Op 9 januari 2007 kondigde Steve Jobs de allereerste iPhone aan. Een, voor die tijd, revolutionaire smartphone, die door critici met veel gehoon werd ontvangen, omdat Apple er nogal eigenaardige gedachten op nahield. Tien jaar later en heel wat iPhones verder is duidelijk dat Apple heel wat teweeg heeft gebracht.

Voordat Apple met de iPhone kwam, hadden smartphones geen aanraakschermen, en wilde het maar niet lukken om betaalde apps te realiseren. Mensen wilden niet betalen voor apps, bovendien was daar geen goede methode voor, én er was geruzie over de verdeelsleutel: ging het meeste naar de ontwikkelaars van de app, de fabrikant, of de provider? Apple bracht daar verandering in. We zetten tien jaar iPhones voor je op een rij.

iPhone (2007)

Hoewel voor die tijd revolutionair, zouden we de allereerste iPhone nu allesbehalve indrukwekkend vinden. Het was de eerste smartphone die het toetsenbord achterwege liet en ging voor bediening via een aanraakscherm. Het was ook de eerste smartphone waarop degelijk internet mogelijk was (afhankelijk van je verbinding). iPhone bevatte wel apps, maar die kwamen allemaal van Apple zelf. In Nederland is de originele iPhone nooit uitgebracht.

©PXimport

iPhone 3G (2008)

De eerste iPhone die in Nederland te koop was, was de iPhone 3G. Vergelijkbaar met het oorspronkelijke model uit 2007, maar nu met ondersteuning voor 3G én met GPS ingebouwd. Waar de eerste iPhone vooral populair was onder early adopters, was het de iPhone 3G die het toestel mainstream maakte. Dat kwam niet in de laatste plaats door de lancering van de App Store, waarmee ontwikkelaars in staat werden gesteld om apps te verkopen voor de iPhone. Providers ontvingen hier geen cent van, en waren daar allesbehalve blij mee.

©PXimport

iPhone 3GS (2009)

De iPhone 3GS was het eerste toestel waarbij de beroemde ‘s’ werd gebruikt, welke door de jaren heen bekend zou worden als het ‘tussentoestel’. Dit hield in: geen grote veranderingen aan het ontwerp, wel een aantal handige nieuwe functies. De ‘s’ stond overigens voor Speed. De camera kreeg een upgrade naar 3 megapixels en het was nu voor het eerst ook mogelijk om video te schieten. De 3GS was ook het model dat het eindelijk mogelijk maakte om teksten te kopiëren en plakken, een functie die belachelijk laat verscheen op een smartphone van dit kaliber.

©PXimport

iPhone 4 (2010)

De iPhone 4 was de eerste écht grote stap in de ontwikkeling van het toestel sinds de lancering van het eerste model drie jaar daarvoor. Het ontwerp was strakker, moderner en met een metalen rand die moest dienen als antenne. Die rand zorgde nogal voor wat ophef omdat het signaal weg zou vallen als je hem ‘verkeerd’ vasthield, hetgeen leidde tot de beroemde Apple quote: ‘you’re using it wrong’. De iPhone 4 was het eerste toestel met een Retina display en daarnaast had het een veel krachtigere processor. De camera kreeg een upgrade naar 5 megapixels, mét flitser. Ook was dit de eerste iPhone met een gyroscoop. De iPhone 4 kwam met iOS 4 (voorheen iPhone OS) waardoor multitasking mogelijk werd en, inmiddels niet meer weg te denken: FaceTime).

©PXimport

iPhone 4S (2011)

2011 was weer een s jaar, en hoewel dat in principe staat voor minimale upgrades, kreeg de camera een flinke metamorfose: namelijk 8 megapixels. Belangrijker dan de hardware, was in dit geval de software: iOS 5. Niet langer was het nodig om je iPhone te synchroniseren via je pc, Apple knipte het draadje door en vanaf dat moment zou alles draadloos zijn. Daarnaast was iOS 5 de versie waarin iMessage verscheen, en de spraakassistent Siri, al moesten we daar in Nederland nog wat langer op wachten. Een dag na de aankondiging van het toestel, overleed Apple-oprichter Steve Jobs.

©PXimport

iPhone 5 (2012)

Het volgende toestel, de iPhone 5, zorgde voor een flinke verandering, omdat Apple het toestel langer maakte; iets dat redelijk omstreden was, omdat Steve Jobs altijd had geroepen dat niemand een grotere iPhone nodig had. Tim Cook, die de leiding van het bedrijf inmiddels over had genomen, en de zijnen, dachten daar blijkbaar anders over. De iPhone 5 had nog steeds een 8 megapixelcamera, maar nu ook een HD camera voor Facetime aan de voorkant. Ook was het toestel weer vele malen sneller dan z’n voorganger, iets dat langzamerhand minder relevant begon te worden, omdat de toestellen al razendsnel waren. Met de komst van de iPhone 5 kwam ook iOS 6: de introductie van Apple Maps (Google Maps werd de deur gewezen), Passbook en meer functies voor Siri (waar wij op dat moment nog steeds geen drol aan hadden in Nederland).

©PXimport

iPhone 5C (2013)

2013 was het jaar waarin Apple besloot dat de release van één iPhone niet genoeg was, en het toestel kwam daarom met maar liefst twee toestellen. De iPhone 5C was in principe gewoon de iPhone 5 in een goedkoper nieuw jasje. Hiermee probeerde Apple kopers te paaien die wat minder konden of wilden uitgeven aan een smartphone.

