De opvolger van Windows 8.1, namelijk Windows 10, staat gepland voor een release op 29 juli. Die versie van Windows is nu nog in ontwikkeling en zo'n bètaversie is meestal niet geschikt voor gebruik. Maar Windows 10 is nu al een uitzondering. Het OS is snel, stabiel en uitermate bruikbaar.

Tip 01: Registeren

Een van de zaken die vermoedelijk gaat veranderen in Windows 10 is de manier waarop de nieuwe Windows verspreid wordt. Voor een belangrijk deel zal dat via Windows Update gaan, een manier die ook al bij de bèta kan worden gebruikt en zelfs de voorkeur heeft. Het is namelijk de enige manier waarop je direct de laatste versie krijgt. Installeren vanaf een dvd is ook mogelijk, maar dan moet je wel meerdere keren updaten om de versie van de bèta op je pc te krijgen. Welke methode je ook kiest, alles begint op de Microsoft Windows Insider-website. Klik op Aan de slag als je nog nooit op deze website ingelogd bent geweest en doorloop de stappen om een account aan te maken. Met je Windows Live-ID, zoals een Live- of Homail-account, kun je direct inloggen door op Aanmelden te klikken. Op de Insider-website is veel informatie te vinden over Windows 10, zelfs grotendeels in het Nederlands. Lees alles over Windows 10 in ons Windows 10 Dossier.

©PXimport

Tip 01 De Windows Insider-website is het startpunt om met Windows 10 aan de slag te gaan.

Systeemeisen

De systeemeisen van Windows 10 zijn niet veel anders dan die van Windows 7 en 8. Draait een van deze twee laatste versies van Windows stabiel op jouw pc, dan zal ook Windows 10 dat doen. Microsoft raadt de volgende eisen aan: een processor van 1 GHz en 16 MB vrije ruimte op de harde schijf, plus 1 GB RAM voor de 32-bitversie of 2 GB RAM voor de 64-bitversie. Hoewel Microsoft dus erg lage systeemeisen stelt, raden wij je meer rekenkracht aan, minimaal 4 GB RAM en het liefst wat meer.

©PXimport

Een keylogger in Windows 10

Er zijn een aantal zaken die je kunt doen om je privacy te waarborgen wanneer je Windows 10 gebruikt. Een van die zaken die lastiger aan te passen is in verband met je privacy, is de keylogger. Deze is bewust door Microsoft in de bètaversie van Windows 10 geplaatst om beter te kunnen onderzoeken hoe gebruikers met de pc en met Windows omgaan en (vreemd genoeg) om "zaken als de spellingscontrole en autocorrectie te kunnen verbeteren". Volgens Microsoft is dit noodzakelijk om Windows zo goed te maken als men wil. In de uiteindelijke versie zal de keylogger niet meer aanwezig zijn.

In het online Privacy Statement vertelt Microsoft wat voor gegevens het verzamelt en wat het ermee doet. Hoewel er op het internet wel een paar meldingen te vinden zijn hoe je de keylogger uitschakelt, is er geen enkele succesvol bewezen. Ook overtreed je de gebruikersovereenkomst van Windows 10 wanneer je de keylogger uitschakelt, Microsoft heeft het verplicht gesteld. Het is dus kiezen tussen twee kwaden. Wees je hiervan steeds bewust bij het gebruiken van de bètaversie van Windows 10. Ben je je een beetje bewust van je privacy, log dan niet zomaar overal in (of verander je wachtwoord nadat je dit hebt gedaan) en gebruik je internetbankieromgeving niet. We verwachten niet dat Microsoft kwade bedoelingen heeft, maar je kunt maar beter voorzichtig zijn.

©PXimport

Tip 02: Upgraden

Om echt met Windows 10 te beginnen, klik je op Aan de slag - pc en daarna Download de Preview. Nu moet je kiezen: wil je de computer die je nu gebruikt upgraden of wil je een andere pc upgraden naar Windows 10? Wil je je eigen pc upgraden, klik dan op Start upgrade now en daarna op Uitvoeren. Wacht even en klik dan op Opnieuw opstarten. Windows wordt nu opnieuw gestart en als je weer bent ingelogd, verschijnt het venster van Windows Update.

