ID.nl logo
Elektriciteit in de badkamer
© Choreograph
Huis

Elektriciteit in de badkamer

Elektriciteit en water gaan niet goed samen. Het water dat uit je kraan komt is een prima geleider en dus wil je dat in je badkamer – maar zeker ook andere vochtige ruimten – verre van de netspanning houden. Maar hoe doe je dat?

In dit artikel lees je:

  • dat er speciale regels zijn voor de elektrische installatie in je badkamer;
  • dat een aardlekschakelaar in de meterkast op een aparte groep voor de badkamer verplicht is;
  • dat er zones gedefinieerd zijn in een badkamer met elk hun eigen strakke regels;
  • waar je rekening mee moet houden in de diverse zones en wat daar wel en niet mag;
  • hoe het zit met stopcontacten en schakelaars in de badkamer;
  • of je een wasmachine en/of droger in de badkamer mag plaatsen;
  • wat je moet doen als je in een ouder huis met al even oude aardlekschakelaarloze elektrische installatie woont.

Lees ook: Feiten en fabels over duurzame energie

Oppassen met elektriciteit in de badkamer 

Daar waar je in de droge ruimten van je huis minder snel tegen ernstige problemen aan zult lopen bij werken aan het elektrische netwerk in je huis, ligt dat in je badkamer beduidend anders. Daar komen water en netspanning samen, wat potentieel dodelijke situaties op kan leveren. Daarom zijn er speciale regels waar je je aan hebt te houden bij aanleg of wijzigen van een elektrische installatie in je badkamer.

Om te beginnen is de basisregel: alleen het echt hoogstnoodzakelijke. Verlichting en eventueel een stopcontact voor het een of andere apparaat. Geen batterij aan schakelaars om allerlei specifieke zaken te schakelen, zeker niet in de badkamer zelf.

LET OP: Lees voor je begint aan werken met elektriciteit in huis eerst onze veiligheidstips daarover, voor in je badkamer zijn die nóg belangrijker! Ook het artikel over draadkleuren biedt veel informatie om veilig met elektriciteit te kunnen werken.

TIP: Meer dan in welke andere ruimte van je huis geldt hier: als je je niet vertrouwt voelt of als je niet ervaren bent in werken met elektrische installaties is het verstandig om het te laten doen. Door een elektricien die ervoor geleerd heeft en alle fijne kneepjes van het vak kent. Plus alle wettelijke bepalingen. Laten controleren van je eigen werk door de elektricien is ook een optie.

Meterkast

Maar laten we bij het begin beginnen: de meterkast. De badkamer moet daar een aparte groep zijn, voorzien van een aardlekschakelaar. Deze schakelt automatisch direct de groep erachter af zodra er een lekstroom van 30 mA of een kortsluiting optreedt.

©PXimport

Het is verplicht om een aparte en van een aardlekschakelaar voorzien groep voor de badkamer in je meterkast te hebben.

Zones in de badkamer

Gaan we naar de badkamer zelf. Wat je daarvan moet weten is, dat die volgens de NEN-1010-norm verdeeld is in drie zones.

Ten eerste is er zone 0, de meest gevaarlijke. Het is de plek waar de badkuip en (of) douchebak staan. Elektrische apparatuur in deze zone moet waterdicht zijn, IP67 om precies te zijn. IP67 is een stevige klasse, die aangeeft dat een elektrisch apparaat beschermd is tegen tot 30 minuten onderdompeling.

Zone 1 bevindt zich recht boven de ruimte waar badkuip en (of) douchecel staan. Het is daar verplicht op IP65 waterbestendige elektrische apparatuur te installeren. Niet helemaal onlogisch, want IP65 beschermt precies tegen een daar mogelijk voorkomend scenario: waterstralen. Overigens valt ook de ruimte onder de badkuip in deze zone 1.

Zone 2 is de laatste ‘gevoelige’ zone in de badkamer. Dit is het gebied naast de badkuip en (of) douchebak, met een breedte van 60 cm rondom en tot 2,6 meter hoog. Hier ben je verplicht IP44 waterbestendige elektrische apparatuur te gebruiken. IPX4 biedt bescherming tegen waterspatten.

Deze zones gelden voor de elektrische installatie in een badkamer.

TIP Voor je eigen veiligheid is het echt noodzakelijk je aan de zone-regels te houden. Dat betekent misschien wat extra investeren, maar ook dat je vele jaren ongestoord én veilig kunt genieten van je badkamer.

