ID.nl logo
Feiten en fabels over duurzame energie
© lovelyday12 - stock.adobe.com
Energie

Feiten en fabels over duurzame energie

De energiecrisis heeft de discussie over duurzame energie op scherp gezet. Je hoort en leest de meest uiteenlopende en zelfs tegenstrijdige theorieën. Door allerlei halve waarheden zie je soms door de bomen het bos niet meer. Wij checkten 10 uitspraken: wat is een feit, wat is een fabel – en soms is het resultaat genuanceerder...

We bekijken 10 uitspraken over duurzame energie en gaan na of die waar of niet waar zijn. Daarbij motiveren we waarom die stellingen feiten of fabels zijn.

Ook lezen: Welke invloed hebben zonnepanelen op het energielabel van je huis?

Feit: 'Windmolens zorgen voor geluidsoverlast'

Wie het tegendeel beweert, liegt. De bewegende onderdelen in de turbine zijn nu eenmaal niet geluidsstil. Ook de rotorbladen die door de wind snijden zijn duidelijk hoorbaar. Hoewel de recent geplaatste windmolens veel stiller zijn dan de eerste generaties, wil niemand dag en nacht worden geconfronteerd door het aanhoudende zoevende geluid. Vooral ’s nachts is dat hinderlijk, omdat dan het omgevingsgeluid wegvalt. Om geluidshinder te voorkomen, mag een windmolen niet te dicht bij huizen staan.

Er geldt sinds 2011 een aparte geluidsnorm voor windmolens. Hierbij gaat men af op het jaargemiddelde. Dat betekent dat er geen rekening wordt gehouden met piekmomenten. Deze maatstaf zorgt ervoor dat omwonenden maandenlang overlast kunnen ervaren terwijl de molen op jaarbasis gemiddeld toch onder de norm blijft. Een windmolen mag gemiddeld niet meer dan 47 decibel geluid maken. 's Nachts mag dat niet meer dan gemiddeld 41 decibel zijn. 

Fabel: 'Windmolens staan vaak stil'

Onder windkracht 2 draaien windmolens vrijwel niet. Maar omdat het in Nederland vaak waait, staan windmolens hier zelden stil. Af en toe worden ze om veiligheidsredenen stilgezet omdat het te hard waait (dan laat de snelheidsbegrenzer in de turbine de molen stoppen), maar 95 procent van de tijd draaien ze gewoon. De molens in zee draaien zelfs nog meer.  

©emieldelange

Windmolens op zee wekken tot 40 procent meer energie op dan windmolens op het vaste land.

Fabel: 'Windmolens zijn gevaarlijk voor vogels'

Ondanks tegenstrijdige berichten sterft 99 procent van de vogelslachtoffers door contact met gebouwen, hoogspanningslijnen, masten en katten, en minder dan 1 procent van de vogeldoden komt op rekening van de windmolens. Een onderzoek in Canada toont aan dat van de 270 miljoen vogels die jaarlijks in dat land sterven door zaken waarvoor de mens verantwoordelijk is, slechts 0,007 procent op rekening van de windmolens komt. Windmolens komen pas op de dertiende plaats van de doodsoorzaken van vogels, met 20.000 slachtoffers. Wel wordt verwacht dat het aandeel door de toename van windenergie de komende 10 jaar zal vertienvoudigen.

In Noorwegen loopt in dat kader een interessant experiment waarbij één wiek van de turbine zwart is geverfd. Hierdoor zouden de vogels de wieken gemakkelijker kunnen zien en ontwijken. Geïnspireerd door het Noorse voorbeeld is er in Nederland ook een soortgelijke proef gestart. Belangrijk om vogelslachtoffers te vermijden is de locatiekeuze van de windmolens. Daarom zijn er gevoeligheidskaarten voor vogels opgesteld om natuurgebieden en andere belangrijke leefgebieden zo veel mogelijk te vermijden.

