Je smartphone zit tijdens het rijden in je tas of in je broekzak. Hoog tijd om daar verandering in te brengen, want je digitale compagnon is tijdens het rijden eenvoudig als navigatieapparaat, entertainment-hub of persoonlijke assistent in te zetten.

Genoemde apps

We noemen in dit artikel veel apps bij naam. Je kunt in de app-winkel van jouw smartphone (Apple App Store of Google Play Store) op de naam zoeken om de app te vinden. We hebben ook een lijst met alle links voor je gemaakt. Die vind je hier.

Tip 01: Online navigatie

Het ligt voor de hand om je smartphone als navigatie-apparaat te gebruiken in de auto. Belangrijk is hierbij om verschil te maken tussen online en offline navigatie. Online navigatie maakt gebruik van je mobiele internetbundel. Het voordeel hiervan is dat apps vaak gratis zijn, voor het laden van de kaarten en de data wordt gebruikgemaakt van je internetverbinding. Heb je een ongelimiteerde databundel, dan is een online navigatie-app een prima keuze.

De bekendste voorbeelden zijn Google Maps, standaard geïnstalleerd op elk Android-toestel en Apple Maps, bekend als de kaarten-app op de iPhone. Beide apps verschillen niet heel veel van elkaar qua functionaliteit, al zijn de kaarten van Google vaak iets overzichtelijker. Beide apps bieden bovendien turn-by-turn-navigatie, wat inhoudt dat de app via spraakcommando´s live met je communiceert tijdens de route. Om een route in te geven, tik je op het symbool naast het zoekvenster. Google Maps is overigens ook gratis voor iPhone-gebruikers te downloaden via de App Store.

©PXimport

Tip 01 Google Maps is de bekendste online navigatie-app en is voor zowel Android als iOS beschikbaar.

Tip 02: Offline navigatie

Online navigatie werkt prima als je in Nederlandse steden rondrijdt, maar zodra je in gebieden komt waar de dekking niet zo goed is, worden kaarten langzamer geladen. Rijd je in het buitenland, dan is online navigatie sowieso geen goed idee, aangezien je dan hoge buitenlandse roamingkosten betaalt. Een beter idee is dan om een offline navigatie-app te gebruiken. Deze apps downloaden kaarten naar je smartphone, te vergelijken met je TomTom-navigatieapparaat.

Nadeel is dat je hiervoor wel wat ruimte op je smartphone moet hebben en dat je voor offline navigatie-apps moet betalen. Twee goede opties zijn TomTom Europa (69,99 euro op Android, 89,99 euro op iOS) en Navigon Europe (59,95 euro op Android, 99,99 euro op iOS). Er is echter een goedkoper alternatief: GPS Navigation & Maps (GPS Navigation by Scout op de iPhone) kost slechts 1 euro op Android en 1,79 euro voor de iPhone en losse kaarten koop je voor een paar euro. Qua functies doet de app niet onder voor de concurrenten van TomTom en Navigon. Omdat je smartphone over een gps-module beschikt en de kaarten offline al op je smartphone zijn geïnstalleerd, werken offline navigatie-apps in gebieden met slechte dekking beter dan online apps.

©PXimport

Tip 02 Na installatie moet je in Navigon de gewenste kaarten op je smartphone laden.

Tip 03: Verkeersinformatie

Zowel Google Maps als Apple Maps levert actuele verkeersinformatie op je route, mocht je dit willen. Je moet hiervoor de functie binnen de app even aanzetten. In Apple Maps tik je op het i-icoontje en kies je voor Toon verkeer. In de app van Google Maps tik je op de drie streepjes en kies je voor Verkeer.

De verkeersinformatie van beide apps is vrij accuraat, maar de beste verkeersinformatie komt van de app Waze. Deze app kent naast een iOS- en Android-versie ook een Windows Phone-versie. Je kunt zelf bijdragen leveren door de app te installeren en een melding te maken als je een file, ongeval of wegwerkzaamheden onderweg tegenkomt. Dit doe je door in de app op het icoontje rechtsonder te tikken en het type melding te selecteren. Op de kaart zie je alle actuele meldingen van andere gebruikers en als een ongeval bijvoorbeeld alweer is verholpen, kun je dit ook in de app melden.

©PXimport

Tip 03 Kies welk type melding je wilt maken in Waze.