Logische zone-indeling badkamer

Zoals je ziet is de zone-indeling een heel logische, toegespitst op precies het soort water dat je in de specifieke zones tegen kunt komen. Waarbij geldt dat je natuurlijk ook in alle zones en desnoods je hele badkamer voor zone 0-spullen kunt gaan. Heb je bijvoorbeeld plafondverlichting en wil je dat die overal hetzelfde is, dan kies je voor het hele plafond voor dezelfde IP67-verlichting, wat wel zo strak oogt in geval van bijvoorbeeld led-spotlights.

TIP Ga nooit cheaten wat zonegrenzen betreft. Ja: je kunt bijvoorbeeld – al dan niet gebruikmakend van een extra lang snoer – je telefoon aan je lader hangen als je in bad zit. Maar je zult niet de eerste zijn die daardoor geëlektrocuteerd wordt. Met enige regelmaat blijven deze berichten opduiken. Terwijl deze triestheid wel heel simpel te voorkomen is.

©Hoda Bogdan - stock.adobe.com

Houd je ook wat verlichting betreft aan de zones en installeer alleen de per zone toegestane lamp, lettend op de IP-rating.

Op zoek naar juist die ene mooie badkamerlamp?

Bij Amazon vind je ze in alle soorten en maten!

Hoe zit het met stopcontacten en schakelaars?

Alléén buiten de drie zones mogen stopcontacten (maar alleen exemplaren met randaarde) gebruikt worden. Verder geldt dat het stopcontact minsten 25 centimeter van de vloer af geplaatst moeten worden, en tenminste 60 centimeter weg van de natte zones. Een goede aarding van álle geïnstalleerde vaste elektrische apparatuur binnen en buiten de zones is verplicht.

Kortom: wil je bijvoorbeeld een tv boven je badkuip hangen, dan moet deze aan tenminste de IP65-beschermingsklasse voldoen. Een wasmachine of wasdroger vlak naast de badkuip plaatsen is niet toegestaan, die moet buiten de zones geplaatst worden. Trekschakelaars mogen in zone 1 en 2 gebruikt worden, mits deze volledig uit niet-geleidende materialen bestaan.

TIP: Zorg verder voor een goede afzuiging (ventilator). Hoe korter waterdamp in de badkamer blijft hangen, hoe minder risico op corrosie en binnendringend vocht in elektrische apparaten.

Oud huis? Dan wel heel erg opletten!

Feitelijk gelden al deze regels voor een huis met een moderne elektrische installatie. Woon jij in een huis waar dat niet het geval is en ontbreken aardlekschakelaars in de meterkast, dan gelden nog veel striktere regels. Er mogen dan nergens in de badkamer schakelaars, dimmers en stopcontacten gebruikt worden.

Ook mag er nergens apparatuur geplaatst worden die op de netspanning (230 volt) werkt. De enige uitzondering is een wasmachine die in- en uitgeschakeld wordt middels een trekschakelaar met trekkoord. De machine moet dan wel minstens 60 cm buiten de natte zones geplaatst worden. Is daar geen ruimte voor, dan mag het niet. Álle verlichting dient in dit scenario verder zowel waterdicht en geaard als dubbel geïsoleerd te zijn.

Heb jij nog een oude meterkast in huis (zo’n bakelieten exemplaar met in- en uitschroefbare stoppen), dan ben je een heel stuk beperkter in je mogelijkheden wat elektriciteit in de badkamer betreft.

TIP Wil je in een huis met oude meterkast toch meer vrijheden, dan is het zaak om de elektrische installatie (en dan vooral de meterkast) van een moderne overhaul te laten voorzien zodat je weer helemaal bij de tijd én veilig bent. Laat eventueel ook de bedrading in huis controleren (of doe dat zelf). Vervang direct heel antieke draden voorzien van een katoenisolatie, die zijn nergens in huis meer veilig!


▼ Volgende artikel
Langzame computer of laptop? Zo los je het op!
© fizkes
Huis

Langzame computer of laptop? Zo los je het op!

Is je computer of laptop langzamer dan gebruikelijk? Met de tips in dit artikel los je dat binnen een paar minuten op!

Niemand zit te wachten op een trage pc of laptop. Het opstarten van je favoriete programma’s duurt een eeuwigheid, streamingdiensten haperen en zelfs bij het intypen van tekst is er sprake van vertraging. Los deze problemen zo snel mogelijk op met onderstaande tips.