Feit: 'Windmolens worden steeds groter'

Hoe hoger de windmolen, hoe meer stroom hij produceert. Als de wieken van een windmolen twee keer zo groot worden, vangt hij geen twee maar vier keer zo veel wind. Vooral bij windmolens op zee merk je dat effect. In 35 jaar tijd is dat type maar liefst zeven keer groter geworden. De windturbines uit de jaren tachtig en negentig hadden een ashoogte van 25 tot 30 meter. De nieuwe mastodonten op zee zijn 150 tot 200 meter hoog en de windmolens die er zitten aan te komen gaan richting de 300 meter. Ter vergelijking: dat is zo hoog als de Eiffeltoren. 

Fabel: 'Biologisch materiaal is het beste isolatiemateriaal'

In onderstaande tabel kun je de lambda-waarden van verschillende isolatiematerialen vergelijken. De lambda-waarde of de warmtegeleidingscoëfficiënt geeft aan hoe goed het materiaal warmte geleidt. Hoe lager de waarde, hoe beter. 

De isolerende prestaties van biologisch isolatiemateriaal zoals stro, schapenwol of hennep blijven achter tegenover glas- of steenwol. Schapenwol heeft een middelhoge isolatiewaarde, maar volgens het NIBE – het instituut dat onderzoek doet naar de milieubelasting van bouwmaterialen – is schapenwol niet zo milieuvriendelijk als we zouden denken. Vooral de ammoniak in de uitwerpselen van de schapen zorgt voor schadelijke gassen die CO₂ veroorzaken. Bovendien is schapenwol een relatief duur product om je huis mee te isoleren. Een spouwmuur isoleren met schapenwol is drie keer zo duur als isolatie met glaswol of steenwol. 

Ook hennep maakt furore in ecologische kringen. Het is van nature schimmeldodend en antibacterieel, zodat er geen giftige stoffen tegen schimmel of ongedierte hoeven worden toegevoegd. Omdat hennep van zichzelf niet brandwerend is, voegt men wel branddempers als ammoniumfosfaat of soda toe. Op het gebied van isolatiewaarde scoort hennep isolatie gemiddeld. Bovendien heeft hennep erg weinig energie nodig tijdens de productie; zo’n plant groeit ruim een meter per maand. Nadeel is dat hennep kwetsbaar is voor vocht, en het is alsnog duurder dan veelgebruikte isolatiematerialen zoals glas- of steenwol.  

MateriaalLambda
Polyurethaan hardschuim (PUR)0,023 - 0,028
Geëxpandeerd polystyreen0,031 - 0,045
Geëxtrudeerd polystyreen0,028 - 0,038
Glaswol0,031 - 0,044
Rotswol0,034 - 0,044
Papiervlokken0,035 - 0,040
Kurk0,038 - 0,040
Hennep0,038 - 0,042
Vlas0,038
Schapenwol0,035 - 0,040
Katoen0,039 - 0,042
Stro0,056
Schelpen0,106 - 0,155

Fabel: 'Zonnepanelen vergen regelmatig onderhoud'

Weinig elektronische producten in huis hebben zo weinig onderhoud nodig als zonnepanelen. Dat komt door twee eigenschappen: de hellingshoek en de gebruikte coatings. De meeste zonnepanelen hebben een aantal lagen coating op het glas. Er is een anti-reflecterende coating die zorgt dat het licht zo veel mogelijk wordt geabsorbeerd en niet wordt weerkaatst. Maar is ook een vuilafstotende laag die ervoor zorgt dat stof en ander vuil zich niet aan het glas hecht. Bovendien spoelt het vuil gemakkelijk weg doordat de zonnepanelen hellend staan opgesteld. Alleen als je in een bosrijke omgeving woont of in de buurt van een bedrijf dat veel stof produceert, is het nodig om je zonnepanelen jaarlijks te inspecteren.

©Marina Lohrbach

Alleen als je in een bosrijke of stoffige omgeving woont, is het nodig om zonnepanelen regelmatig schoon te maken.

Fabel: 'De productie van zonnepanelen kost veel energie en is daarom niet duurzaam'

Zonnecellen worden gemaakt van een natuurlijk element: silicium. Het materiaal wordt gedolven, verhit en verwerkt. Deze procedure vergt behoorlijk wat energie en dat zorgt voor belasting van het milieu. Ook de productie van zonnepanelen kost uiteraard energie. Maar de productiekosten en de prijs van de grondstoffen is na één tot maximum twee jaar terugverdiend. Omdat een zonnepaneel gemiddeld 25 tot 30 jaar meegaat, bespaart elk paneel veel meer energie dan het aanvankelijk kostte. 

