeld via deze aansluiting een extra scherm op een laptop aansluiten, terwijl de aangesloten monitor tegelijkertijd de accu van de laptop oplaadt. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat zowel de laptop als monitor deze functies ondersteunen. Bovendien moet de bekabeling hiervoor geschikt zijn. In het gunstigste geval is via een enkele poort zowel data-, video- als stroomoverdracht mogelijk. Het gebruik van usb-c staat nog in de kinderschoenen, al kun je maar beter alvast voorbereid zijn op de toekomst. Sommige (dure) laptops ondersteunen Thunderbolt 3, waarmee de usb-c-aansluiting nog veelzijdiger wordt.

©PXimport

Accu

Omdat Intel erin slaagt om zijn mobiele processors steeds energiezuiniger te maken, houden accu’s het ook steeds langer vol. Bovendien verbruiken ssd’s minder stroom dan traditionele schijven. Bijna alle besproken laptops bieden een mobiele werktijd van minimaal tien uur en gaan dus met gemak een volledige werkdag mee. Hoe groter het scherm, hoe meer energie de accu nodig heeft om dezelfde werktijd te bieden. Naast de processor is de monitor namelijk een grootgebruiker van stroom. Gelukkig gaan ook veel 15,6inch- en 17,3inch-laptops met gemak tien uur mee, dus laat het schermformaat niet beïnvloeden door de gewenste mobiele werktijd. Wel zijn laptops met een groter scherm over het algemeen een stuk zwaarder om mee te nemen, omdat er een zwaardere accu is ingebouwd.

Wat heb je nodig?

Voor het maken van de juiste keuze, is het belangrijk om te weten wat je allemaal op de (werk)laptop wilt doen. Verricht je veel typewerk met cijfers, dan is toetsenbord met aan de rechterkant een numeriek toetsenbord bijvoorbeeld onmisbaar. Ga je beelden bewerken en/of andere grafische berekeningen uitvoeren, dan is de aanwezigheid van een losse videokaart een pre. Je kunt dan tussen de werkzaamheden door ook nog eens een videospelletje doen. Verder is een behoorlijke processor en flink wat werkgeheugen natuurlijk wel zo prettig voor een optimale workflow. Denk daarnaast ook aan het comfort. Veel fabrikanten brengen laptops met een glanzend scherm uit, maar in sterk verlichte omgevingen heeft een mat scherm de voorkeur. Ben je graag via een bekabeld netwerk verbonden? Let dan ook even op de aanwezigheid van een ethernetpoort. Dat is tegenwoordig niet meer zo vanzelfsprekend, aangezien sommige bouwers alleen een wifi-adapter integreren. Uiteraard kun je dan ethernet nog toevoegen in de vorm van bijvoorbeeld een usb3.0-adapter.

©PXimport

Geen game-laptops

ASUS ZenBook UX410UA-GV024T

ASUS fabriceert verschillende versies van de ZenBook UX410UA. De GV024T is met een prijskaartje van 649 euro weliswaar het goedkoopste exemplaar, maar biedt evengoed nog interessante specificaties. Zo bestaat het full-hd-scherm uit een ips-paneel van 14 inch. Verder is er een ssd aanwezig met een opslagcapaciteit van 128 GB. De Intel Core i3-7100U is met een kloksnelheid van 2,4 GHz zonder turbofunctie niet zo’n krachtige processor, waardoor deze laptop met name geschikt is voor doorsnee computertaken. Een werkgeheugen van 4 GB ram is niet al te ruim, al breid je de capaciteit desgewenst eenvoudig uit. Een sterk pluspunt is de aanwezigheid van een usb-c-aansluiting, zodat gebruikers allerlei randapparatuur kunnen aansluiten. Daarentegen ontbreekt een ethernetaansluiting. Om de blikkerige audiokwaliteit iets op te krikken, heeft ASUS de speakers samen met Harman Kardon ontwikkeld. De ZenBook UX410UA heeft een slanke behuizing van aluminium, waardoor het gewicht slechts 1,4 kilogram bedraagt.

