In Nederland gooien we per jaar gemiddeld 33 kilo eten per persoon weg, deels omdat het bedorven is. Hoe beter je eten onder de juiste omstandigheden bewaart, hoe langer het goed blijft en je dus minder verspilt. Maar hoe doe je dit? ID.nl weet raad!

Heb je net een doosje aardbeien gekocht, moet je de helft alweer weggooien omdat het begint te beschimmelen. Super zonde van de aardbeien en het geld! Moeten eieren in de koelkast, of toch erbuiten? En op welke plank bewaar je het best je vlees en vis?

Wat zorgt ervoor dat eten bederft?

Eten bederft door verschillende biochemische, chemische, bacteriologische en natuurkundige invloeden. En dit heeft alles te maken met het goed of slecht bewaren van voedsel. Bewaar je het niet goed, dan bederft het sneller en verliest het eten ook sneller smaak. Bacteriën, schimmels en gisten slaan hun slag en laten het eten rotten, schimmelen, fermenteren of er ontstaan ziektekiemen. Dit proces wordt beïnvloed door te veel warmte of juist te veel kou, een te vochtige omgeving of een te droge omgeving. Je stelt het proces van bederf uit door besmetting te voorkomen, voedsel goed te verpakken, op de juiste temperatuur te bewaren en sommige producten zo snel mogelijk op te eten.

Eten invriezen: hoelang blijft wat goed?

Heel veel voedsel mag je in de vriezer bewaren. Denk aan brood, vlees, vis, groente, fruit en gebak. Over het algemeen geldt: je kunt het voedsel 3 maanden ingevroren bewaren zonder dat de kwaliteit terugloopt. Maar er zijn voedingsmiddelen waar er andere regels voor gelden. Hieronder volgen de afwijkende richtlijnen voor het invriezen van voedsel:

Bepaalde voedingsmiddelen houd je dus lang goed in het vriesvak. De lage temperaturen zorgen ervoor dat de groei van micro-organisme verlaagt of zelfs niet start. Doe alles in kleine porties in een vrieszakje en zorg dat er weinig lucht in de zak blijft wanneer je het invriest. Schrijf op een label op de zak wat erin zit en wanneer je het hebt ingevroren, zodat je weet wanneer je iets moet opmaken. Zet de vriezer op minstens -18 °C en vries geen producten in die je al een keer hebt ingevroren en vervolgens hebt laten ontdooien.

Lees ook: Weg met plastic: gebruik duurzame en veilige bewaarbakjes

©Graham Hughes

Zo bewaar je voedsel in de koelkast

Veel koelkasten hebben verschillende temperatuurzones. Door eten op de juiste plek te bewaren in de koelkast, blijft het langer goed. De lage temperaturen in een koelkast zorgen ervoor dat micro-organisme niet groeien, het vertraagt de stofwisseling van de producten en helpt tegen chemisch en enzymatisch bederf.

Tip: zet verse etenswaar achter in de koelkast en oudere etenswaar meer naar voren, zodat je eerst opeet wat op moet.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Voorraad in de keukenkastjes

Droge producten, zoals rijst, pasta, bulgur, maar ook eten in blik bewaar je niet in de koelkast. Deze voedingsmiddelen zet je neer in een keukenkastje waar het gemiddeld 15 tot 20 °C is. Zorg ervoor dat direct zonlicht, vocht of warmte hier niet bij komt. Zet het dus liever niet in een kastje vlak bij het kookgedeelte; vocht en hoge temperaturen zorgen voor een kortere houdbaarheidsduur. Zet de nieuwe producten achteraan in de kast, zodat je eerst de oudere spullen opmaakt. Bewaar geopende zakjes eten in een afgesloten bakje of weckpot, of zorg dat je de verpakking weer goed sluit.

Brood blijft langer vers in een broodtrommel

Wanneer brood uitdroogt, smaakt het niet meer zo lekker. Bewaar brood daarom in een broodtrommel. Zorg dat het brood in een niet-luchtdichte verpakking zit, zodat het niet zacht wordt. Verwijder regelmatig de broodkruimels uit de broodtrommel en neem de trommel af met wat onverdunde azijn. Zo voorkom je dat het brood gaat schimmelen. Is het heel warm en vochtig weer? Bewaar het brood dan in de koelkast of vries wat sneetjes brood in.