Tip 04: Flitsers

Wil je flitswaarschuwingen krijgen, dan kun je hiervoor ook een app op je smartphone installeren. Flitsmeister is niet alleen gratis te downloaden, maar ook voor alle grote platformen beschikbaar. De app geeft op een kaart weer waar alle actuele flitsers staan. Tik op een flits-icoontje en je ziet precies aangegeven bij welk hectometerpaaltje de flitser staat. Rode flitsers zijn mobiele flitsers, oranje bolletjes staan voor trajectcontroles en blauwe icoontjes geven een vaste flitspaal aan.

Rij je vaak een bepaalde route, voeg deze dan toe door op Favorieten te tikken. In Android tik je op Er zijn geen favoriete wegen ingesteld. Naast flitsinformatie geeft de app ook files aan en als je op Nieuws tikt, vind je de laatste nieuwsberichten van Autoblog, BNR Nieuwsradio en Flitsmeister zelf. De app kan je ook een melding geven als een ambulance je wilt passeren. Het pro-account levert je bovendien een reclamevrije app en toegang tot de nieuwste functies. Hiervoor betaal je dan wel 5,49 euro per jaar. Let er wel op dat het gebruik van flits-apps in veel landen verboden is en dat je hier een forse boete voor kunt krijgen.

©PXimport

Tip 04 In Friesland zijn op dit moment twee mobiele flitsers actief.

Tip 05: Tanken

Onderweg wil je natuurlijk weten waar je het goedkoopst kunt tanken. Gelukkig heb je de keus uit een aantal goede apps. Benzine-Jip is een wat vreemde naam voor een handige app voor iOS en Android. Als je de app opstart, geef je aan welke brandstof je tankt en hoeveel liter je meestal tankt. De app geeft je geen informatie wat de prijs per liter bij een tankstation kost, omdat pomphouders deze prijs vaak veranderen en je daarom misschien een prijs van vandaag bij Shell met een prijs van gisteren bij BP vergelijkt. Benzine-jip gebruikt het Nationaal Prijspeil van een liter benzine. Dit wordt berekend aan de hand van tankbeurten van duizenden klanten die hun tankpas gebruiken.

Op de kaart zie je hoeveel een tankstation boven of beneden het Nationaal Prijspeil zit. Zo zie je in één oogopslag of een station goedkoop of juist duur is.

Wil je wel de laatst bekende literprijs in kunnen zien, download dan bijvoorbeeld DirectLease Tankservice voor de iPhone of FuelNode voor Android. Beide zijn gratis te downloaden. Heb je een elektrische auto, download dan The New Motion of Oplaadpunten. Beide apps zijn echter niet heel up-to-date en soms onvolledig.

©PXimport

Tip 05 Je kunt kiezen uit een kaart- en een lijstweergave. Veel informatie over het oplaadpunt is in de app Oplaadpunten echter niet te vinden.

Tip 06: Ritten registreren

Je kunt je gereden kilometers uiteraard met een pen in een boekje noteren, maar hiervoor zijn ook genoeg slimme smartphone-apps te vinden. Een voorbeeld is KM Registratie. Deze gratis app voor iOS, Android en BlackBerry is speciaal toegespitst op mensen met een leaseauto en biedt je speciale velden die handig kunnen zijn voor je belastingaangifte. Je kunt de vertreklocatie met één druk op de knop laten bepalen door middel van de locatiebepaling op je smartphone.

Het nadeel van de app is dat het niet heel intuïtief werkt en dat de app af en toe vrij traag is. Een beter gestroomlijnde app is Easy Rit Registratie, maar deze app kost wel meteen 8,99 euro en is alleen voor de iPhone beschikbaar. De app is ontwikkeld om leaseauto-rijders het leven makkelijk te maken en alle data die je ingeeft en die de app opslaat, voldoen aan de normen van de Nederlandse en Belgische fiscus. Android-gebruikers kunnen Copernicus KM Registratie installeren. Deze app is gratis.

©PXimport

Tip 06 Tik op de grote rode knop om een rit te starten of te stoppen.

Tip 07: Service en rijstijl

Naast de goedkoopste benzine wil je natuurlijk ook zo zuinig mogelijk rijden. De Wegenwacht-app van de ANWB geeft je handige tips over het onderhoud van je auto en de rijstijl van de bestuurder. De app is voor zowel iOS als Android gratis te downloaden. Uiteraard kun je app ook gebruiken om de Wegenwacht te contacteren. Heb je pech, tik dan op de knop Bel Wegenwacht. Je smartphone kan automatisch je locatie bepalen en dit wordt dan meteen naar de servicelijn van de Wegenwacht gestuurd. Handig is ook het tabblad Dashboard. Hier vind je veelvoorkomende icoontjes die op het dashboard van vrijwel elke auto zijn terug te vinden. Brandt één van de lampjes, dan staat er in de app of je kunt doorrijden of niet.

