Sinds de invoering van de lithium-ion accu op elektrische fietsen moet je je als berijder bewust zijn van de gevaren die een accu tijdens het gebruik met zich meebrengt. Natuurlijk is niet iedere accu een potentiële brandbom, maar toch is voorzichtigheid en preventie geboden.

Ook interessant voor jou: E-biketips: zo kom je het verst op één acculading

Maatregelen in en om het huis

In principe hoef je als eigenaar van een e-bike niet bang te zijn dat de accu van je fiets spontaan in brand vliegt. Toch is het zeer verstandig om secuur om te gaan met de accu en het opladen daarvan. Mocht er om een of andere reden toch kortsluiting ontstaan in de accu, dan zijn de gevolgen vaak niet te overzien en kan dit een zeer grote impact hebben voor mens en omgeving. De lithium-ion cellen in een accu zijn enorm brandgevaarlijk en de heftige rookgassen die vrijkomen bevatten zeer schadelijke stoffen als waterstoffluoride en lithiumhydroxide. Daarom is het belangrijk om maatregelen te treffen om een veilig laadproces te waarborgen.

🔋 Nooit ’s nachts opladen

Het laadproces van een accu neemt enige uren in beslag. Sluit de accu bij voorkeur aan de lader als je in de namiddag of vroege avond thuiskomt. Er is dan voldoende tijd om de accu volledig op te laden voordat de nacht invalt. Kleurt het lampje van de oplader groen, koppel de lader dan direct af. Laden tijdens de nachtelijke uren is zeer onverstandig en onveilig!

🔋 Liever opladen in schuur, garage of berging

Het geniet de voorkeur om een fietsaccu niet in je woning op te laden. Een schuur, garage of berging zijn in dit geval de aangewezen plek om de e-bike aan de lader te hangen. Maak je in de winter niet druk over kou in deze ruimtes; lage temperaturen hebben een geringe invloed op de capaciteit en levensduur van lithium-cellen. Staat je e-bike in een gezamenlijke berging, meld dan aan de eigenaar dat je daar een e-bike oplaadt.

©Micha Klootwijk

🔋 Toch in huis opladen?

Heb je geen mogelijkheid om buitenshuis te laden, dan is het verstandig om voorzorgsmaatregelen te nemen. Blijf tijdens het laadproces van de accu altijd in de buurt: zo kun je bij een calamiteit tijdig ingrijpen. Maak bijvoorbeeld gebruik van een speciaal hulpmiddel als een veiligheidskoffer. Bij een beginnende ontbranding heb je dan de tijd om de koffer snel buiten de deur te plaatsen.

Hulpmiddelen voor & bij veilig opladen

🔋 Rookmelder

Zorg voor een rookmelder in de ruimte waar de accu wordt opgeladen. Een beginnende brand wordt zodoende snel gesignaleerd.

🔋 Accu-veiligheidskoffer

Een tegen brand gecertificeerde veiligheidskoffer biedt je de mogelijkheid om twee accu’s veilig op te laden en te vervoeren. De binnenzijde van de koffer is voorzien van vuurvaste veiligheidskussens die de accu’s geheel afdekken. Deze kussen zorgen ervoor dat een eventuele accubrand in eerste instantie beperkt blijft tot in de koffer. Ook biedt de koffer prima bescherming bij het vervoer van accu’s in de auto, caravan of camper.

🔋 De Battery Alert

De Battery Alert is een ingenieus apparaatje dat een waarschuwing geeft tien minuten voor een eventuele accu-ontbranding. Bij het opladen van de fietsaccu leg je de Battery Alert op de accu. Bij een ontbranding van de accu zal de Battery Alert een luid waarschuwingssignaal geven. Hierdoor heb je ruim tijd om de accu en jezelf in veiligheid te brengen.

🔋 Hittebestendige handschoenen

Handschoenen met een grote hittebestendigheid zijn uitermate geschikt om kortstondig een heet voorwerp als een ontbrandende fietsaccu beet te pakken en uit een ruimte te verwijderen.

🔋 Lithium brandblusser

Om nog meer zekerheid in te bouwen, is de aanschaf van een speciale lithium brandblusser (6 liter) aan te raden. Genoemde brandblusser bevat het nieuwe blusmiddel Lithex-AVD met als hoofdbestandsmiddel Vermiculiet. Met deze brandblusser kun je een accubrand in de beginfase snel en efficiënt blussen en een grote brand voorkomen. Het blusmiddel Lithex isoleert de brandbron en accucellen waardoor verdere ontbranding wordt afgeremd of gestopt.

