Elektriciteit en water gaan niet goed samen. Het water dat uit je kraan komt is een prima geleider en dus wil je dat in je badkamer – maar zeker ook andere vochtige ruimten – verre van de netspanning houden. Maar hoe doe je dat?

Oppassen met elektriciteit in de badkamer 

Daar waar je in de droge ruimten van je huis minder snel tegen ernstige problemen aan zult lopen bij werken aan het elektrische netwerk in je huis, ligt dat in je badkamer beduidend anders. Daar komen water en netspanning samen, wat potentieel dodelijke situaties op kan leveren. Daarom zijn er speciale regels waar je je aan hebt te houden bij aanleg of wijzigen van een elektrische installatie in je badkamer.

Om te beginnen is de basisregel: alleen het echt hoogstnoodzakelijke. Verlichting en eventueel een stopcontact voor het een of andere apparaat. Geen batterij aan schakelaars om allerlei specifieke zaken te schakelen, zeker niet in de badkamer zelf.

LET OP: Lees voor je begint aan werken met elektriciteit in huis eerst onze veiligheidstips daarover, voor in je badkamer zijn die nóg belangrijker! Ook het artikel over draadkleuren biedt veel informatie om veilig met elektriciteit te kunnen werken.

Meterkast

Maar laten we bij het begin beginnen: de meterkast. De badkamer moet daar een aparte groep zijn, voorzien van een aardlekschakelaar. Deze schakelt automatisch direct de groep erachter af zodra er een lekstroom van 30 mA of een kortsluiting optreedt.

©PXimport

Zones in de badkamer

Gaan we naar de badkamer zelf. Wat je daarvan moet weten is, dat die volgens de NEN-1010-norm verdeeld is in drie zones.

Ten eerste is er zone 0, de meest gevaarlijke. Het is de plek waar de badkuip en (of) douchebak staan. Elektrische apparatuur in deze zone moet waterdicht zijn, IP67 om precies te zijn. IP67 is een stevige klasse, die aangeeft dat een elektrisch apparaat beschermd is tegen tot 30 minuten onderdompeling.

Zone 1 bevindt zich recht boven de ruimte waar badkuip en (of) douchecel staan. Het is daar verplicht op IP65 waterbestendige elektrische apparatuur te installeren. Niet helemaal onlogisch, want IP65 beschermt precies tegen een daar mogelijk voorkomend scenario: waterstralen. Overigens valt ook de ruimte onder de badkuip in deze zone 1.

Zone 2 is de laatste ‘gevoelige’ zone in de badkamer. Dit is het gebied naast de badkuip en (of) douchebak, met een breedte van 60 cm rondom en tot 2,6 meter hoog. Hier ben je verplicht IP44 waterbestendige elektrische apparatuur te gebruiken. IPX4 biedt bescherming tegen waterspatten.

Logische zone-indeling badkamer

Zoals je ziet is de zone-indeling een heel logische, toegespitst op precies het soort water dat je in de specifieke zones tegen kunt komen. Waarbij geldt dat je natuurlijk ook in alle zones en desnoods je hele badkamer voor zone 0-spullen kunt gaan. Heb je bijvoorbeeld plafondverlichting en wil je dat die overal hetzelfde is, dan kies je voor het hele plafond voor dezelfde IP67-verlichting, wat wel zo strak oogt in geval van bijvoorbeeld led-spotlights.

©Hoda Bogdan - stock.adobe.com

Hoe zit het met stopcontacten en schakelaars?

Alléén buiten de drie zones mogen stopcontacten (maar alleen exemplaren met randaarde) gebruikt worden. Verder geldt dat het stopcontact minsten 25 centimeter van de vloer af geplaatst moeten worden, en tenminste 60 centimeter weg van de natte zones. Een goede aarding van álle geïnstalleerde vaste elektrische apparatuur binnen en buiten de zones is verplicht.

Kortom: wil je bijvoorbeeld een tv boven je badkuip hangen, dan moet deze aan tenminste de IP65-beschermingsklasse voldoen. Een wasmachine of wasdroger vlak naast de badkuip plaatsen is niet toegestaan, die moet buiten de zones geplaatst worden. Trekschakelaars mogen in zone 1 en 2 gebruikt worden, mits deze volledig uit niet-geleidende materialen bestaan.

Oud huis? Dan wel heel erg opletten!

