Azijn in de wasmachine: het is één van de meest gebruikte huis-tuin-en-keukentrucjes. Het is een natuurlijke (en voordelige) wasverzachter én een prima ontkalker. Maar er zitten ook nadelen aan. Dus doe je nou wel of juist geen azijn in de wasmachine?

Je kent het huismiddeltje vast wel: met schoonmaakazijn in plaats van wasverzachter wordt je was minstens zo zacht. Maar is dat wel zo? In dit artikel lees je: Welke soorten azijn geschikt zijn voor de wasmachine | Welke voor- en nadelen azijn gebruiken heeft | Welke misverstanden er heersen.

Ook interessant: Zes tips voor altijd zijdezachte handdoeken (ook als je géén wasdroger hebt)

Beste soort azijn voor de wasmachine

Azijn ken je ongetwijfeld, niet in de laatste plaats door de zure geur. Het wordt in salades gebruikt, maar ook in huishouden. Beste een gekke combinatie. Wat is azijn eigenlijk?

Azijn is een zure vloeistof die wordt verkregen door de fermentatie van alcoholhoudende vloeistoffen, zoals wijn. Samen met water en zuurstof zorgt een azijnbacterie (acetobacter) ervoor dat azijn ontstaat. Het heeft veel toepassingen, van het op smaak brengen van gerechten tot schoonmaken. Ook wordt het veel gebruikt in de wasmachine, als ontkalker of wasverzachter.

Er zijn verschillende soorten azijn, de ene sterker dan de andere. Schoonmaakazijn is bijvoorbeeld een goede keuze voor het ontkalken van de wasmachine, omdat het een hoge concentratie azijnzuur bevat en geen kleurstoffen of andere toevoegingen heeft. Schoonmaakazijn lost mineralen (zoals kalk) op en verwijdert die uit de machine. Hierdoor was je ook nog eens zuiniger en blijft je wasmachine langer goed.

Als wasverzachter zijn er verschillende soorten azijn inzetbaar. Natuurazijn wordt het meest gebruikt, omdat het relatief minder zuur bevat. Maar ook schoonmaakazijn en appelazijn zijn geschikt als wasverzachter. Ze kunnen ook nog eens statische elektriciteit verminderen.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Voordelen van azijn gebruiken in de wasmachine

Azijn heeft vooral een plekje in het washok om twee redenen:

Azijn wordt als ontkalker ingezet omdat het voordeliger en natuurlijker is dan de middelen die je kunt kopen. Daarbij is het ook milieuvriendelijker. Vooral in gebieden met hard water is het aan te raden om je wasmachine regelmatig te ontkalken. Je kunt azijn direct in de trommel doen en die vervolgens leeg laten draaien, bij voorkeur op een hoge temperatuur.

Ook als natuurlijke wasverzachter doet azijn het goed. Je krijgt er zelfs handdoeken zacht mee, zonder droger. Niet iedereen vindt de wasverzachters die je koopt fijn. Vaak zijn die flink geparfumeerd. Bovendien zijn ze niet altijd goed voor textiel. Azijn is een prima huismiddel. Je gebruikt het in het bakje voor de wasverzachter.

Verder heeft azijn nog een aantal toepassingen: zo kun je kleding erin weken om te voorkomen dat kleuren uitlopen en kun je het gebruiken voor sportkleding om geurtjes te neutraliseren. Ook voor witte was is het geschikt!

©Pasta Design

TIP
Was je eigenlijk nooit op een hogere temperatuur dan 40 graden? Dan is ontkalken niet zo vaak nodig. Kalk ontstaat namelijk op warme oppervlakken. Bij relatief lage temperaturen heeft het verwarmingselement van je wasmachine veel minder snel last van kalkaanslag. De hardheid van het water in je woonplaats heeft er overigens ook wel invloed op.

Zitten er nadelen aan azijn in de wasmachine?

Er zijn wasmachinefabrikanten die zeggen dat azijn zorgt dat bepaalde delen van de machine eerder slijten. De bijtende stoffen (zuur) zouden er onder andere voor zorgen dat de rubbers uitdrogen, waardoor deze kunnen gaan lekken. In principe is dat mogelijk, vooral bij het gebruik van schoonmaakazijn. Die soort bevat de grootste concentratie azijnzuur. Maar, dan moet je er wel veel van gebruiken en ook heel vaak. Je voorkomt uitdroging door de azijn, nadat je de rubbers of de trommels ermee hebt schoongemaakt, weg te wrijven met een vochtige of droge doek.

Azijn is een zuur en kan daarom reageren met bepaalde metalen, zoals glimmend staal en aluminium. Bij herhaaldelijk gebruik van azijn in de wasmachine kan het metaal beschadigd raken, waardoor het zijn glans en gladde afwerking kan verliezen.

Ook kun je in de garantievoorwaarden van je wasmachine controleren of de garantie vervalt wanneer je azijn gebruikt.

De wastrommel is bij de meeste wasmachines overigens gemaakt van inox. Inox is in feite roestvrijstaal. Het is een legering van verschillende metalen, waaronder chroom en nikkel, die niet roest. In principe kan dat materiaal goed tegen azijn, maar je kunt het voor de zekerheid beter mengen met water. Het kan trouwens niet goed tegen chloor.

Gebruik voor de zekerheid dus niet te veel azijn. Het is voordelig en milieuvriendelijk, dus in dat opzicht hoef je er niet zuinig mee te zijn. Maar voor de levensduur van de machine is een beetje dosering geen gek idee.

Misverstanden over het gebruik van azijn bij de was

Er doen ook wat broodje aap-verhalen de ronde over azijn. Hoe zit het dan? Deze beweringen verwijzen we naar het rijk der fabelen:

Wat wel klopt:

Wel of geen azijn in de wasmachine?

Je kunt azijn prima gebruiken als hulpmiddel bij het wassen. Doe het met mate en gebruik je gezonde verstand. Kijk voor de zekerheid ook in de gebruiksaanwijzing van de wasmachine. Staat daar uitdrukkelijk in dat je geen azijn kunt gebruiken, dan kun je dat ook beter niet doen.

Lees ook: Wasmachine ontkalken, zo doe je dat!

🧽 Meer huishoudtips? Volg ons dan ook op Facebook!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.