Een nieuwe doorbraak in batterijtechnologie kan ervoor zorgen dat elektrische auto's in de toekomst veel verder kunnen rijden op volle accu, veiliger zijn én betaalbaarder worden.

Het Belgische onderzoekscentrum Imec heeft samen met 13 Europese partners een prototype ontwikkeld van een zogenaamde solid state batterij (vastestofbatterij). Dit type batterij biedt een hogere energiedichtheid dan de huidige lithium-ion batterijen. wat betekent dat je met een volle accu meer kilometers kunt afleggen.

Wat is een solid state batterij?

In de meeste elektrische auto's die nu rondrijden, zitten lithium-ion batterijen. Het hart van deze batterijen, de elektrolyt, bestaat uit een vloeistof. Bij een solid state batterij is deze vloeistof vervangen door een vaste stof, wat verschillende voordelen heeft. Ten eerste kunnen solid state batterijen een hogere energiedichtheid bereiken, wat inhoudt dat ze meer energie opslaan in dezelfde hoeveelheid ruimte. In het nieuwe prototype dat Imec ontwikkelde, is de energiedichtheid 1070 Wh/L, vergeleken met 600-700 Wh/L die lithium-ion batterijen momenteel gemiddeld hebben. Dit betekent dat een auto met deze solid state batterij een grotere afstand kan overbruggen dan met een lithium-ion batterij van gelijkwaardig formaat, zonder tussentijds op te laden. Of anders gezegd: voor een vergelijkbare actieradius een kleinere (en dus lichter) accu nodig heeft.

©imec

Hoeveel verder kun je rijden?

Stel dat jouw elektrische auto nu zo'n 400 km kan rijden op een volle accu. Dan zou deze nieuwe solid state batterij je tot 50 procent verder kunnen brengen. Dit komt neer op een bereik van ongeveer 600 km, afhankelijk van allerlei andere factoren zoals je rijstijl en de weersomstandigheden.

Wat kost zo'n batterij?

Op dit moment is de batterij een van de duurste onderdelen van een elektrische auto. De lithium-ion batterijen die momenteel worden gebruikt, kosten ongeveer 130 tot 140 euro per kWh. In een elektrische auto zoals een Tesla Model 3, met een accu van 60 kWh, kost alleen de batterij dus al zo'n 7.800 tot 8.400 euro. Het prototype van de solid state batterij zou, volgens de eerste schattingen, minder dan 150 euro per kWh moeten gaan kosten. Dat houdt de prijs relatief in de buurt van de huidige bedragen, maar daar staat wel tegenover dat je voor hetzelfde geld betere prestaties krijgt.

Zijn er nog andere voordelen?

Naast een groter bereik en lagere kosten, zijn solid state batterijen ook veiliger. Lithium-ion batterijen hebben soms te maken met oververhitting en in zeldzame gevallen kunnen ze zelfs vlam vatten. Solid state batterijen hebben minder last van dit soort problemen, omdat de vaste elektrolyt minder ontvlambaar is. Dit maakt de batterijen veiliger voor dagelijks gebruik.

Daarnaast werken solid state batterijen efficiënter bij koudere temperaturen. Daardoor kan het opladen van een auto in de winter sneller en efficiënter verlopen.

Wanneer komt deze technologie op de markt?

Hoewel het prototype veelbelovend is, en ook andere aanbieders ermee bezig zijn, bevindt deze technologie zich nog in de ontwikkelingsfase. Imec en zijn partners verwachten dat het nog enkele jaren duurt voordat solid state batterijen beschikbaar zijn voor in serie geproduceerde elektrische auto's.

Mooie innovatie

De nieuwe solid state batterij bieden elektrische auto's niet alleen een groter bereik en lagere kosten, maar zijn ook veiliger en efficiënter. Voor iedereen die overweegt een elektrische auto aan te schaffen, kan deze technologische doorbraak de overstap in de toekomst nog aantrekkelijker maken. Op dit moment blijft het echter afwachten wanneer deze batterijen daadwerkelijk in auto's beschikbaar zijn.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!