Op maandag 22 april is het Nationale Zaaidag 2024. Tussen 11 en 22 april wordt er op duizenden plekken in Nederland gratis zakjes inheems gifvrij bloemzaad uitgedeeld. Haal ergens zo’n zakje en ga zelf aan de slag! Help de bijen, vlinders en allerlei andere insecten.

De bestuivende insecten hebben het moeilijk in Nederland. Veel van de plantjes die we uit het tuincentrum halen, blijken namelijk vol te zitten met gif en sommige plantjes zijn zo ver doorgekweekt dat de bloemen weliswaar heel mooi zijn, maar de nectar op een onbereikbare plek zit. Eén manier om daar wat aan te doen is het op allerlei plekken zaaien van een mix van wild, inheems en gifvrij bloemenzaad.

Maar hoe weet je wat het juiste zaad is en hoe kom je daaraan? In de periode aanlopend naar die Nationale Zaaidag zijn er verschillende organisaties die samenwerken om het iedereen zo makkelijk mogelijk te maken om de bijen, vlinders en allerlei andere vliegende insecten te helpen: door het uitdelen van gratis zakjes zaad van het juiste soort.

©ID.nl

Hoe kom ik aan zo’n zakje bloemenzaad?

Vanaf 11 april ga je naar de website van The Pollinators en klik je op Ik wil zaaien op 22 april. Kijk op de kaart naar alle plekken in Nederland waar er vrijwilligers zijn die zakjes zaad uitdelen. In Nederland zijn er zo’n 5000 zogenoemde voedselbanken voor bijen en in België ongeveer 1000. Via de kaart zie je welk afhaalpunt er bij jou in de buurt zit en of ze nog voorraad hebben. Volg de instructies en maak een afspraak met zo’n buurtbewoner om een zakje zaad op te halen.

Ik heb een zakje bloemenzaad, wat nu?

Als je eenmaal een zakje bloemenzaad hebt, dan hoef je uiteraard niet te wachten tot 22 april. Ga direct aan de slag als je wilt. En later kan het ook. In principe kun je bijna het hele jaar door dergelijk bloemenzaad zaaien. De meest geschikte momenten zijn het najaar en het vroege voorjaar. De mix van zaadjes is heel divers en heel flexibel. Afhankelijk van de grond, de temperatuur, het vochtgehalte en de hoeveelheid zon gaan simpelweg de plantjes groeien die zich het best voelen bij die omstandigheden. Je weet dus bijna nooit welke bloemetjes je krijgt, het is een echte verrassing.

Eén zakje bloemenzaad (2 gram) is voldoende voor het inzaaien van wel 2 m². Dat kunnen ook een heleboel potten en plantenbakken zijn!

Zaaien kun je in de tuin of op je balkon of dakterras doen, in de volle grond of in een pot of balkonbak. We hebben het zelf in het verleden geprobeerd met gewone potgrond, tuinaarde, een mix met compost en andere aarde: het werkt allemaal. Wel moet de grond vrij zijn (gewone zwarte aarde). Dus zaaien op een grasveldje, dat werkt niet.

©Basicmoments

Weinig maaien

Bloemetjes moeten de kans krijgen om tot bloei te komen, dus de maaimachine kun je voorlopig beter in de schuur laten staan. Je kunt ook een strook van je gazon afsteken, daar bloemenzaad in strooien en gedurende het groeiseizoen de rest van je gazon wel gewoon maaien. De bloemenstrook sla je dan over. Later in de zomer als je je bloemenweitje wel een keer gaat kortwieken, dan kan het handig zijn om een trimmer te gebruiken als de plantjes te hoog zijn voor de grasmaaier. Bij een klein stukje of plantenbakken werkt een handheggenschaar ook.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!