Het gebeurt gelukkig vrijwel nooit, maar er kán ook op een Mac best iets ernstig mis gaan. Bijvoorbeeld omdat een stuk software zich ernstig misdraagt, of omdat je harde schijf/ssd de geest geeft. Je hoeft dan niet bij de pakken neer te gaan zitten: herstel je Mac én je software zonder veel nadenkwerk.

In zeldzame gevallen kan het beter zijn om je bij de feiten neer te leggen: je Mac heeft een dusdanig groot softwarematig probleem opgelopen dat het eigenlijk beter is om een ‘schone’ installatie van macOSuit te voeren. Dat komt gelukkig heel zelden voor. Tegelijkertijd geldt dat deze operatie verrassend goed te doen is, dankzij Time Machine. Vaak kun je het hele systeem terugzetten door je Mac uit te schakelen. Zet ‘m dan – na even wachten – weer aan en houd de toetscombinatie Command-Ringedrukt tot het Apple-logo verschijnt. Dan kun je ze loslaten.

In het herstelscherm dat vervolgens na even wachten verschijnt kun je ervoor kiezen om een eerder gemaakte Time Machine-kopie terug te zetten. Echter: dat werkt lang niet altijd goed, zeker niet als er iets geks in systeembestanden is gebeurd. Rampscenario? Welnee! Je kunt nog steeds alles terugzetten, maar nu eerst een schone installatie doen en dan via de migratie-assistent aan de slag.

Het eindresultaat is hetzelfde (of eigenlijk vaak zelfs beter): een schone installatie van de allernieuwste versie van macOS, én al je programma’s, documenten en instellingen terug. Uiteindelijk zit er qua tijd weinig verschil in het pogen een Time Machine-systeemkopie terug te zetten, of een nieuwe installatie van macOS gevolgd door de migratie-assistent. Om te beginnen schakel je de Mac weer uit.

Kies uit laatst geïnstalleerde of meest recente versie

Lees nu eerst even alvorens te doen. Zet je Mac aan. Om precies dezelfde versie van macOS te herinstalleren die al op je systeem stond, houd je Command-R ingedrukt tijdens het starten tot de appel verschijnt. Om de nieuwste voor je Mac beschikbare macOS te installeren, houd je Command-Option-R ingedrukt. In dit voorbeeld gaan we voor de laatste mogelijkheid. Op de door een dwarsliggende virusscanner instabiel geworden Mac (en geen zin/tijd om de oorzaak daarvan te achterhalen c.q. op een trage oplossing van de fabrikant te wachten) draait oorspronkelijk nog Catalina. Nu Big Sur dan toch klaar staat en geen al te grote bugs lijkt te bevatten na een paar weken in het wild te zijn losgelaten, willen we die versie meteen installeren. Scheelt straks weer een upgrade immers!

Kortom, in dit voorbeeld gebruiken we Command-Option-R. Je ziet dan een wereldbol met daaronder een voortgangsindicator in beeld, waarna een herstelomgeving vers van internet wordt gedownload, even wachten dus. Overigens: als je computer alleen via wifi verbonden is, wordt mogelijk gevraagd om een netwerk te kiezen en het wachtwoord daarvan in te voeren. Hou dat dus vast bij de hand.

©PXimport

Schijf wissen

Ben je eenmaal in het herstelmenu aanbeland, dan is het zaak om de harddisk/ssd van je Mac te wissen. Daarvoor start je Schijfhulpprogramma in het menu. Selecteer in het geopende venster in de kolom links Macintosh HD en klik vervolgens in de knoppenbalk op Wis. Klik in het geopende dialoogvenster op Wis volumegroep, vul – als daar om gevraagd wordt – het wachtwoord van je Apple ID in en wacht even tot het klusje geklaard is. Sluit het venster van Schijfhulpprogramma en klik in het hoofdmenu van de herstelomgeving op Installeer macOS opnieuw. Vervolgens wordt – via een wizard – de meest recente versie van macOS die beschikbaar is voor jouw Mac geïnstalleerd.

