ID.nl logo
Muizen in huis? Dit kun je doen om knaagdieren te bestrijden
© GTO
Huis

Muizen in huis? Dit kun je doen om knaagdieren te bestrijden

Misschien hoor jij 's nachts muizen over het plafond lopen of knagen ze aan voedselvoorraden en kabels in jouw huis. Behalve vervelend zijn de diertjes ook gevaarlijk, omdat ze ziekten kunnen overbrengen. Het is dan ook belangrijk muizen te bestrijden. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel.

Na het lezen van dit artikel weet je:

  • of je muizen in huis hebt;
  • waarom je muizen moet bestrijden;
  • hoe je muizen kunt bestrijden.

Lees ook: Mieren in huis? 11 tips om ervan af te komen

Heb ik muizen in huis?

In sommige gevallen laten muizen zich zien en zie je er eentje voorbijschieten terwijl je rustig op de bank zit. In andere gevallen kun je ook horen dat er muizen in huis zijn. Als ze bijvoorbeeld in de ruimte tussen plafond en vloer lopen of in een kast geritsel veroorzaken. Maar vaak ontdek je de aanwezigheid van muizen vooral door aangevreten verpakkingen en kabels en/of achtergelaten muizenkeutels. Zie je maar weinig sporen? Dan heb je geluk en ben je er snel bij. Een paar muizen kunnen echter makkelijk een plaag vormen, doordat ze zich heel snel voortplanten. Het is dus aan te raden bij de eerste tekenen van muizen in huis direct actie te ondernemen.

Keutels In de meeste gevallen ontdek je de aanwezigheid van muizen door de keutels die ze achterlaten. Muizenkeutels zijn ongeveer een halve centimeter en je herkent ze aan de langwerpige, spitse vorm en de donkere kleur. Ze lijken soms op kleine dropjes.

Waarom is het belangrijk om muizen te bestrijden?

Misschien vind je muizen niet eens de ergste dieren om in huis tegen te komen. Ze zien er tenslotte klein en onschuldig uit. Maar los van verpakkingen die ze doorknagen en de voorraden die ze aanvallen zijn er meer redenen om muizen te bestrijden in huis. De kleine diertjes kunnen met hun uitwerpselen en urine namelijk eten vervuilen en ziektekiemen verspreiden en zo infecties overbrengen op de mens. Het is daarom ook belangrijk altijd handschoenen te dragen als je muizen en/of hun uitwerpselen aanraakt. Heb je geen handschoenen binnen handbereik? Zorg dan in ieder geval dat je je handen grondig wast.

Gezondheidsrisico's van muizen in huis:

  • Muizen en ratten kunnen via urine en uitwerpselen eten besmetten met de salmonellabacterie en daardoor kun je als mens een voedselvergiftiging krijgen.

  • Muizen en ratten kunnen de ziekte van Weil overbrengen. Deze ziekte kan via wondjes of via de ogen, neus of mond ons lichaam binnendringen en dat kan ernstige gevolgen hebben.

  • Muizen en ratten kunnen het hantavirus bij zich dragen. Wanneer dit wordt overgebracht naar de mens kan dit onder andere koorts, hoofdpijn, misselijkheid en buikpijn veroorzaken.

Let op! Heb je contact gehad met (de uitwerpselen van) muizen of ratten en ontwikkel je niet lang daarna ziekteverschijnselen? Neem dan voor de zekerheid contact op met je huisarts.

Welke muizen mag je bestrijden?

Je mag niet alle muizen zomaar bestrijden. Sommige muizen zijn namelijk een beschermde diersoort. Daarom is het belangrijk te weten welke soort muis er in jouw huis rondloopt. De belangrijkste muizensoorten op een rij:

Huismuis
Zoals de naam al doet vermoeden komt de huismuis het vaakst in huis voor. Het diertje leeft het liefst boven plafonds, maar bijvoorbeeld ook in kruipruimtes, kelders of spouwmuren.

©GrachevaTO

Bosmuis/veldmuis
Bosmuizen en veldmuizen leven over het algemeen buiten, maar in de herfst en winter verhuizen de dieren soms naar binnen. Bosmuizen (zie foto hieronder) zijn een beschermde diersoort. Deze mag je alleen in gebouwen bestrijden, met gifvrije middelen.

©Natalie Webb

Spitsmuis
De spitsmuis is, net als de bosmuis, een beschermde diersoort. Uit de familie van de spitsmuis mag alleen de huisspitsmuis (zie foto) worden bestreden in gebouwen en op erven. Let er wel op dat daarbij geen gif mag worden gebruikt. Spitsmuizen zijn herkenbaar aan hun lange snuit, grotere uitwerpselen en de schrille, hoge geluiden die de knaagdieren maken.

©Rudmer Zwerver

Rat
De overlast van een rat kan vergelijkbaar zijn met die van een muis. Ratten zijn echter een stuk groter dan muizen en makkelijk te herkennen. De uitwerpselen van ratten zijn ook een stuk groter, zo'n twee centimeter lang in plaats van de halve centimeter bij muizen. Zo weet je dus snel genoeg of je muizen of ratten in huis hebt.

