Wanneer je over het internet surft, krijgen de bezochte servers en mogelijk ook andere instanties heel wat informatie over je te zien. Denk onder meer aan je ip-adres. Met de Tor-browser bescherm je jezelf en je systeem beter tegen tracering, monitoring en (geo)blokkades. Je wordt nooit meer gevolgd.

Netwerk

Voordat we het Tor-netwerk gaan verkennen, is het handig om eerst de werking van Tor te begrijpen, zodat je weet hoe Tor je surfsessies beveiligt. Tijdens een normale surfsessie verbindt je computer zich via je internetprovider rechtstreeks met de bezochte webserver, zodat die je ip-adres kan zien. Wanneer je via de Tor-browser surft, blijft je ip-adres wel zichtbaar voor je internetprovider, maar je data worden in meerdere lagen versleuteld.

De browser creëert een willekeurig pad van minstens drie servers, de zogenoemde nodes, waarlangs je data passeren voordat ze de beoogde webserver bereiken. De eerste server, de entry node of guard node, ontvangt de versleutelde data en verwijdert de buitenste encryptielaag. Daardoor wordt het adres van de volgende server (middle node) zichtbaar. De oorspronkelijke data blijven nog versleuteld.

De middle node herhaalt dit proces en verwijdert weer een encryptielaag om het adres van de volgende server te onthullen. Deze server weet dus niet wie de oorspronkelijke verzender is en kent ook de inhoud van de data niet. De laatste node, de exit node, haalt de laatste encryptielaag eraf en stuurt je nu onversleutelde data naar de bedoelde webserver.

Het terugsturen van data van de webserver naar je computer verloopt op een vergelijkbare manier.Het verwijderen van telkens een volgende encryptielaag kun je vergelijken met de schillen van een ui. Daarmee zijn direct het logo en de naam Tor verklaard: The onion router.

Brave

Om via het Tor-netwerk te surfen, gebruik je idealiter de speciale Tor Browser. Daarover vertellen we je in de volgende paragrafen meer.

Maar gebruik je al de op privacy gerichte browser Brave? Dan kun je via een ingebouwde functie zonder verdere configuratie vanuit een privévenster via het Tor-netwerk surfen. Dit kan ook met Firefox en Opera, maar daar is wel een extra configuratie of een extensie voor nodig.

In Brave selecteer je via het knopje Brave aanpassen en beheren de optie Nieuw Privévenster met Tor (of gebruik de toetscombinatie Alt+Shift+N). Na het instellen van de nodes verschijnt de melding ‘Tor verbonden’ en surf je via het Tor-netwerk. Verschijnt deze optie niet, ga dan naar Instellingen / Privacy en beveiliging en schakel bij Tor-venster de knop Privéscherm met Tor in. Hier zie je ook de meer geavanceerde instellingen, zoals Onion-diensten, Snowflake-extensie en Tor-bridges, ook hierover lees je in meer in de rest van dit artikel. Je kunt dus met een browser als Brave het Tor-netwerk op, maar voor optimaal en regelmatig gebruik zet je toch liever de Tor Browser in.

Tor Browser

De Tor Browser is gebaseerd op Mozilla Firefox en aangepast voor het Tor-netwerk met gelaagde data-encryptie. Enkele extra maatregelen beschermen je privacy nog beter. Zo wordt elke bezochte website geïsoleerd, wat tracering bemoeilijkt. Cookies en browsegeschiedenis worden automatisch verwijderd na elke surfsessie. Tor Browser voorkomt verder fingerprinting door elke browser er zoveel mogelijk hetzelfde uit te laten zien.

Je downloadt Tor Browser van www.torproject.org, beschikbaar voor Windows, macOS, Linux en Android. We nemen de Windows-versie als voorbeeld. Met enkele muisklikken installeer je de browser. Wanneer je voor de eerste keer opstart, druk je op de knop Verbinding, eventueel na het aanvinken van Altijd automatisch verbinding maken. Rechtsboven verschijnt kort de melding Verbonden. Test dit door bijvoorbeeld te surfen naar www.ipleak.net. Je ziet dan een ip-adres van je huidige exit node uit het Tor-netwerk, en dus niet die van je internetprovider. Via het knopje Tor-circuit, links van je adresbalk, zie je de ip-adressen en locaties van de andere twee nodes. Klik hier op Nieuw Tor-circuit voor deze website om de laatste twee nodes te wijzigen.

