Wanneer de zon fel schijnt, is een schaduwrijk plekje in de tuin goud waard. Maar wat doe je als je geen grote bomen hebt waar je heerlijk onder kunt zitten? Gelukkig zijn er allerlei manieren om zelf voor schaduw te zorgen, van parasols tot pergola’s.

Lees ook: Help! Eerste hulp bij verbranding door de zon

Er zijn verschillende manieren om zelf voor schaduwplekken in je tuin of op je balkon te zorgen. In dit artikel maken we daarbij onderscheid tussen mobiele en vaste oplossingen.

Mobiel betekent dat je de schaduw snel kunt verplaatsen naar waar je maar wilt. Voorbeelden zijn een parasol of een schaduwdoek. Deze kun je gemakkelijk overal neerzetten of ophangen. Het voordeel is dat je heel flexibel bent; nadelen zijn dat je deze spullen steeds moet opbergen en dat ze vaak minder stevig zijn dan vaste oplossingen.

Vaste oplossingen kun je aan je huis bevestigen of in je tuin (laten) bouwen. Denk bijvoorbeeld aan een zonnescherm, markies of overkapping en een pergola of schutting. Vaste schaduwvormers bieden schaduw op vaste plekken in je tuin. Het voordeel is dat ze stevig zijn en lang meegaan. Het nadeel is dat je, wil je in de schaduw zitten, wel meteen aan die plek in de tuin gebonden bent. 

Schaduw met een parasol

Een klassieke en effectieve manier om schaduw te creëren is met een parasol. Kies een formaat dat past bij je tuinmeubilair. Ronde en vierkante parasols met een diameter van ongeveer 3 geven schaduw aan een tafel voor 4 tot 6 personen. Grotere parasols (4 tot 6 meter) schermen complete loungesets of hoekjes af.

Let bij de aanschaf op de kwaliteit van het doek. Kies een doek van 180 tot 250 gram per m2 met een hoge uv-beschermingsfactor. Zorg dat de parasol stevig staat. Hoe groter de parasol, hoe zwaarder de voet moet zijn (dat betekent meteen ook: hoe groter een parasol, des te lastiger hij te verplaatsen is). Een ezelsbruggetje is dat je voor elke meter diameter een tegengewicht nodig hebt van 10 tot 15 kilo. Bij een parasol van 3 meter doorsnee heb je dus een voet nodig van 30 tot 45 kilo. Klap de parasol tijdens stormachtig weer dicht om schade te voorkomen. Laat de parasol in de winter niet buiten staan, maar berg hem op in de schuur of op zolder.

Schaduw met een schaduwzeil

Schaduwzeilen (of schaduwdoeken) zijn een goedkope manier om extra schaduw te creëren op warme dagen. Ze zijn er in verschillende vormen (rechthoekig, vierkant of driehoekig) en in verschillende kleuren en prints. Ze zijn er in diverse standaardmaten, zoals 3 bij 4 meter of 4 bij 5 meter, maar je kunt ook een op maat gemaakt zeil bestellen voor maximale beschutting.

Je spant een schaduwdoek eenvoudig tussen de gevel, schutting of pergola. De hoeken bevestig je met oogschroeven en ringen. Zorg dat het doek stevig veranderd is en span het doek goed op voor optimaal effect. Als je stevig zeildoek of polyester (180 grams)  kiest, kun je een schaduwdoek gewoon laten hangen bij slecht weer. Wordt er erg stormachtig weer voorspeld, dan kun je het beter weghalen, om te voorkomen dat het gaat klapperen en scheuren. Berg het schaduwzeil weg als de zomer voorbij is. In de winter zul je er waarschijnlijk toch niet onder gaan zitten. Zorg wel dat de doek helemaal droog is voordat je hem opbergt, om schimmel of het weer geen kans te geven.

©Jason Finn

Schaduw met een zonnescherm of markies

Handig én effectief: vaste zonwering als zonneschermen of markiezen. Je hoeft ze niet telkens op te zetten en weg te halen: met een druk op de knop (of een  draai aan de zwengel) schuif je ze omhoog of omlaag. Bovendien houden ze de zon beter tegen dan losse zonwering. Ze sluiten strak aan op je gevel, waardoor de zon er niet onderdoor priemt. Zo zit jij niet alleen in de schaduw, maar blijft ook je huis lekker koel.
Let zowel bij markiezen als bij zonneschermen goed op de uitvalslengte en de hellingshoek. Een helling tussen de 35 en 45 graden is meestal ideaal om lage middagzon te blokkeren. Richt ze op het zuiden voor zonwering in de namiddag. Op het oosten bieden ze schaduw in de ochtend.

