De Sony Xperia 1 II is een peperdure smartphone die zich wil onderscheiden met zijn camera's. In deze Sony Xperia 1 II review zoeken we uit of het toestel betere foto's en video's maakt dan de concurrentie, en hoe hij verder presteert.

Sony’s Xperia 1 van begin 2019 heeft een opvolger gekregen in de vorm van de Xperia 1 II. Die naam spreek je uit als 1 Mark Twee, een naamkeuze die is overgenomen van Sony’s cameradivisie. De Xperia 1 II kost 1199 euro en dat is fors meer dan de 949 euro die Sony voor de Xperia 1 vroeg. Veel concurrerende high-end smartphones kosten ook minder. Sony speelt dus hoog spel en prijst met name de driedubbele camera en drie (!) camera-apps op de telefoon. Die hebben we natuurlijk getest, net als alle andere onderdelen van de Xperia 1 II.

Ontwerp

Het ontwerp van de smartphone verdient een dikke pluim. De Xperia 1 II heeft een groot 6,5inch-scherm, maar is veel handzamer en lichter dan verwacht. Dit komt deels door het langgerekte 21:9-scherm. Je kan de telefoon niet tot nauwelijks met één hand bedienen, maar in vergelijking met concurrerende toestellen komt hij compacter over.

©PXimport

Sony scoort ook pluspunten door na jaren van afwezigheid de 3,5mm-hoofdtelefoonpoort terug te brengen én een notificatielampje in de bovenste schermrand te plaatsen. Andere fijne kenmerken: de selfiecamera zit ook in de smalle rand boven het scherm en stoort dus niet, en op de rechterzijkant zit een fysieke cameraknop om scherp te stellen en een foto te schieten. Het toestel is vanwege zijn glazen behuizing glad en kwetsbaar voor krassen, maar gelukkig wel water- en stofdicht en geschikt om draadloos op te laden. Minder enthousiast ben ik over de vingerafdrukscanner. Die zit in de aan- en uitknop in de rechterzijkant en doet het een paar keer per dag niet, zonder aan te geven waarom. En als de scanner het wél direct doet, is hij langzamer dan die van de concurrentie.

Hardware

De prestaties van de smartphone zijn zoals verwacht dik in orde, wat te danken is aan de bloedsnelle Snapdragon 865-processor en 8 GB werkgeheugen. Het opslaggeheugen is met 256 GB groter dan dat van de concurrentie en bovendien uitbreidbaar met een micro-sd-kaartje. De 4000 mAh-accu is kleiner dan gemiddeld maar gaat wel een lange dag mee. Opladen kan zoals gezegd draadloos of via de usb-c-poort. Sony levert een 18W-stekker mee. Even snel als de iPhone 11 Pro, maar langzamer dan de meeste concurrerende Android-smartphones. Even snel bijladen zit er helaas niet in, maar langzamer opladen is wel beter voor de levensduur van de accu. De smartphone ondersteunt tot slot 5G-internet.

©PXimport

©PXimport

Scherm

Over het scherm heb ik gemengde gevoelens. Sony voorziet de Xperia 1 II van een 6,5inch-scherm met bizar hoge 4K-resolutie, terwijl full-hd of qhd gangbaar is. Het nut van de hogere 4K-resolutie is beperkt. In bijna alle situaties toont het scherm automatisch een full-hd-resolutie om de accu te sparen en in populaire video-apps heb ik geen 4K-content kunnen bekijken. Ik heb 4K-abonnementen op Netflix en Amazon Prime Video, maar de Xperia 1 II speelt video’s af in respectievelijk full-hd- en hd-resolutie. Ik heb Sony gevraagd of dit wel klopt. En terwijl het oled-display hele fraaie kleuren levert, is de maximale helderheid opvallend laag. Technische tests van GSMarena geven dit ook aan.

©PXimport

Ik had liever een scherm met hogere verversingssnelheid gezien. Het display van de Xperia 1 II gebruikt een verversingssnelheid van 60Hz en dat is anno 2020 niet meer gebruikelijk. Concurrerende smartphones als de OnePlus 8 Pro en Samsung Galaxy S20 hebben een 120Hz-display, wat betekent dat het scherm zichzelf veel vaker per seconde ververst. Dit levert vloeiender en prettiger leesbaar beeld op.

Camera's

Het speerpunt van de Xperia 1 II is de driedubbele camera op de achterkant in combinatie met drie apps. Een standaard camera-app, een Photo Pro-app voor geavanceerde fotografie en een Cinema Pro-app voor videoliefhebbers. De drie camera’s zijn voor reguliere foto’s, groothoekbeelden en zoom en hebben allen een resolutie van 12 megapixel.

Focussen en burstmodus

Interessant is de Real-time Eye AF-functie in de Pro Photo-camera-app, waarbij de camera automatisch en voortdurend scherp blijft stellen op het oog van een mens of dier. Dit vergroot de kans op een scherpe foto. Deze functie ken je misschien van een volwaardige Sony Alpha-camera en is een prettige toevoeging die ontbreekt op concurrerende smartphones. Ook gaaf - voor meer serieuze gebruikers - is de mogelijkheid om in een burstmodus tot twintig foto's per seconde te maken mét automatisch scherpstellen en het automatisch regelen van de sluitertijd. Die twee functies zijn te danken aan de AF/AE-focus, die tot zestig keer per seconde focust en de belichting aanpast. Ook dit doen andere high-end telefoons minder goed.

