Elektrische auto's worden steeds populairder, maar met de toename van het aantal EV's in het verkeer groeit ook het aantal vragen over de veiligheid. Daarbij gaat het vaak specifiek om de accu. Hoe gevaarlijk is die eigenlijk bij een ongeluk? In dit artikel lees je hoe het echt zit.

Lees ook: Elektrische auto opladen: dit zijn de mogelijkheden

Het gevaar van de EV-accu: feiten en fabels

De batterij van een EV, vormt die nou een gevaar of niet? Op het internet staan allerlei angstaanjagende verhalen over batterijen van EV's die zomaar vlamvatten of zelfs ontploffen. Maar als we naar de harde cijfers kijken, valt dat enorm mee. Je zou zelfs kunnen zeggen dat veel verhalen fabels zijn. Data van verschillende onderzoeken toont namelijk het tegenovergestelde aan. Het Australische Department of Defence liet EV FireSafe een onderzoek uitvoeren. De cijfers waren duidelijk: een EV heeft 0,0012 procent kans om vlam te vatten, terwijl dat bij een brandstofauto 0,1 procent is. Een brandstofauto heeft ongeveer 83 keer meer kans om in brand te vliegen dan een elektrische auto. De Zweedse overheid voerde een vergelijkbaar onderzoek uit. Daaruit bleek dat per 100.000 elektrische voertuigen er 3,8 in brand vliegen, terwijl dit bij brandstofauto's er 68 per 100.000 zijn. Hoewel het verschil wel kleiner is dan bij het Australische onderzoek, blijft het een aanzienlijk verschil, . Als je erover nadenkt dan zijn de resultaten zijn niet meer dan logisch: het woord brandstof zegt eigenlijk wel genoeg.

Een EV-batterijbrand is lastig te blussen

Het komt dus niet heel vaak voor dat een accu van een EV vlamvat. Waar komt de achterdocht dan vandaan? Online een video kijken van een brand van een accu geeft het antwoord. De branden duren lang en zien er angstaanjagend uit. Ze zijn namelijk moeilijk te doven door de brandweer. Het vuur is bovendien veel heter en dus intensiever. Daarbovenop kan een accubrand die op het oog geblust lijkt opnieuw ontbranden. Verderop in het artikel leggen we uit hoe zo'n brand in een batterij ontstaat.

Elektrocutie na een ongeluk

Naast brand is het belangrijk om te letten op elektrocutiegevaar. Want een batterij in een auto heeft doorgaans een voltage van 400V. Dat is een stuk meer dan de 230V van het stroomnetwerk in onze woningen. Normaal gesproken is het circuit in een EV afgesloten en is er geen risico. Maar hoe zit dat bij een ongeluk? Het blijkt dat er amper voorvallen te vinden zijn waarbij een inzittende of een hulpverlener een schok kreeg na een ongeluk met een EV.

Giftige stoffen tijdens een brand

Komen er giftige stoffen vrij na een brand van een accu? In een lithium batterij zitten giftige metalen zoals nikkel, lithium, en kobalt. Die zijn onder andere kankerverwekkend wanneer ze worden ingeademd. Maar dergelijke stoffen komen alleen vrij bij ernstige beschadiging van de batterij. Bovendien is het incidenteel inademen van deze stoffen niet direct in verband gebracht met een verminderde gezondheid. Alleen bij langdurige en herhaaldelijke blootstelling is er kans op ziektes. Voor hulpverleners, zoals de brandweer, is dat dus iets om rekening mee te houden.  

Thermal runaway: escalerende hitte in de accu

Door welk proces ontvlamt een batterij? En waarom is het vuur zo fel en lastig te doven? Om dat uit te leggen, moeten we ons even verdiepen in de samenstelling van de batterij. Maar geen zorgen: we proberen het gebruik van technisch jargon te vermijden.

De samenstelling van een lithium-ion batterij

Een accubrand is zo intens door de chemische samenstelling. Als het over batterijveiligheid gaat komt de term thermal runaway regelmatig voorbij. Dat proces ontstaat wanneer een kritieke temperatuur in een of meer van de cellen wordt overstegen en overslaat naar naburige cellen.

©Zaiets Roman

Een kettingreactie

Door de ontleding van componenten in de cellen van de accu stijgt de temperatuur alleen maar verder, als een zichzelf versterkend proces. De omliggende cellen worden ook warm, met als gevolg een kettingreactie en temperaturen van honderden graden Celsius.

