Het overkomt elke fietsbezitter weleens: roest op de ketting. Gelukkig hoef je niet meteen je ketting te vervangen - mits je er op tijd bij bent. Hoe maak je de ketting weer roestvrij en welke producten kunnen je hierbij helpen?

Ook interessant voor jou: Een elektrische fiets met een gewone ketting óf riem, wat is beter?

Heb je een fietstocht gemaakt in de regen? Met een beetje pech ontstaat er in de komende dagen roest op de ketting. Ook wanneer je tweewieler dag en nacht buiten staat, ontkom je niet aan dit euvel. Veel tuinhuizen en schuren zijn bovendien vaak vochtig, waardoor er mogelijk sprake is van roestvorming op fietsonderdelen. Vrijwel iedereen heeft er weleens mee te maken.

Het is belangrijk om roest zo snel mogelijk van de ketting te verwijderen. Het verspreidt zich namelijk zeer snel. Wacht je te lang, dan is vervanging van dit onderdeel de enige optie. Nou is een nieuwe ketting niet zo duur, maar een roestige ketting beschadigt mogelijk ook nog andere fietscomponenten. Denk onder meer aan tandwielen en kettingbladen. Ten slotte merk je onderweg aan piepende of krakende geluiden dat de fiets niet lekker ‘loopt’. Kortom, werk aan de winkel!

©MD | ID.nl

Zorg dat je goed bij de fietsketting kunt

Zorg er eerst voor dat de fietsketting goed bereikbaar is. Dat is bij racefietsen en mountainbikes niet zo’n punt, want die hebben geen kettingkast. Check bij tweewielers met een halfopen kettingkast of je goed bij de schakels kunt komen. Heeft je fiets een dichte kettingkast? Dan maak je die sowieso altijd open. Zo kun je de schakels controleren op roestvorming én zo nodig meteen schoonmaken.

Fietsmerken hanteren verschillende kettingkastsystemen. Veel modellen hebben een soort kliksysteem waarbij je de kunststof delen kunt loswrikken. Gebruik hiervoor eventueel een platte schroevendraaier en wip een deel voorzichtig los. Controleer verder of de behuizing nog met schroeven, inbusbouten of klemmetjes vastzit. Daarnaast zijn er ook nog types met een sluitdraad. Dit ijzerdraad kun je uit de kettingkast trekken. Bestudeer vooraf nauwkeurig hoe de kettingkast in elkaar steekt, want sommige schroefjes vallen op het eerste oog nauwelijks op. Meestal spreekt dit klusje daarna voor zich.

Ketting roestvrij maken

Zie je roest op de ketting? Wees er dan snel bij. Oppervlakkige roestvorming kun je namelijk relatief makkelijk verwijderen. Dat kan op diverse manieren met verschillende hulpmiddelen. De meeste mensen hebben wel een bus WD-40 multispray in de garage of schuur staan. Daarmee kom je al een heel eind. Is de fiets niet zo zwaar? Zet hem dan eerst ondersteboven. Leg bij voorkeur een zachte (hand)doek op de grond om het zadel en stuur te beschermen.

©MD | ID.nl

Spuit de ketting nu in met de multispray of een ander geschikt middel. Draai aan de trappers en maak zo iedere schakel toegankelijk. Je laat het ongeveer tien minuten intrekken. Met een staalborstel kun je de roest er vervolgens afhalen. Neem daarvoor even de tijd, want dit is een behoorlijk karwei.

Heb je geen staalborstel? Je kunt als alternatief schuurpapier, een schuurspons of een tandenborstel met harde haren gebruiken. Probeer in de praktijk uit wat het beste werkt zonder het metaal te beschadigen. Klaar? Maak de ketting na afloop droog met een doek of föhn. Gebruik vervolgens een goed smeermiddel. Bij aanwezigheid van de kettingkast monteer je die weer op de fiets.

©MD | ID.nl

Roestvorming voorkomen

Je kunt roestvorming van de ketting eenvoudig voorkomen. Zo maak je dit onderdeel na elke natte rit droog met een doek. Is de ketting erg vuil? Dan is er meer onderhoud nodig. Spoel je fiets grondig af met een tuinslang en droog hem daarna helemaal af. Met een speciaal verkrijgbare ontvetter maak je de ketting daarna schoon. Breng tot slot een goede kettingspray aan. Met dit smeermiddel hecht water zich minder makkelijk aan de ketting, zodat je de kans op oxidatie verkleint.

©MD | ID.nl

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.