  • Overbodige processen sluiten en applicaties verwijderen
  • Nuttige updates en het opschonen van de internetbrowser
  • Clouddiensten, oververhitting en verouderde onderdelen

Start je computer helemaal niet meer op? Je vindt de oplossing in dit artikel.

Computer opnieuw opstarten

We gaan ervan uit dat je al hebt geprobeerd of het opnieuw opstarten van je pc of laptop de problemen oplost. Heb je dat nog niet gedaan? Doe dat dan voor je verdergaat met de onderstaande stappen.

Te veel processen en programma's

Elke computer heeft een limiet. Als er onnodig veel programma's draaien, gaat alles langzamer. Het kan zijn dat je zelf een hele hoop applicaties hebt geopend. Maar er zijn wellicht ook programma's waarvan je niet weet of ze op de achtergrond draaien en zelfs automatisch opstarten.

Te veel programma's die opstarten

In je besturingssysteem kun je applicaties die je vaak gebruikt automatisch laten opstarten als je de computer aanzet. Dat is handig, maar het kost ook veel rekenkracht. Bovendien is dat regelmatig een standaardinstelling van programma's, terwijl je er helemaal niet op zit te wachten. Je zet dat uit met de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Druk op Ctrl+Alt+Del en kies voor Taakbeheer. Je kunt ook kiezen voor de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc om meteen in hetzelfde menu terecht te komen.  In Windows 10 klik je daarna bovenaan op het tabje Opstarten. Je ziet nu een lijst met programma's en een kolom met Status. In Windows 11 klik je links in het menu op het vierde icoontje genaamd Opstart-apps om dezelfde lijst tevoorschijn te halen.

macOS Open het Apple-menu linksboven in het scherm, kies Systeemvoorkeuren en daarna Gebruikers en groepen. Kies je eigen profiel en klik op Inloggen. Schakel de applicaties uit die je niet dagelijks gebruikt om je computer sneller te laten opstarten.

Achtergrondapplicaties uitschakelen

Soms weet je als gebruiker helemaal niet wat er allemaal op je computer draait. Ook daar kun je achter komen:

Windows 10 & 11 Ga wederom naar Taakbeheer. Onder het tabje Processen staan alle applicaties die momenteel draaien. In Windows 10 zie je in de kolommen CPU en Geheugen hoeveel rekenkracht een programma gebruikt. Windows 11 gebruikt de termen Processor en Geheugen.

macOS Druk op de toetsen Option+Cmd+Esc om het menu Apps geforceerd stoppen te openen. Vastgelopen programma's of applicaties die op de achtergrond veel capaciteit verbruiken schakel je via dit menu uit.

Harde schijf is (bijna) vol

Computers draaien langzamer als de harde schijf voor meer dan 85 procent vol is. Controleren hoe het met jouw schijf is gesteld, doe je aan de hand van de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Open Windows Verkenner en controleer hoe vol je harde schijven zijn onder Deze computer in Windows 10 of Deze PC in Windows 11.

macOS Selecteer het Apple-menu linksboven en kies Systeeminstellingen en vervolgens Algemeen. Klik daarna op Opslag en op Alle volumes.

Verwijder bestanden en programma's die je niet gebruikt. Het is ook een goed idee om te controleren of je prullenbak niet erg vol zit en die te legen.

©Dragos Condrea

Een trage internetbrowser

Is alleen de internetbrowser erg langzaam? Dan staan er misschien te veel tabs tegelijkertijd open. Een andere optie is dat er veel extensies zijn die de prestaties beïnvloeden. Controleer of dat bij jou het geval is. Bij de populaire internetbrowsers vind je daar een button voor rechts naast de zoekbalk of je opent het menu met de drie puntjes of streepjes en klikt daar op Extensies.

Updates van software

Het is altijd verstandig om nieuwe updates te installeren, al was het maar voor de veiligheid. Maar ze helpen ook vaak om je systeem optimaal te laten draaien, met name als je nieuwe programma's gebruikt. Download daarom altijd de nieuwste versie van het besturingssysteem. Daarnaast is het nuttig om de driver van je videokaart regelmatig te updaten.

