Een T-shirt van zeewier. Een onesie van inktvis. Zijn biologisch afbreekbare organische stoffen de toekomst? Synthetische stoffen laten microplastics los bij het wassen. Dat is een enorm probleem. Daarom wordt gezocht naar alternatieven. Hoe zit het en kun je al inktviskleding bestellen?

Waarom zijn microplastics in kleding een probleem?

Microplastics zijn kleine plastic deeltjes, die loskomen tijdens het wassen van synthetische vezels. Ze belanden in het milieu en dat kan flinke gevolgen hebben. Jaarlijks veroorzaakt textiel in Nederland ongeveer 100 ton microplastics, waardoor het textiel de op vier na grootste bron van deze vervuilende deeltjes is.

Wereldwijd komt maar liefst 35 procent van alle microplastics in de oceanen uit wasmachines. De meest voorkomende materialen die deze plastic deeltjes produceren, zijn polyester, nylon en fleece. Alle materialen laten vezels los tijdens het wassen, maar bij de synthetische stoffen is het een probleem op grote schaal.

De gevolgen voor het milieu en de gezondheid zijn niet mals. Microplastics belanden in waterwegen en oceanen en kunnen via voedsel en lucht ons lichaam binnendringen. Hier zorgt het mogelijk voor schade aan DNA en overdracht van ziekteverwekkende organismen. Het probleem van microplastics groeit snel, met meer dan 80 procent van het kraanwater dat sporen van deze deeltjes bevat.

Niet alleen loslatende microplastics zijn het probleem

Dat microplastics loslaten tijdens het wassen is een probleem. Een ander probleem is de korte levensduur van kleding. We kopen meer kleding dan ooit en het verdwijnt ook sneller weer in de prullenbak.

Deze fast fashion, die ook nog eens bovengemiddeld veel gebruik maakt van synthetische materialen, is een enorme vervuiler. Niet alleen qua overtollige kleding, ook waterverbruik, watervervuiling en uitstoot. Een gemiddeld katoenen overhemd produceert 2,1 kilogram koolstofdioxide. Een polyester overhemd produceert meer dan twee keer zoveel (5,5 kilogram).

©Anna Anatol - stock.adobe.com

Innovaties in kledingstoffen om het milieu te sparen

Veel van de huidige kledingstukken zijn geweven van op plastic gebaseerde acryl-, nylon- of polyestergarens. We weten al dat hierdoor een hoop troep in het milieu terechtkomt.

Gelukkig vindt er flink wat innovatie plaats. Onderzoekers denken dat sommige kledingstukken van de toekomst weleens helemaal ‘bio-engineered’ zouden kunnen zijn. Ze worden dan bijvoorbeeld gemaakt van levende bacteriën, algen, gist, dierlijke cellen of schimmels, die afbreken in niet-giftige stoffen wanneer ze uiteindelijk worden weggegooid. Of als ze worden gewassen.

Dit zou afval en vervuiling flink verminderen. Bovendien is er minder afval tijdens de productie zelf. Veel van deze organismen kunnen gekweekt worden om in mallen te passen. Het is dan mogelijk om de exacte hoeveelheid textiel te produceren die nodig is om een kledingstuk te maken, zonder dat er overtollig materiaal ontstaat dat weggegooid moet worden.

©Microgen - stock.adobe.com

Voorbeelden van innovatieve stoffen : zeewier

Het duurzame merk Pangaia maakt stof van zeewier. Zeewier groeit snel en op veel plekken en neemt CO₂ op uit zeewater. Sowieso een fijne plant.

Algen uit zeewier worden ook gebruikt als duurzaam alternatief. Ze groeien snel en makkelijk, wat het op grote schaal interessant maakt. Wetenschappers hebben er een vezel van gemaakt die kan worden geverfd met niet-chemische pigmenten, zoals geplette insectenschalen. De vezel kan worden verwerkt tot garen en zo tot kleding. Eerst wordt zogenoemd alginaat (eigenlijk een suiker) gewonnen uit kelp. Vervolgens wordt dat alginaatpoeder omgezet in een gel op waterbasis, waaraan plantaardige kleurstoffen (zoals wortelsap) worden toegevoegd. Tot slot wordt de gel verwerkt tot lange vezelstrengen die tot stof geweven kunnen worden.

