ID.nl logo
OnePlus 9 Pro - Topsmartphone met stevige prijs
© Reshift Digital
Huis

OnePlus 9 Pro - Topsmartphone met stevige prijs

Met de OnePlus 9 Pro levert OnePlus een smartphone af die qua prijs concurreert met de topmodellen van Samsung en Apple. Het toestel trekt de aandacht met zijn Hasselblad-camera's, scherm en vliegensvlugge oplaadmogelijkheden. In deze OnePlus 9 Pro review lees je of de smartphone jouw 899 euro waard is.

Woord vooraf: Op 6 juli 2021 publiceerde techsite AnandTech een onderzoek waaruit bleek dat OnePlus een update heeft uitgerold die veel apps belemmert op volle kracht te werken. Denk hierbij aan veelgebruikte apps als WhatsApp en Google Chrome. Veel benchmark-apps hebben daarom de OnePlus 9 Pro op de zwarte lijst gezet, omdat de scores onbetrouwbaar zijn. Deze OnePlus 9 Pro-review is geschreven voordat OnePlus deze wijziging doorvoerde, waardoor onze testresultaten mogelijk anders zijn dan jouw ervaring.  Mogelijk belemmert OnePlus ook apps op volle kracht te laten draaien op andere smartphones, zoals de OnePlus 9.

De OnePlus 9 Pro volgt de OnePlus 8 Pro van vorig jaar op en krijgt dezelfde adviesprijs, vanaf 899 euro. De verkoop van de smartphone start op 31 maart. OnePlus komt eind april ook met de OnePlus 9, die start bij 699 euro en minder goede specificaties heeft. Na anderhalve week met de OnePlus 9 Pro lees je hier mijn ervaringen met de zilveren OnePlus 9 Pro met 12 GB / 256 GB werk- en opslaggeheugen. 

Ontwerp

De OnePlus 9 Pro is een forse smartphone en dat merk je meteen. Hij weegt 197 gram en meet - vooral vanwege het grote 6,7 inch scherm - 16,3 x 7,4 centimeter (hoogte x breedte). Dit is geen toestel om met één hand te gebruiken of om makkelijk in een strakke broekzak te stoppen. 

Toch komt de smartphone - na wat gewenning - niet lomp over. Hij ligt prettig in de hand en ziet er modern uit. De zilveren versie heeft een spiegelende achterkant, iets waar ik geen fan van ben omdat de afwerking glad is en vingerafdrukken toont. Je kunt de OnePlus 9 Pro ook kopen in matte uitvoeringen (groen en zwart), al heb ik die niet in het echt kunnen bekijken. 

©PXimport

Mooi ontwerp

De smartphone is water- en stofdicht met een IP68-certificaat, heeft een usb-c-poort en prima luidsprekers. Het camera-eiland op de achterkant steekt ietwat uit, waardoor de cameralenzen met de ondergrond in aanraking komen. Met oog op beschadigingen is dat niet fijn, en dus zou ik een hoesje aanbevelen. Zo krijg je ook meer grip op de smartphone. 

De OnePlus 9 Pro heeft een handige alert-slider om via een schuifknop te wisselen tussen de standen beltoon, trillen en stil. Een 3,5mm-aansluiting ontbreekt en een usb-c-naar-3,5mm-adapter moet je zelf regelen. 

©PXimport

©PXimport

©CIDimport

Scherm

Het 6,7 inch grote scherm van de OnePlus 9 Pro is op alle vlakken indrukwekkend. Het oled-scherm toont hele fraaie kleuren en laat zwart echt als zwart zien. De 120 Hz-verversingssnelheid levert soepel beeld, zoals veel concurrerende toestellen ook een 120 Hz-scherm hebben. In vergelijking met een willekeurige iPhone – die een 60 Hz-display heeft – valt op dat het scherm van de iPhoneonrustiger en minder vloeiend overkomt. De OnePlus 9 Pro kan de 120 Hz-verversingssnelheid weergeven op de full-hd- en qhd-resolutie, waarbij die laatste scherper beeld toont. Full-hd oogt echter ook scherp genoeg en levert een langere accuduur op. In je instellingen kun je je favoriete schermresolutie instellen en ook aangeven of het scherm in 60 Hz- of 120 Hz-modus actief is. De 60 Hz-stand is energiezuiniger.

