ID.nl logo
Beleef je tweede jeugd op de iPad met interactieve LEGO
© Reshift Digital
Huis

Beleef je tweede jeugd op de iPad met interactieve LEGO

Je zou kunnen denken dat in deze tijd van spelcomputers, iPhones en iPads de beroemde LEGO-bouwstenen minder populair worden, maar niets is minder waar. Het bedrijf heeft zelfs weer een heel nieuwe generatie interactieve bouwstenen, genaamd LEGO FUSION.

Door de jaren heen is LEGO als bedrijf behoorlijk inventief gebleken en uitstekend in staat om met zijn tijd mee te gaan. Zo is er LEGO MINDSTORMS, waarmee je je eigen robots kunt bouwen en programmeren, maar zijn er ook de vele super-succesvolle LEGO-games voor spelcomputers (en ook voor iPhone en iPad), gebaseerd op populaire formules zoals Harry Potter, Lord of the Rings enzovoort. En met onlangs nog een behoorlijke kaskraker in de bioscoop (The LEGO Movie), mag het duidelijk zijn dat LEGO hotter is dan ooit. En daar doet het bedrijf nu dus nog een schepje bovenop met LEGO FUSION, een technologie die een beetje doet denken aan Skylanders en Disney Infinity, maar dan nog een stukje slimmer.

©PXimport

LEGO FUSION slaat een brug tussen de wereld van fysieke LEGO-stenen en de wereld van games.

Wat is LEGO FUSION?

LEGO FUSION is een product dat een brug slaat tussen twee werelden: tussen de wereld van fysieke LEGO-stenen en de wereld van games. Wanneer je een doos LEGO FUSION koopt, krijg je een set met (speciale) bouwstenen en een zogenoemde FUSION-plate. Die FUSION-plate is een LEGO-bouwplaatje voorzien van een speciale opdruk, die ervoor zorgt dat de software kan zien welke stenen je gebruikt in een bouwwerk. Vervolgens krijg je (afhankelijk van de set) ook de traditionele handleiding die je vertelt hoe je een bepaald bouwwerk kunt maken.

©PXimport

Dankzij de FUSION-plate kun je wat je bouwt in de echte wereld inscannen in de digitale wereld.

Bouwwerken inscannen

Iedere LEGO-liefhebber kan je vertellen dat bouwen volgens het boekje een beetje saai is. Dat je alles kunt bouwen met LEGO is altijd de kracht geweest van het speelgoed en dat hebben de makers van FUSION zich goed gerealiseerd. Wanneer je één van de FUSION-apps downloadt op je iPad (waarover later meer) en je hebt je bouwwerk in elkaar gezet op de FUSION-plate, dan richt je in de app de camera van je iPad op het bouwwerk (waarbij de fysieke FUSION-plate moet worden uitgelijnd met zijn virtuele tegenhanger). Vervolgens wacht je een paar seconden en het bouwwerk dat je zojuist met je eigen handen in elkaar hebt gezet, is vereeuwigd in digitale vorm en wordt omgezet in een driedimensionaal object dat je in het spel kunt gebruiken.

©PXimport

Richt de camera op je bouwwerk (op de FUSION-plate) en je ziet de magie gebeuren.

Concurrentie

LEGO FUSION doet denken aan populaire producten als Disney Infinity en Skylanders: je koopt speelfiguurtjes in de winkel, plaatst die op een soort dockingstation waarna ze vervolgens op 'magische' wijze in het bijbehorende spel verschijnen. Alle figuurtjes bevatten een speciale chip die via NFC (near field communication, een draadloze techniek) door het dockingstation ('portal' genoemd) uitgelezen worden. Het nadeel van zo'n portal is dat het stroom nodig heeft en gekoppeld moet worden via bluetooth. Verder is deze technologie te beperkt voor wat LEGO met FUSION wilde doen. Waar de speelfiguurtjes altijd hetzelfde blijven, kun je met de steentjes uit een LEGO FUSION-doos zelf bepalen wat je bouwt.

©PXimport

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Skylanders gebruikt LEGO FUSION geen NFC-station.

Vrije fantasie

Wat slim is aan het inscannen van de gemaakte bouwwerken, is dat het niet beperkt is tot de driedimensionale modellen die al in de spellen zijn ingebakken. Wat je bouwt wordt opnieuw opgebouwd in de software. Het is dus echt zélf creëren, zoals je vroeger met de stenen deed. Waarbij je helaas wel beperkt bent tot de stenen in de doos, je kunt niet aanvullen met eigen LEGO-stenen. Wel kun je wat je bouwt in de echte wereld virtueel uitbreiden door er in de app dingen aan vast te bouwen (zoals in de app Battle Towers). Daarmee is LEGO FUSION wat ons betreft het eerste product dat er daadwerkelijk in slaagt om een brug te slaan tussen de fysieke en de virtuele wereld, op een manier die niet geforceerd aanvoelt. Dit is spelen met LEGO zoals je dat vroeger deed, waarbij je de kracht van je fantasie kunt voortzetten in de software.

Met de onderliggende technologie zit het dus wel goed, maar hoe zit dat met de software? Bij elke FUSION-doos die je kunt kopen (in totaal vier) download je de bijbehorende app. Maar is LEGO FUSION ook net zo leuk om te spelen als, bijvoorbeeld, Disney Infinity of Skylanders?