©PXimport

ASUS ZenBook UX410UA-GV024T

Prijs
€ 649,-
Website
www.asus.com

HP 17-bs022nd

Wie veel werkruimte wenst, kan de 17-bs022nd overwegen. Deze laptop heeft namelijk een 17,3inch-scherm. Bedenk wel dat de resolutie met 1600 × 900 pixels relatief laag is, dus dit HP-product is minder geschikt voor gedetailleerde beeldbewerking. Het grote scherm is vooral nuttig voor (zakelijke) gebruikers die tegelijkertijd meerdere dialoogvensters van programma’s gebruiken. Het rekencentrum is een Intel Core i3-processor met een kloksnelheid van 2 GHz gecombineerd met 8 GB ram. Voor doorsnee computertaken is dat voldoende, mits men niet al te zware software gebruikt. Voor de opslag heeft HP een ssd van 256 GB geïntegreerd. Verder valt het cd/dvd-station op, want dit onderdeel is tegenwoordig lang niet op iedere laptop aanwezig. De 17-bs022nd heeft er vanwege zijn omvangrijke behuizing voldoende ruimte voor. HP claimt een accuduur van maximaal tien uur. Het donkere design oogt dankzij de lijnenstructuur rondom het toetsenbord erg stijlvol, waardoor deze laptop gezien mag worden.

HP 17-bs022nd

Prijs
€ 699,-
Website
www.hp.com

HP Pavilion 15-bc210nd

De Pavilion 15-bc210nd is bij praktisch alle grote elektronicaketens verkrijgbaar. Hoewel de adviesprijs van deze HP 999 euro bedraagt, is het product bij veel winkels voor een aantrekkelijker prijskaartje te vinden. Het betreft een 15,6inch-exemplaar met een ips-paneel van 1920 × 1080 pixels. De Amerikaanse hardwarefabrikant heeft gekozen voor een Intel Core i5-processor van de zevende generatie. De quadcore i5-7300HQ haalt in turbomodus een kloksnelheid van 3,5 GHz. Ook de overige specificaties liegen er niet om, want 8 GB ram en een ssd van 256 GB dragen bij aan een vlot systeem. Bovendien is er een aparte videokaart ingebouwd, namelijk de Nvidia GeForce GTX 1050 met 2 GB gddr5-geheugen. Handig voor gebruikers die graag aan beeldbewerking doen of eenvoudige games spelen. HP heeft een deal gesloten met de Deense speakerbouwer Bang & Olufsen om de kwaliteit van de interne luidsprekers wat op te krikken. Ten slotte is met een zilverkleurig deksel en een fraai lijnenpatroon bij het toetsenbord ook aan een gelikt design gedacht.

©PXimport

HP Pavilion 15-bc210nd

Prijs
€ 799,-
Website
www.hp.com

ASUS VivoBook R753UQ-T4342T

De ASUS R753UQ-T4342T is een middenklasser met een 17,3inch-scherm. Met een gewicht van bijna drie kilo valt het gewicht nog mee, al blijft de behuizing logischerwijs vrij fors. In tegenstelling tot de eerder besproken 17,3inch-laptop van HP, heeft dit exemplaar wél een behoorlijke resolutie van 1920 × 1080 pixels. Het ips-paneel is overigens mat afgewerkt om reflecties zoveel mogelijk te vermijden. De laptop wordt aangedreven door de Intel Core i5-7200U-processor met een kloksnelheid van 2,5 GHz. Mocht dat tijdens drukke pc-taken te weinig zijn, dan schakelt de cpu tijdelijk op tot een turbostand van maximaal 3,1 GHz. Dankzij een aparte Nvidia GeForce GT 940MX-videokaart met 2 GB geheugen is de R753UQ-T4342T prima inzetbaar voor diverse grafische taken. Denk bijvoorbeeld aan videobewerking of het spelen van een game op lage beeldinstellingen. Verder is er zowel een ssd (256 GB) als 2,5inch-schijf (500 GB) ingebouwd. Ideaal voor de opslag van veel data. Tot slot zijn er ook een cd/dvd-station en usb-c-poort aanwezig.