🔋 Blusdeken

Met een blusdeken die voldoet aan de Europese kwaliteitsnorm NEN-EN 1869 kun je een brandende fietsaccu afdekken, de zuurstoftoevoer verkleinen en zodoende de ontbranding van de fietsaccu vertragen.

Wat kun je nog meer doen? 4 tips!

🔋 Denk aan stekkervolgorde bij het laden

Bij het laadproces van de accu is het zeer verstandig om eerst de stekker op de accu aan te sluiten en dan pas de stekker in het stopcontact te steken. Is de accu opgeladen, dan eerst de stekker uit het stopcontact verwijderen en vervolgens de accu ontkoppelen. Zo voorkom je een eventuele vonkoverslag en kortsluiting.

🔋 Gebruik de juiste lader

Zeker als er meer dan één e-bike in huis is, loert het gevaar van verwisseling van oplader. Gebruik alleen de oplader die bij de fiets is geleverd! Opladen met een ander type acculader kan resulteren in oververhitting met brand tot gevolg. Is de originele oplader niet voorzien van een merknaam, plak er dan zelf een sticker op met de merk- en typenaam van de bewuste e-bike.

🔋 Accu gevallen? Wat dan?

Mocht je de accu per ongeluk hebben laten vallen, controleer de behuizing dan eerst op beschadigingen of barsten. Schakel daarna de plaatselijke fietsenmaker in om de accu te laten testen met een BatteryTester. Komt de accu goed door de test en is er geen uitwendige schade, dan is de accu nog goed bruikbaar.

🔋 Stekkerafdichting ontbreekt

Bij de meeste accu’s wordt de ingang van de stekkerverbinding afgedekt met een rubber afdichting. Eigenlijk een heel knullige oplossing en in de praktijk blijkt genoemde afdichting na een paar maanden al niet meer te functioneren. Of het rubber past niet meer of het is in z’n geheel verdwenen. Vocht heeft dan vrij spel en dit kan op termijn grote gevolgen hebben voor het functioneren van de accu met kortsluiting als grootste gevaar. Vertrouw je de afdichting niet, plak het rubber of de opening af met een stukje ducttape. Niet mooi, wel functioneel!

Tijdens Black Friday pakt Keukenloods uit met hoge kortingen op populaire inbouwapparatuur van merken als Siemens en Bosch. Wij lichten hier vijf modellen uit die nu extra interessant zijn: stuk voor stuk slimme keuzes voor wie zijn keuken wil vernieuwen of uitbreiden.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Keukenloods

Siemens ED851BS16E – kookplaat met geïntegreerde afzuiging

De Siemens ED851BS16E combineert koken en afzuigen in één strak oppervlak. De vier inductiezones zijn flexibel inzetbaar dankzij de combiZone, waarmee je twee zones kunt samenvoegen tot één groter kookvlak. Met de powerBoost-functie breng je water extra snel aan de kook, en de quickStart- en reStart-functies zorgen dat de kookplaat direct reageert of je instellingen behoudt als je hem kort uitzet. De ingebouwde afzuiging verwijdert kookdampen direct bij de bron: je hebt dus geen aparte afzuigkap meer nodig.

Siemens EX875LVB1E – inductiekookplaat met flexzones

De Siemens EX875LVB1E is een ruime inductiekookplaat met vijf kookzones die tegelijk gebruikt kunnen worden. De flexInductie-zone herkent automatisch het formaat van de pan en past het verwarmingsoppervlak daarop aan. Dankzij de dual lightSlider-bediening stel je elke zone met een vloeiende beweging nauwkeurig in, van sudderen tot aanbraden. De powerBoost-functie verhoogt het vermogen tot wel 50 procent, zodat je in korte tijd grote hoeveelheden water of gerechten kunt verhitten. De kookplaat beschikt over zeventien vermogensstanden, een warmhoudfunctie en een overkookbeveiliging, wat koken preciezer én veiliger maakt.