©GrachevaTO

Lees ook: Zo kom je voor eens en altijd van die zilvervisjes af

Tips om muizen in huis tegen te gaan

Het advies is om standaard maatregelen te treffen om muizen te voorkomen in huis. Denk daarbij aan het goed afgesloten bewaren van voedselvoorraden en het dichten van kieren en naden waardoor de dieren binnendringen. Heb je toch muizen ontdekt in huis? Dan hebben we gelukkig een aantal tips om de knaagdieren (diervriendelijk) te bestrijden.

Maak naden en kieren dicht

Een gaatje van een halve centimeter is al groot genoeg voor een muis om doorheen te kruipen. Het is daarom belangrijk naden en kieren op zoveel mogelijk plekken te dichten. Denk daarbij ook aan kruipruimtes en kelders en bijvoorbeeld plekken waar leidingen je woning binnenkomen. Het dichten van kieren en naden is eenvoudig zelf te doen met bijvoorbeeld een speciale pasta. Ook staalwol werkt goed als (tijdelijke) oplossing, want daar knagen muizen niet graag doorheen.

©Valerii Honcharuk

Let op! Ventilatie is belangrijk voor een woning en de gezondheid van de bewoners. Let er bij het dichten van ventilatiegaten dus op dat er door de openingen nog wel voldoende lucht kan stromen. Vervang kapotte ventilatieroosters en gebruik heel fijn roestvrijstaal gaas voor andere ventilatieopeningen. Dit helpt muizen tegen te houden, zonder dat de ventilerende werking verloren gaat.

Berg voedsel goed afgesloten op

Muizen en ratten zijn in huis vooral op zoek naar voedsel. Maak je huis daarom eenvoudig een stuk minder aantrekkelijk voor de knaagdieren door etensresten goed op te ruimen en voorraden in afgesloten bussen en potten van bijvoorbeeld glas, metaal of hard plastic op te bergen. Denk daarnaast ook aan resten en kruimels die je achterlaat op vloeren, tafels en in prullenbakken. Zorg daarom dat je regelmatig stofzuigt en schoonmaakt, verwijder etensresten in de keuken en zorg voor een goed sluitende prullenbak.

©kostikovanata - stock.adobe.com

Vergeet vogelvoer niet Denk bij het opbergen van voedsel niet alleen aan je eigen eten. Ook de zaden en pitten in bijvoorbeeld vogelvoer zijn aantrekkelijk voor muizen. Voer je vogels in de tuin? Doe dat dan niet te veel en leg het voer op hoge plekken of in speciale voederplaatsen waardoor muizen er minder makkelijk bij kunnen. Resten die niet worden opgegeten door de vogels, kun je het beste zo snel mogelijk weer weghalen.

Een kat kan helpen, maar biedt geen garantie

Veel mensen denken dat katten op muizenjacht gaan en de dieren weghouden. Dat is echter geen garantie. Niet alle katten gaan actief op muizenjacht en als een kat dat wel doet zorgt het eerder voor een beperking van het aantal muizen. Niet direct voor een huis zonder muizen. Neem dus niet alleen een kat om muizen tegen te gaan, want dat is geen gegarandeerde oplossing. Wel kan de geur van een kat er in sommige gevallen voor zorgen dat muizen wegblijven. Tijdelijk een kat lenen van familie, vrienden of buren kan dus bijdragen aan je strijd tegen muizen. Om de geur van de kat overal in huis te krijgen, is het wel aan te raden het dier ongeveer een maand in huis te houden.

Gebruik muizenvallen om muizen te vangen

Begint er zich een plaag te vormen in en/of om je woning? Neem dan contact op met de gemeente waar je in woont of bel een bestrijdingsbedrijf. Veel grotere gemeenten hebben vaak een aparte dienst die zich richt op ongediertebestrijding. Gaat het eerder om een paar muizen, maar krijg je ze niet verjaagd met de eerdergenoemde tips? Dan kun je gebruik maken van muizenvallen met lokaas. Zorg er daarbij voor dat er nergens anders eten te vinden is, behalve in de vallen die je plaatst. Pindakaas, havermout en hazelnootpasta zijn bijvoorbeeld geschikte vormen van lokaas. Door smeerbaar lokaas te gebruiken voorkom je dat de muis het lokaas snel kan pakken en wegrennen, voordat de val werkt.

Er bestaan diverse soorten muizenvallen, variërend van vallen die de muizen doden tot versies die de knaagdieren in leven laten, zodat je ze buiten vrij kunt laten. Zet altijd vallen op meerdere plekken om de kans te vergroten dat de muizen worden gevangen. Plaats de vallen daarbij op de looppaden van de muizen, bijvoorbeeld op systeemplafonds en rond kabelgoten en leidingen. Zet de vallen altijd goed vast en voorkom dat kinderen of huisdieren erbij kunnen.

