Een elektrische auto opladen met een zogenoemde 'granny charger' of 230V-lader: is dat veilig of niet? Deze ouderwetse oplaadmethode heeft zowel voor- als nadelen. Lees meer over de risico's, voorzorgsmaatregelen en alternatieven voor traag laden via het stopcontact. Ontdek of het verstandig is om deze noodlader gewoon te gebruiken of dat een wallbox of laadpaal toch een betere keuze is.

Het is een apparaat dat veel eigenaren van een elektrische auto zullen kennen: de 230V-oplader, ook wel noodlader of ‘granny charger’ genoemd. Dat laatste vanwege de zeer lage oplaadsnelheid, want soms is er wel meer dan een etmaal nodig om een auto vol te laden. En er zijn meer nadelen, want het stopcontact en de elektrische installatie krijgen het bij gebruik van zo’n lader flink te verduren. Toch is zo’n lader niet per definitie onveilig. We zetten voor je uiteen wat er kan, waar je op moet letten en wat de voor- en nadelen zijn.

Veilige installatie

Voordat we kijken naar de benodigde spullen, beginnen we bij de basis: veiligheid. Want hoewel het opladen van een elektrische auto via het stopcontact technisch prima mogelijk is, moet zo'n stopcontact wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo is het belangrijk dat je een nieuw, modern en uiteraard geaard stopcontact gebruikt. Oudere, meer versleten stopcontacten klemmen de stekker vaak iets minder stevig vast, waardoor overgangsweerstanden kunnen ontstaan. Zo’n overgangsweerstand zorgt ervoor dat stroom wordt omgezet in warmte, soms zelfs zo veel dat hierdoor brand kan ontstaan. Een stopcontact dat bij normaal gebruik prima presteert, hoeft niet te voldoen voor het laden van een elektrische auto. Deze warmteontwikkeling treedt op bij grotere stroomsterktes.

Het voorkomen van zulke overgangsweerstanden is dus van groot belang. Een nieuw, hoogwaardig en goed aangesloten stopcontact kan dat helpen voorkomen. Als je helemaal zeker wilt zijn, laat je het stopcontact aanleggen door een elektricien. Ook als je redelijk zeker van je zaak bent, is het alsnog aan te raden om het stopcontact door een professional te laten controleren. Het gebruik van een verlengsnoer is af te raden, want met meer connecties loop je meer risico op overgangsweerstanden en bij het risico op brand geldt altijd: better safe than sorry!

Een manier om overgangsweerstanden te voorkomen, is de granny charger installeren als vaste lader. Als je daarvoor kiest, kun je de stekker en het stopcontact vervangen door een directe verbinding met je meterkast, waardoor je een extra factor die warmteontwikkeling kan veroorzaken uitsluit. Het heeft ook een nadeel: nu kun je de lader niet meer meenemen op vakantie. 

©Halfpoint

Eigen groep

De stroomvraag van een granny charger kan behoorlijk oplopen. Doorgaans leveren ze 10 tot 12 ampère, maar er zijn ook exemplaren die tot 16A gaan. Dat is ook de maximale belastbaarheid van een standaard groep in huis. Schakel je dus tijdens het laden van je auto een andere stroomverbruiker op deze groep in, dan raakt deze overbelast en zal de stop eruit slaan. Om dat te voorkomen, zijn veel van deze laders instelbaar en standaard afgesteld op 10 ampère. 

Je zult begrijpen dat deze instelling het laden aanzienlijk vertraagt. Wil je toch op maximaal 16A laden, dan kun je het stopcontact van je oplader het best op een eigen groep aansluiten. Ook dat heeft een grens, namelijk de maximale aansluitwaarde van jouw huis, die bij Nederlandse woningen doorgaans 25 ampère is. Zet je hierbij de wasdroger aan, die ook algauw 8 tot 10A aan stroom vraagt, dan zit je al aan de max. Conclusie: als je elektrisch rijdt, ontkom je eigenlijk niet aan een driefase-huisaansluiting.

Ook lezen: 3-fase of 1-fase? En hoe zit het met de meterkast?

Wat heb je nodig?

Nu weet je aan welke voorwaarden het veilig laden met de granny charger voldoet. Tijd om eens te kijken naar het apparaat zelf. Dat bestaat doorgaans uit een kunststof behuizing met aan de ene kant een (meestal) Mennekes-stekker, die in de laadpoort van je auto past, en aan de andere kant een geaarde 230V-huisstekker (Schuko).

