Elk jaar verschijnt er weer een nieuwe iPad die sneller en slimmer is dan de vorige. Miljoenen mensen gaan telkens overstag en kopen de nieuwste versie, ondanks dat de voorganger nog prima te gebruiken is. Wij hebben tien functies op een rij gezet, waarvoor je oude iPad nog prima in te zetten is.

Tussen de eerste iPad en de generaties daarna, zit een enorm verschil. De nieuwere iPads hebben een camera en zijn tot nu toe te updaten naar de nieuwste versie van iOS. Om die reden worden veel apps niet voor de eerste iPad uitgebracht. Soms kun je oudere versies van apps downloaden, zodat de iPad 1 toch in te zetten is als bijvoorbeeld mediaspeler voor in de auto. Lees ook: 10 iPad-problemen die je zelf kunt oplossen.

01 Mediaspeler in de auto

Heb je geen draagbare dvd-speler om de kinderen in de auto mee bezig te houden, maar wel een oude iPad? De iPad is prima geschikt om films af te spelen. Een app als AcePlayer kan bijna ieder bestandstype audio en video opslaan en afspelen. En de meeste universele hoofdsteunhouders voor tablets zijn ook geschikt voor de iPad. Wil je ook een oplader voor in de auto aanschaffen, let dan goed op dat hij genoeg vermogen levert. De iPad heeft iets meer spanning nodig dan een iPhone. Als alles is geïnstalleerd, hebben de kinderen urenlang kijkplezier zonder dat je nog met schijfjes hoeft te rommelen.

©PXimport

02 Jailbreaken voor meer functies

Is de garantie van je iPad verstreken en ben je niet bang om software te installeren die niet is goedgekeurd door Apple, dan kun je overwegen je iPad te jailbreaken. Hiermee krijgt je oude iPad veel meer mogelijkheden: naast de Apple App Store krijg je de app Cydia, een soort zwarte markt voor apps. Als iets niet door Apple wordt goedgekeurd, belandt het vaak bij Cydia. Ook kun je na het jailbreaken de iPad tweaken en dingen aanpassen die voorheen nooit mogelijk waren. Zo vind je in Cydia de app Winterboard, waarmee je het standaardthema en alle pictogrammen van de iPad kunt aanpassen. Een app als iFile biedt je een bestandsbrowser en iCaughtU maakt automatisch foto's zodra een verkeerde logincode wordt ingevoerd. Ook zijn er echte illegale apps te vinden, zoals Popcorn Time dat illegale torrents gebruikt om films te streamen.

Het is moeilijk één jailbreakprogramma aan te wijzen, bij elke update van iOS worden weer nieuwe jailbreaktools geschreven. Op het moment van schrijven is TaiG de meest recente tool.

©PXimport

03 Retro-spelcomputer

Wie vroeger urenlang met de joystick achter de beeldbuis vastgeplakt zat, kan zijn jeugd herbeleven op de iPad. Gebruik je iOS 6 of 7, of heb je je iPad gejailbreakt, dan kun je de iPad gebruiken als retro-spelcomputer. Dit wordt mogelijk met een zogeheten emulator. De emulator simuleert in dit geval een oude spelcomputer, zodat de zogenoemde roms (de spellen) afgespeeld kunnen worden op de iPad. Je hoeft niet te klungelen met de aanraakbesturing, want de meeste emulators ondersteunen een Nintendo Wii-afstandsbediening of PlayStation 3-controller. Je kunt ze simpelweg via bluetooth koppelen aan de iPad. Op deze website vind je meer informatie over het emuleren en kun je ook emulators downloaden.

©PXimport

04 Mediacenter voor in huis

De tijd dat we op vrijdagavond bij de videotheek wat films gingen uitzoeken, ligt ver achter ons. Downloaden nam met de komst van het snelle internet de overhand, maar al snel hebben we de gulden middenweg gevonden met on-demand-films en streaming-videodiensten. Streamen is legaal via betaalde diensten als HBO GO, Netflix, UPC Horizon Go (My Prime). In de App Store is van al deze diensten een app te vinden en de iPad is een prima apparaat om lekker vanuit je luie stoel of warme bad (voorzichtig!) een film te kijken. Kijk je liever gezamenlijk op de tv, dan kun je eenvoudig een film naar je Chromecast of Apple TV doorsturen.

Naast films kun je je oude iPad natuurlijk ook voor muziek gebruiken, zo wordt het een complete mediacenter. Naast bekende apps als Spotify en Deezer zijn er nog tientallen muziek-apps.