©Fotolyse - stock.adobe.com

Vallen die een muis levend vangen
Kooi- en kantelvallen zijn diervriendelijke muizenvallen waarin een muis levend wordt gevangen, zodat je het dier buiten vrij kunt laten. Zet het dier daarbij op minstens 100 meter van je huis weer uit om te voorkomen dat de muis terugkomt. Muizen doorkruisen namelijk niet graag het territorium van een andere muis.

Vallen die een muis doden
Knijp- en klapvallen zijn muizenvallen die een muis direct doden. Er zijn ook andere vormen van dodelijke muizenvallen die zijn toegestaan in Nederland, maar deze kunnen onnodig lijden van een dier veroorzaken. Voorbeelden daarvan zijn vallen waarin muizen verdrinken of geëlektrocuteerd worden. Daarnaast zijn er vallen die muizen met een vloeistof bedwelmen, maar daarvan is niet duidelijk hoelang het duurt voordat een muis buiten bewustzijn raakt of dat het dier toch verdrinkt. Maak dus geen gebruik van deze zeer dieronvriendelijke vallen, maar kies (als je de muis toch wilt doden) voor een knijp- of klapval om een dier niet onnodig (lang) te laten lijden.

Lijmplankjes
In de wet is het gebruik aan banden gelegd, maar de verkoop van lijmplankjes (via internet) is niet verboden. Toch is het gebruik van deze soort vallen sterk af te raden. Ze zijn namelijk erg dieronvriendelijk en leveren muizen veel stress op. Soms zo erg dat de dieren hun eigen poten afknagen om los te komen. Daarnaast bestaat het risico dat ook vogels of andere dieren het slachtoffer worden van lijmplankjes.

Vallen met geluid en golven
Er zijn apparaatjes te koop die elektromagnetische golven en/of ultrasoon geluid verspreiden. Dit zou muizen weg moeten jagen, maar dat is alleen getest in laboratoria. Daarbij hebben deze vallen ook hooguit een heel lokaal effect op de plek waar ze worden gebruikt, waardoor muizen niet meer op die specifieke plek komen. Echter geldt dat niet voor de rest van de omgeving en daarmee verplaatst het probleem zich dus alleen.

Verjaag je muis met geluid!

Diervriendelijke oplossing bij overlast

Let op: plaats muizenvallen alleen binnenshuis of in de schuur om te voorkomen dat andere dieren slachtoffer worden van de vallen.

Ga niet zelf met gif aan de slag!

Sinds 2023 gelden er zeer strenge regels op het gebruik van gif in het bestrijden van muizen. Gif heeft namelijk een grote impact op de natuur. Het is bijvoorbeeld ook giftig voor roofdieren die op muizen jagen. Vanwege het gevaar voor zowel mens als milieu zijn dan ook sinds 2023 alleen nog middelen op basis van alfachloralose toegestaan voor binnenshuis gebruik tegen muizen. Ander gif mag alleen worden toegepast door professionele ongediertebestrijders die bekend zijn met de risico's en weten hoe deze te voorkomen.

Ook interessant voor jou: Fruitvliegjes: tips om ze te bestrijden én te voorkomen

Niet alleen muizen zijn vervelend, ook muggen en vliegen. Geef ze geen kans met een uv-lamp🦟
▼ Volgende artikel
☔ Op de fiets door het herfstweer? Zo kies je de beste regenkleding
© yossarian6 - stock.adobe.com
Gezond leven

☔ Op de fiets door het herfstweer? Zo kies je de beste regenkleding

Kijk naar buiten en het is meteen duidelijk: de herfst is begonnen. Moet jij ook op de fiets door de regen? Je houdt het droog met goede regenkleding. Van poncho tot pak: zo valt je fietstocht niet in het water!

Dit artikel in het kort:

🌧️ Waar gebruik jij je fiets voor? (want dat maakt uit)
🌧️ Verschillende soorten regenkleding
🌧️ Waterdichtheid, ademend vermogen, gebruikt materiaal en maat
🌧️ De invloed van het seizoen
🌧️ Bekende merken

Lees ook: Je regenjas wassen én waterdicht houden: natuurlijk kan dat!

Waar gebruik jij je fiets voor?

Welke regenkleding het best bij je past, hangt af van hoe je fietst. Leg je vaak flinke afstanden af, dan telt vooral comfort. Kies dan voor ademende materialen die soepel meebewegen en niet knellen. Gebruik je je (elektrische) fiets vooral voor het woon-werkverkeer of om naar school te gaan, dan is gemak belangrijker: regenkleding die je snel kunt aantrekken en weer uitdoen is dan ideaal.

Verschillende soorten regenkleding

Daarna kun je kijken welk type regenkleding het best bij je past. Een compleet regenpak met jas en broek is handig als je vaak fietst en goed beschermd wilt zijn. Toch vinden veel mensen vooral het aantrekken van de broek onhandig. In dat geval is een losse regenjas of een regenponcho een praktischer optie. Houd er wel rekening mee dat je benen dan bij stevige regen sneller nat worden. Misschien zijn regenchaps wat voor jou: hiermee bedek je alleen de voorkant van je bovenbenen. Ook slim: alvast nadenken over regenschoenen. Wanneer je echt een hekel hebt aan natte voeten, zijn overschoenen een welkome aanvulling op je regenoutfit!