Een handige waarmee je kunt checken welk type olie de motor gebruikt, is de gratis app OlieChecker. Geef je kenteken in en de app laat zien welk type auto je hebt en welke olie aan te bevelen is. Wil je weten wat je auto nu eigenlijk verbruikt, installeer dan de gratis app aCar op je Android-toestel. De app geeft je een overzichtelijk inzicht in je tank- en onderhoudsbeurten. RoadTrip is de tegenhanger voor de iPhone. Deze kost 4,49 euro, maar is erg overzichtelijk en accuraat.

©PXimport

Tip 07 De Wegenwacht-app geeft je handige tips over het onderhoud van je auto en als je pech krijgt, maak je gemakkelijk contact met de Wegenwacht via de app.

Tip 08: Parkeren

Een ergernis als automobilist is dat je elke keer na het parkeren van je auto op zoek moet naar een parkeerautomaat en vaak over een handvol kleingeld moet beschikken. Een parkeer-app is de uitkomst. Met een app als Yellowbrick, Parkmobile, Park-line of ANWB Parkeren zoek je een parkeermogelijkheid en zie je meteen hoeveel de parkeerplek kost. Betalen doe je direct vanuit de app. Qua parkeerkosten zit er geen verschil in de verschillende apps, aangezien de prijzen door de desbetreffende gemeente worden vastgesteld. Natuurlijk met uitzondering van veel parkeergarages, die vaak niet door een gemeente worden beheerd. Een gemeente moet een deal hebben gesloten met de maker van de app voordat je met de app mobiel kunt betalen.

De aanbieders berekenen per transactie een vast bedrag of je kunt een wekelijks of maandelijks abonnement nemen voor een ongelimiteerd aantal parkeertransacties. Parkmobile en ANWB Parkeren zijn het goedkoopst: hier betaal je 0,25 euro per transactie. Eén transactie betekent het starten en stoppen van de parkeertijd. Een voordeel van betalen met de app is wel dat je alleen betaalt voor het daadwerkelijke gebruik, dus je betaalt niet meer voor overbodige minuten. Park-line biedt alleen een maandelijks abonnement aan voor 2,50 euro, je moet ook nog 5 euro registratiekosten betalen. Bij Yellowbrick is dit zelfs 10 euro. Deze dienst is ook de duurste per transactie: 0,34 euro. Alle apps zijn voor zowel iOS en Android, sommige zijn zelfs voor Windows Phone of BlackBerry beschikbaar. ANWB Parkeren is geïntegreerd in de app ANWB Onderweg - Verkeer & Parkeren.

©PXimport

Tip 08 ANWB Parkeren vind je terug in de app ANWB Onderweg.

Tip 09: Muziek in de auto

Je kunt je smartphone in de auto gebruiken als multimediasysteem. De makkelijkste manier is wellicht met een kabeltje tussen je smartphone en je autoradio, maar een stijlvollere oplossing is om dit draadloos te doen. Hiervoor heb je en autoradio nodig die met bluetooth is uitgerust. Het bluetooth-protocol kan een heleboel informatie draadloos communiceren tussen verschillende apparaten. Om muziek van je smartphone naar je autoradio te sturen, moet je autoradio het bluetooth-protocol A2DP (Advanced Audio Distribution Profile) ondersteunen.

Voordat je je favoriete muziek-app start, is het noodzakelijk om je autoradio en smartphone te koppelen. Op je iPhone veeg je van onder naar boven om het Bedieningspaneel te openen. Tik allereerst op het bluetooth-logo bovenin. Ga vervolgens naar Instellingen / Bluetooth en onder Mijn apparaten vind je de naam van je autoradio weer. Klik erop om de apparaten te koppelen en doorloop de aanwijzingen. In Android veeg je van boven naar beneden en tik je op het icoontje rechtsboven. Tik op Bluetooth om bluetooth te activeren. Om een apparaat te koppelen, ga je naar het instellingenmenu. Als je de volgende keer in de buurt van je auto komt en bluetooth staat aan, zal je smartphone automatisch verbinden maken met de autoradio.