De wetenschappers noemen de stof sterk en flexibel, twee eigenschappen die belangrijk zijn voor grootschalig gebruik in de kledingindustrie. In China, waar veel kleding wordt verwerkt, viel daarbij ook nog eens op dat algen van nature brandwerend zijn. Dat betekent dat er mogelijk minder giftige vlamvertragers aan kleding hoeven te worden toegevoegd. De alg breekt ook sneller af dan katoen - de meest voorkomende natuurlijke kledingvezel - en er zijn geen pesticiden of grote stukken land voor nodig om het te verbouwen. Een flinke winst voor het klimaat, dus.

Kleding van paddenstoelen

Modeontwerpster Stella McCartney maakt al een tijd gebruik van innovatieve materialen. Zo maakt ze gebruik van paddenstoelen om een soort leer-lookalike van te maken. Nu is Stella McCartney niet direct fast fashion te noemen, want de kleding is nogal prijzig, maar innovatie moet ergens beginnen.

Kleed je in ananas en wijnafval

Andere voorbeelden van opvallende herkomst zijn onder meer vezels uit ananasbladeren (Piñatex). Dit duurzame alternatief, ook wel bekend als ananasleer, maakt gebruik van bijproducten van de ananasindustrie. Zo draagt het bij aan het verminderen van afval.
Ook wijnleer is een innovatief vegan biomateriaal dat deels is gemaakt van bijproducten van de wijnproductie. Vegea, een Italiaans bedrijf, hergebruikt druivenschillen en zaden om een ​​vegan 'leer' te maken dat 100% recyclebaar is. En een extra excuus voor een glas rood of wit…

Piepers passen

Zelfs aardappelen worden fashion. Ze worden gebruikt als bioplastic en staan bekend om een mooie gladde afwerking en natuurlijk hun duurzaamheid. Je vindt de stof al in mode en interieurontwerp. Brillen kunnen bijvoorbeeld al van aardappelafval worden gemaakt, maar ook textiel voor meubels.

Cactusleer

Cactusleer, gebruikt door merken als Karl Lagerfeld en H&M, is afkomstig van de organische teelt van de nopalcactus in Mexico. Dit ademende, flexibele en deels biologisch afbreekbare materiaal biedt een duurzaam alternatief in de mode. Net als Orange Fiber, een materiaal gemaakt van bijproducten van citrusvruchtensap. Het is de grondstof voor een zachte, zijdeachtige en lichtgewicht garen. Het is een alternatief voor traditionele materialen zoals viscose.

©pernsanitfoto - stock.adobe.com

Dit zijn niet de enige voorbeelden. Er is veel onderzoek op dit gebied. Wie weet heb je dit soort materialen al eens gedragen, zonder dat je het doorhad.

Inktviskleding

Vissenhuid wordt al lang gebruikt voor kleding. Maar ook de inktvis is een inspiratiebron voor de mode. Zijn (of haar) huid dan.

Inktvissen zijn fantastische dieren. In feite zijn het de kameleons van de zee: hun huid kleurt mee met de omgeving. De toepassing van de inktvis-inspiratie gaat dan ook verder dan alleen mode.

Geïnspireerd door de lenige tentakels, rekbaarheid en kleurrijke veranderingen van octopussen hebben wetenschappers een heel flexibele huid bedacht die oplicht in verschillende kleuren. Deze speciale stof kan handig zijn voor bepaalde machines of zelfs robots, maar ook in artistieke toepassingen. Denk aan mouwen die als schermen fungeren. Een team, onder leiding van Robert Shepherd van de Cornell University, heeft een soort huid gemaakt met vijf lagen, waaronder een kern van siliconen die oplicht in diverse kleuren.

Momenteel is er nog veel stroom voor nodig (niet duurzaam), maar het team werkt eraan om de huid dunner te maken, zodat deze op batterijen kan werken in plaats van directe stroomaansluiting.