Er is één grote update geselecteerd, de Upgrade naar Windows 10 Technical Preview. Klik op Aan de slag. De update wordt nu gedownload en na een tijdje komt de melding dat Windows 10 klaar staat. Klik opnieuw op Aan de slag. Bevestig dat je akkoord bent met de licentie en laat de pc op compatibiliteitsproblemen controleren. Worden er geen problemen gevonden, dan klik je op Nu opnieuw opstarten. Daarna is de pc geüpgraded naar Windows 10. Om een pc met Windows 8 direct te kunnen upgraden naar de Technical Preview, moet wel de Windows 8.1 Update geïnstalleerd zijn. Ontbreekt die nog, installeer deze dan eerst via Windows Update, daarna kun je de upgrade naar Windows 10 starten.

©PXimport

Tip 02 Upgraden naar Windows 10 kan via Windows Update.

Eerst een back-up

Wij kunnen natuurlijk wel roepen dat Windows 10 nu al klaar is voor alledaags gebruik, dat wil niet zeggen dat we dat niet doen zonder extra voorzorgsmaatregelen te hebben genomen. De belangrijkste daarvan is een back-up. Doe dit vóórdat je begint met upgraden naar Windows 10! Maak in ieder geval een back-up van al je persoonlijke gegevens. Windows 8 beschikt niet meer over een echt back-upprogramma. Gebruik daarom bijvoorbeeld True Image Home van Acronis of het gratis Clonezilla. Hiermee kun je niet alleen al je persoonlijke bestanden back-uppen, maar ook hele partities. Je kan er ook voor kiezen om de Windows 7- of 8-installatie op een externe schijf of NAS veilig te stellen. Je kunt dan later eenvoudig weer terugkeren naar de huidige situatie.

©PXimport

Tip 03: Liever een dvd

Wil je een andere pc upgraden dan die waarmee je ingelogd bent bij Windows Insider, dan kun je niet de live upgrade van tip 2 uitvoeren, maar moet je 'ouderwets' met een dvd aan de slag. Download eerst het ISO-bestand, brand dat op een dvd en stop de dvd in de pc die je wilt upgraden naar Windows 10. Het gebruik van de dvd biedt wel mogelijkheden dan de standaard upgrade via Windows Update, maar vergt ook meer handelingen.

Om het ISO-bestand te downloaden, moet je allereerst inloggen op de Windows Insider-website. Klik dan op Aan de slag - pc. Het lijkt nu alsof je niet anders kan dan direct upgraden, maar boven de grote knop staat met kleine paarse letters ISO-bestanden downloaden. Klik daarop en kies in de lijst met taalversies Nederlands. Je hebt dan twee opties, wil je de 32bit-versie van Windows installeren, klik dan op Download achter de versie met de aanduiding (x86). Wil je de 64bit-versie, klik dan op Download achter de versie met de aanduiding (x64). Bewaar het bestand op je pc. De licentiecode die boven in beeld staat kun je vergeten, die heb je niet nodig en is voor alle gebruikers nog hetzelfde.

©PXimport

Tip 01 De Windows Insider-website is het startpunt om met Windows 10 aan de slag te gaan.

Tip 04: Vanaf dvd

Heb je het ISO-bestand gedownload en wil je daarmee een pc upgraden naar Windows 10, dan moet je de image eerst op een dvd branden. Plaats een lege dvd-r in de dvd-brander in de pc en open de Windows Verkenner. Blader nu naar de plaats op de computer waar je het Windows 10 ISO-bestand hebt opgeslagen. Meestal is dit de map Downloads, tenzij je zelf een andere locatie hebt gekozen. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies Schijfkopiebestand branden. Bevestig dat je het image op de lege dvd wilt branden en zet een vinkje bij Image na branden controleren. Klik dan op Branden en wacht tot de dvd klaar is.

