Fatbikes zijn de laatste jaren erg in trek, vooral onder jongeren. Deze elektrische fietsen met dikke banden ogen stoer en kunnen met hun trapondersteuning tot 25 km/uur lekker meekomen met het verkeer. Maar wat zijn eigenlijk de gevolgen als je zo'n fatbike illegaal laat opvoeren voor meer snelheid? ID.nl zet de belangrijkste risico's uitgebreid op een rij.

Lees ook: Zijn fatbikes legaal? Alles over wet- en regelgeving rondom fatbikes

Wanneer wordt een fatbike als illegaal opgevoerd beschouwd?

Standaard vallen fatbikes gewoon onder de wetgeving voor elektrische fietsen in Nederland. Ze hebben een motorvermogen van maximaal 250 watt en ondersteunen alleen tot 25 km per uur als de berijder mee trapt. Ook zit er geen gashendel op om zonder trappen gas te geven. Zolang de fatbike binnen deze criteria blijft, is het dus een gewone e-bike die gewoon legaal de openbare weg op mag.

De problemen ontstaan vaak wanneer eigenaren hun fatbike illegaal laten opvoeren om meer vermogen en snelheid uit hun fatbike te halen. Denk bijvoorbeeld aan het laten verhogen van de snelheidsbegrenzing naar 30 of 35 km per uur in plaats van de standaard 25 km/uur. Of het laten inbouwen van een sterker motortje van 500 watt, terwijl 250 watt is toegestaan. Ook het plaatsen van een gashendel, zodat je gas kunt geven zonder te trappen, is een veelvoorkomende illegale aanpassing. Zodra je als eigenaar een van dit soort aanpassingen laat uitvoeren, overtreed je de wetgeving en wordt je fatbike in feite een illegale bromfiets of snorfiets. Je mag er dan niet zonder het juiste rijbewijs, verzekering en kenteken de openbare weg mee op. Kortom, laat je je fatbike opvoeren, dan rijd je als het ware illegaal op een 'bromfiets-in-schaapskleren'.

©Peter Maszlen

Deze risico's en straffen riskeren eigenaren van een opgevoerde fatbike

Het illegaal laten opvoeren van je fatbike brengt dus flinke risico's en mogelijke straffen met zich mee. Je rijdt namelijk mogelijk zonder geldig rijbewijs en bent bovendien niet verzekerd als je rijdt op een opgevoerde fatbike. Eventuele schadeclaims na ongevallen worden door verzekeraars afgewezen omdat je niet aan de wettelijke eisen voldoet. Mocht je een ongeluk veroorzaken met je opgevoerde fatbike, dan ben je bovendien zelf volledig aansprakelijk voor alle schadekosten en medische rekeningen die hieruit voortvloeien. Dit kan al snel om enorme bedragen gaan. Ook kan de politie je als betrapte bestuurder een forse boete opleggen van 100 tot 150 euro voor het rijden zonder rijbewijs en kenteken op een voertuig dat niet voldoet aan de eisen. Daarnaast kan je opgevoerde fatbike in beslag genomen worden door de politie. Je moet deze dan op eigen kosten weer ophalen nadat je belooft de illegale aanpassingen ongedaan te maken. Bij herhaalde betrappingen en overtredingen volgen nog hogere boetes of zelfs een tijdelijke rijontzegging. In de meest extreme gevallen riskeer je zelfs een gevangenisstraf voor het herhaaldelijk rijden zonder rijbewijs op een voertuig waarvoor dit wel verplicht is.

©Glaserfotografie.de

©Peter Maszlen

Hoe werkt het opvoeren van een fatbike precies?

Er zijn verschillende manieren waarop eigenaren hun fatbike illegaal kunnen laten opvoeren om meer snelheid en vermogen eruit te halen. Een veelgebruikte methode is chiptuning. Bij chiptuning wordt de software in de controller van de elektromotor aangepast om de snelheids- en vermogensbegrenzingen te veranderen. Standaard is deze ingesteld op maximaal 25 km/uur en 250 watt. Door de software aan te passen kan bijvoorbeeld de snelheidslimiet verhoogd worden naar 35 km/uur en het motorvermogen naar 500 watt. Een andere optie is het vervangen van de motor door een krachtiger exemplaar dat standaard al een hoger vermogen levert, bijvoorbeeld 750 watt. Ook nu moet via een software-update de snelheidsbegrenzer worden aangepast. Er bestaan ook illegale tuning kits die een bypass zetten op de snelheidsbegrenzing, waardoor deze volledig wordt uitgeschakeld. Hiermee zijn soms snelheden van boven de 45 km/uur mogelijk.

Je fiets zelf opvoeren, hoe gaat dat eigenlijk? Je ziet het in deze video.

De ILT waarschuwt al langer voor deze gevaarlijke praktijken

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) waarschuwt al geruime tijd voor de illegale praktijk van het opvoeren van fatbikes. Uit een steekproef in 2021 door het tv-programma Kassa kwamen zorgwekkende resultaten naar voren. Maar liefst 5 van de 8 bezochte fatbikewinkels bleken bereid te zijn om voor een 12-jarige klant de fiets op verzoek op te voeren met extra snelheid en een gashendel. De ILT vindt dit een zeer zorgelijke ontwikkeling en benadrukt dat verkopers van fatbikes hun verantwoordelijkheid hierin moeten nemen. Ze zouden klanten veel beter moeten informeren over de wettelijke regels en voorschriften. Ook zouden ze zich strikt moeten houden aan de regelgeving door géén illegale modificaties te doen om de fatbikes op te voeren. Helaas blijkt uit de praktijk dat dit lang niet altijd gebeurt en sommige verkopers hun oren laten hangen naar de wensen van de koper, ook al zijn die wensen illegaal.

Lees ook: Helmplicht voor e-bikes op komst? Dit staat jou als e-biker te wachten

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.