De kans dat je thuis een setje verse AA’tjes in de lade hebt liggen is een stuk groter dan dat je steeds braaf je oude penlites via het stopcontact een nieuw leven geeft. Batterijen wisselen doen we al minstens 75 jaar, en dat is niet zonder reden. Het is lekker makkelijk, snel en praktisch, en dat is dan ook de reden dat het Chinese automotive- en techbedrijf Nio daar vol op inzet. Maar is het ook echt sneller dan laden?

Middels Nio’s powerswapstations, waarvan er inmiddels 43 in Europa zijn geïnstalleerd, ‘swap’ je in 3 tot 5 minuten van een lege naar een volle batterij. Om uit te zoeken of dat sneller is dan traditioneel snelladen, besloot Irwin Versteegh van InstaAutoVlog de proef op de som te nemen. Tijdens een retourtje Berlijn nam de Nio ET5 Touring het op tegen de populairste EV van de afgelopen jaren: de Tesla Model 3. Laden of swappen: wat is sneller en welke EV arriveerde als eerste in de Duitse metropool?

©Irwin Versteegh

Vier jaar, 10-miljoen swaps

Ze geloven er bij Nio heilig in. Sterker nog, met nog geen 300.000 auto’s werden er wereldwijd (maar vooral in China) de afgelopen vier jaar maar liefst 10 miljoen batterijen gewisseld. En die swapstations zijn behoorlijk ingenieus: met slechts 21 batterijen zijn er tot dik 400 swaps per dag mogelijk, en in Nederland loopt er zelfs een proef om de stations als buffer te gebruiken om het stroomnet her en der te ontlasten.

Best interessant dus, en bovendien behoorlijk duurzaam, aangezien Nio het oplaadproces zo efficiënt mogelijk laat verlopen. Met een niet al te hoog piekvermogen en niet verder dan 90 procent SoC bijvoorbeeld. Het plaatsen gaat daarnaast volledig autonoom, en ook dat toont de kennis en kunde van de Nio-engineers. 

Zes modellen, ook een Touring

In Nederland verkoopt het merk momenteel de ET5, de ET5 Touring, de ET7, de EL6 en de EL7, stuk voor stuk opererend in het segment van de BMW 3-, 5- en 7-serie. Prijstechnisch is de ET5 de interessantste. Qua formaat en prestaties neemt dit model het op tegen auto's als de BMW i4 en Hyundai IONIQ 6, maar hij is er ook als Touring.

Toch is het voornamelijk één concurrent die deze Nio van de troon moet stoten, en dat is de inmiddels welbekende Tesla Model 3. Een auto die ik voor deze gelegenheid als Long Range Dual Motor met 19-inch lichtmetalen wielen laat aantreden. De test-Nio? Dat is een ET5 Touring in de basisuitvoering en voorzien van het 75kWh-accupakket. Beide auto’s kosten onderaan de streep net geen 52.000 euro.

©Irwin Versteegh

Battery as a service

De ET5 is ondanks dik 450 pk vermogen vrij futloos, want... er zit nog geen accu in. Hiervoor heb je twee keuzes. Je koopt er een voor 12.000 euro(!) of je kiest voor het Battery as a Service (BAAS)-abonnement. Dat laatste is verplicht als je gebruik wilt maken van Nio’s Swapstations. Dat kost 169 euro per maand voor de 75kWh-batterij en 289 euro voor de 100kWh-variant. Nio belooft in de nabije toekomst een 150 kWh sterke solid state-batterij, maar echt concreet zijn deze plannen nog niet. Niet swappen, maar opladen? Dat kan ook, en in dat geval heeft de ET5 een maximaal DC-snellaadvermogen van 140 kW, wat resulteert in een 10-80%-lading in net iets meer dan een halfuur tijd. 

Oosterhout - Berlijn

Tijd om de proef op de som te nemen. We vertrekken vanaf de Tesla-supercharger in Oosterhout, Noord-Brabant. De eindbestemming is voormalig vliegveld Tempelhof in Berlijn. Beide auto’s hebben bij vertrek een voor 97 procent opgeladen accupakket en de Nio beschikt over de meest recente software-update die de routeplanning aanpast aan de hand van het actuele energieverbruik in plaats van de WLTP-normering. De range van beide auto's? De Model 3 Long Range zou met zijn netto 75kWh-batterij 629 km ver moeten komen. De ET5 komt met zijn netto 70kWh-accu 450 km ver; zelfs de 100kWh-versie blijft steken op maximaal 590 km. 

Na het invoeren van de eindbestemming stippelen beide auto’s een route uit via Swapstations of Superchargers. Met ongeveer vier batterijwisselstations op de route van Nederland naar Berlijn zijn er meer dan voldoende voorhanden. Superchargers? Die zijn er in overvloed. Niettemin is de voorspelling direct bijzonder. De Nio plant maar liefst drie swaps, waarvan de eerste al in Nederland. De Tesla adviseert om nog even door te laden naar 100 procent (wat we dus niet hebben gedaan) om vervolgens 40 minuten te laden bij een Supercharger net vóór Hannover. 