Fabel: 'Groen gas kan aardgas vervangen'

Momenteel is 0,5 procent van het gas in Nederland groen. Eerst wordt biogas gewonnen uit organisch afval zoals slib, groenten, fruit en koeienmest. Daarna wordt dat biogas gezuiverd en bewerkt tot het dezelfde kwaliteit heeft als aardgas. Dan pas noemt men het ‘groen gas’. Het aandeel neemt toe en met een beetje geluk is er voor 2023 2 miljard m³ aan groen gas. Maar zelfs die hoeveelheid vormt amper 5 procent van het gasaanbod. Groen gas is belangrijk voor bepaalde sectoren, maar de hoeveelheid die kan worden geproduceerd blijft helaas beperkt. Overigens komt bij het verbranden van groen gas net als bij aardgas CO₂ vrij.  

Fabel: 'Uit mijn stopcontact komt groene stroom'

Alle Nederlands huishoudens tappen stroom van hetzelfde gezamenlijke elektriciteitsnetwerk. Dat betekent dat de 230 volt die uit je stopcontact komt altijd een mengsel is van groene stroom en grijze stroom. Groene stroom is afkomstig uit hernieuwbare bronnen zoals wind, water, zon en biomassa. Grijze stroom komt voort uit fossiele brandstoffen die schadelijk zijn voor het milieu.

Hoewel bij de productie van kernenergie veel minder CO₂ vrijkomt dan van een gas- of kolencentrale, rekent men deze energiebron ook bij de grijze stroom. De meeste groene stroom komt uit het buitenland. En hoewel dat verwarrend klinkt, wordt die groene stroom niet eens effectief aan Nederland geleverd. Vaak gaat het om een papieren constructie. Om elektriciteit als groene stroom te mogen verkopen, moet de leverancier er GvO's (Garantie van Oorsprong) van hebben. Landen met een overschot aan groene stroom verkopen hun certificaten van oorsprong aan Nederlandse energiemaatschappijen.

Zo’n GvO verzekert gewoon dat er ergens in Europa 1000 kWh uit een duurzame bron is opgewekt. In Nederland kan een energieleverancier dus zulke GVOs importeren uit landen met een overschot aan GvO's, zoals IJsland of Noorwegen. Als je die papieren groene stroom wegstreept, is slechts 40 procent van de Nederlandse stroomproductie duurzaam.

©Robertvt

De stroom uit je stopcontact is altijd een mengsel van groene en grijze stroom.

Fabel: 'De Nederlandse kolencentrales verminderen hun CO₂-uitstoot door tegelijk houtkorrels te verbranden'

Nederland heeft nog vier kolencentrales en die stappen deels over op hout en andere biomassa. Op papier zou dat klimaatneutrale brandstof zijn. In werkelijkheid produceren deze centrales hierdoor veel meer broeikasgas dan een vergelijkbare gas- of kolencentrale. Het gaat om pellets, een biogrondstof in de vorm van geperste houtkorrels.

Volgens Investico, een platform voor onderzoeksjournalisten, zorgt de meerstook van houtkorrels dat kolencentrales 95 procent méér CO₂ uitstoten in vergelijking tot gascentrales. Bovendien is er onduidelijkheid over de herkomst van de pellets. De houtkorrels die we in Nederland gebruiken zijn voor 40 procent afkomstig uit bosbeheergebieden, en 60 procent is zogenaamd resthout. Vooral over die laatste groep is het onduidelijkheid troef. Ten eerste is het begrip ‘resthout’ erg mistig, bovendien is de herkomst niet transparant. 

Vraag een offerte aan voor zonnepanelen:

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 stoomreinigers voor vloeren voor minder dan 125 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 stoomreinigers voor vloeren voor minder dan 125 euro

In de rubriek Waar voor je geld gaan we een aantal keer per week op zoek naar handige producten met een mooie prijs. Dit keer kijken we naar stoomreinigers voor vloeren. Die zijn er in vele soorten en maten, zowel voor houten en gladde vloeren en voor tapijt. Wij vonden vijf stoomreinigers voor minder dan 125 euro, geschikt voor uiteenlopende vloeren.