Hoge temperaturen

Door de extreme hitte kunnen cellen vlamvatten, uitzetten en eventueel exploderen en giftige gassen en dampen loslaten. Door dit proces is een brand in een accu zo lastig te blussen en zijn accubranden gevaarlijk voor hulpverleners en inzittenden. Thermal runaway is de voornaamste oorzaak voor het ontstaan van een gevaarlijke situatie na een ongeluk met een EV. Gelukkig komt zo'n brand dus niet vaak voor en zet de industrie alles op alles om de gevaren zoveel mogelijk in te perken.

Ook interessant: Zo houd je de batterij van je elektrische auto in topconditie

Veiligheidsmaatregelen en toekomstperspectieven

De accu van een EV kan na een ongeluk in specifieke gevallen dus een gevaar vormen. Het is goed om daar rekening mee te houden, maar geen reden om in paniek te raken. Bovendien maakt de industrie nog steeds stappen, ook op het gebied van veiligheid.

Beschermende behuizing

Een batterij kan instabiel worden na een harde klap of beschadiging. De meeste automerken maken batterijen met een stevige metalen behuizing die een flinke impact kan weerstaan.

Batterijmanagementsysteem

Accupakketten beschikken over een geavanceerd koelsysteem, met actieve en passieve vormen van water- en luchtkoeling. Na ongelukken kun je hier helaas lang niet altijd op vertrouwen. Onder andere voor die situaties is het batterijmanagementsysteem (BMS) in het leven geroepen.

Zo'n systeem meet de temperatuur, de spanning en de stroom in de cellen van een accu. Bij het registreren van abnormale omstandigheden wordt de batterij automatisch losgekoppeld om kortsluiting te voorkomen en de risico's op brand te verminderen.

©woravut

Toekomstperspectieven

Het is de bedoeling dat de nu nog standaard lithium-ion batterij op den duur plaatsmaakt voor de solid state batterij. Dit nieuwe type accu heeft een nog hogere energiedichtheid dan lithium-ion batterijen. Kijken we naar de veiligheid, dan zijn ze ook nog eens beter bestand tegen brand en oververhitting.

Lees ook: Accu-innovatie: elektrische auto's rijden straks honderden kilometers verder

Conclusie

Kort samengevat hoeven EV-bestuurders zich geen zorgen te maken over de impact van de batterij op veiligheid. Door de hitte, het hoge voltage en de chemische samenstelling vormt de accu weliswaar potentieel een gevaar, maar door strenge veiligheidsvoorschriften en nieuwe innovaties is het aantal incidenten gering. Brand ontstaat veel vaker na een ongeluk met een brandstofauto. Voor bezitters van EV's is er dan ook geen enkele reden om zich zorgen te maken.

Overdag is de warme nog wel uit te houden – lekker in de schaduw met een koel drankje of een ijsje. Maar hitte die 's nachts blijft hangen, da's een ander verhaal. Daardoor verandert je slaapkamer al snel in een broeikas. Heb je geen airco in huis maar wil je niet de hele nacht woelen, zweten en wakker liggen? Met deze slimme tips overleef je zelfs de ergste plaknacht!

Lees ook, voor de volgende plaknachten: Houd je huis koel: de voor- en nadelen van airco in huis

☀️ Wat je overdag alvast kunt doen:

1: Houd zon en hitte buiten

Doe overdag de gordijnen dicht, zeker in kamers waar de zon vol op staat. Ook zonwering helpt om de warmte te weren. Geen dikke gordijnen of screens? Dan kan warmtewerende raamfolie een uitkomst zijn. Dat kaatst het zonlicht terug en voorkomt dat je slaapkamer verandert in een oven.

2: Kies licht en ademend beddengoed

Donkere stoffen houden warmte vast, lichte kleuren weerkaatsen juist. Kies daarom voor lichtgekleurde lakens van katoen of linnen. Die stoffen ademen beter en voelen minder klam aan als het warm is.

3: Kook niet binnen

Koken met oven of fornuis maakt het in huis alleen maar warmer. Eet dus licht en koud: een salade, wat fruit of brood met iets fris. Moet het warm zijn? Gebruik een airfryer of grillplaat buiten op het balkon of in de tuin. Of gooi gewoon de barbecue aan!

Lees ook: Dit zijn dé BBQ-trends voor 2025

🌘 Wat je 's nachts kunt doen

4: Laat het goed doorwaaien

Zodra het buiten afkoelt, zet je ramen en deuren tegen elkaar open. Zo ontstaat er luchtcirculatie en komt er koelere buitenlucht binnen. Sluit alles weer zodra het buiten warmer wordt of de zon opkomt. Zo blijft de koelere lucht langer hangen.