©Irwin Versteegh

20 minuten voorsprong

Dan onze testmethode. In Nederland hanteren we een snelheid van maximaal 105 km/u en in Duitsland gaan we niet harder dan 130 km/u – een snelheid die we vaak niet eens halen omwille van de vele Baustellen. Hoe dan ook is er al direct sprake van een verschil, aangezien de Nio bij knooppunt Gorinchem een andere route richting Apeldoorn pakt. Daar wil-ie uiteindelijk zijn eerste swap doen, maar ook de Tesla passeert de Gelderse stad.

Na het swappen van de batterij in Apeldoorn en het überhaupt verlaten van Nederland ligt de Tesla al 20 minuten voor, waarvan 10 minuten vanwege de navigatiefout. De andere tien minuten komen van het ritje naar het swapstation, waarvoor je de snelweg dient te verlaten.

35 minuten...

De Tesla blijkt daarnaast zuiniger dan verwacht en berekent dan ook een nieuwe stop. Ik moet Hannover ditmaal passeren en bij Supercharge-locatie Peine 20 minuten bijladen. Ondertussen is team Nio onderweg naar een tweede swapstation nabij Kirchlengern, een goede 200 km rijden vanaf Apeldoorn.

Na dik 445 km rijden arriveert de Tesla met 8 procent resterende capaciteit bij het V4 Supercharge-station in Peine. De boordcomputer berekent een oplaadpauze van 20 minuten, dus in die tijd kan ik meteen een toiletstop maken (ik was al twee keer eerder voor een korte plaspauze gestopt) en snel een kopje koffie doen op het terras. De Nio is inmiddels onderweg richting Hannover en maakt dus een kleine inhaalslag, al is dat met 35 minuten achterstand ook zeker nodig. 

©Irwin Versteegh

Verschil in tijd én kosten

Na een goede 25 minuten laden (de koffie was erg heet) rijd ik verder en ga ik de laatste 245 km tegemoet. Na wat mild oponthoud in Berlijn arriveer ik na een reis van 7 uur en net geen 700 km in de Duitse hoofdstad. Dat betekent een gemiddelde reistijd van 100 km per uur, en dat is erg netjes. Na een laatste swap net voorbij Hannover arriveert team Nio uiteindelijk 30 minuten later, en ook dat is – voor een volledig elektrische auto – om te beginnen keurig. Maar er is wel sprake van verschil. Om te beginnen in tijd, maar ook zeker qua kosten.  

De prijs voor het enkeltje Berlijn die middels de Supercharger voor de Tesla-kilometers is betaald – en hierbij houd ik rekening met 7,5 procent oplaadverlies – bedraagt in totaal 45 euro. De Tesla had 105 kWh nodig en er werd gemiddeld 0,40 euro per kWh gerekend. Je zit bij het merk daarnaast niet vast aan een maandelijkse fee en de batterij is gewoon van jou.  

Bij de Nio is het belangrijk om te vermelden dat ik rekening heb gehouden met een meerverbruik van 7,5 procent, aangezien de testauto nog op winterbanden reed. Dat zou ongeveer 5 procent verschil betekenen, dus de marge is ruim. Niettemin toont het verschil in accupercentage tussen de ingeleverde en ontvangen batterij een mooi inzicht in het energieverbruik.

Na correctie had de ET5 voor de reis naar Berlijn 150 kWh nodig. Wel reed de ET5 vanwege de drie ‘swap-stops’ iets meer kilometers, en dat brengt het kostenplaatje op 65 euro. Er is echter ook sprake van swapkosten en daarvoor rekent Nio een tientje. Per maand krijg je er twee cadeau, dus voor dit vergelijk noteren we er één, en daarmee komt het totaal dus op 75 euro. Toch? Nou, nee...

©Irwin Versteegh

Vijf jaar accuhuur: 10.000 euro!

Want nu komt het: volgens Nio is het swappen van de batterij dé manier om eerder op jouw plaats van bestemming aan te komen. Net als tanken, maar hiervoor dien je wel het BAAS-abonnement af te nemen; pas dan kun je swappen. Vergeet echter niet dat je over een looptijd van vijf jaar in principe zelf de accu betaalt. Reken maar mee: 60 maanden keer minimaal 169 euro per maand is dik 10.000 euro!

Oké, je loopt dan geen risico op accudegradatie, maar hebt er ook geen een. Na vijf jaar heb je nog steeds een acculoze auto op de oprit staan en dien je het BAAS-abonnement nog altijd aan te houden. Dat is dus wel even iets om je te realiseren. Bovendien toont deze reis naar Berlijn aan dat het wisselen van een batterij het simpelweg aflegt tegen het hoge DC-piekvermogen en de efficiency van een Tesla. Want let wel, de Model 3 nam genoegen met een gemiddeld energieverbruik van 15,1 kWh per 100 km, terwijl de ET5 Touring na correctie 21 kWh per 100 km nodig had. 

Laadtijd is ook rusttijd

Het swappen van de batterij in slechts luttele minuten mag dan aantrekkelijk klinken, het neemt niet weg dat je met een efficiënte, maar ook snelladende EV onderaan de streep beter af bent. Elke kilowattuur dient immers te worden afgerekend, en het comfort van laad/rusttijd is daarnaast zeker een aspect dat je niet dient te onderschatten. Bij Nio moet je vooralsnog in de auto blijven zitten tijdens het swappen, terwijl je deze tijd ook voor een plaspauze of kopje koffie kan benutten. 

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.