Huawei-tablets zie je sinds het Amerikaanse handelsverbod niet veel meer. Incidenteel introduceert het merk toch een nieuw model, zoals deze MatePad 11.5S. Maar wat is de ervaring van het HarmonyOS-besturingssysteem? Het lijkt veel op Android, maar is het niet ...

Het merk Huawei staat waarschijnlijk bij weinig mensen meer op de radar. Sinds het Amerikaanse handelsverbod zijn de smartphones en tablets van dat merk uit het straatbeeld verdwenen. Zo nu en dan komt er nog weleens een nieuwe smartwatch of setje oordoppen op de markt, maar ook daar is dan weinig over te doen. Desondanks blijft de fabrikant het toch proberen, onder meer met de recent gelanceerde Huawei MatePad 11.5S. Dit is een verbeterde versie van dezelfde tablet zonder de S in de naam, die beschikt over een ‘papierachtig’ display voor aantekeningen en schetsen.

De tablet heeft een aluminium unibody wat hem een premium karakter geeft. Met een gewicht van 510 gram is dit niet de zwaarste tablet op de markt, maar je voelt wel dat je iets vasthoudt. Aangezien je deze tablet voornamelijk voor werk en creatieve hobby’s zult gebruiken, is dat niet erg. Het apparaat kost 399 euro en daar krijg je standaard een stylus bij. Voor 100 euro schaf je een magnetisch toetsenbord aan, dat tevens dienstdoet als een beschermhoes. En dankzij de ingebouwde kickstand zet je hem in prettige kijkhoeken.

©Wesley Akkerman

Aan de hardware ligt het niet

De stylus ligt lekker in de hand en voelt aan als een stevig en zwaar potlood. Tijdens het tekenen kan die stylus omgaan met allerlei hoeken en drukniveaus, waardoor je met verschillende soorten penselen levensechte stroken maakt. Het toetsenbord is ook prettig in gebruik. De knopjes hebben een fijne ‘travel’ (het aantal mm dat de toetsen op en neer gaan) met voldoende feedback. Er is geen trackpad aanwezig, maar die hebben we niet gemist. Los van het feit dat je een muis via usb-c zou kunnen aansluiten, heb je ook gewoon dat riante touchscreen tot je beschikking. Dat vinden we dus geen groot nadeel.

Het tft-scherm heeft een diagonaal van 11,5 inch en beschikt over een resolutie van ongeveer 1840 bij 2800 pixels. Het totale aantal is door de afgeronde hoeken net wat lager. De pixeldichtheid ligt met 291 niet ontzettend hoog, maar het beeld oogt scherp genoeg voor teksten, tekeningen en andere content. Dankzij de antireflectielaag zit je nooit tegen jezelf aan te kijken en zie je in veel situaties goed wat je doet. Ook biedt het scherm wat weerstand, waardoor je het idee kunt krijgen op papier te tekenen. Maar uiteindelijk voelt schetsen maken op papier toch anders.

©Wesley Akkerman

Mid-range processor goed voor de meeste taken

Door het handelsverbod kan Huawei geen zakendoen met bijvoorbeeld Qualcomm, waardoor het bedrijf zijn zijn eigen chips moet maken. De Huawei MatePad 11.5S beschikt daarom over de relatief onbekende HiSilicon Kirin 9000WL. Hoewel die qua prestaties (mogelijk) vergelijkbaar is met de Snapdragon 865 (een high-end processor uit 2019), zouden we hem in 2024 bestempelen als mid-range processor. Daar is niet erg, aangezien het systeem toch snel en accuraat reageert op input. Zeker voor dagelijkse taken is dit perfect. Games zul je niet op de hoogste instellingen spelen.

Voor die 399 euro wordt de Huawei MatePad 11.5S uitgerust met een behoorlijke 256 GB opslagruimte. Ook is er 8 GB werkgeheugen. Aangezien er geen microSD-kaartsleuf is, vinden we ook dat Huawei niet met minder had kunnen aankomen. Helemaal als je veel op deze tablet werkt of tekent, kan het aantal bestanden snel oplopen. Tekstbestanden nemen niet zo veel ruimte in beslag, maar afbeeldingen vaak wel. Verder moet je er rekening mee houden dat er geen koptelefoonaansluiting, gps en NFC is.

©Wesley Akkerman

Prima specs voor de prijs

En hoewel je een tablet vrijwel nooit koopt voor de camera achterop, zul je waarschijnlijk wel de selfiecamera willen gebruiken voor meetings of andere online bijeenkomsten. De kwaliteit van de selfiecamera is redelijk. De kleuren ogen natuurlijk, maar de randjes zijn hier en daar wat scherp. Er is een beautymodus aanwezig, maar die lost het probleem van de camerahoek niet op. De kickstand zorgt ervoor dat de camera net iets te veel op de (onder)kin gericht staat. Generatieve AI is inmiddels vergevorderd, maar die kan dit probleem nog niet wegpoetsen.