Traditioneel regenpak

De klassieker onder de regenkleding is natuurlijk het regenpak. Dat bestaat uit een jas en een broek en is meestal gemaakt van waterdicht materiaal zoals PVC of nylon. Het voordeel is dat je praktisch helemaal bedekt bent, van je nek tot je enkels. Het nadeel? Vooral goedkope regenpakken kunnen wat minder ademend zijn, waardoor je bezweet kunt aankomen.

Losse regenjas

Een losse regenjas is handig wanneer je al een waterdichte broek hebt (of natuurlijk wanneer je het niet erg vindt als je benen natregenen). Regenjassen zijn vaak stijlvoller en kunnen bij slecht weer ook als gewone jas gedragen worden (iets wat je met een traditioneel regenpak niet zo snel zult doen). Let op details: getapete naden en een hoge kraag zorgen dat je beter beschermd bent tegen de regen.

Regencape/regenponcho

Hoef je maar een kort stukje te fietsen? Dan is een regencape of - poncho ideaal: gewoon een kwestie van omslaan of over je hoofd aantrekken. Met een cape of poncho heb je veel bewegingsvrijheid, maar bij harde wind kunnen ze een beetje onhandig zijn. Er zijn ook regencapes die bijvoorbeeld elastieken aan de mouwen hebben die je aan het stuur kunt vastmaken, of een extra koord om je middel waardoor de cape minder wappert en klappert in de wind.

Regenoverschoenen

Niets zo vervelend als helemaal droog blijven dankzij een goed regenpak, maar aankomen met doorweekte schoenen. Regenoverschoenen zijn dé oplossing. Ze zijn gemaakt van waterdicht materiaal en je schuift ze makkelijk over je normale schoenen heen.

TypeVoordelenNadelen
RegenpakVolledig beschermdMinder ademend
RegenjasStijlvol, veelzijdigBenen blijven onbedekt
Cape/ponchoMakkelijk aan-/uitdoen Windgevoelig
OverschoenenDroge voetenExtra aankoop

©iuricazac - stock.adobe.com

Waar moet je op letten bij het kiezen van regenkleding?

➜ Waterdichtheid

Dit is natuurlijk het allerbelangrijkste om op te letten! Om te weten hoe goed een regenjas je droog kan houden, kijk je naar de waterkolomwaarde op het etiket. Hoe hoger de waarde, hoe beter de waterdichtheid. Een waarde van 10.000 mm of meer is uitstekend. In de tabel hieronder zie je hoe goed verschillende waterkolomwaarden je beschermen.

➜ Ademend vermogen

Je wilt droog blijven, maar je wilt ook dat je eigen zweet niet blijft hangen in je regenpak. Materialen zoals Gore-Tex zijn waterdicht maar toch ademend.

➜ Materiaal

Het materiaal is ook iets om rekening mee te houden. Polyester is licht en ademend maar minder duurzaam. PVC is zwaarder maar gaat langer mee. Kies wat bij jou en je fietsgedrag past.

➜ Prijs-kwaliteitverhouding

Goedkoop is vaak duurkoop, vooral als je dagelijks fietst. Investeer in kwalitatief goede regenkleding die jaren meegaat.

De juiste maat kiezen

Bij het kiezen van de juiste maat is het belangrijk om rekening te houden met de kleding die je eronder draagt. Pas verschillende maten en draag de kleding die je normaal tijdens het fietsen draagt. Bepaal of je genoeg bewegingsvrijheid overhoudt. Een regenjas die zó strak om je armen zit dat je niet goed meer richting kunt aangeven, dat moet je natuurlijk niet willen.

Tabel: waterdichtheid

Waterdichtheid van regenkleding wordt gemeten in millimeters waterkolom (mm). Dit geeft aan hoe hoog een kolom water kan zijn voordat deze door de stof heen dringt. Voor regenkleding voor de fiets is minimaal 5.000 tot 10.000 mm aan te raden.

Aantal mm:Waterdichtheid:Beschermt tegen:
0 - 1.500SpatwaterdichtLichte regen en spatten
1.500 - 5.000WaterdichtMatige tot zware regen
5.000 - 10.000WaterdichtBijna alle regen, wel wat vochtdoorslag mogelijk
10.000 - 20.000Hoogwaardig waterdichtZware stortbuien
20.000+Extreem waterdichtExtreme omstandigheden

➜ Zomer of winter?

Wat voor regenkleding je kiest, hangt ook af van het seizoen en van wat je allemaal op de fiets doet.

Zomer

In de zomer is lichte, ademende kleding het prettigst. Ga voor materialen die waterdicht én ventilerend zijn, zoals Gore-Tex. Dat houdt regen buiten maar laat vocht van binnen ontsnappen. Zo blijf je droog van de regen én raak je overtollige warmte kwijt tijdens het fietsen. Ideaal dus voor warme, wisselvallige dagen waarop je actief bent.