Siemens CM724G1B2 – combi-oven met magnetronfunctie

De Siemens CM724G1B2 is een compacte combi-oven met een inhoud van 45 liter en vijftien verwarmingssystemen, waaronder hetelucht, circulatiegrill en onder- en bovenwarmte. Dankzij de combinatie van oven- en magnetronfuncties bereid je gerechten in minder tijd, zonder dat ze hun structuur of smaak verliezen. Via HomeConnect bedien je hem op afstand, en met de oven-assistent gebruik je spraakcommando's om bijvoorbeeld de voorverwarming te starten. Het TFT-touchdisplay biedt een helder overzicht van programma's en temperaturen, terwijl de soft-close-deur en ledverlichting hem nóg gebruiksvriendelijker maken.

Siemens SN63HX36TN – volledig geïntegreerde vaatwasser

De Siemens SN63HX36TN is een volledig geïntegreerde vaatwasser met ruimte voor twaalf couverts en een geluidsniveau van slechts 46 dB. Het apparaat beschikt over zes programma's en vier speciale functies, waaronder VarioSpeed Plus om sneller te wassen en HomeConnect voor bediening via wifi. Dankzij de MachineCare-functie blijft de binnenruimte schoon en fris, en met de Infolight zie je via een lichtprojectie op de vloer of het programma nog loopt. Het verstelbare bovenrek en de flexibele indeling zorgen dat ook grote pannen of glazen eenvoudig passen.

Bosch SMH4ECX28E – stille inbouwvaatwasser

De Bosch SMH4ECX28E valt op door zijn stille werking (42 dB) en energieklasse A. De vaatwasser biedt ruimte voor veertien couverts en beschikt over zes programma's en vijf functies, waaronder Extra Droog en SpeedPerfect+. De VarioLade bovenin biedt extra plek voor bestek en klein servies, terwijl het RackMatic-systeem het bovenrek in hoogte verstelbaar maakt. Met HomeConnect bedien je de machine via de app, en de doseerassistent zorgt dat afwasmiddel gelijkmatig wordt verdeeld voor een optimaal resultaat. De roestvrijstalen kuip en de automatische deuropening na afloop van het programma dragen bij aan een grondig en efficiënt droogresultaat.

Of je nu kiest voor een kookplaat met geïntegreerde afzuiging, een smarte combi-oven of een fluisterstille vaatwasser: tijdens Black Friday is het bij Keukenloods hét moment om te investeren in een moderne keuken! Op de speciale Keukenloods Black Friday-pagina vind je alle aanbiedingen!

Een lange werkdag achter het scherm eindigt vaak met vermoeide ogen en een stijve nek. macOS biedt gelukkig talloze verborgen opties waarmee je het beeld, de tekst en zelfs de cursor precies op jouw voorkeuren afstemt. Door deze slim te combineren, verbeter je de leesbaarheid van de tekst op je scherm. Je hebt zelfs geen extra software nodig om binnen een paar minuten meer fijner met macOS te werken.

Omdat een te hoge resolutie voor piepkleine letters zorgt en een te lage voor kartelige pictogrammen, begin je met het vinden van de juiste balans - en die is voor iedereen anders. Open Systeeminstellingen via het Apple-logo linksboven of de losse app, kies Beeldschermen en probeer de verschillende opties die je ziet even uit. Elke optie geeft een andere pixelverhouding weer: de uiterst linkse vergroot, de uiterst rechtse verkleint.

Gebruik je een externe monitor? Dan kun je per scherm een andere schaal kiezen, zodat het ingebouwde Retina-scherm loepzuiver blijft terwijl de 4K-monitor comfortabel grote elementen toont. Bij Geavanceerd vind je overigens nog wat instellingen over hoe je muis omgaat met meerdere schermen. Experimenteer een paar minuten en geef je ogen even de tijd om aan een nieuwe instelling te wennen.

Tekstvergroting in apps

Als de systeemschaal goed staat, maar je in Safari of Mail nog steeds moeite hebt de letters te lezen, kun je ook alleen de tekst vergroten. Start Safari, open een pagina en druk op Cmd+Plusteken (Cmd++) tot de letters prettig groot zijn. Klik vervolgens in de menubalk op Safari en kies Instellingen / Websites en vervolgens Zoomniveau aan de linkerkant. Kies nu voor elke openstaande website het standaard-zoomniveau.

Mail werkt vergelijkbaar: open Mail, kies Instellingen / Lettertype en kleur en klik op Selecteer om het font groter te maken.