Rechtsboven vind je het knopje Nieuwe identiteit. Na een herstart van je browser worden automatisch alle cookies en bezochte sites verwijderd, zodat je als een nieuwe gebruiker verder kunt surfen. Je zult wel merken dat het surfen wat trager verloopt dan met je reguliere browser. Dit komt doordat je data door verschillende nodes gaan die telkens ook een encryptielaag moeten ontsleutelen.

Onion-diensten

Wanneer je via Tor een website bezoekt, gaan je data eerst langs nodes binnen het Tor-netwerk en ze verlaten dit netwerk weer om de beoogde webserver te bereiken. Er bestaan ook servers binnen het Tor-netwerk zelf: de zogeheten onion-diensten, vroeger ‘hidden services’ genoemd, waarbij er dus geen exit node is. De server waarop zo’n onion-dienst draait, verbergt zijn ip-adres door gebruik te maken van het Tor-netwerk, zodat de fysieke locatie niet te achterhalen is. Elke onion-dienst heeft een adres dat eindigt op ‘.onion’, gegenereerd door sterke cryptografie via de Tor-software. Deze software is momenteel aan versie 3 toe en genereert onion-adressen met maar liefst 56 tekens.

Onion-diensten zijn populair voor activiteiten die anonimiteit vereisen, zoals journalistiek, klokkenluiden, het omzeilen van censuur en helaas ook allerlei vormen van criminaliteit. Alle Tor onion-diensten samen maken deel uit van het darknet, een netwerk binnen internet dat met het oog op anonimiteit werd ontworpen. Andere netwerken zijn bijvoorbeeld I2P (Invisible Internet Project), Freenet/Hyphanet en ZeroNet. De inhoud die op zulke netwerken beschikbaar is, wordt ook wel darkweb genoemd.

Interessante sites

Tijd nu om zelf een kijkje te nemen op het darknet van de onion-diensten. Dat kan als volgt. Zodra je de browser hebt gestart en je met Tor bent verbonden, verschijnt standaard een browservenster met een zoekbalk van DuckDuckGo. Schakel de knop Onioniseren in en vul een zoekterm in. Je wordt automatisch met de onion-dienst van deze zoekmachine verbonden, wat te merken is aan het onion-webadres, en helaas ook aan de tragere transfers.

Op deze webpagina van Tor kom je de adressen van nog meer interessante onion-diensten tegen, waaronder ProPublica, The New York Times, Facebook, Debian, Brave, Reddit, EFF en Amnesty International. In de rubriek Tools vind je OnionShare (voor het veilig delen van bestanden en het hosten van websites), SecureDrop (voor het indienen van vertrouwelijke documenten en berichten bij bijvoorbeeld journalisten) en GlobaLeaks (voor het beveiligd en anoniem opzetten van een klokkenluidersplatform).

Extra privacy

Zoals gezegd helpt Tor Browser je privacy beschermen door drievoudige encryptie voor de nodes in het Tor-netwerk, scriptblokkering, anti-fingerprintingtechnieken en het automatisch verwijderen van cookies en je browsegeschiedenis. Maar er zijn nog andere hulpmiddelen en zaken waarop je moet letten.

In theorie kun je in Tor Browser, die eigenlijk een vertimmerde Firefox is, allerlei browserextensies toevoegen via Instellingen / Extensies & Thema’s. Maar dit is geen goed idee, omdat zulke extensies de kans op een unieke browserfingerprint verhogen en mogelijk je online activiteiten volgen of zelfs ongedocumenteerde beveiligingslekken bevatten.

Beter kun je in de Tor Browser waar mogelijk uitsluitend websites via het https-protocol bezoeken. Dit zorgt voor een extra versleuteling. Je dwingt dit als volgt af: ga naar Instellingen / Privacy & Beveiliging, scrol naar Alleen-HTTPS-modus en kies Alleen-HTTPS-modus in alle vensters inschakelen. Onderstaande animatie geeft duidelijk aan welke data je met Tor al dan niet in combinatie met https verborgen houdt. Het is de moeite waard deze te bestuderen.