Haal de dvd uit de dvd-brander en plaats deze in de computer die je wilt upgraden naar Windows 10. Start die pc en druk op DEL of F2 om de BIOS-instellingen te openen. Regel bij Bootvolgorde dat de pc opstart vanaf de dvd. Bewaar de nieuwe instellingen en start de pc opnieuw op. Druk dan op Enter zodra het installatieprogramma van Windows daarom vraagt.

©PXimport

Tip 04 Om Windows 10 op een andere pc te installeren, brand je het ISO-bestand op een lege dvd.

Tip 05: Usb-stick maken

Wil je Windows 10 installeren op een Windows-tablet of een ander apparaat zonder dvd-speler, dan kun je de installatiebestanden van Windows overzetten op een usb-geheugenstick en daar vanaf opstarten. Hiervoor heb je wel een usb-stick nodig met flink wat ruimte: minimaal 4GB. Vaak is een 4GB-geheugenstick dan net te klein. Verder heb je het Windows 10 ISO-bestand nodig en de Windows USB/DVD Download Tool.

Plaats de usb-stick in de computer. Installeer en start de Windows USB/DVD Download Tool. Selecteer bij stap 1 het Windows 10 ISO-bestand, bij stap 2 USB device en bij stap 3 de usb-stick. Bevestig dat deze helemaal leeggemaakt mag worden. Start dan het schrijven van alle bestanden naar de usb-stick en wacht tot de stick klaar is. Plaats dan de usb-stick in de computer of tablet die je wilt upgraden en laat deze vanaf de usb opstarten. Dit regel je in het BIOS. Vervolgens kun je de installatie van Windows 10 starten.

©PXimport

Tip 05 Met de Windows USB/DVD Download Tool kun je van een gewone usb-stick een Windows 10-installatiestick maken.

Tip 06: Dvd-installatie

Heb je weleens eerder een Windows-versie geïnstalleerd, dan is de installatie van Windows 10 vanaf dvd of usb-stick een feest der herkenning. Dat je tijdens de preview-periode geen licentiecode nodig hebt, is zo ongeveer het enige verschil met eerdere installaties. De installatie vanaf dvd en usb-stick is echter wel voor iets gevorderdere gebruikers, je hebt nu namelijk meer mogelijkheden om Windows direct al niet-standaard in te richten, dan wanneer je een upgrade vanaf Windows Update uitvoert. Een van de belangrijkste keuzes is of je kiest voor Upgrade of Aangepast.

Met Aangepast kun je een schone installatie uitvoeren door eerst de oude Windows-partities te verwijderen en dan de vrije ruimte aan Windows 10 te geven om in te richten. Doe dit alleen wanneer je zeker weet dat er geen persoonlijke gegevens op deze partities staan! Ben je zeker van je keuze voor Aangepast, kies dan Aangepast: Alleen Windows installeren. Selecteer de Windows-partitie en de herstel-partitie en klik voor beide op Verwijderen. Selecteer dan de Niet-toegewezen ruimte en kies voor Volgende. Omdat de Windows-partitie nu helemaal leeggemaakt is, moet je ook je gebruikersaccount opnieuw instellen.

©PXimport

Tip 06 De belangrijkste keuze tijdens de installatie van Windows 10 is die tussen een schone installatie of installatie met behoud van alle huidige instellingen en programma's.

Tip 07: Snel de nieuwste

Heb je Windows 10 vanaf usb-stick of dvd geïnstalleerd, dan loopt deze direct na de installatie alweer achter. Je kunt dit linksonder op het Bureaublad zien, net boven de klok. Het nummer dat je daar ziet, is het buildnummer van de Windows-bètaversie die je net hebt geïnstalleerd. Tot Windows 10 klaar is, maakt Microsoft meerdere van dat soort builds per dag. In elk geval één daarvan is vrijgegeven voor Windows 10-gebruikers die nieuwer is dan de dvd die je kunt downloaden op Windows Insider.