Schaduw met een overkapping

Door een overkapping aan je woning te bouwen, maak je eigenlijk een extra ruimte, maar dan buiten. Je kunt dat zo luxe maken als je zelf wilt. Een eenvoudige overkapping bestaat uit een aantal houten of aluminium dragers met afgedekt met doek of kunststof platen, maar je kunt ook gaan voor een overkapping die bijvoorbeeld een voorwand en/of  zijwanden heeft en een houten dak. Dat wordt vaak een tuinkamer of buitenkamer genoemd.

Ga je voor de eenvoudigere optie? Houten balken van 10x10 cm houden een doek van 2 bij 3 meter moeiteloos op. Voor grotere overkappingen zijn stevige palen met ingelaste aluminium liggers geschikt.

Dek af met een waterafstotend, uv-werend polyester of acryldoek van 220 tot 350 gram per m2. Span het doek strak met oogschroeven en ringen langs de rand en in het midden. Zo houdt de overkapping jarenlang vorm. Vervang het doek als het verkleurt of scheurt. Met de juiste materialen gaat een overkapping probleemloos 15 tot 20 jaar mee. 

Schaduw met een pergola

Voor een permanent schaduwplek kun je kiezen voor een pergola. Dat is een tuinstructuur die bestaat uit staanders (vaak van hout) die een open, houten rooster dragen.  Laat klimplanten en slingerplanten omhoog groeien, zodat er vanzelf een natuurlijk bladerdek ontstaat waar je heerlijk onder kunt zitten – in de schaduw! Geschikte klimplanten zijn bijvoorbeeld klimop, wingerd, blauwe regen en klimrozen. Laat ze stevig vastgroeien met klemmen of bind ze vast. Ook mooi (en heerlijk ruikend) zijn kamperfoelie en clematis. Leid de planten met kleine haakjes in de gewenste richting. Geef klimop en wingerd een jaarlijkse snoeibeurt na de herfst zodat ze compact en goed stuurbaar blijven. Voorjaarsbloeiers als clematis en blauweregen mag je pas na de bloei in mei snoeien. Combineer verschillende klimplanten met andere schaduwmakers voor een vol groen dak de hele zomer door.

©Menyhert

Schaduw met een schutting

Hoewel een schutting in eerste instantie natuurlijk bedoeld is als erfafscheiding, kan hij ook voor schaduw zorgen. Wanneer je kiest voor een wat hogere schutting en ervoor zorgt dat zonlicht er zo min mogelijk doorheen kan piepen (dus liever geen losse planken maar complete panelen; liever geen rieten matten maar hout), dan kun je schaduwhoekjes creëren. Je kunt de schutting ook nog ‘aankleden’, bijvoorbeeld met (geurende) klimplanten en met lichtjes.

©Artazum, LLC | Iriana Shiyan

 👉 DIY: Ik. Wil. Nu. Schaduw.

Heb je op een zonnige dag acute behoefte aan schaduw, maar geen parasol of zeil bij de hand? Zorg dan eenvoudig voor schaduw met katoenen lakens of dekbedhoezen. Selecteer twee punten om het laken aan op te hangen, zoals schutting en pergola of twee haakjes aan de muur. Hang het laken op met behulp van wasknijpers, touw of klemmetjes. Zorg dat het strak gespannen hangt. Stel hoogte en hellingshoek zo in dat de gewenste plek in de schaduw komt te liggen. Voilà!

Zonnig vooruitzicht: schaduw is altijd mogelijk!

Je ziet: er zijn allerlei manieren om zelfs in de meest zonovergoten tuin (of balkon natuurlijk) heerlijke schaduwplekjes te creëren. Dan kan in een handomdraai (parasol) of vergt wat meer geduld en planning (pergola). Hoe dan ook: jij kunt voortaan nóg meer genieten van je tuin!

Wil je echt een grote terrasoverkapping? Zelf maken is een optie, maar je kunt ook een vakman inschakelen. Wel zo makkelijk!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.