©PXimport

Ik heb als eerste de standaard camera-app geprobeerd. Die valt me tegen, zowel qua functies als qua foto- en videokwaliteit. Zo kun je maar drie keer inzoomen; het bereik van de zoomlens. Die plaatjes ogen goed, maar het was prettig geweest als je verder kon zoomen via digitale zoom. Concurrerende telefoons bieden die optie wel. De app heeft – voor zover ik heb kunnen ontdekken – ook geen nachtmodus voor betere resultaten in het donker en eveneens geen mogelijkheid om hdr aan- en uit te zetten. Als de camera dit allemaal zelf goed zou regelen zou ik het niet erg vinden, maar dat is niet zo. Vlak voor zonsondergang maakte ik onderstaande foto met de Xperia 1 II op de automatische stand. Tien seconden later schoot ik hetzelfde plaatje met de OnePlus 8 Pro (rechts), ook op de automatische stand. De foto van de Xperia 1 II is dusdanig donker dat je er weinig mee kan. Dit gebeurde elke keer.

©CIDimport

©CIDimport

De Photo Pro-app bevat veel meer mogelijkheden om de camerainstellingen naar eigen wens aan te passen en schiet – mits juist ingesteld – aanzienlijk betere foto’s bij minder licht. Maar dan moet je wel weten wat de juiste instellingen zijn én elke keer de Photo Pro-app gebruiken in plaats van de standaard camera-app. Het is simpelweg raar dat die laatste app beduidend minder goede foto’s maakt, en hopelijk kan Sony dit oplossen met een software-update.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Meer foto's

Overdag maakt de Xperia 1 II zowel met de standaard-app als Photo Pro hele fraaie kiekjes, die meer natuurgetrouw ogen dan plaatjes van een Samsung-telefoon. De foto’s zijn scherp, kleurrijk en gaan goed om met de belichting. Zoals gezegd is de zoom helaas beperkt. De groothoeklens is van bovengemiddelde kwaliteit. Macrofotografie valt helaas tegen: je moet de camera verder van een object houden dan met concurrerende toestellen.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts: normaal, groothoek en 3x zoom.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Cinema Pro-video's

De standaard camera-app heeft ook een filmmodus. Sony schept op met een slow-motion-functie die in full-hd-resolutie filmt met 120 frames per seconde. Dat kan fraaie resultaten opleveren, al heeft de camera regelmatig moeite met focussen op het object. Grensverleggend is de slow-motion-modus overigens niet: de iPhone 11 Pro en OnePlus 8 Pro maken full-hd-slow-motion-video’s ook met 120 of zelfs 240 fps. Die en meer toestellen kunnen via de standaard camera-app ook filmen in 4K-resolutie met 60 fps, iets wat de Xperia 1 II alleen kan via de Cinema Pro-app. Die app biedt hele fijne opties om serieus mooie video’s te maken – op internet staan al genoeg praktijkvoorbeelden.

©CIDimport

Voor een prijzige smartphone met een focus op foto- en videografie, heeft de Xperia 1 II een opvallend simpele selfiecamera. De 8 megapixel camera mist autofocus, heeft een (optionele) slechte schoonheidsmodus en scoort qua algemene fotokwaliteit vergelijkbaar met concurrerende toestellen. Prima dus, maar niets bijzonders.

Software

Sony levert de Xperia 1 II met Android 10 en legt hier zijn lichte schil overheen. Die wijkt weinig af van de standaard Android-versie en bevalt goed, op één ding na. De smartphone bevat vijf vooraf geïnstalleerde applicaties en games die je niet kan verwijderen, alleen uitschakelen. Het gaat om Netflix, Facebook, LinkedIn, Tidal en Call of Duty. Die laatste game neemt ingeschakeld ruim 2,5 GB opslaggeheugen in beslag en uitgeschakeld nog steeds 300 MB. Sony verdient geld door deze apps en games op te dringen en dat kan echt niet gezien de verkoopprijs van de telefoon. Sony garandeert twee jaar updates en dat is korter dan gebruikelijk (drie jaar of langer) in deze prijsklasse.

©CIDimport

Conclusie: Sony Xperia 1 II kopen?

De Sony Xperia 1 II is op papier een hele interessante smartphone, maar weet dat potentieel in de praktijk niet helemaal waar te maken. Hoewel Sony een goede sier maakt met zijn geavanceerde foto- en video-apps, zijn de camera’s niet per se beter dan die van de concurrentie. En terwijl de Xperia 1 II imponeert met zijn verfijnde en complete ontwerp, laat het toestel enkele technische steken vallen. Het is ook raar dat je de meegeleverde reclame-apps niet kan verwijderen. De adviesprijs van 1199 euro vormt een ander struikelblok. Concurrerende smartphones als de Huawei P40 Pro, Samsung Galaxy S20 Ultra en Apple iPhone 11 Pro zijn tientallen tot honderden euro’s goedkoper en presteren op vrijwel alle vlakken minimaal even goed. Dat alles maakt de Sony Xperia 1 II nu lastig aan te bevelen, al is het zeker geen slechte keuze.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.