©PXimport

ASUS VivoBook R753UQ-T4342T

Prijs
€ 899,-
Website
www.asus.com

Acer Aspire 7 A715-71G-52FG

De Aspire 7 A715-71G-52FG valt op door zijn zwarte behuizing van geborsteld aluminium, waardoor het product een luxe uitstraling heeft. Gelukkig heeft Acer ook de binnenzijde voldoende aandacht gegeven, want deze laptop is een echte alleskunner. Naast een Intel Core i5-processor en 8 GB ram, is er een aparte Nvidia GeForce GTX 1050-videokaart aanwezig. Een ssd-schijf van 256 GB maakt het plaatje compleet. Net als veel andere laptops in deze koopwijzer betreft het een full-hd-scherm met een ips-paneel. De schermgrootte heeft een standaardformaat van 15,6 inch. Hoewel de specificaties nogal overeenkomen met de eerder besproken Pavilion 15-bc210nd zijn er toch belangrijke verschillen. De vingerafdrukscanner op deze Acer-laptop zorgt namelijk voor extra veiligheid. Bovendien is het toetsenbord verlicht en pronkt er aan de zijkant een usb-c-aansluiting voor het koppelen van diverse randapparatuur.

©PXimport

Acer Aspire 7 A715-71G-52FG

Prijs
€ 945,-
Website
www.acer.com

Lenovo ThinkPad L470 20J4002FMH

Lenovo presenteert de ThinkPad L470 als een bedrijfsmachine, dus de stevige behuizing bevat nauwelijks uiterlijk vertoon. Het Chinese merk richt zich met dit exemplaar liever op de inhoud. Zoals wel vaker bij laptop-series bestaan er van de L470 meerdere versies. De breed verkrijgbare 20J4002FMH is dankzij de Intel Core i5-7200U-processor en 8 GB ram de krachtigste laptop binnen de genoemde serie. Voeg daar de ingebouwde ssd van 256 GB aan toe en het resultaat is een uiterst vlot systeem. De fabrikant heeft met deze ThinkPad gekozen voor een bescheiden schermdiagonaal van 14 inch. Vanwege het compacte formaat bevat het toetsenbord overigens geen numeriek gedeelte. Wat betreft de schermtechniek heeft Lenovo gekozen voor een ips-paneel met een resolutie van 1920 × 1080 pixels. Verder voorziet Lenovo de L470 niet van ongewenste proefsoftware, want de laptop bevat alleen een kale versie van Windows 10 Pro. Een verademing!

©PXimport

Lenovo ThinkPad L470 20J4002FMH

Prijs
€ 1009,-
Website
www.lenovo.com

Acer Swift 3 SF314-51-79L3

Brute rekenkracht in een klein jasje, zo laat de Acer Swift 3 SF314-51-79L3 zich het beste omschrijven. Met een schermdiagonaal van 14 inch behoort dit exemplaar tot de kleinere laptops. Onder de motorkap schuilt er een Intel Core i7-7500U-processor met een kloksnelheid van 2,7 GHz. De machine schakelt zo nodig een tandje bij naar een turbostand van maximaal 3,5 GHz. Met 512 GB ssd-opslag is er behoorlijk wat ruimte om bestanden lokaal op te slaan. Qua connectiviteit is er met onder meer hdmi, usb 2.0, usb 3.0 en usb-c bijna aan alles gedacht, maar vreemd genoeg ontbreekt er wel een ethernetpoort. De zilverkleurige behuizing is netjes afgewerkt en bevat buiten het verlichte toetsenbord geen bijzonderheden. Het scherm heeft een resolutie van 1920 × 1080 pixels en is ontworpen om reflecties tegen te gaan. In tegenstelling tot de meeste laptopbouwers kiest Acer voor een tn-paneel. Deze schermtechniek levert weliswaar mindere kijkhoeken, maar de reactietijd is daarentegen vaak sneller. Een opvallende keuze.