©PXimport

05 Centrale afstandsbediening

Steeds meer apparaten in huis ondersteunen draadloze besturing. Wat tien jaar geleden nog toekomstmuziek was op het gebied van slimme apparaten, is tegenwoordig in toenemende mate in woningen te vinden. Alles is vanaf één apparaat aan te sturen en een oude iPad is prima in te zetten als centrale afstandsbediening. Het aansturen van slimme apparaten, wordt ook wel 'home automation' genoemd. Zo kun je met de Philips hue-verlichting de kleur van de lampen in huis aanpassen. Ook kun je met je iPad precies zien hoeveel energie je gebruikt en op afstand stopcontacten in- en uitschakelen. Energieleveranciers (bijvoorbeeld Nuon met de E-manager en Eneco met Toon) bieden dit soort apparatuur aan. Heb je een moderne smart-tv? Grote kans dat je hem kunt bedienen via een app op een iPad.

©PXimport

06 iPad in een iBook

Je kunt de iPad natuurlijk in een dock prikken en gebruiken als veredelde typmachine, maar het wordt een stuk leuker in een mooie retro-look. Als je nog een oude Apple iBook Clamshell hebt liggen, kun je echt iets fraais maken. De Japanse blogwebsite Apple NOIR laat tot in detail zien hoe zo'n modificatie is gelukt. Met zo'n dock heb je niet alleen een prachtige retro-look, het apparaat is ook nog eens goed te gebruiken om snel een e-mail te typen of een website te bezoeken. Misschien heb je zelf nog een leuker idee om iets in elkaar te knutselen.

©PXimport

07 Videomonitor of IP-webcam

Een videomonitor kost een hoop geld, maar je kunt er ook je iPad voor gebruiken. Met de app Netcam Studio Mobile kun je de beelden die via je pc met webcam worden uitgezonden constant in de gaten houden. Netcam Studio is de opvolger van het bekende webcam-beveiligingsprogramma webcamXP. Het brengt naast een moderne interface en tal van nieuwe mogelijkheden, ook een app voor de iPad. Het mooiste van alles is dat het gratis is. Zo kun je op de oude iPad zien wie er aan je deur staat, houd je het huis in de gaten als je aan het werk bent of kun je de kleine tijdens zijn of haar middagslaapje zien terwijl je de afwas doet.

©PXimport

08 Fotolijstje

Via de fotolijstfunctie in iOS kon je genieten van je al je mooie herinneringen. Helaas is die functie in iOS 7 komen te vervallen. De eerste iPad (die niet verder gaat dan iOS 5) is dus bijzonder geschikt om als digitaal fotolijstje te gebruiken. Om op de iPad 1 de fotolijst in te stellen, ga je naar Instellingen en open je Fotolijst. Om het te activeren, tik je op het toegangsscherm op het Fotolijstpictogram. Wil je graag een nieuwere iPad inzetten als fotolijstje, zoek dan in de App Store naar 'photo frame'-apps. Er zijn verschillende fotolijstjes te vinden, zelfs apps die foto's uit je Dropbox of Instagram kunnen weergeven. Wij vinden Air Frame erg fijn.

©PXimport

09 Keukenhulpje

De iPad kun je ook ontzettend goed inzetten als keukenhulpje. Er zijn heel veel handige apps te vinden. Zo kun je hem met de app KitchenPad Timer als supergeavanceerde keukenwekker gebruiken en met de app Recept van de dag - 24Kitchen verschillende recepten opzoeken en video's bekijken. Bewaar je liever je eigen recepten, dan kun je waarschijnlijk met app Receptenmaker uit de voeten. Hiermee kun je zelf recepten beheren en importeren van bekende receptensites als Allerhande, Smulweb of 24Kitchen. Ook bestaan er allerlei handige en grappige keukengadgets voor de iPad. Zo vonden we de iSpoon, een pollepel met aan de bovenzijde een stylus. Om de iPad aan de muur te bevestigen of neer te zetten, kun je een vergelijkbaar soort dock gebruiken als genoemd in de vorige paragraaf.

©PXimport

10 Doucheradio

Elektronische apparaten en water gaan meestal niet zo goed samen. Ook de iPad kan natuurlijk niet tegen vocht. Logisch dat je een nieuwe iPad niet in vochtige omgevingen wil gebruiken, maar met de nodige bescherming kun je de oude wel gebruiken als mediacenter voor onder de douche of in bad. Het meest in het oog springende ontwerp, is het douchegordijn van ShowerTunes. Dit douchegordijn heeft ingebouwde speakers en een beschermzak voor de iPad, zodat je lekker vanuit bad films kunt kijken of muziek kunt luisteren tijdens het douchen.

©PXimport

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.