Omdat Finder in macOS Ventura is samengevoegd met Voorvertoning, krijg je ook daar consistente resultaten; open een map, druk op Cmd+J en stel onder in het menu bij Tekstgrootte een grotere tekstgrootte in. Door per app te werken, voorkom je het rare effect dat randmenu’s reusachtig worden terwijl artikelkolommen nog onleesbaar klein blijven.

Hoog contrast en kleurfilters

Tekst wordt pas echt leesbaar wanneer het contrast tussen letters en achtergrond groot genoeg is. Ga naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en schakel Verhoog contrast in. MacOS verhoogt dan onmiddellijk het onderscheid tussen wit en zwart, maar behoudt subtiele schaduwen, zodat pictogrammen herkenbaar blijven. Als je liever de kleuren aanpast in plaats van het licht-donkerverschil, activeer dan Keer kleuren om of zet helemaal onderaan de slider bij Kleurfilters aan, open het menu Filtertype en selecteer Protanopie, Deuteranopie of Tritanopie voor specifieke kleurenblindheid. Klik op het uitklapmenu Intensiteit en versleep de schuif tot je zonder moeite rode koppen van blauwe links onderscheidt. De instellingen gelden voor je hele systeem, zodat games, pdf-lezers en zelfs virtuele machinevensters profiteren.

Retina, pixels en puntdichtheid uitgelegd

Bij het afstemmen van leesbaarheid stuit je vaak op termen als Retina en ppi (pixels per inch). Een klassiek lcd-scherm toont tekst met relatief weinig pixels per letter, terwijl een Retina-display het aantal pixels per element verdubbelt of verdrievoudigt, zodat individuele pixels bij normaal gebruik niet meer zichtbaar zijn. MacOS beschrijft resolutie daarom in punten: een punt is de logische eenheid waarop het besturingssysteem interface-elementen tekent. Op een 27inch-iMac wordt één punt bijvoorbeeld gerenderd door twee-bij-twee fysieke pixels, terwijl een niet-Retina externe monitor nog steeds een-bij-een werkt. Wanneer je in Beeldschermen een schaaloptie kiest, rendert macOS de interface op een alternatieve interne resolutie die vervolgens wordt geschaald naar de fysieke pixels, waarbij slimme anti-aliasing wordt toegepast om de scherpte te behouden. Het verklaart ook waarom sommige resoluties in de lijst er wazig uitzien: het zijn tussenwaarden waarbij de pixelverhouding niet gelijk is aan die van het scherm. Kies dus altijd een schaal die tot een exact veelvoud leidt, bijvoorbeeld 1920 × 1080 op een 4K-scherm (dat heeft exact viermaal zoveel pixels). 

Donkere modus, Night Shift en True Tone

De donkere modus vermindert lichtschittering en is daarom onmisbaar bij comfortabel werken in schemerige omgevingen. Open Systeeminstellingen / Weergave en kies bij Weergave voor Donker of Automatisch. Bij die laatste koppelt macOS de omschakeling aan het dag-nachtritme. Ga vervolgens terug naar de instellingen voor Beeldschermen, klik onderaan op Night Shift en zet het dropdown-menu bij Schema op Zonsondergang tot zonsopgang. Het systeem past nu ‘s avonds de kleurtemperatuur warm aan, waardoor blauw licht wordt gefilterd.

Gebruik de schuif Kleurtemperatuur om het effect subtiel te houden; te veel oranje of blauw maakt bijvoorbeeld foto-editing onmogelijk. True Tone is ten slotte de sensorfunctie die witpunten gelijkstelt aan het omgevingslicht. Zet deze optie op dezelfde pagina aan en kijk hoe het scherm minder fel oplicht wanneer een wolk voor de zon schuift.

Vergeet niet dat een externe monitor soms eigen logica heeft voor de kleurtemperatuur; zet in dat geval de fabrieksinstelling op neutraal en laat macOS de rest doen. Door de drie technologieën samen te laten werken, blijft tekst op elk moment van de dag helder maar vriendelijk voor de ogen.

