ID.nl logo
Snak je naar een smartphonevrij leven? Deze tips helpen!
© Viacheslav Yakobchuk - stock.adobe.com
Huis

Snak je naar een smartphonevrij leven? Deze tips helpen!

Een smartphone biedt veel gebruiksgemak, maar tegelijkertijd leidt dit apparaat ontzettend af. Zo maak je waarschijnlijk regelmatig mee dat mensen in een sociale omgeving lang op hun telefoon zitten, zoals op een verjaardag of feestje. Pak je zelf óók om de haverklap de smartphone? Gun jezelf eens wat rust en leg het toestel een tijdje aan de kant. Zo pak je dat aan zonder sociale contacten of handige functies te verliezen.

In dit artikel laten we zien hoe je (tijdelijk) zonder smartphone kunt leven zonder belangrijke functies te missen:

  • Bekijk je schermtijd en ontdek hoe vaak en veel je je smartphone gebruikt
  • Gebruik WhatsApp Web of de desktopversie van Messenger om bereikbaar te blijven
  • Vervang je smartphone door een dumbphone
  • Gebruik een compactcamera, wekker of navigatiesysteem als alternatief voor smartphonefuncties

Ook interessant om te lezen: Weg van big tech, dit is het fediverse

Tip 1 Schermtijd in iOS

De schermtijd is een goede indicatie van het hoe gesteld is met je smartphonegebruik. Vaak is die een stuk langer dan je in eerste instantie zou vermoeden. Misschien schrik je er zelfs van en motiveert het je om het apparaat een tijdje links te laten liggen. Het levert je zeeën van tijd op.

Ga op een iPhone achtereenvolgens naar Instellingen / Schermtijd. Mogelijk staat deze functie uit. Is dat het geval, dan activeer je eerst de optie Schakel ‘App- en websiteactiviteit’ in. Via Bekijk alle app- en websiteactiviteit zie je precies hoeveel tijd je op het toestel doorbrengt. Je kunt het overzicht per week of dag sorteren. Veeg in de grafiek naar rechts om de voorgaande week of dag te tonen. Je bekijkt ook welke apps je het vaakst gebruikt. Als je een stukje omhoog veegt, zie je hoe vaak je het toestel dagelijks oppakt.

Bekijk via Schermtijd op een iPhone hoeveel tijd je dagelijks kunt besparen.

Tip 2 Digitaal welzijn

Op de meeste Android-toestellen is de functie Digitaal welzijn beschikbaar. Ga hiervoor naar Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht of een vergelijkbare manier, afhankelijk van je Android-versie. Je ziet bovenaan hoeveel tijd je vandaag op het apparaat hebt gespendeerd. Wanneer je op de grafiek tikt, kun je ook de schermtijd van eerdere dagen opvragen. Veeg hiervoor naar rechts. Je ziet verder welke apps je het meest gebruikt.

Digitaal welzijn geeft informatie over jouw schermtijd op een Android-apparaat.

Tip 3 WhatsApp op pc

Vermoedelijk staat WhatsApp hoog in de lijst met jouw veelgebruikte apps. Het is dan ook lastig om van deze chatdienst afstand te doen. Je onderhoudt hiermee namelijk eenvoudig contact met familie, vrienden en kennissen. Daarnaast zit je wellicht ook in allerlei groepen. Een oplossing is door WhatsApp op de computer te installeren. In tegenstelling tot een smartphone staat een pc of laptop niet dag en nacht aan. Je gaat hierdoor veel bewuster met de chatdienst om en reageert op gezette tijden op alle inkomende berichten.

De computerversie van WhatsApp is voor Windows en macOS beschikbaar. Ga naar www.whatsapp.com/download en haal de juiste download binnen. Na een korte installatie koppel je de desktopversie aan de mobiele app van WhatsApp. Je hebt hiervoor dus nog even je smartphone nodig.

Klik op Aan de slag om een QR-code te tonen. Open daarna WhatsApp op het mobiele toestel. Op een iPhone navigeer je naar Instellingen, terwijl je op een Android-toestel via de drie puntjes het menu opent. Kies nu Gekoppelde apparaten / Koppel apparaat of Een apparaat koppelen/ OK. Je filmt vervolgens met de smartphonecamera de QR-code. Binnen enkele ogenblikken komen alle openstaande gesprekken tevoorschijn.

Pak nog eenmaal je smartphone om de computerversie van Whatsapp aan de app te koppelen.