Winter

In de winter draait het juist om warmte. Een regenjas met thermische voering houdt je niet alleen droog, maar ook behaaglijk. Veel modellen hebben een uitneembare voering, zodat je dezelfde jas ook in het voor- en najaar kunt dragen. Houd wel rekening met een hogere prijs, maar daar krijg je meer comfort en veelzijdigheid voor terug.

Testen voor gebruik

Wil je zeker weten dat je droog overkomt? Het klinkt gek, maar spuit jezelf nat met een tuinslang om te testen hoe waterdicht de kleding echt is. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Welk merk fietskleding moet je kiezen?

In Nederland zijn er verschillende bekende merken die regenkleding van hoge kwaliteit aanbieden. Dit zijn enkele van de meest populaire:

1: Agu

Dit Nederlandse merk is vooral bekend onder fietsers en biedt een breed scala aan regenkleding, van jassen tot broeken en overschoenen.

2: Rains

Dit Deense merk is ook populair in Nederland en staat bekend om zijn minimalistische en stijlvolle regenjassen.

3: Mac in a Sac

Dit merk biedt lichtgewicht en opvouwbare regenkleding die gemakkelijk op te bergen is.

4: Vaude

Dit Duitse merk is populair onder outdoorliefhebbers en biedt duurzame en milieuvriendelijke regenkleding.

5: Columbia

Dit Amerikaanse merk is ook in Nederland verkrijgbaar en biedt een breed scala aan regenkleding, vaak gemaakt van hun gepatenteerde Omni-Tech-materiaal dat zowel waterdicht als ademend is.

©Martin - stock.adobe.com

✅ Checklist regenkleding kopen

☐ Bepaal je behoeften: dagelijks gebruik, lange ritten, woon-werkverkeer.
☐ Kies het type regenkleding: regenpak, losse jas, cape/poncho, overschoenen.
☐ Controleer de waterdichtheid: zoek naar de waterkolomwaarde.
☐ Let op het ademend vermogen: materialen zoals Gore-Tex zijn ideaal.
☐ denk om het seizoen: licht en ademend voor de zomer, geïsoleerd voor de winter.
☐ Check de prijs-kwaliteitverhouding: goedkoop is niet altijd beter.
☐ Pas verschillende maten: houd rekening met de kleding die je eronder draagt.
☐ Test de kleding indien mogelijk: gebruik een tuinslang of lees online reviews.
☐ Lees het waslabel: sommige kledingstukken hebben speciale zorg nodig.
☐ Overweeg extra's: zoals reflecterende strips voor veiligheid.

▼ Volgende artikel
AI-agents: zo laat je slimme digitale assistenten zelfstandig taken uitvoeren
© Anwar - stock.adobe.com
Huis

AI-agents: zo laat je slimme digitale assistenten zelfstandig taken uitvoeren

We vinden het intussen al bijna normaal dat generatieve AI-modellen leuke tekeningen kunnen maken en teksten kunnen schrijven. Maar de AI-evolutie staat niet stil: er verschijnen steeds krachtigere AI-agents op die zelfstandig ook diverse taken kunnen aanpakken. Hoe je ze zelf gebruikt of bouwt, lees je in dit artikel.

In het kort

We leggen uit wat AI-agents precies zijn, hoe ze werken en waarin ze verschillen van gewone AI-assistenten. Je ziet voorbeelden van praktische agents die reizen plannen, data analyseren of documenten samenvatten. We bekijken toegankelijke platforms zoals Manus en AgentGPT, maar ook verzamelingen van kant-en-klare agents en tools om zelf een agent te bouwen. Tot slot krijg je inzicht in de voordelen, valkuilen en toekomstige ontwikkelingen van deze technologie.

Lees ook: Chat je met een mens of een AI-bot? 9 manieren om het te testen

Het begrip 'AI-agent' komt misschien wat verwarrend over omdat 'agent' vaak met ordehandhaving of spionage wordt geassocieerd, maar hier betekent het iets heel anders. In de informatica verwijst de term naar een entiteit die namens iemand anders handelt, afgeleid van het Latijnse agere (handelen). Je kunt het vergelijken met een reisagent die taken uitvoert in opdracht van zijn klant.

Een agent is hier een systeem dat autonoom handelt, vaak in opdracht van een gebruiker, om bepaalde en soms complexe taken uit te voeren. Zo zou je een robotstofzuiger een fysieke agent kunnen noemen: hij ziet obstakels, beslist waar hij rijdt en voert deze actie uit. Een e-mailbot is een virtuele agent: hij leest je mails, classificeert ze en beantwoordt bepaalde mails automatisch.

Een AI-agent gaat nog een stap verder en gebruikt kunstmatige intelligentie om beslissingen te nemen – iets wat sommige robotstofzuigers of e-mailbots inmiddels trouwens ook wel doen. Hiervoor gebruikt men ook wel de term 'agentic AI'.

©iRobot

Een robotstofzuiger kun je een fysieke agent noemen.

Werking

Voordat we een paar voorbeelden van een AI-agent bekijken en ook zelf samenstellen, leggen we kort uit hoe zo'n agent werkt. In een eerste fase neemt de agent zijn omgeving waar. Dat kan via visuele input van afbeeldingen of camera's, geluidsdata van een microfoon of spraakopname, numerieke data uit logs of sensors, of via tekst zoals prompts, mail- of chatberichten.