Philips OneUp 3000 series XV3101/01

Bij de Philips OneUp 3000 series XV3101/01 krijg jij een elektrische dweil voor vloeren. Dit apparaat is ontworpen als lichte vloerreiniger; het weegt ongeveer 1,75 kg en heeft een slanke steel van 1,42 m. De brede dweilkop van 35 cm en lengte van 12 cm maken het mogelijk om snel grotere oppervlakken te behandelen. In de verpakking worden een dweilpad, een laadkabel en een fles reinigingsmiddel meegeleverd, waardoor jij meteen kunt starten. De pads zijn bedoeld om vuil van harde vloeren op te nemen; er zit geen stofzuigfunctie in het apparaat. Het water‑ en reinigingsmiddel wordt via een geïntegreerd reservoir op de pad verdeeld, zodat jij geen emmer hoeft te gebruiken. De elektrische aandrijving zorgt ervoor dat de pad voor‑ en achteruit beweegt; hierdoor hoef jij minder kracht te zetten bij het dweilen. Doordat het om een elektrisch systeem gaat, is er een netsnoer nodig tijdens het reinigen. Je kunt zelf doseren hoeveel reinigingsmiddel op de pad terecht komt; dit is handig voor verschillende ondergronden. Het apparaat bevat geen kruimelzuiger of stoomfunctie en is uitsluitend bedoeld voor natte reiniging van vloeren. Het compacte formaat maakt het eenvoudig op te bergen wanneer jij klaar bent met schoonmaken.

Op zoek naar alle stoomreinigers? Kijk dan hier!

BLACK + DECKER BHSM15FX08‑QS

Met de BHSM15FX08‑QS krijg je een stoomreiniger die bedoeld is voor harde vloeren en tapijt. In de steel zit een waterreservoir van 50 cl en via de afneembare dweilplaat kun jij eenvoudig laminaat of tegelvloeren aanpakken. Het apparaat werkt met netstroom (230 V) en verbruikt 1500 W. Dankzij de instelbare stoomverdeling pas jij de hoeveelheid stoom aan de ondergrond aan De snoerlengte van 6 m zorgt voor bewegingsvrijheid zonder steeds van stopcontact te wisselen. Voor kleine ruimtes is er koord‑opslag zodat het snoer niet in de weg zit. Je hoeft niet te werken met accu’s; het apparaat heeft geen oplaadfunctie en is niet draadloos. Een warm‑up van ongeveer 20 seconden laat jou snel beginnen. Omdat de stoomreiniger niet continu navulbaar is, moet jij het reservoir eerst laten afkoelen voordat je opnieuw water bijvult. Dit model weegt ruim drie kilogram en is niet inklapbaar; voor wandmontage zijn geen voorzieningen. Door de dweilfunctie met microvezeldoek kun jij het water en stoom over de vloer verdelen zonder dat er water opzuigt wordt; vloeistoffen opzuigen kan het apparaat namelijk niet

Reviewscores op Kieskeurig.nl

Op Kieskeurig.nl kunnen consumenten reviews schrijven over producten. Elke review moet voldoen aan kwaliteitscriteria: de reviewer moet aangeven of het product gekocht, gekregen of getest is, er mag geen misleidende taal in staan en de inhoud moet betrouwbaar zijn. Zo worden nep- of spamreacties tegengegaan. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen. Kijk ook eens op www.review.nl welke producten jij zelf allemaal kunt testen!

BLACK + DECKER BHSM168D‑QS inclusief accessoires

De BHSM168D‑QS is een stoommop met meerdere accessoires waarmee jij harde vloeren en tapijten kunt reinigen. Een vermogen van 1600 W verwarmt water in ongeveer 20 seconden tot stoom. Het apparaat is niet draadloos; via een snoer van 6 m heb jij bereik zonder veel van stopcontact te wisselen. De stoomkracht is traploos regelbaar en de stoomverdeling is instelbaar, waardoor jij per vloer de juiste hoeveelheid stoom kiest. Handige details zijn het aan‑uit‑schakelaartje aan de handgreep en het koord‑opbergvak. De waterindicator laat zien hoe vol het 50 cl reservoir is en het apparaat kan tijdens het reinigen continu worden bijgevuld. Een afneembaar waterreservoir maakt vullen en schoonmaken eenvoudiger. De stoommop is niet inklapbaar en heeft geen automatische snoeroprol, maar bij de accessoires zitten microvezeldoeken, een tapijtglijder en opzetstukken voor ramen of voegen. De stoomreiniger beschikt niet over een kinderslot, maar er is wel een aan‑uit‑schakelaar en veiligheidsschakelaar. Het model gebruikt netstroom en is niet oplaadbaar