Het scherm kan lekker fel, heeft een klein gaatje voor de (prima) selfiecamera en wordt beschermd door een laagje Gorilla Glass Victus tegen kras- en valschade.  

©CIDimport

©CIDimport

Hardware

Zoals je van een dure smartphone mag verwachten, is de OnePlus 9 Pro voorzien van de nieuwste en beste componenten. Hij draait op de splinternieuwe Qualcomm Snapdragon 888-processor, die ook in de Xiaomi Mi 11 en Oppo Find X3 Pro zit. OnePlus stopt er 8 GB of 12 GB werkgeheugen en respectievelijk 128 GB of 256 GB opslaggeheugen bij. Meer dan voldoende voor hele rappe prestaties, zowel nu als over een paar jaar. Goed om te weten is dat de smartphone geen micro-sd-slot heeft. Als je veel opslagruimte wilt, kun je dus naar de 256 GB-versie kijken. Die heeft een meerprijs van honderd euro.

Uiteraard ondersteunt de OnePlus 9 Pro 5G-internet (dat pas eind 2022 sneller wordt dan 4G) en contactloos betalen in winkels via nfc. E-sim ontbreekt, dus je kunt geen digitale simkaart gebruiken. Op smartphones van onder meer Samsung, Apple, Huawei en Google kan dat wel. 

©CIDimport

Opladen en accuduur

In de OnePlus 9 Pro zit een 4500 mAh-accu, die bestaat uit twee cellen van 2250 mAh. OnePlus gebruikt een vernuftige snellaadtechniek om beide cellen met 33 Watt op te laden, waardoor de accu in zijn geheel met 65 Watt oplaadt. De speciale 65 Watt usb-c-oplader vind je in de doos. Een pluspunt ten opzichte van de iPhone 12 en Samsung Galaxy S21, die uit milieuoverwegingen zonder oplader komen. 

Handig is dat de 65 Watt-lader het usb PD-protocol volgt op 45 Watt, wat betekent dat hij een MacBook en andere apparatuur kan opladen. 

De snellaadfunctie van de OnePlus 9 Pro is bijzonder indrukwekkend. In een half uur laadt de accu van 0 naar 100 procent en zo snel heb ik het andere smartphones nog niet zien doen. Met een niet-OnePlus-lader laadt de OnePlus 9 Pro langzamer op.

De OnePlus 9 Pro kan ook snel draadloos opladen, met 50 Watt. Ook dat is aanzienlijk sneller dan alle andere smartphones, de Xiaomi Mi 11 (ook 50 Watt) uitgezonderd. De benodigde 50 Watt draadloze oplader kost je wel zeventig euro en dat vind ik veel geld voor een toffe gadget. Helemaal omdat de lader alleen met een usb-c-kabel komt en een aparte usb-c-lader van 65 Watt vereist om die 50 Watt te leveren. Je moet dus een extra lader kopen of die van je OnePlus 9 Pro aan de draadloze lader hangen, maar dan kun je niet meer via de usb-c-kabel laden of je moet gaan heen-en-weer-stekkeren. Allebei niet ideaal. Een alternatief is de OnePlus 9 Pro op een reguliere Qi-oplader van minimaal 10 Watt te plaatsen. Dan laadt de smartphone langzamer op, iets wat ’s nachts echter niet uitmaakt.   

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

De accuduur van de OnePlus 9 Pro zal voor veel gebruikers goed genoeg zijn. Bij (voor mij) gemiddeld gebruik op de full-hd-resolutie met 120 Hz-modus en wifi heb ik ’s avonds steevast nog veertig procent stroom over. Belast ik de smartphone zwaarder omdat het scherm meer aanstaat en ik meer via 5G internet, dan heeft de accu bij het slapengaan nog zo’n twintig procent over. De OnePlus 9 Pro wint met zijn accuduur geen prijzen, maar vindt wel een goede balans tussen een betrouwbare accuduur, snelladen en een handzaam ontwerp. 