De computerversie van WhatsApp heeft geen verrassingen. Je kunt er namelijk hetzelfde mee doen als de mobiele app. Tik je geregeld lange teksten, dan gaat dat dankzij het toetsenbord een stuk sneller. Verder kun je vanaf de computer eenvoudig (grote) bestanden met bekenden delen, zoals foto’s en video’s. Ontvang je een nieuw bericht? In dat geval zie je daarvan vanzelf een melding op het scherm voorbijkomen.

Het is de moeite waard om de instellingen van WhatsApp op je computer even door te nemen. Zo laat je de chatdienst eventueel tegelijk met het systeem opstarten. Bepaal verder wie jouw profielfoto en overige gegevens kunnen zien. Voor deelname aan groepsgesprekken dien je WhatsApp toegang tot de microfoon en webcam te geven. Klik hiervoor in de instellingen op Video en spraak en verleen toestemming. Bepaal ten slotte via Meldingen van welke gebeurtenissen je notificaties wilt ontvangen, zoals berichten, oproepen en reacties.

Met de desktopversie van WhatsApp verstuur je net zo makkelijk berichten en foto’s.

WhatsApp Web

Heb je geen computer met Windows of macOS, maar gebruik je bijvoorbeeld Linux? Je bedient dan alsnog WhatsApp op een pc of laptop. Surf naar https://web.whatsapp.com om de webversie te openen en voer de configuratie uit. Dat werkt hetzelfde zoals in tip 3 is beschreven.

Film met de smartphonecamera een QR-code en gebruik WhatsApp in je browser.

Lees ook: WhatsApp of Signal: kies je voor meer functies of voor meer privacy?

Tip 4 Messenger op pc

Wat voor WhatsApp geldt, is ook op Messenger van toepassing. Facebooks berichtendienst is namelijk eveneens voor Windows en macOS beschikbaar. Surf naar www.messenger.com/desktop om het programma te downloaden. Wanneer je weleens Facebook op de computer gebruikt, wordt jouw account misschien al herkend. Zo niet, vul dan het correcte e-mailadres en wachtwoord in. Afhankelijk van de Facebook-instellingen doorloop je zo nodig de procedure voor tweestapsverificatie.

De desktopversie van Messenger is erg overzichtelijk. Je kunt in een openstaand gesprek berichten en bestanden versturen. Daarnaast start je net zo makkelijk een audio- of videogesprek. Klik linksonder op je profielfoto en Voorkeuren om diverse opties naar je hand te zetten. Zo activeer je desgewenst de donkere modus en zet je meldingsgeluiden aan of uit. Tot slot kun je Messenger ook in een browser gebruiken. Klik op jouw Facebook-pagina rechtsboven op het Messenger-logo.

Dankzij het desktopprogramma van Messenger klets je op de computer met Facebook-vrienden.

Tip 5 Instagram op web

Dat je Facebook, LinkedIn en X (voorheen Twitter) op de computer kunt openen, weten de meeste mensen wel. Minder bekend is dat er van Instagram eveneens een webversie bestaat. Op die manier kijk je ook zonder smartphone naar fraaie plaatjes van vrienden, bedrijven en BN’ers.

Log op www.instagram.com in met je gebruikersnaam en wachtwoord. Je kunt jezelf eventueel ook aanmelden met een Facebookaccount. Er verschijnt een overzicht met statusupdates en foto’s van profielen die je volgt. Met behulp van de zoekfunctie kun je eenvoudig nieuwe personen of organisaties vinden. Wil je zelf iets posten? Klik dan aan de linkerkant op Maken en sleep een foto of video naar het hoofdscherm. Via Volgende kies je optioneel een filter en/of voer je een bewerking uit. Klik nogmaals op Volgende en voeg naar eigen inzicht een beschrijving, een locatie en bijdragers toe. Bevestig als laatste met Delen.

Ook zonder smartphone kun je foto’s op Instagram publiceren.

Tip 6 Domme telefoon

Met een domme telefoon, oftewel een zogenoemde dumbphone, ben je evengoed altijd bereikbaar. Je kunt hiermee bellen en sms’en. Nokia is op dit gebied nog altijd een bekende naam. Voor enkele tientjes schaf je al een geschikt toestel van dit merk aan. Vergeleken met een reguliere smartphone hebben de apparaten een kleiner scherm, waardoor ze makkelijker in een broekzak passen. Daarnaast verbruikt een dumbphone veel minder energie. Waarschijnlijk hoef je de batterij maar eens in de zoveel dagen op te laden.

Dumbphones zijn op het oog misschien simpele apparaten, maar toch zijn er behoorlijke onderlinge verschillen. Check daarom grondig de specificaties. Sommige mobieltjes hebben bijvoorbeeld een FM-ontvanger, zodat je onderweg naar radio kunt luisteren. Verder bestaan er modellen met een geïntegreerde zaklamp en camera. Voor het opslaan van foto’s is het fijn wanneer er een microSD-kaart in de behuizing past, zodat je veel kiekjes kunt bewaren.