De agent probeert vervolgens deze ruwe invoer te interpreteren. Bij tekst bijvoorbeeld gebeurt dit doorgaans met een groot taalmodel (Large Language Model, kortweg LLM), een deep-learning-systeem dat natuurlijke taal begrijpt en genereert, zoals ChatGPT, Claude of Gemini. Dankzij zo'n LLM kan de agent doelen begrijpen en indien nodig ook opsplitsen in subtaken. Als een taak beperkt blijft tot tekstgeneratie, zoals het beantwoorden van een bericht, volstaat het LLM. Maar vaak zijn er ook externe tools nodig (zogeheten tool calling) om aanvullende of realtime gegevens op te halen of (sub)taken uit te voeren, bijvoorbeeld via API's, zoals voor weerinformatie, databases of andere AI-modellen.

Met een efficiënt geheugensysteem kan de agent tijdens het uitvoeren van taken de resultaten bijhouden, feedback verwerken en daaruit nieuwe subtaken afleiden. Hij kan deze informatie ook bewaren, wat ook bij latere interacties voor meer consistentie zorgt.

Voor- en nadelen

Geoptimaliseerde AI-agents bieden duidelijke voordelen. Ze verhogen vaak de productiviteit doordat ze repetitieve en tijdrovende taken kunnen overnemen. Daarnaast verwerken ze in korte tijd enorme hoeveelheden data en kunnen ze meerdere (sub)taken tegelijk uitvoeren. AI-agents leveren doorgaans nauwkeurige en consistente resultaten en zijn goed schaalbaar. Mits goed geïntegreerd in de workflow, kunnen ze dus flink wat tijd en kosten besparen.

Tegelijk zijn er wel wat dingen waar je op moet letten. AI-agents zijn namelijk vaak afhankelijk van grote hoeveelheden data, waaronder soms privacygevoelige of bedrijfsinformatie. Houd bijvoorbeeld in een bedrijfscontext dus rekening met richtlijnen als de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). En omdat veel agents werken met LLM's die getraind zijn op grote hoeveelheden tekst waarin ook vooroordelen en stereotypen voorkomen, kunnen zulke vertekeningen onbewust doorsijpelen in de resultaten en leiden tot discriminerende uitkomsten. Tot slot vraagt het ontwikkelen en trainen van zulke (bedrijfs)systemen de nodige tijd en rekenkracht.

Voor je het goed beseft, kunnen AI-agents ook privacygevoelige data verwerken en is de AVG van kracht.

Van assistent tot agent

Agentic AI is momenteel een actueel onderwerp, waardoor producenten hun AI-oplossingen soms als AI-agents presenteren, terwijl het om eenvoudige(re) AI-assistenten gaat. Dit geldt bijvoorbeeld voor de browserextensie HARPA AI. Na installatie kun je via een knop taken laten uitvoeren op basis van de actuele webpagina en eventueel geüploade afbeeldingen of pdf's. Denk aan uitleg geven, vragen beantwoorden, de pagina samenvatten of herschrijven, data uitlichten en meer.

Handig, maar het is geen autonome agent. HARPA AI voert namelijk alleen taken uit die jij expliciet opgeeft, zonder zelf subdoelen te stellen of complexe workflows te volgen. Er is evenmin sprake van zelfevaluatie of contextopbouw over meerdere stappen. HARPA AI biedt ook een browser-functie (bijvoorbeeld via de opdrachtprompt met een API-sleutel) die enige automatisering en externe aansturing mogelijk maakt, maar dat maakt het nog geen volwaardige AI-agent.

Het onderscheid tussen beide begrippen is evenwel niet altijd duidelijk, vooral niet wanneer de operaties voornamelijk in een 'black box' worden uitgevoerd.

Manus

AI-agents kunnen dus goed bruikbaar zijn in bedrijfsomgevingen, maar ook daarbuiten kun je er je voordeel mee doen. Ga bijvoorbeeld naar www.manus.im (van Chinese origine) en klik op Use cases voor een reeks praktijkvoorbeelden, ingedeeld in rubrieken als Life, Data Analysis en Education. Zo kan deze algemene AI-agent je bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een cursus of het plannen van een reis. Het voorbeeld Trip to Japan in april (in de rubriek Featured) laat dit duidelijk zien. Klik hierop om het volledige proces te kunnen volgen: links de uitvoer, rechts het scherm van de agent. Je kunt ook altijd klikken op Skip to results of Watch again.

Wil je Manus ook zelf proberen, dan kun je met een gratis proefversie met duizend credits aan de slag, na goedkeuring van je aanvraag (de betaalde versie start vanaf 19 dollar per maand, dat is ongeveer 20 euro inclusief btw). We merkten dat zo'n goedkeuring sneller verloopt via de mobiele Manus-app.