Camera's

OnePlus is onlangs een samenwerking aangegaan met cameramerk Hasselblad om de camera’s van nieuwe OnePlus-smartphones te verbeteren. Geen overbodige luxe, want OnePlus-toestellen hebben op cameragebied nooit mee kunnen komen met de topsmartphones van Apple, Samsung en Huawei. De OnePlus 9 Pro moet daar een einde aan maken en is de eerste OnePlus-telefoon met invloed van Hasselblad. Experts van het gerenommeerde merk hebben vooral aan de camerasoftware van de 9 Pro gesleuteld zodat de smartphone alles uit zijn cameralenzen haalt.

Die cameralenzen zijn op papier veelbelovend. OnePlus gebruikt een splinternieuwe Sony-sensor voor de 48 megapixel hoofdcamera en zet een eveneens nieuwe sensor in voor de 50 megapixel groothoekcamera. De fabrikant claimt dat de groothoeklens foto’s zonder zichtbare vervorming schiet. Geen bolling aan de zijkanten dus en geen uitgerekte mensen of gebouwen, een heikel punt van veel groothoekcamera’s.

De OnePlus 9 Pro heeft verder een 8 megapixel telelens voor 3,3 keer zoom zonder kwaliteitsverlies en digitale zoom tot 30 keer. Hierbij gaat de beeldkwaliteit wel achteruit. De vierde camera is een 2 megapixel monochrome lens om foto’s in zwart-wit of met kekke kleureffecten te schieten. Die camera zit ook in de OnePlus 8 Pro, wist mij toen niet te overtuigen en doet dat nog steeds niet.  

Gelukkig bevallen de reguliere camera's beter. Hieronder eerst even de verschillende camerastanden op een rijtje. De zoomfunctie met 3,3 keer schiet prima plaatjes, al verkleurt de lucht al wat. De 30 keer zoomfunctie werkt naar behoren maar levert geen mooie beelden af. De stand is vooral handig om de OnePlus 9 Pro als verrekijker te gebruiken.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

De meeste foto's schiet je met de normale camera en groothoeklens. Hieronder vind je daarom een serie vergelijkingen tussen de groothoeklens en de normale camera. Zo krijg je een indruk hoeveel meer de groothoeklens ziet en dat de fotokwaliteit weinig onderdoet voor de hoofdcamera. Het zijn scherpe, kleurrijke foto's die nauwelijks vervorming tonen en goed omgaan met de felle belichting. De OnePlus 9 Pro heeft simpelweg een hele goede groothoeklens.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Uiteraard heb ik nog veel meer foto's gemaakt. Drie van die plaatjes vind je hieronder. Ik heb ze gekozen omdat de camera hier echt aan het werk moest. De eerste foto heeft een contrastrijke lucht, de tweede is 's avonds geschoten in een redelijk donkere huiskamer en op de derde schijnt een felle zon. Zoals je kunt zien, weet de OnePlus 9 Pro nog steeds fraaie beelden te schieten. 

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Tot slot de cameraprestaties in het donker. Een punt waarop dure smartphones zich onderscheiden van goedkopere modellen, maar ook tussen de dure modellen bestaat kwaliteitsverschil. Op de automatische stand maakt de OnePlus 9 Pro prima foto's, zeker als je ze terugkijkt op het toestel. Op een groter scherm valt op dat lichtbronnen als een fellere bol weergeven worden en dat delen van de foto niet helemaal scherp zijn. Foto's gemaakt met de nachtmodus ogen beduidend beter. De nachtmodus heeft drie seconden nodig om een plaatje te schieten en levert beelden af die nagenoeg scherp zijn, helderder ogen en meer detail tonen. 