©PXimport

Tip 07 Kies voor Snel om altijd de laatste versie van Windows 10 te hebben.

Om ook deze nieuwste versie te krijgen, klik je op Start en open je het onderdeel Instellingen. Dit is de nieuwe versie van het Configuratiescherm. Klik op Bijwerken en herstellen / Windows Update. Klik dan op Geavanceerde opties en kies bij Kies hoe preview-versies worden geïnstalleerd voor Snel. Ga nu een scherm terug en start Naar updates zoeken. Installeer nu alle updates die Windows vindt. Herhaal dit tot er geen nieuwe updates meer zijn. Een van de updates is buildnummer 10041 of later. Ook als je Windows 10 niet vanaf usb-stick of dvd hebt geïnstalleerd, is het aan te bevelen tijdens de bètaperiode deze instelling voor het Snel krijgen van nieuwe versies in te schakelen. De verwachting is dat Microsoft nog wel meer nieuwere builds op deze manier zal verspreiden.

Wat weten we van Windows 10?

Eerst de feiten voor zover we die kennen. De opvolger van Windows 8 heet Windows 10. De versie komt vermoedelijk deze zomer uit, maar een datum heeft Microsoft nog niet bekendgemaakt. Welke versies van Windows 10 er komen, is evenmin al bekend. Verwacht wordt dat het niet anders zal zijn dan bij Windows 8: een versie voor bedrijven, een voor 'professionals' en een voor thuisgebruikers. Toch zijn er ook hele opvallende verschillen. De belangrijkste is dat Windows 10 een gratis upgrade wordt voor alle gebruikers van Windows 7, 8 en 8.1.

Dit moet binnen het eerste jaar plaatsvinden, daarna zul je ervoor moeten betalen. Het verhaal gaat dat zelfs mensen met een illegale versie van Windows zullen kunnen upgraden, maar dat is nog onzeker. Ondersteuning krijgen ze in elk geval niet. Met Windows 10 wil Microsoft enkele fouten van Windows 8 herstellen, zoals de mislukte Metro-interface. Ook willen ze Windows gelijktrekken voor alle platformen, dus straks is er voor de smartphone, tablet en pc dezelfde Windows-versie.

Tip 08: Antimalware

Hoewel Windows 10 opnieuw veiliger is dan zijn voorganger, blijft ook nu antivirussoftware nodig om de pc te beschermen tegen malware en hackers. Omdat Windows 10 nog een bèta is, werkt niet alle antivirussoftware foutloos, de keuze is dus iets beperkter dan normaliter. In de buildversie 10041 hadden wij problemen met de Internet Security-suites van G Data, Kaspersky en F-Secure.

De minste, of eigenlijk geen problemen, hadden we met de beveiligingssoftware van Symantec en BitDefender. Beide fabrikanten bieden een proefversie van dertig dagen aan, die na elkaar kunt gebruiken om in elk geval zestig dagen veilig te computeren. Daarna is het mogelijk dat er alweer zo veel veranderd is, dat mogelijk je eigen vertrouwde antivirussoftware of een van de andere merken het goed doet. De proefversie downloadt je die via de website van de makers.

©PXimport

Tip 08 Zonder antimalware is Windows 10 niet veilig, maar niet alle antimalwareprogramma's werken foutloos op de bèta van Windows 10.

Tip 09: Mappen koppelen

Net als eerdere versies van Windows, maakt Windows 10 voor elke gebruiker een reeks mappen om de eigen documenten, foto's, video's en andere bestanden in te plaatsen. Windows 10 gebruikt hiervoor standaard de profielmap C:\Users en dan de inlognaam. Maar veel computers zijn zo ingericht dat die eigen bestanden ergens anders staan, bijvoorbeeld op een aparte partitie.