In de beginfase van het elektrisch rijden werd deze lader vaak standaard meegeleverd met de auto. Inmiddels is dat niet altijd meer het geval. Let erop als je een nieuwe of gebruikte elektrische auto aanschaft. Mocht deze er niet bij zitten, dan kun je hem er misschien wel bij onderhandelen.

Heb je al een elektrische auto, maar nog geen ‘granny’, dan kun je die voor om en nabij de 200 euro nieuw aanschaffen. Ook worden ze zo nu en dan tweedehands aangeboden. Overweeg je de aanschaf van een gebruikte lader, controleer de kabels en behuizing dan wel goed op beschadigingen en zo mogelijk op werking. Kies in elk geval altijd voor een lader waarvan je het ampèrage zelf kunt instellen op bijvoorbeeld 10 in plaats van 16 ampère. De reden daarvoor hebben we hierboven al uitgebreid behandeld.

Hoe traag is laden via het stopcontact?

Goed, we hebben de granny charger in huis. Nu eens kijken naar de laadsnelheid, wat we doen aan de hand van de populaire Volvo EX30 Single Motor met een netto batterijcapaciteit van 49 kWh. Als we deze opladen met onze thuislader ingesteld op 10 ampère, komen we tot een laadsnelheid van (230 volt x 10 ampère) 2,3 kW. Het duurt daarmee ruim 21 uur om deze Volvo van helemaal leeg naar 100 procent vol te laden. Een situatie die in de praktijk niet vaak voorkomt, maar die wel een indicatie geeft van de laadduur. Ter indicatie: gebruik je een driefasige 11kW-wallbox, dan is de Volvo in zo’n vijf uur tijd helemaal opgeladen.

Gaan we uit van een praktijksituatie, waarbij de auto om 18.00 uur aan de lader wordt gehangen en om 7.30 uur wordt afgekoppeld, dan kan er in die tijd zo’n 31 kWh worden bijgeladen. In het geval van de Volvo betekent het dat je dagelijks 218 kilometer rijbereik kan bijladen, uitgaande van het WLTP-normverbruik van 14,2 kWh/100 km.

Langzamer laden niet voordeliger

Een belangrijke overweging voor het kiezen van de juiste laadoplossing zijn de kosten. Een granny charger laadt in de meeste gevallen weliswaar flink langzamer dan een wallbox of laadpaal, maar hij is in aanschaf ook al snel een factor 3 tot 5 goedkoper – en dan is die paal of box nog niet eens geïnstalleerd en heb je de netaansluiting nog niet laten verzwaren. Wel zal een vaste lader zich op termijn waarschijnlijk terugverdienen, want de laadverliezen bij het gebruik van de granny charger zijn vrij fors.

Recent onderzoek van de ADAC, de Duitse ANWB, toonde aan dat je bij een vaste aansluiting (wallbox) op een laadverlies van zo’n 10 procent kunt rekenen. Bij een ‘granny’ kan echter tot wel 30 procent aan energie verloren gaan. In de regel geldt: hoe hoger het vermogen waarmee je laadt, hoe minder stroom je verliest. 

Stel dat je jaarlijks 15.000 kilometer rijdt met de Volvo EX30, dan verbruikt de auto daarbij 1056 kWh aan elektriciteit. Wanneer je hem oplaadt via het stopcontact kan het totale verbruik oplopen tot wel 1372 kWh, terwijl het verlies bij gebruik van een driefase-wallbox beperkt blijft tot zo’n 105 kWh. Dat is een verschil van maar liefst 211 kWh, wat bij een stroomprijs van 35 cent per kWh een jaarlijks verschil van bijna 75 euro betekent.

EV laden via het stopcontact een goed idee?

De conclusie luidt dat een elektrische auto opladen via het stopcontact weliswaar kan, maar dat er risico’s en nadelen aan kleven. Gebruik je de lader met verstand, op een eigen groep en in combinatie met een professioneel getest stopcontact, dan is de kans dat er ongelukken gebeuren klein. Wel heb je altijd te maken met een relatief langzame lader en aanzienlijke laadverliezen. Het laten installeren van een wallbox of laadpaal is op de lange termijn prijstechnisch gunstiger. Maar zet je granny charger niet meteen te koop: voor noodgevallen is het altijd handig om er eentje achter de hand te hebben.

Toch een echte paal of wallbox? Check dan de deals hieronder!

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.