5: Drinken en douchen

Drink voldoende water, ook vlak voor het slapengaan. Dat helpt je lichaam afkoelen van binnenuit. Een lauwe douche doet ook wonderen. Te koud douchen werkt juist averechts: je lichaam gaat dan extra warmte produceren om te compenseren.

6: Koelen zonder ventilator

Geen ventilator in huis? Zet een paar kommen met ijskoud water in je slaapkamer. Dat helpt de luchtvochtigheid én de temperatuur te verlagen. Let wel op: niet naast je bed of bij stopcontacten. Een omgestoten bak water is geen pretje om 3 uur 's nachts.

7: Koelen mét ventilator

Heb je wel een ventilator? Zet er dan een schaal met ijswater of ijsblokjes voor. Zo blaast hij niet alleen warme lucht in het rond, maar verspreidt hij echte koelte. Zorg ook hier voor een veilige opstelling – water en elektriciteit blijven een slechte combinatie. Wat ook werkt, is een aantal (plastic) flessen voor 80 procent vullen met water en in de vriezer leggen. Haal deze edruit en zet ze voor je gaat slapen voor de draaiende ventilator.

©yulia_seraya

8: Hang een nat laken op

Hang een vochtig laken voor een open raam. De lucht die binnenkomt wordt daardoor vanzelf wat koeler. Zeker bij droge, hete lucht uit het zuiden kan dat net het verschil maken tussen woelen en slapen.

De meeste apparaten die je aansluit op je computer, kun je koppelen via bluetooth. Daarvoor moet deze technologie wel ingebouwd zijn in de pc, of je moet gebruikmaken van een usb-bluetooth-adapter. Op twee manieren kun je de pc koppelen met bluetooth-apparaten.

Stap 1: Via Instellingen

Eerst moet je het externe apparaat instellen, waardoor het zichtbaar wordt als het binnen bereik komt van de pc. Typ in het Windows-zoekveld het woord bluetooth, zodat je Bluetooth- en andere apparaatinstellingen kunt openen. Verifieer boven in dit scherm dat bluetooth aanstaat.

Klik nu op de knop Apparaat toevoegen. In het volgende venster selecteer je Bluetooth. Hierdoor zou in het volgende venster ieder apparaat moeten verschijnen waarvan bluetooth is ingeschakeld. Als het hier niet te zien is, moet je de handleiding van het apparaat controleren of de website van de fabrikant.

Selecteer het apparaat dat je wilt koppelen en volg alle instructies. Wanneer het proces voltooid is, klik je op Gereed. Als het goed is, wordt dit apparaat nu weergegeven als Gekoppeld. Om niet iedere keer naar het venster Instellingen te hoeven gaan, bestaan er enkele shortcuts.

In de bluetooth-instellingen zie je welke apparaten al gekoppeld zijn.

Stap 2: Via de taakbalk

Je kunt ook gebruikmaken van de taakbalk. Aan de rechterkant van de taakbalk vind je het bluetooth-pictogram. Mogelijk zit het onder de verborgen pictogrammen. Door op het pijltje te klikken, vouw je het menu open. Als je op dit pictogram klikt, zie je ook de verbonden apparaten. En via de knop Meer instellingen kom je bij de lijst van alle apparaten die je kunt verbinden.

In Windows 11 zijn deze instellingen samengevoegd in de Snelle instellingen, rechts van de taakbalk.

Stap 3: Snelkoppeling

Je kunt ook een eigen snelkoppeling maken om snel naar het Windows Instellingen-venster met de bluetooth-instellingen te gaan. Klik met rechts op het bureaublad en selecteer in het contextmenu de opdracht Nieuw / Snelkoppeling. Hierdoor opent een pop-up Snelkoppeling maken.

Op de plaats waar je de locatie van het item moet opgeven, typ of plak je %windir%\explorer.exe ms-settings:bluetooth. Klik op Volgende om de snelkoppeling een naam te geven, bijvoorbeeld Bluetooth. Bevestig met een klik op Voltooien. Hierdoor staat de snelkoppeling op het bureaublad. Om die koppeling snel beschikbaar te maken, kun je nog met rechts op deze snelkoppeling klikken en dan Aan start vastmaken kiezen.

Je kunt een snelkoppeling maken om snel naar de bluetooth-instellingen te schakelen.