Heb je een elektrische fiets, dan moet je die regelmatig opladen. Maar dat moet je wel op een veilige manier doen: lithium-ion accu’s (het type accu dat in de meeste e-bikes zit) kunnen onder bepaalde omstandigheden in brand vliegen, waarbij ook nog eens giftige rook en dampen kunnen vrijkomen. In dit artikel leggen we je uit hoe je veilig omgaat met de accu van je e-bike!

Dit artikel geeft antwoord op de volgende vragen: Hoe gebruik je de accu in combinatie met de lader? | Waar en hoe kun je de accu veilig laden? | Wat is de beste oplossing bij een accuprobleem?

Ook interessant voor jou: Hulpmiddelen en tips voor het veilig opladen van je elektrische fiets

Het belangrijkste en meest kwetsbare onderdeel van een e-bike is de lithium-ion accu. Dit type accu vind je terug in allerlei elektronica zoals smartphones, tablets, laptops, stofzuigers, grasmaaiers en speelgoed. In de handleiding van ieder apparaat dat je koopt, geeft de fabrikant tips over het gebruik en het opladen van de accu. Maar er schuilt ook een gevaar in deze accu’s, die een hoge energiedichtheid hebben: ze kunnen in brand vliegen. Er is geen reden om direct in paniek te raken, maar het is wel belangrijk dat je op de juiste manier omgaat met de accu en de lader.

Hoe gevaarlijk is de accu van een elektrische fiets?

Zijn accu’s van een elektrische fiets heel erg gevaarlijk? Nee, zeker niet! We kunnen zelfs concluderen dat de meeste accu’s veilig zijn zolang je er zorgvuldig mee omgaat. Hoe kan het dan dat er toch gemiddeld zes tot acht keer per week een lithium accubrand met meestal grote gevolgen plaatsvindt? De oorzaken zijn divers, maar in grote lijnen ligt het er meestal aan hoe de gebruiker met de accu omgaat en hoe het laadproces wordt uitgevoerd. Over het algemeen kunnen we stellen dat nieuwe accu’s en accu’s met minimale lading ongevaarlijk zijn.

Lader op de juiste manier gebruiken

Heb je thuis meerdere e-bikes? Dan is de kans dat je een lader pakt die eigenlijk voor een andere accu bestemd is, natuurlijk aanwezig. En dat wil je niet. Zorg dat duidelijk is welke lader bij welke accu hoort, door er bijvoorbeeld een stickertje op te plakken (Fiets van Theo. Fiets van Thea, enzovoorts). Zo vermijd je verwisseling en onnodige risico´s tijdens het laadproces.

©Eshma

Wordt je lader heet?

Veel acculaders worden tijdens het gebruik erg warm, zeker tijdens het laatste gedeelte van het laadproces. Wanneer je de lader vanwege de hitte nauwelijks kunt vastpakken, is het verstandig om naar een nieuw exemplaar uit te kijken.

De juiste aansluit-volgorde

Zorg dat je bij het laadproces eerst de stekker op de accu aansluit en dan pas de stekker in het stopcontact steekt. Is de accu vol? Dan geldt de omgekeerde volgorde: eerst de stekker uit het stopcontact verwijderen en daarna pas de accu ontkoppelen. Zo voorkom je eventuele vonkoverslag en kortsluiting.

Niet heel de nacht opladen

Je kunt een e-bike accu beter niet ’s nachts opladen. Je hebt dan geen zicht op het laadproces en de accu blijft onnodig lang aan de lader. Het doorladen van een accu is sowieso onverstandig: overlading kan schade berokkenen aan de batterijcellen en verhoogt het brandgevaar. Houd het laadproces daarom altijd in de gaten. Wanneer het indicatielampje op de lader van rood naar groen kleurt (of de groene lampjes niet meer knipperen en vanzelf zijn uitgegaan) is het verstandig om de lader direct af te koppelen.

©Sergey Ryzhov - stock.adobe.com

Liever niet in huis opladen

Laad de fietsaccu bij voorkeur niet in je woning op, maar doe dat in de schuur, garage of berging. Heb je die mogelijkheid niet en ben je aangewezen op een ruimte binnenshuis, kies dan een plek waar je, mocht er een hachelijke situatie ontstaan, de accu snel naar buiten kunt verplaatsen. Producten als een rookmelder, brandwerende handschoenen, laadkoffer, batterijbox of accubrandmelder (Battery Alert) helpen in huis om meer veiligheid te garanderen. Ook is het verstandig om een lithium-blusser bij de hand te hebben.

Ga naar de fietsenmaker als ...

Je accu klappert

Een veel voorkomend euvel bij e-bikes is een klapperende accu. Wanneer een accu in de slede van de bagagedrager ruimte heeft of dat het batterijpakket in de accu zelf speling vertoont, gaat de boel rammelen. Een rammelende accu is op den duur fataal voor het batterijpakket en moet een signaal zijn om actie te ondernemen. Laat in zo’n geval de accu nakijken of testen door de fietsenmaker. Ook kan hij de ontstane speling van de bagagedragerslede wegnemen.

Je accu gevallen is

Is je accu gevallen? Ook dan is het verstandig om naar de fietsenmaker te gaan. Wanneer er een duidelijke beschadiging aan de accubehuizing is ontstaan, is er maar één oplossing mogelijk: vervanging.

Je accu ouder is dan 8 jaar

Is een accu ouder dan acht jaar, maar voldoet de e-bike nog goed? Ook dan is het verstandig om vervanging van de accu te overwegen. Je kunt daarbij ook denken aan een refurbished exemplaar tegen een lagere aanschafprijs.

Ook leuk om te lezen: Trends, modellen en ontwikkelingen: alles wat je moet weten over e-bikes in 2023

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.