Tot slot kijken we nog even naar de accu en andere belangrijke specificaties. Met een batterij van 8800 mAh houd je het lang vol. Je kunt hier met gemak een dag lang op werken zonder dat je naar een usb-c-lader hoeft te grijpen. En wanneer je er af en toe iets op doet of bekijkt, dan kun je er dagen mee vooruit. De vier stereospeakers laten een prettig en krachtig geluid horen, waarbij ook meer bas horen dan we gewend zijn van tablets. Kortom: voor die 399 euro (of 499 met toetsenbord) hebben we weinig te klagen over de hardware.

©Wesley Akkerman

Software is ontoereikend

Wellicht voel je hem al een beetje aankomen: de hardware is goed, maar hoe zit het dan met de software? We willen het woord ‘vreselijk’ niet gebruiken, maar moesten wel door hoepels springen om de boel een beetje op gang te krijgen. Want door dat handelsverbod mag Huawei geen Android meer gebruiken. Daarom ontwikkelt Huawei zijn eigen systeem: HarmonyOS. Op zich geen verkeerd alternatief: het lijkt heel erg op Android en kan zelfs apk-installatiebestanden verwerken.

Ook zou je best kunnen beargumenteren dat de Huawei MatePad 11.5S een fijne optie is voor iedereen die zijn of haar leven wil ontgoogelen. Want het is niet alleen Android dat Huawei misloopt, ook mag de fabrikant geen gebruikmaken van onderliggende systemen die Android maken wat het is: de Google Play Services. Met allerlei omwegen en extra apps is het vaak toch mogelijk apps vanuit de Google Play Store te installeren, maar dat raden we niemand aan. En niet alleen omdat je daar vaak lang mee bezig bent.

Overal je dat inleveren

Hoe meer apps je gebruikt, hoe meer data je inlevert. De tablet staat bovendien vol met allerlei standaard-apps die Huawei zelf ontwikkeld heeft, waarbij je ook altijd je gegevens moet delen voordat je de apps kunt gebruiken. Dat kan het Chinese bedrijf nog wel eens parten spelen. Natuurlijk snappen we dat dataverwerking aan de orde van de dag is op Android, iOS en Windows, maar om akkoord te gaan met een alternatief dat niet beter presteert, voelt als een stap achteruit. Bovendien ben je een beetje aan de goden overgeleverd op HarmonyOS.

Dat heeft alles te maken met de manier waarop je apps zoekt, vindt en installeert. In eerste instantie zal Huawei proberen iets via zijn eigen appwinkel aan te bieden. Maar als je daar niet kunt vinden wat je zoekt, word je omgeleid naar downloadwinkels van derde partijen. Met het aanbod van die winkels is op zich niets mis, maar ze staan vaak wel bol van advertenties. Daardoor kan het lastig zijn de juiste downloadknop te vinden. Verder wil Huawei niets delen over het updatebeleid, waardoor we niet weten hoelang je als gebruiker updates ontvangt.

©Wesley Akkerman

Het systeem van Frankenstein

Daar komt bij dat (hoe mooi alles ook oogt) dit een beetje een systeem van Frankenstein is. Alles voelt en oogt Android, maar met elke tik merk je dat dit toch niet het geval is. Je mist functies en vooral apps. En als het je dan uiteindelijk lukt om een bekende Android-app te installeren, dan loop je het risico dat die app niet werkt, omdat er geen Google Play Services actief zijn. Zou je je helemaal overgeven aan Huawei, dan zul je daar wellicht weinig van merken. Veel bekende apps zijn gelukkig wel aanwezig.

Huawei zet twee zelfontwikkelde apps tijdens de persbesprekingen in het zonnetje: GoPaint en Notes. Met de eerste app kun je heel prettig tekeningen en schetsen maken, waar de meegeleverde stylus optimaal gebruikt kan worden. Er zijn meer opties beschikbaar dan we hier kunnen bespreken. Daarnaast kun je met Notes aantekeningen maken en lange teksten schrijven. Dat kan met het toetsenbord en de stylus, en je kunt daarnaast geschreven teksten digitaal omzetten. Dit zijn zeker handige tools.

©Wesley Akkerman

Huawei MatePad 11.5S kopen?

We realiseren ons dat we de tablet met de blik van een Android-gebruiker beoordelen. Daar hebben we bewust voor gekozen, gezien de geschiedenis van het bedrijf (dat altijd met Android werkte). We zijn zeer tevreden over de ontzettend degelijke en veelzijdige hardware, maar de software-ervaring gooit echt roet in het eten. We zien dat Huawei het beste ervan heeft willen maken, maar als Android-gebruiker ga je met deze tablet een rommelige tijd tegemoet. Je moet je echt overgeven aan Huawei (en zijn dataverwerking) om alles uit deze verder fijne tablet te halen.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.