©PXimport

iPhone 5S (2013)

Naast de iPhone 5C was er ook weer het beroemde S model. De iPhone 5S had een 64-bit A7 processor en een M7 Motion processor, waardoor de iPhone veel beter werd in het bijhouden van gegevens, voor, bijvoorbeeld, fitness apps. Ook de 5S moest het helaas nog steeds doen met een 8 megapixelcamera. Nieuw aan dit toestel was de vingerafdruksensor in combinatie met Touch ID, waardoor het mogelijk werd om je iPhone te ontgrendelen met behulp van je vingerafdruk.

©PXimport

iPhone 6 (2014)

Ook de iPhone 6 zorgde wederom voor een verandering in het ontwerp: het display zou voortaan een afmeting hebben van 4,7 inch. De 6 was ook het eerste model waarin NFC werd ingebouwd, om betalen mogelijk te maken via Apple Pay. Hoewel wij inmiddels van Siri konden genieten in Nederland, is Apple Pay iets dat tot op de dag van vandaag nog niet mogelijk is in Nederland. De camera kreeg ook eindelijk weer een upgrade, maar het aantal megapixels bleef nog steeds op 8 staan.

©PXimport

iPhone 6 Plus (2014)

De echt grote innovatie van 2014 schuilde echter in de iPhone 6 Plus, het eerste toestel van Apple met een display van maar liefst 5,5 inch. Tijdens de aankondiging werd het toestel dan ook meer dan eens gekscherend de iPad nano genoemd. De iPhone 6 Plus bevat alle specificaties van de iPhone 6, maar heeft een batterij die vele malen langer meegaat, én bevat een beeldstabilisator, waardoor video’s die je met het toestel schiet een stuk minder schokken.

©PXimport

iPhone 6S (2015)

Het was weer tijd voor een ‘s’ jaar, en dit jaar besloot Apple om weinig veranderingen door te voeren. Het ontwerp van de 6s is daarom vrijwel identiek aan dat van het voorgaande model. Het toestel introduceerde voor het eerst Force Touch, een technologie waarbij het aanraakscherm voelt hoe hard je drukt, waardoor er een hele nieuwe navigatielaag werd toegevoegd aan iOS. Ook werden hier voor het eerst de Live Photo’s geïntroduceerd, foto’s die bewegen wanneer je ze ingedrukt houdt. De camera heeft een flinke upgrade gekregen: 12 megapixels om precies te zijn, mét ondersteuning voor 4K video.

©PXimport

iPhone 6S Plus (2015)

Over de iPhone 6S Plus is eigenlijk niet zo heel veel interessants te melden. Het toestel is, wederom, identiek aan de iPhone 6S, met als verschil het 5,5-inch display en het feit dat de camera optische beeldstabilisatie bevat.

©PXimport

iPhone SE (2016)

Dit was een toestel dat eigenlijk niemand had zien aankomen. Het toestel werd gelanceerd in maart, in plaats van in september en het kan worden gezien als de opvolger van de iPhone 5S, met daarin een aantal van de technische snufjes uit de iPhone 6 (de processor, de iSight-camera, Live Photos enzovoort. De prijs van dit toestel lag een stuk lager dan die van de 6s.

©PXimport

iPhone 7 (2016)

Qua ontwerp is ook aan de iPhone 7 niets spectaculairs veranderd ten opzichte van z’n voorganger, met uitzondering van de gloednieuwe kleur: Jet Black (een kleur die stiekem gewoon doet denken aan het zwart van de iPhone 3GS. Nieuw aan dit toestel is ook het feit dat de Thuisknop geen fysieke knop meer is, maar softwarematig wordt aangestuurd. Hierdoor zou deze minder snel kapot moeten gaan. De iPhone 7 is ook het eerste toestel met stereo luidsprekers en heeft daarnaast een betere 12 MP sensor, met meer lichtgevoeligheid. De FaceTime-camera is in dit model gepromoveerd van 5 MP naar 7. Omstreden in dit toestel is het weglaten van de analoge koptelefoonuitgang. Koptelefoons moeten voortaan worden aangesloten via de Lightning-sensor, draadloos óf met de door Apple meegeleverde Dongle.

©PXimport

iPhone 7 Plus (2016)

Dit keer maakt het Plus-model wel degelijk verschil. Uiteraard krijg je wederom het grotere display én een batterij die langer meegaat voordat je moet opladen, maar anders aan dit toestel is ook de dubbele camera. Door deze camera kun je eenvoudig foto’s van ver en dichtbij nemen, maar daarnaast heeft Apple de Portret-functie toegevoegd. Met deze functie kun je foto’s maken waarbij (dankzij de twee camera’s) scherptediepte wordt gesimuleerd. Het is trucage, maar het effect is bijna niet van echt te onderscheiden.

©PXimport

En dan nu..

De iPhone 7s? 8? Edition? X? De geruchten gaan al weken, maar het wachten is op het Apple Event. Dan zullen we weten hoe de nieuwe iPhone heet, wat hij kan, wanneer we hem kunnen kopen en hoeveel we daarvoor moeten neerleggen.

Alvast nieuwsgierig wat je (waarschijnlijk) kunt verwachten? Je leest het hier!

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.