Feitelijk gelden al deze regels voor een huis met een moderne elektrische installatie. Woon jij in een huis waar dat niet het geval is en ontbreken aardlekschakelaars in de meterkast, dan gelden nog veel striktere regels. Er mogen dan nergens in de badkamer schakelaars, dimmers en stopcontacten gebruikt worden.

Ook mag er nergens apparatuur geplaatst worden die op de netspanning (230 volt) werkt. De enige uitzondering is een wasmachine die in- en uitgeschakeld wordt middels een trekschakelaar met trekkoord. De machine moet dan wel minstens 60 cm buiten de natte zones geplaatst worden. Is daar geen ruimte voor, dan mag het niet. Álle verlichting dient in dit scenario verder zowel waterdicht en geaard als dubbel geïsoleerd te zijn.

Een inbouw-magnetron past naadloos in je keukenontwerp, maar het is wel belangrijk dat hij goed en veilig wordt geïnstalleerd. Daar komt meer bij kijken dan simpelweg een stekker in het stopcontact steken. In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar je allemaal op moet letten. Ook lees je wanneer je het zelf kunt doen en wanneer het slim is om een vakman in te schakelen.

Lees ook: Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Een goede installatie van een inbouw-magnetron begint bij de nis: de ruimte in het keukenmeubel waarin de magnetron moet komen. Die nis heeft vaste maten, afhankelijk van het model. De hoogte is meestal 38, 45 of 60 centimeter, maar je moet ook letten op de breedte, de diepte en de dikte van de kastwanden. Zelfs de afstand tot de muur of achterwand speelt een rol. Een paar millimeter speling kan al het verschil maken tussen een goede pasvorm en een apparaat dat klemt of scheef staat. Zeker bij combi-magnetrons, die ook als oven functioneren, is er vaak meer ventilatieruimte nodig. Sommige modellen voeren warme lucht aan de voorzijde af, andere aan de achterkant of bovenkant. Heb je die ruimte niet, dan kan het apparaat zijn warmte niet kwijt en raakt het oververhit. 

Zo zit het met de stroomvoorziening

Naast een passende nis is ook de stroomvoorziening belangrijk. Vrijwel alle inbouw-magnetrons werken op een standaard geaard stopcontact, maar dat mag niet in de nis zelf zitten. De hitte en vochtigheid in die ruimte maken het ongeschikt voor elektra. Vaak wordt het stopcontact geplaatst in een aangrenzende kast of er net boven. Bij zwaardere modellen – bijvoorbeeld met oven- en grillfunctie – kan het vermogen oplopen tot 3000 watt. In dat geval is het verstandig om na te gaan of je groepenkast dit aankan of dat er een aparte groep nodig is. 

Zo verloopt de montage

Als alles klopt – de nis, de ventilatie en het stroompunt – kun je de magnetron zelf plaatsen. De meeste modellen worden geleverd met een montageset of een omlijsting waarmee je het apparaat vastzet. Dit gebeurt meestal met een paar schroeven aan de zijkant of via het front. De magnetron moet stevig zitten, zonder speling, maar ook niet te strak geklemd. Zorg dat hij waterpas staat, want anders kunnen het draaiplateau of de ovenfuncties minder goed werken. Bij een model dat op ooghoogte zit, moet je extra opletten bij het tillen en vastzetten. Die apparaten kunnen namelijk flink wat wegen. 

©Samuel Perales

Wanneer kun je een inbouw-magnetron zelf installeren?

Heb je wat kluservaring en is je keuken goed voorbereid, dan kun je de montage dus prima zelf doen. Maar als er meer nodig is dan alleen plaatsen – bijvoorbeeld het aanpassen van een keukenkast, het verplaatsen van een stopcontact of het ophangen van een zwaar model – dan is het veiliger en slimmer om een installateur in te schakelen. Die weet precies waar je op moet letten en zorgt dat alles netjes wordt afgewerkt. Zo voorkom je schade aan je keuken of het apparaat zelf.

Voor installatie doen: check de garantievoorwaarden

Wat veel consumenten niet weten, is dat fabrikanten voorwaarden stellen aan de installatie voor het behoud van de garantie. In de handleiding staat vaak dat een 'deskundige installateur' of 'erkend monteur' de installatie moet uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat je bij schade of defecten mogelijk geen aanspraak kunt maken op fabrieksgarantie als blijkt dat het apparaat verkeerd is geplaatst. Zeker als er problemen ontstaan met de stroomvoorziening of ventilatie – denk aan kortsluiting of oververhitting – kan de fabrikant zich beroepen op onjuiste installatie. Wie het dus zelf wil doen, doet er goed aan om precies de instructies uit de handleiding te volgen en bewijs van correcte montage te bewaren. Een foto van de situatie of een installatierapport kan dan uitkomst bieden.

