ID.nl logo
Planten op een balkon: waar moet je op letten en wat is geschikt voor jouw balkon?
© annanahabed - stock.adobe.com
Huis

Planten op een balkon: waar moet je op letten en wat is geschikt voor jouw balkon?

Wil je jouw balkon opvrolijken met wat groen? Dan is het goed om uit te zoeken welke planten geschikt zijn voor jouw buitenruimte, afhankelijk van de hoeveelheid zon of schaduw. Door daarbij ook te letten op de bloeitijd voorkom je dat je het merendeel van het jaar tegen kale planten aan zit te kijken. Lees er alles over in dit artikel.

Na het lezen van dit artikel weet je:

  • waar je op moet letten als je planten op je balkon plaatst;
  • welke klimplanten geschikt zijn voor op een balkon;
  • welke (bloeiende) planten geschikt zijn voor een balkon met veel, weinig of geen schaduw.

🌻 Lees ook: Tuinieren op een balkon - er kan meer dan je misschien denkt!

©HristinaIvanova | Hristina - stock.adobe.com

Tips voor planten op je balkon

Om te beginnen zijn er een aantal dingen waar je op kunt letten bij het plaatsen van planten op je balkon. Zo kun je de hoogte in werken om meer planten kwijt te kunnen, is het belangrijk de afwatering in de gaten te houden en kun je niet zomaar alle planten bij elkaar zetten. We zetten wat belangrijke tips voor je op een rij:

  • Let op de zonnestand
    Wil je potten of bakken vullen voor op je balkon? Let dan eerst even goed op de stand van de zon gedurende de dag. Niet alle planten doen het namelijk even goed in de schaduw en/of in de zon. Verderop in dit artikel lees je per type balkon welke planten het meest geschikt zijn.

  • Kies maximaal drie of vier tinten
    De kleuren die je kiest hebben veel invloed op de sfeer die je creëert op je balkon. Zo geven paars, rood, geel en oranje vooral energie, terwijl wit, blauw, groen, roze en grijs voor meer rust zorgen. Mix daarom niet zomaar alle kleuren door elkaar, maar bedenk eerst welke sfeer jouw voorkeur heeft. En om te voorkomen dat het alsnog een kleurexplosie wordt, kun je aanhouden dat maximaal drie tot vier tinten een mooie variatie geeft voor een mooi geheel.

  • Kies voor ademende materialen
    Gebruik zoveel mogelijk bakken en potten die zijn gemaakt van ademende materialen, zoals aardewerk of hout. Het nadeel hieraan is dat je de planten erin vaker water moet geven, maar een groot voordeel is dat de aarde minder gevoelig is voor mos of schimmels.

  • Zet de juiste planten bij elkaar
    Weet dat niet alle planten het goed doen samen in dezelfde bak. Sommige planten gaan heel goed samen, anderen kwijnen juist weg als ze bij elkaar in dezelfde pot staan. Verdiep je daar dus eerst in, voordat je hele bakken vult zonder dat het je het gewenste plezier oplevert.

  • Zorg voor goede grond
    Om zo lang en zoveel mogelijk plezier te hebben van de planten op je balkon kan het helpen je te verdiepen in de samenstelling van de grond die je gebruikt. Er is niks mis met een gewone zak potgrond, maar daar zitten niet (altijd) veel voedingsstoffen in. Het kan daarom voor sommige planten goed zijn om deze grond bijvoorbeeld te mengen met kleigrond, bosgrond, mest of compost.

  • Gebruik de hoogte van je balkon
    Door de vloer vol te zetten met potten raakt een balkon al snel vol en misschien is je ruimte al erg beperkt. Ga daarom de hoogte in en hang bijvoorbeeld hangplanten aan de muur of het plafond, plantenbakken aan de reling of werk met een plantenklimrek, ook wel een trellis genoemd. Andere manieren om extra ruimte te creëren is met plantenrekken of etagères waarmee je planten op verschillende lagen kunt plaatsen.

Lees ook: Verticaal tuinieren: zo maak je een groene wand

©Aul Zitzke - stock.adobe.com

De beste klimplanten voor op het balkon

Klimplanten zijn een ideale manier om verticaal te tuinieren op je balkon. En naast dat ze mooi zijn, zijn klimplanten ook een handige optie om een grauwe muur eenvoudig te camoufleren. Klimplanten zijn er in verschillende soorten en maten, van bloemrijke varianten tot bijna jungle-achtige klimplanten. Sommige zijn wintergroen, terwijl andere hun blad verliezen in de winter.

De beste klimplanten voor op het balkon zijn onder andere:

  • Kamperfoelie: een rankende klimplant die heel geschikt is voor een warme zonnige locatie. Je plaatst de kamperfoelie het beste in een ruime pot tegen een hekwerk, waarbij je de wortels en pot beschermt door deze in de schaduw (van bijvoorbeeld andere planten) te zetten.

  • Passiebloem: er zijn wel vijfhonderd soorten van de passiebloem, stuk voor stuk echte eye-catchers voor op je balkon. De meest bekende soort van de passiebloem is de caerulea, met blauwe bloemen. Deze passiebloem is het meest winterhard en daarom een vaak geziene favoriet in Nederland.

  • Clematis: een snelle en makkelijke klimmer die er in allerlei soorten en maten is. Met kleine en grote bloemen, in diverse kleuren en zowel vroegbloeiend als laatbloeiend. Met de clematis kun je dus alle kanten op, afhankelijk van de wensen voor jouw balkon. Plaats de clematis in een pot en bemest de plant regelmatig. Dan gaat de klimplant extra snel de hoogte in.