©PXimport

Tip 09 Om bluetooth te activeren op een Android-toestel veeg je van boven naar beneden en tik je op het icoontje rechtsboven.

Tip 10: Dashcam en OBD

Je smartphone als dashboard-camera gebruiken? Waarom niet! Naast dat het wellicht leuk is om je rit vast te leggen op video kan het ook nuttig zijn. In Rusland zijn dashcams al een tijd verplicht omdat er vaak verzekeringsfraude plaatsvindt en de verzekeringsmaatschappijen veel baat bij opnames van ongelukken hebben. Een gratis app is CamOnRoad. Deze app biedt je tevens 2 gigabyte online ruimte aan om video's op te slaan. Wil je meer functies, kijk dan eens naar de app CaroO Pro. Deze Android-app kost 3,40 euro en is naast een dashcam ook een zwarte doos voor je auto. Het kan allerlei data van je auto opslaan als je een OBD-apparaat in je auto hebt geïnstalleerd. OBD staat voor On-Board Diagnostics en de data hiervan kunnen via een apparaat worden doorgestuurd naar je smartphone. Zo'n apparaatje kost vijftig tot honderd euro en heeft een Bluetooth-of Wifi-module aan boord.

De app verbind je met het OBD-apparaat en allerlei gegevens over je auto lees je terug in de app. Voor de iPhone is DashCommand een goede OBD-app. Deze app kost echter 8,99 euro en een automodel toevoegen kost nog eens 8,99 euro als in-app-aankoop. DashCommand biedt je geen dashboard camera, maar wel informatie over het benzineverbruik of het aantal pk in realtime. DashCommand is overigens ook voor Android beschikbaar. Hier is de app gratis en kosten in-app-aankopen gemiddeld zo'n 7,50 euro.

©PXimport

Tip 10 Om On-Board Diagnostics uit te kunnen lezen, heb je een OBD-apparaatje nodig.

Tip 11: Carsharing

Om geld te besparen, kun je natuurlijk ook je auto openstellen voor anderen. Carsharing of carpoolen wordt steeds populairder en diensten als BlaBlaCar helpen je om betrouwbare personen te vinden die met je mee kunnen rijden. De app van BlaBlaCar is verkrijgbaar voor zowel iOS als Android en is gratis. Allereerst moet je je in de app aanmelden door op Inloggen te tikken. Kies voor Inschrijven met je e-mailadres of Verbind met Facebook als je een Facebook-account hebt.

De app wil je mobiele nummer verifiëren. Geef je nummer in en tik op Verifieer. Je kunt deze stap overslaan, maar als je ritten wilt plaatsen, is het van belang dat personen je telefonisch kunnen benaderen op de dag van vertrek. Tik op Publiceer een rit en voer de gegevens in. Tik op Volgende en de app geeft aan wat de standaardprijs is voor je ingegeven rit. Wil je meer of minder geld voor de rit, tik dan op het plusje of het minnetje. Je kunt nog aangeven of mensen bagage mee mogen nemen en of je eventueel een korte omweg wilt maken om iemand op te pikken. Als je klaar bent, tik je op Plaatsen. Er zijn alternatieven voor BlaBlaCar, zoals bijvoorbeeld Wego social transport en Toogethr, maar vooralsnog blijft BlaBlaCar de beste keus vanwege het grote aanbod aan ritten en het aantal gebruikers.

©PXimport

Tip 11 Geef aan welke route je gaat rijden en BlaBlaCar geeft je een indicatie wat een redelijke vraagprijs zou zijn.

Tablet

Gebruik van een smartphone in de auto spreekt voor zich, maar je kunt natuurlijk ook je tablet in de auto gebruiken. Het grootste voordeel is het grote schermoppervlak. Een navigatie-app heeft hier bijvoorbeeld veel voordeel van. Denk er wel aan dat veel tablets alleen een wifi-module aan boord hebben en je hier in de auto niet zo veel aan hebt. Sommige tablets kun je via een 3G- of 4G-verbinding met het internet verbinden. Sommige tablets kunnen ook zonder internetverbinding je locatie aangeven in bijvoorbeeld Google Maps. Hiervoor heeft de tablet een gps-module nodig.

Een offline navigatie-app heeft de kaarten op je tablet opgeslagen. De locatie wordt bepaald door de gps-module, zonder dat hier een internetverbinding voor nodig is.

©PXimport

Alleen de iPad met een simkaart-optie heeft een gps-module aan boord. De normale iPad heeft dit niet.

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.