Zelf doen of laten doen: de keuze is aan jou

Een inbouw-magnetron installeren is geen hogere wiskunde, maar het vraagt wel om aandacht, voorbereiding en een veilige werkwijze. Zelf doen is prima als alles klopt en je handig bent, maar zodra je moet improviseren of twijfelt over de aansluiting, is een professionele installateur geen overbodige luxe. Vraag eventueel aan de winkel waar je de magnetron koopt of zij een instalaltie-service hebben of je anders kunnen doorverwijzen naar een erkend vakman. Zo weet je zeker dat je magnetron veilig werkt én dat je geen garantie misloopt bij problemen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Nu de vakantie voorbij is en het huis weer volop gebruikt wordt, kan een krachtige en handige stofzuiger veel verschil maken. Steelstofzuigers zijn populair omdat ze licht, flexibel en vaak multifunctioneel zijn. Sommige modellen kunnen zelfs dweilen of functioneren als robotstofzuiger. Wij vonden vijf steelstofzuigers die veel waar voor hun geld bieden.

eufy Clean Robotstofzuiger 3-in-1 E20

De eufy Clean E20 is een echte multitasker. Dit model werkt zowel als robotstofzuiger, steelstofzuiger én kruimeldief. Zo laat je hem zelfstandig door het huis rijden, maar pak je hem ook snel in de hand voor trap of bank. Met zijn indrukwekkende zuigkracht tot 30.000 Pa en een accuduur tot 180 minuten ben je verzekerd van een grondige schoonmaak. Het laadstation leegt bovendien automatisch het stofreservoir, waardoor je daar wekenlang geen omkijken naar hebt. Een slimme keuze voor wie gemak én veelzijdigheid zoekt.

Rowenta X-Clean 10 GZ7540

De Rowenta X-Clean 10 is ideaal voor wie stofzuigen en dweilen in één beweging wil combineren. De gemotoriseerde borstelrol pakt zowel droog vuil als natte vlekken aan. Met een gebruiksduur tot een uur kun je een complete schoonmaakronde maken zonder tussendoor op te laden. Ook fijn: de steelstofzuiger reinigt zichzelf na gebruik, zodat je weinig onderhoud hebt. Handig voor huishoudens die tijd willen besparen zonder in te leveren op resultaat.

Samsung Jet 60 Turbo (VS15A6031R1)

De Samsung Jet 60 Turbo is een lichtgewicht steelstofzuiger die vooral handig is voor kleinere huishoudens of snelle schoonmaakbeurten. Hij weegt slechts 2,5 kilo, waardoor je hem moeiteloos de trap op tilt of boven je hoofd gebruikt. Het filtersysteem vangt zelfs microscopisch kleine stofdeeltjes op, waardoor de lucht in huis veel schoner aanvoelt, ook bij allergieën. De Jet 60 levert krachtige prestaties op zowel harde vloeren als tapijt en komt met verschillende borstels voor uiteenlopende klussen.

Dyson Wash G1

De Dyson Wash G1 is geen standaard steelstofzuiger, maar een innovatieve vloerreiniger die nat en droog vuil tegelijk aanpakt. Twee roterende rollen gebruiken schoon water voor het dweilen, terwijl vuil water apart wordt opgevangen. Met een looptijd van 35 minuten maak je moeiteloos een groot oppervlak schoon. Na gebruik reinigt het apparaat zichzelf, zodat het bij volgend gebruik direct klaar is voor een nieuwe ronde. Perfect voor gezinnen met kinderen of huisdieren, waar vlekken en kruimels dagelijkse kost zijn.

Philips 3000 Series XC3031/01

De Philips 3000 Series is een praktische allrounder. Hij heeft een geïntegreerde kruimelzuiger, ideaal voor kleine klusjes zoals kruimels op tafel of zand in de auto. Het mondstuk is voorzien van ledverlichting, waardoor je stof in donkere hoekjes niet overslaat. De accu houdt het tot 60 minuten vol in Eco-modus, en de krachtige motorborstel levert ook op tapijt uitstekende prestaties. Een degelijke keuze voor wie op zoek is naar een betrouwbare steelstofzuiger zonder franje.