©Mihail - stock.adobe.com

Producten over de datum: wel of niet meer eten?

Heeft een product een THT-datum? Deze ‘Tenminste Houdbaar Tot’-datum biedt de garantie dat de smaak, geur en kleur goed is tot deze datum. Het betekent niet dat het eten meteen bederft na deze datum. Deze producten mag je dus nog eten wanneer de datum verlopen is, maar proef, kijk en ruik eerst, om te bepalen of het nog eetbaar is. Producten met een ‘Te Gebruiken Tot’-datum kun je echt tot deze datum eten, daarna moet je ze weggooien. Het gaat bij de ‘te gebruiken tot’ datum om rauwe vis, gehakt, gebak, gesneden fruit en vers gevogelte.

Automatisch wasmiddel doseren is een functie die steeds vaker voorkomt op moderne wasmachines. Handig, want je hoeft niet meer zelf af te meten hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Maar hoe werkt het precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten?

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Wat is automatisch wasmiddel doseren?

Automatisch doseren betekent dat de wasmachine zelf bepaalt hoeveel wasmiddel en wasverzachter nodig is voor elke wasbeurt. Dit gebeurt met behulp van sensoren die onder meer kijken naar het gewicht van de was, de textielsoort en soms ook hoe vuil het wasgoed is. Je vult de reservoirs één keer met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter. De machine gebruikt bij elke wasbeurt precies de hoeveelheid die nodig is. Je hoeft dus niet meer voor elke wasbeurt te meten of te gokken of met wasmiddel te knoeien.

Hoe goed werkt automatisch doseren?

In de praktijk werkt automatische dosering over het algemeen goed. Vooral bij normaal bevuilde was levert het een schone was op zonder overdosering. De sensoren stemmen de hoeveelheid nauwkeurig af op de lading. Wel zijn er verschillen tussen systemen. Bij sommige merken kun je bijvoorbeeld zelf de dosering nog bijstellen als je merkt dat de was niet fris genoeg wordt of dat er juist zeepresten achterblijven. Bij sterk bevuilde was of speciale stoffen (zoals sportkleding of babykleding) kan het zijn dat je alsnog handmatig wilt doseren of een ander type wasmiddel nodig hebt.

©AEG

AutoDose van AEG.

Voordelen van automatische dosering

Het grootste voordeel is gemak: je vult één keer het reservoir en daarna hoef je er wekenlang niet naar om te kijken. Daarnaast helpt automatische dosering bij het besparen van wasmiddel. Veel mensen gebruiken onbewust te veel, wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook zorgt voor zeepresten in kleding en de machine. Verder voorkom je slijtage aan je kleding. Te veel wasmiddel kan stoffen aantasten en zorgt ervoor dat kleding minder lang mooi blijft.

Nadelen van automatische dosering

Niet alles is positief. Automatisch doseren werkt alleen met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder of capsules kun je niet gebruiken. Daarnaast moet je erop letten dat je de juiste soort wasmiddel kiest. Sommige systemen werken niet goed met dikkere of schuimende middelen.

Een ander aandachtspunt is geur: omdat je het reservoir lang gebruikt, kan dat na verloop van tijd een muffe geur afgeven. Regelmatig schoonmaken en niet te lang wachten met bijvullen helpt dat voorkomen.

Bij sommige systemen kun je niet zelf bepalen welk vak je voor welk type wasmiddel gebruikt, of kun je geen speciaal wasmiddel apart instellen (bijvoorbeeld voor witte was of wol). Dat maakt je wat beperkter in je mogelijkheden.

©AEG

Hoe vaak moet je bijvullen?

Dat hangt af van de capaciteit van het reservoir en hoe vaak je wast. Gemiddeld gaat een volle tank tussen de 20 en 40 wasbeurten mee. Sommige machines geven een seintje als het wasmiddel bijna op is, bij andere moet je het zelf in de gaten houden.

Welk wasmiddel werkt het best?