Als alternatief kun je ook een iets uitgebreidere dumbphone overwegen met ondersteuning voor een handjevol apps, zoals Google Maps en WhatsApp. Dit is een soort tussenvorm van een smartphone en traditionele gsm. Nokia en Alcatel produceren geschikte modellen.

De Nokia 105 is een simpele dumbphone met een adviesprijs van slechts 29,99 euro.

Tip 7 Walkietalkie

Wil je op een relatief korte afstand met iemand communiceren, dan komt een walkietalkie goed van pas. Nuttig voor wanneer een familielid of vriend(in) bijvoorbeeld een stukje verderop woont. Een ander voordeel is dat je niet te maken hebt met belkosten, want de communicatie verloopt via een radioverbinding. Een standaardset bestaat doorgaans uit twee, drie of vier units.

De reikwijdte van een walkietalkie verschilt nogal. De goedkoopste modellen overbruggen een afstand van hoogstens drie kilometer. Daarnaast bestaan er ook producten met een reikwijdte van vijf, zeven of zelfs tien kilometer. Soms is er ook nog een zaklamp ingebakken. Gebruik je een walkietalkie veelal buitenshuis, dan is een schokbestendige behuizing geen overbodige luxe. Voor de consumentenmarkt hebben de merken Alecto en Motorola een behoorlijk aanbod.

Volgens Alecto kun je met deze FR300OE op een afstand van tien kilometer met elkaar kletsen.

Tip 8 Compactcamera

Wanneer je de smartphone een tijdje aan de kant legt, heb je automatisch ook geen camera meer op zak. Misschien is een compactcamera dan iets voor jou. Het voordeel van dit apparaatje is dat je tijdens het fotograferen niet wordt afgeleid door inkomende appjes. Een compactcamera is in uiteenlopende prijsklassen te koop. Onder meer Kodak, AfgaPhoto en Canon ontwikkelen betaalbare modellen die moeiteloos in je broekzak passen.

Ten opzichte van de meeste smartphonecamera’s is het fijn wanneer het fototoestel optisch kan inzoomen, bijvoorbeeld 3x, 5x of 10x. Je haalt daarmee het te fotograferen object zonder kwaliteitsverlies dichterbij. Als je de foto’s in groot formaat wilt (laten) afdrukken, kies je bij voorkeur een exemplaar met een hoge resolutie. Let ook op of er een flitser is ingebouwd, zodat je zo nodig in een donkere omgeving kunt fotograferen.

De breed verkrijgbare Kodak FZ55 is een kleine camera met 5x optische zoom.

Obstakels in de praktijk

Zonder smartphone geniet je wellicht bewuster van een welverdiende vakantie. Of wie weet geeft het je thuis meer rust, zodat je eindelijk aan diverse klussen toekomt. Op de lange termijn is een smartphonevrij leven lastiger vol te houden. Waarschijnlijk loop je al gauw tegen allerlei praktische obstakels aan. Je hebt het mobiele toestel namelijk vaker nodig dan je in eerste instantie zou vermoeden.

Verschillende webdiensten vereisen bijvoorbeeld tweestapsverificatie, waarbij je pas na bevestiging met jouw mobiele toestel de betreffende dienst kunt gebruiken. Denk onder meer aan banken. Daarnaast kun je niet zomaar even een Tikkie betalen of beelden van bewakingsvideo’s opvragen. Verder staan wellicht al je klantenpassen op het toestel. Denk buiten het sociale aspect om de genoemde redenen niet te lichtzinnig over een tijdelijke smartphonedetox.

Smartphone detox? Betalen met een digitale pinpas is er dan niet meer bij.

Tip 9 Wekker

In menig slaapkamer heeft de smartphone de traditionele wekker vervangen. Zodra het alarm afgaat, is dit vaak het eerste moment van de dag dat je op het scherm koekeloert. Het gebruik van een normale wekker geeft rust. De keuze is reuze, want wekkers zijn in heel wat gedaantes verkrijgbaar. Uitgebreidere modellen fungeren bijvoorbeeld tegelijkertijd als speaker. Bij aanwezigheid van een FM- en/of DAB+-ontvanger word je gewekt met je favoriete radiozender. Sommige wekkers hebben daarnaast een bluetooth-adapter, zodat je een album of afspeellijst vanaf Spotify kunt streamen.

Bedenk vooraf goed welke extra functies je wilt. Zo zijn er types die met verlichting de opkomende zon nabootsen, waardoor je op natuurlijke wijze wakker wordt. Verder is het prettig wanneer je de helderheid van het scherm kunt instellen. Ten slotte bestaan er wekkers met een ingebouwde projector. Hierdoor kun je ‘s nachts de tijd op de muur of het plafond zien.