©PXimport

FUSION werkt niet met voorgedefinieerde modellen, jij bepaalt zelf wat je in het spel bouwt.

Is FUSION leuk?

De LEGO FUSION apps, die we hierna even kort zullen bespreken, zijn gemaakt door TT Games, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de reeds bestaande LEGO-games. De apps zijn qua opzet echter een stuk simpeler en beperkter dan de andere games die we van LEGO gewend zijn. Zo kun je in Town Master een stad bouwen, met bewoners die bepaalde behoeften hebben, waaraan je dan weer moet voldoen door nog meer dingen te bouwen. Andere apps draaien om het verdedigen van je gebouwen of het racen met (zelfgebouwde) raceauto's. Dat is ontzettend leuk en spreekt tot de verbeelding, laten we dat voorop stellen, maar het is niet te vergelijken met games als LEGO Lord of the Rings of LEGO Marvel Super Heroes, waarin je complete verhalen moet doorlopen met puzzels die je kunt oplossen door dingen te bouwen.

De software voelt in dat opzicht wat simpel aan. Onbegrijpelijk is dat niet, FUSION is immers de eerste stap in een nieuwe richting.

We kunnen ons voorstellen wanneer de technologie aanslaat en het een commercieel succes blijkt, LEGO ervoor kiest om spellen te laten ontwikkelen waarin het bouwen van fysieke objecten een cruciale rol speelt. Denk aan: een ravijn waar je overheen moet, waarvoor je op je FUSION-plate een brug bouwt, die je vervolgens inscant om in het spel te gebruiken. Een gedachte die iedere LEGO-liefhebber zal doen glimlachen, want een beter excuus om met LEGO te spelen is er niet, zonder te bouwen kom je immers niet verder in het spel.

©PXimport

De spellen zijn wel leuk, maar wat ons betreft nog iets te eenvoudig.

Beschikbaarheid

We zijn ontzettend enthousiast over LEGO FUSION omdat het naar onze mening geen sneue poging is om extra geld uit het merk te slaan, maar daadwerkelijk een waardevolle toevoeging aan wat je met LEGO kunt doen. We kunnen alleen niet wachten tot dit concept wordt doorontwikkeld naar toekomstige spellen. Overigens is LEGO FUSION op het moment van schrijven alleen nog in de Verenigde Staten, dit najaar is naar verluidt Europa aan de beurt. De prijzen van de sets zijn officieel nog niet bekend, in de Verenigde Staten kosten de sets zo'n 35 dollar. Dat betekent vaak dat ze in Europa zo'n 35 euro gaan kosten.

©PXimport

Stel je voor dat je in de toekomst in LEGO Marvel Super Heroes zélf onderdelen van het spel moet bouwen met echte LEGO-stenen. Fantastisch!

LEGO FUSION Town Master

Town Master lijkt nog het meeste op Sim City, maar dan met een lager Sim-gehalte (oftewel: veel speelser). Je bent de burgemeester van een nieuwe stad en het is jouw taak om de stad te bouwen volgens de wensen van de inwoners. Is er een ijscowinkel nodig, dan bouw je de gevel met echte stenen op je FUSION-plate, waarna je deze inscant en bombardeert tot ijscowinkel. Geld dat je verdient met de verkoop van je ijsjes, kun je dan weer gebruiken om meer elementen te kopen. Een traditionele bouw-een-stad game, maar dan leuker vanwege de interactieve LEGO-elementen.

©PXimport

LEGO FUSION Battle Towers

Met Battle Towers lanceert LEGO een heuse Tower Defense-game, met als grootste afwijking van het genre dat je slechts één toren hoeft te beschermen. Het leuke aan deze game is dat je op je FUSION-plate telkens een element van je toren kunt bouwen, kunt inscannen en kunt toevoegen aan je digitale toren. Zo kun je met een beperkt aantal blokjes dus veel meer bouwen dan je normaal gesproken zou kunnen. Eenmaal gebouwd, wijs je personages toe aan je toren en moet je allerlei aanvallen zien af te slaan.

©PXimport

LEGO FUSION Create & Race

In LEGO bouw je natuurlijk niet alleen gebouwen, maar ook voertuigen. In Create & Race bouw je een voertuig zoals je dat normaliter ook zou doen, waarna je je bouwwerk aan drie kanten scant (omdat dit iets complexer is dan een gevel). Vervolgens kun je je voertuig digitaal verder verbeteren, waarna je er de weg mee op kunt. Dan kun je dus racen met het voertuig dat je met je eigen handen hebt gebouwd. Dat is toch letterlijk waar je vroeger van droomde toen je met je autootjes over tafel reed?

©PXimport

LEGO FUSION Resort Designer

Waar Create & Race en Battle Towers zich meer op de jongens lijken te richten, is Resort Designer een game die speciaal voor meisjes is ontwikkeld. Eigenlijk is Resort Designer een soort Town Master met een roze sausje, want de gameplay is grotendeels gelijk. In plaats van een stadje, run je in deze game een resort. Wel compleet anders is dat je na het zelf bouwen van huizen deze vervolgens digitaal kunt inrichten.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.