In een enkel geval kan dat op moment van schrijven nog Catalina zijn, waarna je handmatig moet upgraden naar Big Sur achteraf op een moment dat het jou uitkomt. In ons geval stond Big Sur meteen klaar. Omdat het een schone installatie betreft verloopt deze hele procedure vrij snel (enigszins afhankelijk van je internetverbinding, want het hele installatiepakket moet wel gedownload worden).

©PXimport

Time Machine en Migratie-assistent

Na een tijdje wachten begint aan het eind van de installatie de echte magie. Nadat de vers geïnstalleerde macOS voor het eerst is opgestart, begint een wizard. Hierin kies je zaken als land, wifi-netwerk enzovoort. Een belangrijke stap is die, waarin de migratie-assistent je vraagt of je gegevens van een ‘andere’ computer wilt kopiëren. Selecteer hier de optie om gegevens over te zetten vanaf een Mac. Klik op Ga door en sluit je Time Machine drive aan (als dat niet al gebeurd was). Kies deze drive zodra hij gevonden wordt en klik op Ga door. Klik op > voor het blok met de Time Machine-kopie; je ziet nu een overzicht van alle beschikbare kopieën. Je kiest nu de meest recente datum waarvan je weet dat je Mac nog goed werkte. Bedenk wel, dat je daardoor mogelijk op een latere datum geback-upte documenten kwijt raakt. Maar omdat Time Machine ieder uur een kopie draait heb je – lijkt ons – meer dan genoeg om uit te kiezen. Met de datum geselecteerd klik je op Ga door.

©PXimport

Selecteer alle opties

Kies vervolgens alle aangeboden onderdelen (Apps, je gebruikersnaam (en daaronder vallende documenten), Andere bestanden en mappen en Systeem en netwerk. Wacht tot alle bestanden verzameld zijn en klik weer op Ga door. Klik op Stel wachtwoord in en – wel – stel een wachtwoord in, gevolgd door een klik op Ga door. Vervolgens begint het terugzetproces; tijd om koffie te drinken. Als je heel veel gegevens op je Mac had staan, kan dit een flinke tijd kosten. Maar je hoeft er niet bij na te denken, dus geen stress. Als het proces voltooid is, verschijnt het venster Migratie voltooid, klik hierin op de knop Herstart nu (of wacht tot dit vanzelf gebeurt). Vervolgens doorloop je nog wat vragen van de installatiewizard, waarna je op het bureaublad belandt. Inderdaad: met al je apps, instellingen, documenten en meer weer net zoals ze waren. Maar dan nu op een vers geïnstalleerd (en in dit voorbeeld gloednieuwe versie van) macOS.

©PXimport

Gebruik altijd Time Machine!

Enige vereiste om dit alles daadwerkelijk zo soepel te laten werken is een Time Machine die z’n werk kan doen. Laat de Time Machine back-up-schijf dus liefst altijd aangesloten of doe dat op een laptop minstens een keer per week (liever nog minstens een keer per dag, bijvoorbeeld aan het eind van je werkdag). Op die manier hoef je nooit bang te zijn voor dataverlies. Ook niet als je harddisk of ssd eens defect raakt. Doorloop dan deze procedure als een nieuwe schijf/ssd ingebouwd is en je hebt snel weer een werkend en compleet geïnstalleerd systeem voor je neus staan. Een laatste tip tot slot: zorg zeker op een werk-Mac voor zo min mogelijk geïnstalleerde software, maar installeer alleen de dingen die je écht gebruikt. Bewaar je gegevens altijd op een nas of desnoods externe harddisk. Gaat er dan iets mis, dan verloopt de hele hier uitgelegde werkwijze lekker vlot en ben je binnen anderhalf uur weer aan de slag. Best een geruststellende gedachte toch?

Gouden tip tot slot: houd een klassieke bedrade muis bij de hand. De draadloze Mac-muis werkt soms niet in de herstelomgeving. Ook het toetsenbord niet, maar dat is eenvoudig op te lossen door dit simpelweg met een usb-lightning-kabel te koppelen. Bij de muis kan dat niet, maar elke standaard usb-muis (ook die voor de pc) werken prima!

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

©ID.nl

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.