Voor de eindgebruiker is het hele proces vrij eenvoudig. Zoals bij een gewone AI-chatbot geef je eerst een uitgebreide prompt met je opdracht. Daarna gaat Manus aan de slag en zie je stap voor stap hoe de taak wordt aangepakt. Je kunt dit proces ook in realtime bijsturen met extra informatie of instructies. Is de hoofdtaak voltooid, dan krijg je een melding, tenzij je credits eerder op zijn of de agent vastloopt op bijvoorbeeld een niet-bereikbare webpagina.

Op onze vraag heeft Manus een veertiendaagse gezinsreis naar Namibië uitgewerkt.

AI-reis naar tevredenheid uitgewerkt?

🧳Dan hoef je zelf alleen nog maar je koffers te pakken!

AgentGPT

Ook met AgentGPT kun je op een toegankelijke manier toe, ook gratis, een AI-agent in je browser gebruiken. Het platform is een gebruiksvriendelijke webinterface (geïnspireerd op Auto-GPT), waarmee je een opdracht kunt lanceren voor een autonome agent die meerdere stappen zelf bedenkt en uitvoert.

Je hoeft enkel een naam voor je agent in te vullen en bij Doel een duidelijke opdracht te schrijven, zoals 'Plan een veertiendaagse rondreis met 4x4 in Namibië' of 'Voer een onderzoek uit naar de duurzaamste bouwmaterialen in Nederland'.

Controleer bij Tools of de benodigde functies zijn ingeschakeld: Image (voor AI-beelden), Search (voor online opzoekwerk), Code (voor scripting) en Connect Your Data. Deze laatste biedt via een account bij SID, een vorm van Retrieval Augmented Generation (RAG), waarbij eigen gegevens van bijvoorbeeld Google Drive of Gmail kunnen worden verwerkt en doorzocht.

Bevestig met de blauwe afspeelknop en de agent gaat meteen aan de slag. Je kunt de deeltaken volgen, pauzeren en via een prompt het proces bijsturen. De kans bestaat dat de agent niet alle stappen voltooit met een gratis account, maar via Summarize kun je wel alvast een tussentijds resultaat bekijken. Voor een uitgebreider abonnement betaal je 40 dollar per maand (ongeveer 43 euro inclusief btw). Bij Settings kun je eventueel ook een OpenAI API-sleutel invoeren als je er een hebt.

AgentGPT kan ook eigen data onderzoeken (hier Google Drive documenten via sid.ai)

Agent-bibliotheken

Op de webpagina van het hierboven vermelde AgentGPT kun je ook uit twintig sjablonen kiezen. Dit zijn kant-en-klare agenten, met prompts gericht op een bepaald taaktype, zoals rapportanalyse, reisplanning of marketing strategieën. Maar er bestaan intussen ook diensten met een bibliotheek AI-agents, zoals Agent.AI. Je kunt zoeken op naam of op tags, binnen categorieën zoals Social, Customer Service, Image en Lifestyle. Filter je op Image, dan krijg je agents zoals Logo Creator, Youtube Thumbnail Generator en MindmapGenerator.

We nemen even Mindmap Generator als voorbeeld. Klik hier op Goagent en geef een geschikte prompt, bijvoorbeeld een onderwerp voor je mindmap. Bevestig met Go en de agent gaat aan de slag. Daarna kies je tussen Fully automatic (waarbij je alles aan de agent overlaat) of Interactive (waarbij je stap voor stap het voorlopige ontwerp kunt aanpassen of uitbreiden).

Ook bij MindStudio vind je een ruime collectie AI-agents, verdeeld in rubrieken zoals Research, Analyze Content, For Creators, For Students en YouTube. Na aanmelding kun je ze vanaf het platform uitvoeren via de knop Run (Pro Agents enkel na betaling) of via een Chromium-browserextensie, zodat de agent direct met een specifieke webpagina kan werken.

Houd er rekening mee dat het onderscheid tussen een slimme AI-assistent en een autonome AI-agent ook hier niet altijd duidelijk is.

Op Agent.AI vind je veel agents (of minstens assistenten), waaronder deze eenvoudige mindmap-generator.

Agentic AI-browsers

We hebben geen glazen bol, maar we zijn ervan overtuigd dat agentic AI zich dit jaar sterk zal doorzetten. De vraag naar autonomere AI-systemen groeit, de technologische basis met modellen als GPT-4.x en Claude 4.x is al aanwezig en de tool-calling-functionaliteit breidt snel uit.

Die evolutie zal zich vermoedelijk ook voortzetten binnen browsers, zoals blijkt uit Opera Browser Operator. Deze AI-agent is netjes geïntegreerd in de Opera-browser en maakt het mogelijk om bijvoorbeeld producten te bestellen, een reis te plannen, tickets te boeken of studiemateriaal te verzamelen zonder dat je zelf iets hoeft te doen (wat overigens wel mogelijk blijft). Op het moment van schrijven is deze functie helaas nog een preview, maar mogelijk zit die functie al in Opera's ontwikkelaarseditie tegen de tijd dat je dit leest.

Een andere vroege ontwikkeling is Anchor Browser, voorlopig alleen beschikbaar als cloud-hosted platform. Na aanmelding krijg je toegang tot een interactieve omgeving waar je AI-gestuurde browserflows kunt opstellen en testen. Bovenaan kies je eerst een taakstructuur, zoals AI Form Filling of Web Research.