Gelukkig is het ook in Windows 10 gewoon mogelijk de Microsoft-koppelingen naar deze standaardmappen om te leiden naar je eigen bestanden. Open via de toetscombinatie Windows-toets + E de Windows Verkenner. Klik nu eerst boven in de adresbalk op een van de 'broodkruimels', een van de pijlpunten. Selecteer dan de map met de eigen loginnaam. In de Verkenner zie je nu alle standaardmappen zoals Afbeeldingen, Bureaublad, Documenten enzovoort. Klik met de rechtermuisknop op de eerste map die je wilt omleiden naar je eigen locatie en kies Eigenschappen. Open het tabblad Locatie en kies Verplaatsen. Blader nu naar je eigen map en kies dan Map selecteren. Bevestig eventueel het verplaatsen van bestanden.

©PXimport

Tip 09 Net als in vorige Windows-versies kun je de standaardmappen koppelen aan je eigen opslaglocaties.

Tip 10: Terug naar Start

De grootste fout in Windows 8 was het verwijderen van het startmenu. Microsoft heeft het geprobeerd, maar komt er nu op terug. In Windows 10 keert het startmenu in volle glorie terug. Hoe precies? Het lijkt een van de onderdelen waar nog het hardst aan wordt gesleuteld, want in elke bètaversie is het menu weer anders. Duidelijk is wel dat het eruitziet als het Metroscherm uit Windows 8, maar dan in 'menuformaat'. Klik op het Windows-logo of druk op de startknop om het menu te openen. Links zie je het onderdeel met de meest gebruikte programma's en onderdelen. Erboven staan een aantal vaste onderdelen, zoals de Verkenner, Documenten en Instellingen. Rechtsboven zit de knop voor Slaapstand, Afsluiten en Opnieuw opstarten.

©PXimport

Tip 10 Het startmenu komt in Windows 10 weer terug.

Tip 11: Start aanpassen

Het hele rechterdeel van het startmenu is bedoeld om die programma's en tegels te plaatsen die jij wilt. Standaard is er al een selectie gemaakt, maar die kun je helemaal aanpassen. Om een tegel te verwijderen, klik je er met de rechtermuisknop op en kies je Van startscherm losmaken. Wil je de tegel wel houden maar kleiner of juist groter, kies dan Formaat wijzigen en kies het gewenste formaat. Wil je een ander programma opnemen in het startmenu, klik dan op Alle apps voor een lijst met alle geïnstalleerde programma's en Windows-apps. Klik opnieuw met de rechtermuisknop op een programma en kies Aan startscherm vastmaken. Staat een tegel niet op de goede plek, klik er dan met de muis op en sleep het naar de goede positie. Dit kan met zowel apps die je zelf hebt toegevoegd, als met apps die al standaard in het menu staan.

©PXimport

Tip 11 Plaats alleen apps in het startmenu als je ze ook echt gebruikt.

Tip 12: Terug naar Metro

Heb je een Windows-tablet (waarin je wel een schermvullend startmenu krijgt) of vond je het grote menu in Windows 8 wél handig, dan kun je het startscherm ook beeldvullend maken. Klik dan op de dubbele pijl in de rechterbovenhoek van het startmenu. Het startscherm is nu transparant, wat het gemakkelijker te gebruiken maakt. In het startscherm kun je de tegels in groepen onderverdelen. Sleep een tegel naar een lege plek en er wordt een iets donkerdere scheiding zichtbaar tussen de losse tegel en de andere tegels. Zet je de muis op die scheiding, dan kun je de groep (na het slepen van meerdere tegels) een naam geven. Ook voor gebruikers van het startmenu is dit een handige tip, want schakel je nu weer terug naar het startmenu via de dubbele pijl rechtsboven, dan zie je die aangemaakte groepen terug in het startmenu, waar je ze met de muis eenvoudig kunt verplaatsen.

©PXimport

Tip 12 In het startscherm kun je de apps eenvoudig in groepen verdelen. Ook handig in het startmenu.