©kozorog - stock.adobe.com

Kleding die je niet hoeft te wassen

De vezels die een probleem zijn laten vooral los tijdens het wassen. Niet (of minder) wassen is dus ook een mogelijke oplossing. Unbound Merino ontwikkelde een soort wol die niet, of nauwelijks, in de was hoeft. De wol is behandeld met een wasachtig laagje dat lanoline heet. Dit is vet dat van nature ook in schapenwol voorkomt. Dit zou geurtjes en vuil als het ware buitenhouden. Je zou weken zonder wassen kunnen gaan. In elk geval neemt wol minder bacteriën op dan veel andere stoffen, dus je kunt inderdaad vaker wollen kleding dragen voor je het wast.

De CEO van Levis zegt zelf zijn spijkerbroek nauwelijks te wassen. Alleen als ‘ie echt vies is. Schijnt de broek ook mooier van te blijven. Iets minder vaak broeken en jasjes wassen, dat lukt je vast wel!

Leestip: Wat is beter voor het milieu: wassen met de hand of met de wasmachine?

🥻Helemaal duurzaam is je eigen kleding maken, dus zorg voor een goede machine!

De Samsung Galaxy S25-lijn is de eerste smartphonereeks die beschikt over versie 7 van One UI, de Samsung-softwareschil die je aantreft op de Android-apparaten van het bedrijf. In dit artikel lees je wat je allemaal verwachten kunt van One UI 7.

Lees ook: Review Samsung Galaxy S25 Ultra – Slimme AI of slimme marketing?

De rek is inmiddels wel uit de smartphoneontwikkeling. Fabrikanten kunnen nauwelijks nog innovatieve onderdelen toevoegen, omdat de slimme telefoon inmiddels zo goed als alles kan. Vooral op hardwaregebied valt er weinig nieuws meer te verwachten. Natuurlijk zullen we nog verbeteringen zien in camera's, processors en accu's, maar in grote lijnen is de smartphone uitontwikkeld. Daardoor zijn ze tegenwoordig net zo spannend als wasmachines: ze doen wat ze moeten doen.

Dat betekent echter niet dat er geen nieuwe functies worden ontwikkeld. Die zitten vooral in software. De Google Pixel 9-reeks zette die trend medio 2024 in met een verrassend snelle opvolger van de Pixel 8-serie. OnePlus, Asus en Samsung volgen die lijn en leggen de nadruk op software. One UI 7 is daar het beste voorbeeld van. Zonder die softwareschil had Samsung net zo goed een jaar aan smartphonelanceringen kunnen overslaan.

Systeemaanpassingen

Maar wat maakt One UI 7 dan zo bijzonder? We hebben de afgelopen weken de drie verschillende Samsung Galaxy S25-toestellen getest en zijn tot de onderstaande observaties gekomen. Zo is het onder meer mogelijk om een verticale applade in te stellen. Daarmee bedoelen we dat je al je apps in de applade kunt bekijken door omhoog en omlaag te vegen (in plaats van naar links en rechts). Dat regel je door de lade te openen, onderin op de drie puntjes te tikken en dan Sorteren > Alfabetische volgorde te selecteren.

Daarnaast valt op dat de animaties in One UI 7 veel soepeler zijn dan voorheen. Ze ogen en voelen gestroomlijnd, wat het hele systeem een verfijnde en samenhangende uitstraling geeft. In eerste instantie merk je dit misschien niet direct, maar na een paar uur gebruik valt de soepelheid steeds meer op. Ook de vernieuwde systeemiconen dragen bij aan de prettige bediening op de S25-modellen. One UI 7 voelt daardoor even modern als afgewerkt aan – en dat is een groot compliment.

©Wesley Akkerman

Hier zie je de menu-opties staan voor het opnieuw rangschrikken van de applade.

Now Bar en Now Brief

Ook biedt One UI 7 ruimte aan twee nieuwe onderdelen, de Now Bar en Now Brief. Hoewel ze enkele overeenkomsten hebben, gebruik je ze allebei op andere momenten. De Now Bar is een soort zwevend eiland (waar hebben we dat eerder gehoord) onderaan het vergrendelde scherm van je Galaxy, waar je basale interface-elementen in aantreft – denk aan een opnameknop voor een geluidsopname of bijvoorbeeld wegwijzers van Google Maps. Zo kun je snel iets regelen zonder je smartphone te hoeven ontgrendelen..