Zelf bouwen met MindStudio

Zowel Agent.AI als MindStudio laten je niet alleen bestaande agents gebruiken, maar bieden ook tools om zelf een AI-agent te bouwen. We laten kort zien hoe je dit aanpakt in MindStudio, bijvoorbeeld voor een agent die een webpagina, pdf of YouTube-video samenvat (bij deze laatste door zelf het bijbehorende transcript op te halen).

Ga naar https://app.mindstudio.ai en open links het onderdeel Build. Klik rechtsboven op Create New Agent en zorg dat het tabblad Automations actief is. Klik op het blauwe Start-blok; rechts verschijnen dan enkele configuratie-opties. Wil je de agent beschikbaar maken in de browserextensie van Agent.AI, klik dan bij Run Mode op het pijlknopje en kies Browser Extension. Er verschijnen nu data zoals url, metadata en pageContent, die beschikbaar komen voor de agent.

Klik rechts van het Start-blok op de knop met het plusje om een AI-module toe te voegen. Voor ons voorbeeld kies je Generate Text, een van de meest gebruikte modules. Andere opties zijn Generate Image, User Input, Scrape URL of je klikt op View All Blocks voor alle beschikbare modules. Na selectie van Generate Text zie je rechts bij ModelSettings dat standaard Claude 3.5 Haiku gebruikt wordt. Je kunt ook kiezen uit andere ondersteunde LLM's, waaronder enkele gratis modellen.

Bouw je eigen agent met AI-modules in MindStudio.

Verder uitwerken

Met de LLM geselecteerd kun je rechts nog extra instellingen aanpassen via parameters als Temperature (hoe lager, hoe voorspelbaarder het antwoord), Max Response Size (hoe lager, hoe beknopter het antwoord) en andere. Bovenaan staat het promptvenster waar je een duidelijke instructie voor de LLM geeft, bijvoorbeeld: 'Vertel me alles wat ik moet weten over deze webpagina.'

Om de inhoud van de webpagina door te geven, gebruik je de eerder vermelde variabele pageContent (je kunt deze variabele eerst kopiëren naar het klembord) die je onder je prompt met {{pageContent}} aanroept.

Klik linksboven op Untitled AI Agent en geef je agent een naam. Je kunt ook een korte omschrijving toevoegen en een pictogram kiezen. Klik vervolgens rechtsboven op Preview / Open Draft Agent. Je test je agent door een url in te vullen, op Load Site te klikken en daarna op Run Agent.

Wil je de agent publiceren (en aan de browserextensie koppelen via het knopje met de drie puntjes), dan heb je wel een Pro-versie nodig. Deze kost 12 dollar per maand (ongeveer 13 euro inclusief btw) voor onbeperkte agents, exclusief eventuele kosten voor API-calls van betaalde AI-modellen.

Je agent is klaar: nog snel even proefdraaien.

Automatische prompt

Je kunt ook een bestaande agent dupliceren en deze via Edit snel aanpassen voor een ander doel. Daarnaast is het mogelijk om de prompt automatisch te laten genereren. Klik hiervoor rechtsonder het promptvenster op het bijbehorende knopje en kies Generate. Typ bijvoorbeeld 'Vat deze webpagina uitgebreid en overzichtelijk samen' of 'Analyseer deze X-berichtreeks' en klik opnieuw op Generate. Even later verschijnt een veel uitgebreidere (standaard Engelstalige) prompt, waarbij de opdracht wordt opgesplitst in subtaken, zodat je agent gestructureerder te werk kan gaan. Vergeet ook hier niet de variabele {{pageContent}} toe te voegen.

Op vergelijkbare manier kun je nog veel andere agents maken. Experimenteer gerust met alle beschikbare opties en mogelijkheden.

Je kunt automatisch een uitgebreide prompt laten genereren voor je agent.

Grondig zoeken

Steeds meer generatieve AI-modellen bieden met wat vaak deepsearch wordt genoemd een geavanceerde zoekfunctie aan om diepgaande informatie van internet en andere bronnen op te halen en te analyseren. Daardoor kunnen ze ook meerdere redeneringsstappen uitvoeren en zo tot een nauwkeuriger en uitgebreider antwoord komen.

Zo'n functie vind je onder meer bij ChatGPT (Diepgaand onderzoeken), Gemini (Deep Research) en Grok (DeepSearch en de nog uitgebreidere DeeperSearch). Je kunt deze functies zien als een vorm van agentic AI, omdat ze autonoom complexe taken uitvoeren die normaal menselijke tussenkomst vragen. Afhankelijk van je opdracht (en andere parameters) kan het zoekwerk makkelijk tien minuten of langer duren. Met een gratis account is deze functionaliteit helaas wel beperkt bruikbaar, zeker bij ChatGPT. ChatGPT heeft overigens ook al Operator, een agent die een browser kan gebruiken, maar alleen nog beschikbaar is voor Pro-gebruikers in de VS.