Tip 13: Afmelden

Twee opties die in vorige Windows-versies bij het menu voor afsluiten en opnieuw opstarten zaten, zitten daar nu niet meer, namelijk afmelden en vergrendelen. Deze zijn verplaatst naar de linkerkant van het startmenu. Klik op de foto van je eigen account en je ziet ze direct staan: Afmelden en Vergrendelen. Ook handig is dat er nu een koppeling naar alle instellingen rondom je eigen account is. Klik op Accountinstellingen wijzigen en je komt in het onderdeel Accounts in het nieuwe Configuratiescherm terecht. Dit menu is er trouwens zowel in het startscherm als in het startmenu.

©PXimport

Tip 13 De pc vergrendelen of van gebruiker wisselen doe je nu links in het startmenu.

Tip 14: Nieuwe verkenner

De Windows Verkenner is op een aantal belangrijke onderdelen vernieuwd ten opzichte van de Verkenner in vorige versies van Windows. Start de Windows Verkenner via Verkenner in het startmenu of met de toetscombinatie Windows-toets + E. Links in de Verkenner staan onveranderd het Netwerk en Deze pc en OneDrive, de cloudopslag van Microsoft. Bestanden die je op de OneDrive plaatst, worden gesynchroniseerd met de Microsoft-servers in de cloud én met alle andere apparaten waarop je OneDrive hebt en met hetzelfde Windows-Live-account bent ingelogd.

Nieuw is dat boven in de linkerkantlijn de Snelle toegang staat. Daar staan koppelingen naar de meest gebruikte mappen en locaties, wat in de vorige Windows nog de Favorieten waren. Windows voegt er zelf mappen aan toe op basis van jouw computergebruik. De mappen die altijd blijven staan, herken je aan de punaise rechts ernaast. Staat er een map vastgepint die je niet zo veel gebruikt, klik dan met de rechtermuisknop op de map en kies Van Snelle toegang losmaken. Wil je juist een map toevoegen, klik dan met de rechtermuisknop op de map en kies Aan Snelle toegang vastmaken.

©PXimport

Tip 14 Je kunt veelgebruikte mappen vastpinnen in de Verkenner.

Tip 15: Ook bestanden

Behalve snelle toegang tot mappen geeft Windows 10 ook snelle toegang tot bestanden. Klik links op Snelle toegang en rechts zie je nu bovenin de Recente bestanden en onderin de Veelgebruikte mappen. Dit is handig om snel een bestand te openen, want het maakt niet uit waar het precies staat. Wil je een bestand liever niet hier hebben staan, klik dan met de rechtermuisknop op het bestand en kies Niet in recente bestanden weergeven. Wil je alle bestanden in het overzicht selecteren, klik dan bovenin op Recente bestanden.

©PXimport

Tip 15 Ook veelgebruikte bestanden worden automatisch snel toegankelijk gemaakt in de Verkenner, tenzij je dat niet wilt.

Tip 16: Privacy graag

Wil je niet dat anderen zien wat jouw laatst gebruikte bestanden en je meest belangrijke mappen zijn, dan kun je deze nieuwe functies uitschakelen. Open in de Verkenner het menu Beeld / Mapopties. Haal daar de vinkjes weg bij Recentelijk gebruikte bestanden weergeven in Snelle toegang en Recentelijk gebruikte mappen weergeven in Snelle toegang. Om de gegevens te wissen die al zijn opgeslagen over jouw bestand- en mappengebruik, klik je op Wissen bij Geschiedenis van Verkenner wissen.

Microfoon uit

Een keylogger is zorgwekkend. Maar nog vervelender is dat de algemene voorwaarden van Windows 10 toestaan dat Microsoft ook de microfoon mag aanspreken. Daarom zetten we de microfoon liever even uit. Klik hiervoor op de startknop en typ Device Manager in. Klap het menuutje onder Audio inputs and outputs open, klik met rechts op Microphone en kies Disable, bevestig met Yes. Overigens zijn de keylogger en de afluisterrechten alleen van toepassing op de testversie van Windows 10. De definitieve versie zullen deze niet bevatten.