De JBL Horizon 2 DAB is een wekker, DAB+-radio en bluetooth-speaker in één.

Tip 10 Gaming-handheld

Veel mensen spelen tijdens ‘verveelmomenten’ een spelletje, zoals in de wachtkamer, de trein of het vliegtuig. Eenvoudige spelletjes als Candy Crush of Wordfeud doden nou eenmaal de tijd. Als alternatief voor de smartphone kun je een draagbare spelcomputer overwegen. Die hebben veelal ook nog eens een groter scherm, zodat je comfortabeler kunt spelen.

De Nintendo Switch is veruit de bekendste draagbare spelcomputer. Het voordeel van dit product is dat je hem eventueel ook op een televisie kunt aansluiten. Daarnaast zijn er ook zogeheten retrohandhelds verkrijgbaar. Dit betreffen betaalbare draagbare spelcomputers met klassieke games. Onder andere Anbernic en Retroid zijn bekende namen op dit gebied. Speel bijvoorbeeld oude arcadespellen of Game Boy-games. Retrohandhelds hebben over het algemeen een kleiner scherm dan de Nintendo Switch.

Met een retrohandheld speel je altijd en overal klassieke spellen.

Toegangsbewijzen printen

Ga je graag naar concerten of theatervoorstellingen? En bewaar je boardingpassen van de luchtvaartmaatschappij tot dusver altijd op je mobiel? Als je geen smartphone gebruikt, print je dergelijke toegangsbewijzen gewoon uit. Je schaft vanaf een paar tientjes al een volwaardige inkjetprinter aan.

Als je even geen smartphone bezit, dien je concertkaartjes en overige tickets uit te printen.

Tip 11 Navigatie

Een smartphone dient ook als navigatieapparaat. Het toestel heeft namelijk een gps-chip die via satellieten in de ruimte jouw huidige positie bepalen. Of je nu wandelt, fietst of autorijdt, Google Maps of een andere navigatie-app wijst je altijd de juiste weg.

Lees bijvoorbeeld ook dit artikel: Wandelen en fietsen buiten de gebaande paden met Komoot

Als alternatief zijn er allerlei gespecialiseerde navigatie-apparaten verkrijgbaar. Bekende merken als Garmin en TomTom fabriceren uiteenlopende modellen voor auto’s. Ze zijn in verschillende groottes verkrijgbaar. Kleine navigatieapparaten hebben een compact scherm van 5 of 6 inch, maar er bestaan ook exemplaren met een beelddiagonaal van 7, 8 of zelfs 10 inch. Je plaatst het apparaat met een statief op het dashboard of met een zuignap op het raam. Als je regelmatig naar het buitenland rijdt, is de kaartdekking een belangrijke eigenschap.

Voor fietsers bestaan er eveneens navigatieapparaten. Die hebben in de regel een compact scherm, zodat je er op het fietsstuur geen hinder van hebt. Onder andere Garmin, Wahoo en Mio ontwikkelen geschikte producten.

Deze fietsnavigatie van Mio wijst je in heel Europa de juiste weg.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

Bitdefender Premium Security: vangnet voor heel je digitale leven

Bitdefender Premium Security biedt meermaals bekroonde bescherming tegen virussen, malware, ransomware en frauduleuze websites. De software werkt op Windows, macOS, Android en iOS en beveiligt al je apparaten met één abonnement.

Naast Scam Copilot en de geavanceerde virusscanner bevat Premium Security diverse functies die gericht zijn op privacy en gebruiksgemak. Zo krijg je toegang tot onbeperkt VPN-verkeer, met meer dan vierduizend servers verspreid over vijftig landen. Daarmee surf je veilig en anoniem, ook op openbare wifi-netwerken.

De password manager helpt bij het genereren en veilig opslaan van sterke wachtwoorden, zodat je nooit meer hoeft te vertrouwen op zwakke of hergebruikte wachtwoorden. Verder blokkeert de systeembrede advertentie- en trackerbescherming ongewenste volgers en zorgt Cryptomining Protection ervoor dat kwaadwillenden je systeem niet stiekem inzetten om digitale valuta te delven.

Ook aan identiteit is gedacht. Zodra er een datalek wordt ontdekt waarin jouw gegevens opduiken, ontvang je realtime meldingen. Zo kun je snel actie ondernemen om schade te voorkomen. Bitdefender Premium Security combineert daarmee virusbescherming, privacyfuncties en identiteitswaarschuwingen in één helder pakket.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.