Automatische back-ups in de cloud

Programma's zoals Microsoft OneDrive en Google Drive zijn ideaal om belangrijke bestanden automatisch in de cloud op te slaan. Maar ze kunnen er ook voor zorgen dat je pc of laptop langzaam draait. Dat gebeurt vooral wanneer allerlei zaken automatisch worden geback-upt, ook wel 'syncing' genoemd.

Je past dat aan in de instellingen van de clouddienst die je gebruikt. Desnoods zet je het automatisch syncen op pauze. Een andere optie is om alleen bepaalde mappen te selecteren voor een back-up in de cloud, bijvoorbeeld alles wat je nodig hebt voor je werk.

©Vatcharachai

Voor laptops: beperkte warmteafvoer

Een computer produceert een hoop warmte. Dat wordt afgevoerd via luchtschachten met ventilatoren. Met name bij laptops willen die nog weleens dichtzitten met stof. Daardoor kan het systeem de warmte niet kwijt en gaat de laptop automatisch langzamer draaien om de onderdelen tegen oververhitting te beschermen. Zorg er daarom voor dat de luchtschachten stofvrij zijn door je laptop regelmatig schoon te maken.

Verouderde onderdelen

Bij een wat oudere computer is het bovenstaande vaak niet genoeg om je systeem weer echt soepel te laten draaien. Nieuwe software vraagt om krachtigere hardware. Voor standaard computertaken zijn vooral een degelijke processor, voldoende werkgeheugen en een moderne harde schijf belangrijk. Wat je precies nodig hebt is voor een groot deel afhankelijk van waar je de pc of laptop voor gebruikt.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 krachtige wifi-speakers voor max 440 euro
© Sonos
Huis

Waar voor je geld: 5 krachtige wifi-speakers voor max 440 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een krachtige wifi-speaker die een ruime kamer vult met heldere klanken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer Op het moment van schrijven zijn de besproken wifi-speakers bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 440 euro. De prijzen kunnen schommelen.

Sonos Era 100

Deze betaalbare wifi-speaker van Sonos is in een zwarte en witte behuizing te koop. De cilindervormige behuizing van 18,3 × 12 × 13,1 centimeter is misschien niet zo groot, maar de Era 100 levert tóch een krachtig geluid. De speaker herbergt namelijk twee tweeters en een gecombineerde middentoner/woofer. Je plaatst hem bijvoorbeeld in een boekenkast of op een bureau. Als alternatief is er ook een geschikte muurbeugel (zwart/wit) verkrijgbaar. Kies trouwens wel een plekje dicht bij het stopcontact, want deze speaker vereist netstroom.

Zoals we van Sonos gewend zijn, stopte het bekende audiomerk de Era 100 helemaal vol met nuttige snufjes. Zo stemt deze slimme luidspreker zijn audio-instellingen automatisch af op de akoestische ruimte. Overigens kun je de geluidsopties ook op eigen houtje wijzigen. Open hiervoor de Sonos-app op je smartphone. Bepaal verder vanuit welke muziekdienst je albums, afspeellijsten en podcasts wilt streamen. Is er ergens geen wifi beschikbaar? Geen probleem, want je streamt net zo makkelijk muziek via een bluetooth-verbinding. Je kunt op de analoge ingang ook nog een fysieke audiobron aansluiten, zoals een platen- of cd-speler. Lees voor meer informatie deze uitgebreide review op ID.nl.

Denon Home 150

De Denon Home 150 kost in de eigen webwinkel van de Japanse audiospecialist 249 euro. Als je bij andere online verkoopadressen kijkt, vind je deze wifi-speaker al gauw voor minder dan tweehonderd euro. J e kunt kiezen tussen een zwarte en witte behuizing. De bescheiden omvang van 18,7 × 12 × 12 centimeter is grofweg vergelijkbaar met dat van de hierboven besproken Sonos Era 100. Een ruime woofer van 8,9 centimeter en tweeter zorgen voor een vol geluid. Een pluspunt is dat je de Home 150 zowel aan een draadloos als bekabeld netwerk kunt koppelen. Prik voor laatstgenoemde optie een netwerkkabel achter in de behuizing en je profiteert van een stabiele verbinding.

Je streamt vanuit de HEOS-app op een smartphone eenvoudig muziek naar de speaker. Deze app bevat koppelingen naar alle bekende muziekdiensten. Bovendien benader je eventueel ook een mediaserver met audiobestanden binnen jouw thuisnetwerk, bijvoorbeeld een NAS of pc. Voor het koppelen van lokale bronnen heeft de achterkant een usb-poort en analoge geluidsingang. Streamen via bluetooth is eveneens een mogelijkheid. De Home 150 sluit je aan op netstroom.