Hieronder vind je twee vergelijkingen. Als je in het donker een fraaie foto wilt schieten, zou ik dat met de nachtmodus doen. In vergelijking met de Oppo Find X3 Pro merk ik dat de OnePlus 9 Pro wat overdreven heldere foto's schiet, maar dit stoort niet omdat ze lekker duidelijk zijn.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Software

Op de OnePlus 9 Pro is Android 11 geïnstalleerd met de OxygenOS 11-schil van OnePlus. Deze schil wijkt qua gebruikservaring weinig af van de standaard Android-versie. Ik vind dat fijn omdat ik geen behoefte heb aan extra apps, visuele aanpassingen of allerlei functies van de fabrikant. En de wijzigingen die OnePlus doorvoert, zijn daadwerkelijk handig. Zo kun je de accentkleuren van de software veranderen, twee WhatsApp-apps gebruiken (als je twee nummers hebt) en het altijd-aan-scherm naar eigen smaak instellen (of uitschakelen). Een functie die ik echter al jaren mis op OnePlus-smartphones, is een eenhandige modus die de software op een kleiner deel van het scherm toont. Zo’n functie zit wel in de software van onder meer Samsung en Huawei. 

OnePlus 9 Pro updates

Het updatebeleid van OnePlus is prima, maar anno 2021 wel ingehaald door Google en Samsung. OnePlus garandeert twee Android-updates (12 en 13) voor de OnePlus 9 Pro en rolt drie jaar om de maand een beveiligingsupdate uit. Google en Samsung stellen drie versie-updates beschikbaar, die nieuwe functies toevoegen en de software visueel verbeteren. Google’s Pixel-telefoons krijgen drie jaar elke maand een beveiligingsupdate en Samsung garandeert vier jaar beveiligingsupdates – die je toestel beschermen tegen opgeloste kwetsbaarheden in het Android-besturingssysteem. 399 euro kostende Google- en Samsung-smartphones zijn dus langer prettig en veilig te gebruiken dan de OnePlus 9 Pro van 899 euro. OnePlus zou daarom een goede sier maken door zijn updatebeleid te verbeteren.   

©CIDimport

Conclusie: OnePlus 9 Pro kopen?

De OnePlus 9 Pro is OnePlus’ topsmartphone voor 2021 en start bij 899 euro. Dat is veel geld, maar een gebruikelijke prijs voor een vlaggenschip. Ik vind de prijs-kwaliteitsverhouding van het toestel dik in orde. De OnePlus 9 Pro imponeert met zijn scherm, hardware, oplaadmogelijkheden en camera’s. Echte minpunten heb ik niet kunnen ontdekken, al vind ik het nut van de monochrome cameralens op de achterkant beperkt en kan OnePlus zijn updatebeleid verbeteren om beter te concurreren met Google en Samsung.

Alternatieven voor de OnePlus 9 Pro zijn de Xiaomi Mi 11 (849 euro), Samsung Galaxy S21 (849 euro) en Oppo Find X3 Pro (1149 euro). Die laatste kan ik vanwege de vele gelijkenissen maar hogere prijs echter lastiger aanbevelen. Onder de streep is de OnePlus 9 Pro mij beter bevallen dan de genoemde concurrenten. Dat is een groot compliment, want ook dat zijn hele fijne smartphones. Kortom: OnePlus heeft goed werk geleverd. 

OnePlus 9 Pro vs OnePlus 9

In vergelijking met de OnePlus 9 – die ik kort getest heb en start bij 699 euro – is de Pro-versie tweehonderd euro duurder. Je krijgt daar een IP-water- en stofdicht ontwerp, groter en beter scherm, meer en betere camera’s en snellere draadloze oplaadfunctie voor terug. Als je de meerprijs te fors vindt, kun je de OnePlus 9 overwegen of kijken naar de OnePlus 8 Pro. Dit toptoestel van vorig jaar is inmiddels even duur als de OnePlus 9 en heeft een mooier scherm, kan sneller draadloos opladen en is water- en stofdicht met een IP-certificaat. De OnePlus 9 is wel iets krachtiger, laadt sneller op via usb-c en krijgt een jaar langer updates. 