Het is ook mogelijk Tor met een VPN-verbinding te combineren. Dat kan op verschillende manieren, maar de handigste manier is eerst je vpn-netwerk te activeren en vervolgens de Tor Browser te starten. In dit geval ziet de VPN-provider wel je echte ip-adres, maar bij een betrouwbare provider is dit wellicht niet zo’n probleem.

Tor-bruggen

Je kunt nog een stap verdergaan en via een speciale Tor-brug (bridge) het Tor-netwerk binnengaan. Dit zijn Tor-relays die niet in het Tor-netwerk staan, maar wel voor jou een verbinding kunnen leggen. Tor-bruggen worden vooral gebruikt door mensen die toegang willen krijgen tot het Tor-netwerk in landen waar Tor-gebruik wordt geblokkeerd. Er zijn vier brugtypes:

Tor-bruggen worden niet openbaar verspreid, dus je moet wat moeite doen om zo’n brug te vinden en je ermee te verbinden. Ga naar Instellingen / Verbinding. Klik bij Voeg eenNieuwe Brug toe op Een ingebouwde brug selecteren. Kies bijvoorbeeld obsf4(ingebouwd). Na bevestiging met OK wordt zo’n obsf4-brug toegevoegd en ben je daarmee verbonden. Laat Gebruik huidige bruggen ingeschakeld. Een druk op het knopje Tor-circuit bevestigt dit.

Om je met een nieuwe WebTunnel-brug te verbinden, ga je met je reguliere browser naar de site in kwestie via https://bridges.torproject.org/options. Kies webtunnel in het uitklapmenu, klik op Get Bridges, vul de captcha in en klik op Copy All voor het adres. Open Tor Browser, ga naar Instellingen / Verbinding, klik op Voeg Handmatig een Brug toe en plak het adres met Ctrl+V in het veld. Bevestig met OK. Klaar.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een aantal keer per week geven we je een overzicht van deze producten. Dit keer: vijf moderne smartphones die voor minder dan 300 euro in de winkel liggen.

Een nieuwe smartphone hoeft niet duur te zijn. Wie goed zoekt, vindt voor minder dan 300 euro verrassend complete toestellen met scherpe schermen, snelle hardware en degelijke camera’s. In dit overzicht vind je vijf recente smartphones die binnen dit budget vallen. Ze bieden elk hun eigen balans tussen prestaties, opslagruimte en accuduur. De één blinkt uit in schermkwaliteit, de ander juist in snelheid of camera-opties. Hieronder lees je wat je van elk toestel kunt verwachten, zonder poespas of verkooppraatjes.

Samsung Galaxy A56

Met de Galaxy A56 richt Samsung zich op gebruikers die een groot scherm en snelle 5G-connectiviteit willen zonder de prijs van een topmodel. Dit toestel heeft een 6,7-inch Super AMOLED-scherm met een resolutie van 1080 × 2340 pixels. Binnenin draait een Samsung Exynos-processor met 8 GB werkgeheugen en 128 GB opslag, uitbreidbaar via een geheugenkaart. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, aangevuld met ultragroothoek- en dieptesensoren. De batterij van 5000 mAh ondersteunt 25 W snelladen. Het toestel werkt met Android 14 en biedt ondersteuning voor dual-sim en 5G-netwerken.

OPPO Reno 12 5G

De Reno 12 heeft een afgerond OLED-scherm van 6,7 inch met een verversingssnelheid van 120 Hz. Het toestel draait op de MediaTek Dimensity 7300-processor met 12 GB RAM en 256 GB opslagruimte. De hoofdcamera telt 50 megapixel en wordt bijgestaan door een ultragroothoek- en dieptecamera. De batterij heeft een capaciteit van 5000 mAh en ondersteunt 80 W snelladen via USB-C. Deze telefoon draait op Android 14 met ColorOS. Het toestel ondersteunt 5G, dual-sim en Wi-Fi 6, en beschikt over een vingerafdrukscanner onder het scherm.

Motorola Edge 50 Neo

De Motorola Edge 50 Neo beschikt over een 6,55-inch P-OLED-display met een resolutie van 2400 × 1080 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz. Binnenin zit de Qualcomm Snapdragon 7s Gen 2, gekoppeld aan 12 GB RAM en 512 GB interne opslag. De hoofdcamera heeft een 50-megapixelsensor met optische beeldstabilisatie, de tweede lens is een 13-megapixel ultragroothoek. De batterij heeft een capaciteit van 5000 mAh en ondersteunt 68 W snelladen. De telefoon draait op Android 14 en heeft 5G, NFC en dual-sim.