Tip Zet klimplanten op je balkon in een diepe pot met goede potgrond. Wil je dat jouw klimplant echt groot wordt? Dan is de keuze voor de juiste pot extra belangrijk, want je kunt een klimplant niet meer verpotten als deze eenmaal is gaan groeien.

Behalve klimplanten zijn natuurlijk nog veel meer verschillende planten geschikt om een balkon mee op te fleuren. Vul daarom potten, bloembakken en hangpotten met al jouw favorieten voor een mooi geheel. Let daarbij, zoals eerder al gezegd, wel goed op de zonnestand om te voorkomen dat je planten kiest die het niet lang volhouden. Om je op weg te helpen bij de keuzes bespreken we hieronder welke planten geschikt zijn voor een balkon met veel of weinig schaduw.

©Tanouchka - stock.adobe.com

Planten voor een balkon met veel schaduw

Een balkon op het noorden levert de hele dag schaduw op. Heb jij op jouw balkon ook vooral veel schaduw? Niet getreurd, ook in de schaduw kunnen verschillende planten heel goed groeien. Voorbeelden van eenjarige planten die heel geschikt zijn voor een schaduwbalkon:

  • Begonia's: zowel knol- en hangbegonia's hebben volle bloemen die een balkon de hele zomer lang opfleuren.

  • Fuchsia's: een plant met hangende bloemen die weer helemaal terug van weggeweest is.

  • Browallia americana: een kruidenachtige plant met blauwe of witte bloemen, ook wel bekend als het Jamaicaanse vergeet-mij-nietje, de amethistbloem of het struikviooltje.

  • Vlijtig liesjes: een veelzijdig plantje met mooie bloemetjes, verkrijgbaar in allerlei kleuren. Je kunt het vlijtig liesje ook goed zelf stekken, zodat je er iedere zomer veel plezier van hebt.

Meer planten die geschikt zijn voor een schaduwbalkon zijn: springzaad, hosta, camelia, klimop, skimmia en bergenia.

Natte voeten Let er zeker op een schaduwbalkon op dat overtollig water makkelijk afgevoerd kan worden. Als de grond in een pot te lang vochtig blijft, kunnen plantenwortels namelijk gaan rotten.

Planten voor een balkon in halfschaduw

Heb je op jouw balkon bijvoorbeeld twee dagdelen zon en één dagdeel schaduw of is het 50/50 verdeeld? Dan heb je misschien wel de mooiste situatie als het gaat om planten waaruit je kunt kiezen. Een aantal eenjarige opties voor op een halfschaduwbalkon zijn: geraniums, (grootbloemige en kleinbloemige) petunia's, becopa's, fuchsia's en lobelia's. Maar ook sommige vaste planten zijn heel geschikt voor een halfschaduwbalkon, zoals de vinca (maagdenpalm) of de campanula.

©AgaMurawska - stock.adobe.com

Planten voor op een zonnig balkon

Een zonnig balkon, op het zuiden, geeft een hele ruime keuze aan planten, maar vraagt wel wat meer onderhoud. De kleurrijke bloeiers krijgen op een zonnig balkon namelijk graag elke dag water en op echt warme dagen het liefst zelfs twee keer per dag. In de regel zijn alle grijsbladige planten heel geschikt voor in de zon en deze hebben wat minder water nodig.

Voorbeelden van bloeiende planten die zeer geschikt zijn voor een zonnig balkon zijn onder andere rozen, geraniums, lobelia's, verbena's, lavendel, petunia's, de Spaanse margriet, druiven en de ijsbloem.

Tip Kies op een zonnig balkon voor ruime potten, zodat de aarde in de potten het water langer vast kan houden. Ook kun je op een zonnig balkon beter kiezen voor kunststof of geglazuurde potten om te voorkomen dat het water verdampt. Zeker tijdens extra zonnige dagen zorgt dat ervoor dat planten het langer volhouden.

Balkon op het westen?

Ligt jouw balkon op het westen? Dan heb je vaak het meeste last van veel wind. Zorg daarom voor grote en stevige potten die niet snel kunnen omwaaien. En kies voor een balkon op het westen voor sterke en laagblijvende planten, zoals de laurier, buxus en lelies of denk aan siergrassen. Vergeet ook op een westzijde balkon niet om je planten regelmatig water te geven, want door de hoeveelheid wind kunnen potten sneller uitdroger.

▼ Volgende artikel
Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard
© Wesley Akkerman
Huis

Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

Uitstekend
Conclusie

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen aanraden om over te stappen vanaf het 2021-model – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Plus- en minpunten
  • Sneller
  • Hoger contrast
  • Groter scherm
  • Geen echte grote stap vooruit
  • Bekende minpunten

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

▼ Volgende artikel
Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?
© Hedgehog94
Huis

Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

⏱ Dit artikel in het kort:

Een nieuwe vriezer kopen? Bedenk dan goed waar je het meeste aan hebt: een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie. Een vrieskast is een staande vriezer met overzichtelijke lades, die er van buiten uitziet als een koelkast. Een vrieskist is een liggende vriezer met veel opbergruimte (tot wel 600 liter). Een koelvriescombinatie combineert een koelkast en vriezer in één apparaat en heeft vaak een relatief klein vriesgedeelte.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Coole tip: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.