Tip 17: Alles vinden

De zoekfunctie van Windows 10 moet volgens Microsoft het antwoord vinden op elke vraag. Het is bedoeld om te zoeken in documenten op je pc, maar ook online, in je OneDrive, contactpersonen, instellingen en je mail. Het zoekscherm zit direct naast de startknop; het vak met de tekst Zoeken op internet en in Windows. De resultaten worden in een lijst getoond en netjes geordend. Klik je nu met de muis in het zoekvak, dan verschijnt de melding dat deze functie nog niet in ons land/regio beschikbaar is. Dit geldt echter niet voor de zoekfunctie, maar voor Cortana, de spraakgestuurde assistent in sommige versies van Windows Phone. Cortana wordt ook geïntegreerd in Windows 10 op de pc, maar doet het in elk geval nog niet in de Nederlandse bèta van Windows 10. Of dat in de uiteindelijke release anders zal zijn, is onbekend.

Tip 18: Apps

Met Metro in Windows 8, kwamen er ook apps voor Windows. Nog niet in de aantallen en kwaliteit van iOS en Android, maar er waren apps en je kon ze downloaden en gebruiken. Het onhandige Metro-startmenu maakte dat weinig apps ook echt gebruikt werden. In Windows 10 laat Microsoft de apps en gewone applicaties helemaal door elkaar lopen. Ze staan allemaal als gelijkwaardige programma's in het startmenu onder Alle apps. Om een nieuwe app toe te voegen, open je via Start de Store. De Store opent nu ook niet meer beeldvullend, maar in een kleiner, bescheiden venster. Je kunt er zoeken en gericht bladeren door categorieën. Wil je een app installeren, klik dan op de app en kies daarna Installeren. Je kunt vervolgens elke app toevoegen aan het startmenu of startscherm om deze snel te openen.

©PXimport

Tip 18 Via de Store kun je apps voor Windows installeren.

Tip 19: Meerdere desktops

Een hele nieuwe functie in Windows 10 is de Taakweergave. Hiermee kun je meerdere bureaubladen maken en deze gebruiken om programma's of taken die bij elkaar horen, te clusteren. Klik op Taakweergave, het pictogram op de taakbalk, rechts van het zoekvenster. De programma's die geopend zijn, zoomen nu uit. Net boven de klok in de taakbalk is nu een plusteken zichtbaar. Klik daar op Nieuw bureaublad. Onder in het beeld staan nu twee bureaubladen, met een eigen nummer. Bureaublad 1 is het oorspronkelijke bureaublad, Bureaublad 2 is nieuw. Klik op Bureaublad 2 en je ziet weer een lege desktop. Open nu minimaal twee programma's en klik weer op Taakweergave, Bureaublad 1. Je ziet dat je terug bent bij de programma's op het eerste bureaublad, terwijl de programma's die je net op het tweede bureaublad opende, daar nog altijd staan. Klik weer op Taakweergave en zet de muis boven het miniatuur van Bureaublad 2. Je ziet nu alle programma's die je daar geopend hebt uitgezoomd in het scherm staan. Je kunt met één klik naar dat bureaublad en de geopende applicatie gaan.

©PXimport

Tip 19 Taakweergave is handig om programma's te ordenen of privé en zakelijke programma's van elkaar te scheiden.

Tip 20: Hoe verder?

Windows 10 is nog niet af, maar de huidige versie van het nieuwe besturingssysteem is al zo veel handiger te gebruiken dan Windows 8 en 8.1, dat het zeker de moeite waard is over te stappen. Hopelijk geeft Microsoft bovendien tussentijds nog een paar updates vrij en wordt Windows nog beter. Rond de zomer zullen we het definitieve product bekijken. Wij kunnen niet wachten, en eigenlijk hoeft dat ook al niet meer, want deze bètaversie is prima voor alledaags gebruik.

©PXimport

Tip 20 Je hoeft zeker niet tot de zomer te wachten om met deze nieuwe Windows-versie aan de slag te gaan.

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.