BLACK + DECKER FSMH13E5 2‑in‑1 stoomreiniger

De FSMH13E5 combineert een stoommop en handstomer in één apparaat. Jij reinigt harde vloeren met een snoerlengte van 4,8 m en een waterreservoir van 50 cl. Het 1300 W verwarmingselement produceert stoom en dankzij de regelbare stoomkracht pas jij het niveau aan. Er zit een instelbare stoomverdeling zodat je de stoom gericht kunt afgeven. De stomer heeft een waterniveau‑indicator en een aan‑uit‑schakelaar, maar geen automatische snoeroprol of kinderslot. Handig is de koord‑opslagruimte zodat het snoer niet op de vloer slingert. Het waterreservoir kan worden afgenomen; daardoor vul jij het onder de kraan en klik je het daarna weer vast. Omdat de reiniger niet draadloos en niet oplaadbaar is, gebruik jij hem altijd met netstroom. De specificaties noemen een gebruiksduur van circa 15 minuten per volle watertank. Het apparaat heeft geen inklapbaar handvat en geen continu navulbaar systeem. Volgens de productinformatie is het een 2‑in‑1 stoomreiniger die zowel vlakke vloeren als moeilijk bereikbare plekken kan behandelen.

Kärcher SC 2 EasyFix Cylinder Steam Cleaner – 1500 W

De Kärcher SC 2 EasyFix Cylinder Steam Cleaner is een cilinder‑stoomreiniger die speciaal gemaakt is voor harde vloeren. Met een vermogen van 1500 W en een maximale stoomdruk van 3 bar wordt water binnen zes minuten omgezet in stoom. Jij gebruikt een waterreservoir van 1 liter; er zijn geen accu’s, dus de reiniger werkt via het lichtnet. De cilinderconstructie heeft een lengte van 38 cm, een breedte van 25,4 cm en een hoogte van 26 cm. Met een gewicht van 2,9 kg is hij relatief licht en daardoor gemakkelijk te verplaatsen. Het snoer van 4 m en een lange slang geven jou bewegingsvrijheid. Het apparaat beschikt niet over een zuigfunctie en kan geen vloeistoffen opzuigen; je gebruikt hem uitsluitend voor stoomreiniging. De warm‑up van 6 minuten betekent dat jij even moet wachten voordat de eerste stoom beschikbaar is. Het model is niet oplaadbaar, maar door het grote reservoir kun jij langere tijd achter elkaar stomen. Een verwijderbare microvezeldoek bevestig je via het EasyFix‑kliksysteem aan de vloerzuigmond. De stoomsterkte is niet regelbaar, waardoor je de hoeveelheid stoom niet kunt aanpassen. Bij het apparaat worden verschillende mondstukken meegeleverd voor bijvoorbeeld voegen of een vloeroppervlak.

▼ Volgende artikel
Black Friday 2025 met ZinVolt: hét moment om slim te starten met energieopslag
Energie

Black Friday 2025 met ZinVolt: hét moment om slim te starten met energieopslag

Black Friday is dit jaar méér dan een dag vol gadgets en grote schermen. Voor wie zonnepanelen heeft en slimmer wil omgaan met eigen energie, is het hét moment om een thuisbatterij te overwegen. Zeker nu de ZinVolt Power tijdelijk met 15 procent korting verkrijgbaar is. In dit artikel lees je hoe de energieregels richting 2027 veranderen en wat een plug & play-thuisbatterij voor je kan betekenen.