Now Brief daarentegen is veel uitgebreider. Dit is een apart onderdeel binnen One UI 7 waar veel AI-opties moeten samenkomen. Now Brief biedt op drie momenten van de dag een overzicht aan van onder meer het weer, het verkeer, je agenda-afspraken en bijvoorbeeld een Spotify-afspeellijst. Het moet je helpen de dag voor te bereiden, door te komen en erop terug te kijken. Zie dit als een soort persoonlijke dag-overzicht dus. Daarmee kan de Samsung Galaxy S25 Ultra, en later ook andere Galaxy's, dienen als een persoonlijke assistent.

©Wesley Akkerman

Dit is het thuisscherm van de Galaxy S25. Rechts van het weerbericht zie je twee widgets staan: de bovenste is een snelkoppeling naar Now Brief.

Aanpasbaar snelmenu

Een ander onderdeel dat het vermelden waard is, is het snelmenu. Daarmee doelen we op het menu dat je van boven naar beneden trek. Daarin staan allerlei opties, bijvoorbeeld voor wifi, bluetooth en andere kernonderdelen. Daar kon je al langer allerlei dingen in wijzigen, zoals bijvoorbeeld de knoppenindeling. Maar in ONe UI 7 ziet het er wel anders uit. Als je de Samsung Galaxy S25 Ultra opstart, dan heeft Samsung dit snelmenu voor je in twee delen opgedeeld. In het kader van overzicht – maar dat beteken ook dat je moet weten aan welke kant je de boel naar beneden moet trekken. Links geeft meldingen, terwijl je vanaf rechts de instellingen bekijkt.

Vind je deze tweedeling niet prettig? Je kunt gelukkig ook alles weer heel makkelijk in één overzicht bij elkaar zetten (zonder dat je daar bijvoorbeeld een aparte app als Good Lock voor hoeft te downloaden). Wanneer je dit doet, dan krijg je met een enkele swipe toegang tot zowel de notificaties als de opties. Je stelt dit met een paar simpele stappen in. Trek je snelmenu vanaf rechts naar beneden en tik op het potloodicoon aan de rechterkant. Tik nu op Vensterinstellingen (links) en tik op het volgende scherm op Samen. Tik nu op Gereed om de keuze te bevestigen. Vanaf dat moment heb je (weer) één snelmenu.

©Wesley Akkerman

Dit is het aangepaste snelmenu, dat notificaties en instellingen samenvoegt.

Overige AI-mogelijkheden

Tot slot kijken we naar de overige AI-mogelijkheden van de Samsung Galaxy S25-serie. Zo is het onder meer mogelijk Google Gemini te gebruiken. Dat doe je door de powerknop kort in te drukken: de assistent komt dan vanzelf vanaf beneden omhoog. Op moderne Galaxy's biedt Gemini ondersteuning aan voor verschillende Samsung- en Google-apps, waardoor het mogelijk is die apps aan te spreken en dingen uit te laten voeren met een stemcommando. Soms kun je zodoende twee of drie apps in één keer iets voor je laten doen, met één commando.

Op moment van schrijven lijken de mogelijkheden al redelijk uitgebreid te zijn, maar eerlijk is eerlijk: schijn bedriegt. Momenteel werken alleen de genoemde apps met deze AI-functie. Datzelfde geldt overigens voor Now Brief, als we daar nog even kort op terugkomen. Alleen de echt grote namen binnen de Google Play Store zullen direct werken met dit soort diensten. In de toekomst wordt dat aanbod uitgebreid. Nederlandse apps, zoals die van de NS bijvoorbeeld, werken hier nog niet mee. Daardoor is de waarde van dit soort AI-opties nu nog twijfelachtig.

©Wesley Akkerman

Als je op de powerknop drukt, komt Google Gemini naar boven. Zo ziet dat eruit.

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.