Uitstekend
Conclusie

**Adviesprijs** Vanaf € 899,- **Kleuren** Zwart, groen, zilver **OS** Android 11 **Scherm** 6,7 inch oled (3216 x 1440, 120 Hz) **Processor** 2,8 GHz octacore (Snapdragon 888) **RAM** 8 of 12 GB **Opslag** 128 of 256 GB **Batterij** 4.500 mAh, opladen met 65 Watt (usb-c) of 50 Watt (draadloos) **Camera** 48, 50, 8 en 2 megapixel (achter), 16 megapixel (voor) **Connectiviteit** 5G, Bluetooth 5.2, wifi 6, gps, nfc **Formaat** 16,3 x 7,4 x 0,87 cm **Gewicht** 197 gram **Website** [www.oneplus.com](https://www.oneplus.com/nl)

Plus- en minpunten
  • Scherm
  • Specificaties
  • Oplaadmogelijkheden
  • Camera's
  • Updatebeleid mag beter
  • Monochrome lens beperkt nuttig
▼ Volgende artikel
Review Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom – eerder basaal dan essentieel
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom – eerder basaal dan essentieel

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

Goed
Conclusie

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Plus- en minpunten
  • Prima beeld- en audiokwaliteit
  • Automatisch volgsysteem
  • Pannen, zoomen en tilten werken goed
  • Aansluiten zo gedaan
  • Overzichtelijke app
  • Beeld buiten kan ruis vertonen
  • Essentiële functies zitten achter betaalmuur
  • Geen lokale opslagmogelijkheid

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

▼ Volgende artikel
Luisterend oor: beter horen dankzij slimmere technieken
Huis

Luisterend oor: beter horen dankzij slimmere technieken

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

OTC-gehoorapparaten hoeven er niet uit te zien als oordopjes. Deze zijn van Jabra, helaas niet beschikbaar in Nederland.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Een online gehoortest als onderdeel van een OTC-gehooradvies van Sonova-dochter Sennheiser (product niet beschikbaar in Nederland).

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

Met een iPhone en een set AirPods Pro 2 kan iedereen in enkele stappen zijn gehoor testen.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Het audiogram van de gehoortest met een iPhone en twee AirPods Pro 2 wordt door Apple in de Gezondheidsapp bewaard.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Een professioneel audiogram zoals deze gemaakt bij Sonova bevat veel details en kijkt ook naar horen in een lawaaiige omgeving, spraak en telefoneren.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

In de Transparantie-modus functioneren de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

De AirPods Pro 2 zijn nadrukkelijk zichtbaar en wekken daarmee de indruk dat iemand andere dingen doet of wil doen dan deelnemen aan een gesprek.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

De Mimi-app ondersteunt ook andere oortjes dan alleen de AirPods Pro 2 om een gehoortest uit te voeren. 

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

Een achter-het-oor gehoorapparaat zoals deze van Phonak is nauwelijks zichtbaar en daardoor niet van invloed op een gesprek.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

Made for iPhone was jarenlang de min-of-meer standaard voor het koppelen van gehoortoestellen aan een mobiel apparaat.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Auracast is een multi-streamprotocol voor bluetooth-audio en laat zich goed vergelijken met hoe wifi werkt.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Horen met de bril

Een bril én een gehoorapparaat laten zich vaak lastig combineren. De Franse brillenproducent EssilorLuxottica gelooft wel in de combinatie en brengt via dochtermaatschappij Nuance Audio een bril uit die als gehoorapparaat functioneert. De bril bevat aan de voorzijde zes microfoons die het geluid registreren en via twee speakers bij de oren versterkt afspelen. De bril werkt tot acht uur, is oplaadbaar en compatible met Android en iOS. Er is keuze uit twee brillenglazen, wil je die op sterkte dan moet de bril daarvoor naar de opticien. De bril is op dit moment alleen in de VS en het VK verkrijgbaar.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

De DeepSonic-chip is de AI-machine in de nieuwste gehoorapparaten van Phonak.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Beter horen met Sonos

Beter horen hoeft niet altijd de vorm van een headset of gehoorapparaat te hebben. Sonos biedt op de Arc Ultra-soundbar de mogelijkheid gesproken tekst beter hoorbaar te maken zonder het geluid van de film of televisie-uitzending aan te passen. De Spraakverbetering versterkt gericht de audiofrequenties die geassocieerd worden met de menselijke stem. Op dit moment beschikt alleen de Arc Ultra-soundbar over voldoende rekenkracht hiervoor. Sonos ontwikkelde de functionaliteit in samenwerking met het Engelse Royal National Institute for Deaf People.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

De Audéo Sphere Infinio-gehoorapparaten van Phonak maken dankzij AI de gesprekken een lawaaiige omgeving echt beter verstaanbaar.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.