Zoomen, vergroting en Hover Text

 Voor wie regelmatig kleine cijfers in spreadsheets moet controleren, is de ingebouwde zoomfunctie een absolute zegen. Navigeer naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Zoomen en selecteer Schermzoom. Kies bij Stijl de optie Beeld-in-beeld, zodat alleen het vergrootglasvenster inzoomt en de rest van het bureaublad overzichtelijk blijft. Stel met de schuiven Maximale vergroting en Minimale vergroting onder Geavanceerd een comfortabele factor in en bevestig met OK. Vervolgens druk je tijdens het werken op Option+Command+= om in te zoomen en op Option+Command+- om weer uit te zoomen. Loop ook zeker nog even door de rest van de instellingen in het Geavanceerd-scherm.

Je kunt er bijvoorbeeld instellen dat de zoomfactor wordt gereset bij het opnieuw opstarten van je Mac, dat kleuren in het beeld-in-beeld-venster worden omgedraaid voor een beter contrast, of dat het schermpje op een vaste plaats blijft staan, ongeacht de bewegingen van je muis. Je kunt zelfs trackpadgebaren instellen om de cursor te verplaatsen als je ingezoomd bent.

Toegankelijkheid voor iedereen

Toegankelijkheid klinkt misschien als iets dat vooral bedoeld is voor mensen met een visuele of motorische beperking, maar in werkelijkheid profiteert vrijwel iedereen van deze functies. Heb je weleens moeite gehad met het lezen van kleine tekst op een Retina-scherm, of gemerkt dat je ogen vermoeid raken na een paar uur achter je laptop? Dan ben je niet de enige. Situaties zoals fel zonlicht, contrastarme websites of gewoon een lange werkdag kunnen het leescomfort flink beïnvloeden. Toegankelijkheidsinstellingen zoals grotere lettertypes, hogere contrasten, kleurfilters of zelfs schermlezeropties zoals VoiceOver kunnen dan ineens verrassend handig zijn.

Deze functies helpen je niet alleen om beter te lezen, maar zorgen er ook voor dat je productiever en met minder inspanning werkt. Door toegankelijkheid te zien als een vorm van personalisatie, wordt duidelijk dat het niet alleen gaat om toegang in de letterlijke zin, maar ook om comfort, rust en controle over je digitale omgeving.

Muisinstellingen

Een verloren cursor zoeken kost tijd en frustreert, vooral op grote schermen. Open daarom Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en vergroot de aanwijzer met de slider Aanwijzergrootte. Houd het voorbeeldvenster in de gaten totdat de aanwijzer opvalt. Zet vervolgens Schud de muisaanwijzer om deze te vinden aan; een snelle zigzagbeweging vergroot de aanwijspijl tijdelijk, zodat je ‘m makkelijk kunt vinden. Wie contrastrijke muiskleuren wil, kiest bij Contourkleur aanwijzer bijvoorbeeld een fluorescerend groen en bij Vulkleur aanwijzer diepzwart. De combinatie versnelt navigatie in complexe grafische of codeprojecten aanzienlijk.

Spraak, VoiceOver en Live Captions 

Als lezen vermoeiend is, kan luisteren uitkomst bieden. Activeer Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Live spraak. Je ziet nu een schermpje boven in beeld waarin je tekst kunt typen of plakken. Met de Afspeelknop kun je de systeemstem het stuk tekst uit laten spreken. Voor volledige schermnavigatie schakel je onder Toegankelijkheid / VoiceOver de gelijknamige functie in. De snelle rondleiding legt de belangrijkste toetscombinaties uit; onthoud vooral Ctrl+Option+PijltjeRechts om naar de volgende regel te springen.

In videoconferenties kan verminderde gehoorcapaciteit een probleem vormen. Zet dan onder Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Horen de optie Ondertiteling aan. MacOS plaatst automatisch ondertiteling onder elk FaceTime-venster en in vele apps van derden, zolang de taal op Nederlands staat. Let op: niet elke Mac ondersteunt deze functie.

Comfortabeler kijken zit in de details

Met enkele kleine aanpassingen verander je het beeldscherm in een productievere werkomgeving. Door eerst resolutie en tekstgrootte goed te zetten, kun je letters makkelijker lezen. Contrast- en kleurfilters brengen duidelijkheid, terwijl de donkere modus met Night Shift de lichtbelasting verlaagt. Zoom en een opvallende cursor houden details zichtbaar, zelfs bij complexe projecten. VoiceOver en Live Captions geven je ogen rust door teksten te laten uitspreken.