Samsung Galaxy A16

De Galaxy A16 is een toestel met een 6,5-inch PLS-LCD-scherm met een resolutie van 1600 × 720 pixels. De telefoon werkt met de MediaTek Helio G85-processor en 4 GB werkgeheugen, met 128 GB opslag. De camera achterop bestaat uit drie lenzen, waarvan de hoofdcamera 50 megapixel heeft. De batterij van 5000 mAh ondersteunt 15 W snelladen. Het toestel draait op Android 14 met One UI. De telefoon heeft een 3,5-mm-aansluiting en ruimte voor twee simkaarten.

Xiaomi Redmi Note 14 5G

De Redmi Note 14 5G heeft een 6,6-inch AMOLED-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz. Binnenin zit de Snapdragon 4 Gen 2-chip, samen met 8 GB RAM en 256 GB opslagruimte. De hoofdcamera aan de achterkant heeft 108 megapixel, terwijl de frontcamera 16 megapixel levert. De batterij van 5000 mAh ondersteunt 33 W snelladen via USB-C. Het toestel biedt ondersteuning voor 5G, Bluetooth 5.3, NFC en een infraroodzender. Android 14 met MIUI vormt de softwarebasis.

LG heeft een nieuwe monitor aangekondigd voor creatieve professionals: de UltraFine evo 6K (model 32U990A). Dit scherm valt op als de eerste 6K-monitor met Thunderbolt 5-ondersteuning en richt zich op gebruikers die werken met zware videoprojecten, grafisch ontwerp of andere veeleisende taken.

De 32U990A heeft een resolutie van 6.144 bij 3.456 pixels en een pixeldichtheid van 224 PPI. Dat zorgt voor bijzonder scherpe tekst en een hoge detailweergave. Volgens LG is het scherm in de fabriek gekalibreerd voor consistente kleuren binnen macOS. De monitor dekt bijna de volledige DCI-P3- en Adobe RGB-kleurruimte, wat hem geschikt maakt voor foto- en videobewerking en drukwerk. Ook voldoet hij aan de VESA DisplayHDR 600-standaard, wat zorgt voor een goede helderheid en kleurechtheid. Daarnaast heeft LG een Studio Mode toegevoegd, met drie kleurprofielen die speciaal zijn bedoeld voor Mac-gebruikers.

De UltraFine evo 6K biedt 2,5 keer zoveel pixels als een 4K-scherm, en wie twee van deze monitoren naast elkaar gebruikt, krijgt bijna vijf keer zoveel werkruimte. Via Thunderbolt 5 kunnen gebruikers bovendien eenvoudig meerdere schermen koppelen. De monitor kan ook dienen als hub, met ingebouwde KVM-switch en diverse aansluitingen, waarmee snel tussen Mac- en Windows-systemen kan worden gewisseld.

Dankzij de Thunderbolt 5-ondersteuning haalt de monitor overdrachtssnelheden tot 120 Gbps, drie keer sneller dan Thunderbolt 4. Dat maakt hem geschikt voor het werken met zware 8K-RAW-bestanden en real-time 4K-rendering. Het ontwerp is strak en vrijwel randloos, en het scherm kan in hoogte worden versteld of verticaal worden gedraaid – handig voor wie veel met verticale content werkt. Er zijn minder kabels nodig, wat zorgt voor een opgeruimde werkplek.

“Nu veel videomakers meerdere projecten tegelijk beheren, is de behoefte aan ultrahoge resolutie, nauwkeurige kleuren en snelle verbindingen groter dan ooit,” zegt YS Lee, hoofd van de IT-divisie van LG Media Entertainment Solution Company. “Met de UltraFine evo 6K bieden we een toekomstbestendig scherm van compromisloze kwaliteit, waarmee professionals sneller, slimmer en beter kunnen werken.”

Beschikbaarheid en prijzen

De LG UltraFine evo 6K-monitor wordt in oktober in Europa en de VS uitgebracht, maar een adviesprijs is nog niet bekendgemaakt.