©PXimport

Acer Swift 3 SF314-51-79L3

Prijs
€ 1089,-
Website
www.acer.com

Toshiba Satellite Pro A50-D-14P

Met de Satellite Pro A50-D-14P richt Toshiba zich op zakelijke gebruikers die behoefte hebben aan een uiterst vlot systeem in een stevige behuizing. Aan rekenpower is er met de Intel Core i7-7500U processor dan ook geen gebrek, want de standaard kloksnelheid bedraagt 2,7 GHz met uitschieters naar 3,5 GHz. Bovendien is er 16 GB ram ingebouwd. Ondanks de overdaad aan ram valt het wel enigszins tegen dat deze laptop geen aparte videokaart aan boord heeft. Net als veel goedkopere notebooks doet de Satellite Pro A50-D-14P voor grafische taken een beroep op de Intel HD Graphics 620. Qua opslag is er bepaald niet bezuinigd, want Toshiba heeft een ssd met 512 GB opslagcapaciteit geïntegreerd. Hoewel hedendaagse laptops vaak geen cd/dvd-station meer hebben, is dat op dit model ‘gewoon’ aanwezig. Verder zien we naast drie usb3.0-poorten ook een usb-c-ingang, zodat gebruikers allerlei randapparatuur kunnen aansluiten. Het matte 15,6inch-scherm bevat een ips-paneel met een resolutie van 1920 × 1080 pixels.

©PXimport

Toshiba Satellite Pro A50-D-14P

Prijs
€ 1378,-
Website
www.toshiba.nl

Lenovo ThinkPad P51s 20HB000UMH

De Lenovo ThinkPad P51s is ontwikkeld voor mobiele werkers die behoefte hebben aan bovengemiddelde (grafische) rekenkracht. Daar is de forse aanschafprijs dan ook naar. De laptop-serie heeft meerdere versies, waarbij we hier de 20HB000UMH bespreken. Het voornaamste speerpunt is de Nvidia Quadro M520M met 2 GB videogeheugen, want voor mobiele begrippen is dat een behoorlijk krachtige gpu. Verder bestaat het rekencentrum uit de veelgebruikte Intel Core i7-7500U en 16 GB werkgeheugen. Zoals je van een high-end laptop mag verwachten, is er een ruime ssd met 512 GB opslagcapaciteit toegevoegd. Fijn is verder dat het ips-paneel van 15,6 inch een matte schermlaag bevat om lichtreflecties te verminderen. Lenovo heeft de ThinkPad voorzien van de snelle Thunderbolt 3-aansluiting die uiteraard ook dienst doet als usb-c-aansluiting. Daarnaast zijn er drie usb3.0-poorten beschikbaar. Tot slot is het verlichte toetsenbord een aangename functie voor gebruikers die regelmatig in een donkere omgeving werken.

©PXimport

Lenovo ThinkPad P51s 20HB000UMH

Prijs
€ 1748,-
Website
www.lenovo.com

Conclusie

Zowel 14inch-, 15,6inch- als 17,3inch-laptops zijn in verschillende prijsklassen te koop. Hoeveel je voor een product betaalt, heeft met name te maken met het type processor, de ssd-capaciteit en een eventuele losse videokaart. Belangrijk is om te bepalen welke specificaties je in het uitzonderlijkste geval maximaal nodig hebt, zodat je niet te veel voor een product betaalt. Gemakkelijker gezegd, dan gedaan. De processorbehoefte is vooraf bijvoorbeeld lastig in te schatten, terwijl dit onderdeel veel invloed heeft op de verkoopprijs. Wie lange tijd van zijn of haar laptop wil genieten, doet er goed aan om minimaal een Intel Core i5-processor te overwegen. De HP Pavilion 15-bc210nd biedt bijvoorbeeld degelijke prestaties tegen een goede prijs-kwaliteitverhouding. Een Core i3-processor voldoet veelal ook prima, maar bij bepaalde werkzaamheden kom je hier toch wat eerder mee in de knel. Heb je een ruimer budget en speel je graag eens een spelletje? Kijk dan vooral naar een exemplaar met een Core i7-processor en een losse videokaart. De prijzige Lenovo ThinkPad P51s 20HB000UMH voldoet op dit gebied aan alle eisen.

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.