Denon Home 350

Voor een stevig geluid zit je bij de Denon Home 350 wel goed. Het gerenommeerde audiomerk ontwikkelt deze riante wifi-speaker in een zwarte en witte versie. Dankzij de omvang van 22,5 × 38 × 18 centimeter passen er in de klankkast twee tweeters, middentoners en woofers. Verwacht dus een ruimtevullend geluid waarin het hoog, midden en laag goed vertegenwoordigd zijn. Niet voor niets komen enkele gebruikers op Kieskeurig.nl tot een gezamenlijke score van een 8,8.

Je kunt met de Home 350 alle kanten op. Allereerst zijn er een wifi- en bluetoothadapter ingebakken. Via de gebruiksvriendelijke HEOS-app selecteer je op jouw smartphone bijvoorbeeld een afspeellijst in Spotify, Deezer of Tidal. Voor bezitters van een Apple-apparaat komt de ondersteuning voor AirPlay 2 goed van pas. Hierdoor stream je vanaf een iPhone, iPad of Mac(Book) heel makkelijk muziek. Met usb, ethernet en een 3,5mm-lijningang bevat de achterzijde ook nog de nodige fysieke poorten. Hierdoor is het aansluiten van een cd-speler of usb-stick met audiobestanden geen enkel probleem.

Ook interessant: Speakers groeperen met AirPlay

JBL Authentics 500

Op het moment van schrijven is de JBL Authentics 500 nogal scherp geprijsd. Enkele webshops duiken namelijk ruimschoots onder de adviesprijs van 629,99 euro. De stijlvolle luidspreker van 24 × 44,7 × 25,6 centimeter is vanwege zijn retrodesign een echte blikvanger. Achter het speakerdoek schuilen er drie tweeters en evenzoveel middentoners. Verder levert een neerwaarts gerichte subwoofer van 16,5 centimeter een diepe baslaag. Al met al is de Authentics 500 goed voor een massief geluid waarbij je het volumeniveau flink kunt opschroeven. Het opgegeven totaalvermogen bedraagt dan ook 270 watt.

Je verbindt deze luidspreker via wifi of een ethernetkabel met het thuisnetwerk. Je bedient de Authentics 500 vervolgens vanuit de JBL One-app op een smartphone. Hierin pas je onder meer diverse geluidsinstellingen naar eigen smaak aan. Gunstig is dat er ondersteuning voor de populaire protocollen Google Cast, AirPlay 2 en Spotify Connect is ingebouwd. Zo kun je vrijwel altijd vanuit je favoriete muziek- of podcast-app audio streamen. Opvallend is de ondersteuning voor Dolby Atmos Music. Hierdoor klinkt muziek met zo'n audiospoor extra ruimtelijk. Dit veelzijdige audiosysteem is ook nog uitgerust met bluetooth en een analoge audiopoort.

JBL Authentics 300

De JBL Authentics 300 lijkt zo op het eerste oog het kleinere broertje van de eerder besproken JBL Authentics 500. Dat klopt, maar toch is er een heel belangrijk verschil. Onder de motorkap van de Authentics 300 bevindt zich namelijk een oplaadbare accu met een capaciteit van 4800 mAh. Die biedt een luistertijd tot ongeveer acht uur. Zet de speaker met behulp van het grote handvat op de gewenste plek en geniet overal van goede muziek. De chique retrobehuizing van 19,6 × 34,2 × 18 centimeter bevat twee tweeters, een grote woofer van 13,3 centimeter en een passieve basradiator.

Op plekken buitenshuis komt de geïntegreerde bluetoothontvanger goed van pas. Maak met een smartphone verbinding en selecteer een afspeellijst in Spotify of een andere muziek-app. Gebruik vervolgens de draaiknoppen boven op de behuizing om het hoog en de bas naar eigen wens te wijzigen. Ben je thuis, dan koppel je de Authentics 300 aan wifi of ethernet. Je hebt dan meer afspeelopties. Zo stream je via Spotify Connect, AirPlay 2 of Google Cast eenvoudig liedjes naar de speaker. Aan de achterzijde vind je ook nog een analoge lijningang. Meer weten? Lees dan deze review op ID.nl.