Partnerbijdrage - in samenwerking met ZinVolt

Black Friday is al jaren het moment waarop mensen grote aankopen doen. Maar in 2025 verschuift de aandacht merkbaar: steeds meer huishoudens kijken niet naar tv’s of laptops, maar naar manieren om hun energierekening te verlagen. En dat heeft alles te maken met de salderingsregeling die in 2027 stopt, stijgende terugleverkosten en het groeiende besef dat je met een thuisbatterij veel van je eigen zonnestroom kunt vasthouden.

In die context introduceert ZinVolt dit jaar een aantrekkelijke Black Friday-deal: 15 procent korting op de ZinVolt Power, een draagbare thuisbatterij die je in één minuut installeert. Daarmee wordt de stap naar energieopslag niet alleen eenvoudiger, maar ook financieel een stuk aantrekkelijker.

Let op: deze aanbieding is geldig tot en met 1 december, dus wees er snel bij!

©ZinVolt

Waarom juist nú interessant?

Als je zonnepanelen hebt, weet je hoe grillig de energiemarkt geworden is. Overdag lever je vaak méér terug dan je zelf nodig hebt, terwijl je ’s avonds juist weer stroom moet inkopen tegen een hoger tarief. Tot eind 2026 kun je dat nog deels wegstrepen dankzij de salderingsregeling, maar die regeling loopt richting zijn einde. Vanaf 2027 krijg je alleen nog een beperkte vergoeding voor wat je terug het net in stuurt.

Dat betekent dat je steeds minder hebt aan 'gratis' teruglevering en steeds meer aan het zelf gebruiken van je eigen stroom. Een thuisbatterij maakt dat mogelijk. En als je die aanschaf toch al overwoog, dan is deze aanbieding met 15 procent korting natuurlijk het ideale moment om in te stappen.

Subsidies en regelingen in 2026

Een landelijke subsidie voor thuisbatterijen wordt in 2026 niet verwacht. Maar als je een thuisbatterij combineert met een dynamisch energiecontract, kun je de 21 procent btw terugvragen. Dat voordeel maakt de stap aanzienlijk interessanter. Daarnaast loont het om lokale regelingen te controleren: sommige gemeentes bieden namelijk tijdelijke ondersteuning.

©ZinVolt

ZinVolt Power: een kleine batterij met groot effect

De ZinVolt Power is anders dan de meeste thuisbatterijen. Traditionele systemen hebben bijvoorbeeld installatie in de meterkast nodig en kampen vaak met lange levertijd. De ZinVolt Power werkt echter volledig plug & play. Je steekt hem in het stopcontact, koppelt de P1-dongle aan je slimme meter en hij begint direct met laden. Binnen één minuut actief, zonder gereedschap of installateur. Bovendien heb je hem na bestelling de volgende dag al binnen!

Met een capaciteit van 1 kWh, uit te breiden tot 6 kWh via de losse ZinVolt Mates, kun je precies zo veel opslaan als past bij je huishouden. Overdag laad je op terwijl je zonnepanelen produceren, ’s avonds gebruik je diezelfde energie zelf. Daarnaast kan de Power via de drie ingebouwde stopcontacten als noodstroomvoorziening dienen; ideaal bij een storing of werkzaamheden aan het net.

Het grootste voordeel? Je hoeft niet meteen groot in te stappen. Je kunt klein beginnen en later rustig uitbreiden. En tijdens Black Friday pak je daarmee ook direct de laagste prijs van het jaar mee!

De ZinVolt Power in het kort

Plug & play: Sluit 'm aan via de P1-dongle, binnen één minuut actief

Uitbreidbaar: Vergroot de capaciteit tot 6 kWh met extra ZinVolt Mates

Slim laden: Laadt automatisch tijdens goedkope uren, levert stroom tijdens piekuren

Noodstroomfunctie: Drie ingebouwde stopcontacten houden je belangrijkste apparaten draaiend bij een storing

Draagbaar en stil: Geschikt voor thuis, camping of werkplaats

©ZinVolt


Persoonlijk advies van ZinVolt

Weet je nog niet precies wanneer voor jou het juiste moment is? Dan kun je bij ZinVolt vrijblijvend een gesprek inplannen. Samen kijk je naar je verbruik, zonnepanelen en toekomstplannen. Geen verkooppraat, gewoon duidelijkheid.

Meer weten?

Vraag hier vrijblijvend een adviesgesprek met ZinVolt aan!