Gebruik altijd vloeibaar wasmiddel. Veel fabrikanten raden hun eigen merk aan (zoals bijvoorbeeld Miele UltraPhase). In de praktijk werken veel gangbare A-merken ook goed, zolang ze niet te dik of sterk schuimend zijn. Vermijd ecologische of geconcentreerde wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor handmatige dosering, tenzij het systeem ze aankan. Bij sommige merken slimme wasmachines (zoals Bosch en Siemens) kun je met de app de barcode op je eigen wasmiddelen scannen. De app stuurt dan informatie over de concentratie van je wasmiddel en de waterhardheid automatisch door naar de wasmachine, zodat echt altijd de juiste dosering wordt gebruikt.

Test een wasmiddel een tijdje en kijk hoe de machine reageert: blijft er schuim achter, wordt de was goed schoon, ruikt het fris? Zo ontdek je wat het beste werkt voor jouw situatie.

©Miele

Miele UltraPhase-flacons.

Van i-DOS tot SmartDosing

In onderstaande tabel zie je wat de benaming voor het automatisch-doseersysteem is bij de grootste wasmachine-merken.

Conclusie

Automatische dosering maakt wassen makkelijker en voorkomt verspilling van wasmiddel. Vooral bij regelmatig gebruik is het een handige functie die tijd bespaart en je kleding beschermt. De werking hangt af van het merk en type wasmiddel dat je gebruikt. Kies daarom een machine die bij jouw wasgedrag past (tip: bij (web)winkels die wasmachines verkopen kun je modellen makkelijk met elkaar vergelijken) en experimenteer met verschillende vloeibare wasmiddelen om de beste combinatie te vinden.

Net als alle andere accu's en batterijen gaat ook een thuisbatterij niet oneindig mee. Maar de levensduur moet wel lang genoeg zijn om de investering te rechtvaardigen. We leggen je uit op welke levensduur je gemiddeld mag rekenen en wat je kunt doen om die te verlengen.

De levensduur van een thuisbatterij hangt af van verschillende factoren, zoals het type accu, de opslagomstandigheden en het soort gebruik. Voor thuisbatterijen wordt vaak lithium-ion (Li-ion) gebruikt. Deze accu’s hebben een geschatte levensduur van 10 tot 15 jaar. Het aantal laadcycli van de gemiddelde lithium-ionbatterij ligt tussen de 5000 en 7000 keer. Dit staat voor het aantal keer dat een lege thuisbatterij weer vol kan worden geladen.

Bij sommige batterijtypen ligt het aantal laadcycli hoger. Zo kunnen lithium-ijzerfosfaatbatterijen (LiFePO4) tot 10.000 laadcycli bereiken. Door nieuwe technologieën wordt de levensduur van thuisaccu’s steeds beter. De laadcapaciteit van batterijen neemt na verloop van tijd af, waardoor de hoeveelheid energie die een thuisaccu kan opslaan, geleidelijk aan vermindert.

Omstandigheden beïnvloeden levensduur

Als eigenaar van een thuisbatterij heb je zelf invloed op de uiteindelijke levensduur van de accu. Zo kun je een thuisbatterij het best plaatsen in een omgeving waar de temperatuur binnen de door de fabrikant gespecificeerde richtlijnen valt. Een stabiele omgeving binnen de juiste temperaturen kan de levensduur verlengen. Een thuisbatterij kan net als andere batterijen het best in een koele, maar ook weer niet al te koude omgeving worden gehouden. Plaatsing in de volle zon of in de buurt van andere warmtebronnen kun je beter vermijden. Toch is het handig om te beseffen dat niet alle thuisbatterijen even lang meegaan, het hangt ook af van de kwaliteit van het apparaat en de opslagcapaciteit. Welk merk en model je koopt, heeft dus invloed op de levensduur.

Lees ook: Thuisbatterij kopen: waar moet je op letten?

Ook andere omstandigheden kunnen een rol spelen bij de uiteindelijke levensduur. Zo is het belangrijk om regelmatig onderhoud uit te laten voeren. Verder kun je slijtage verminderen door de thuisbatterij niet volledig tot 100 procent op te laden of helemaal te ontladen. Daarnaast is het niet de bedoeling om de thuisbatterij voortdurend hoog te belasten. Wel is regelmatig gebruik van de accu noodzakelijk om hem in een goede conditie te houden. Het is dan ook niet de bedoeling om de stroom in een thuisaccu voor langere tijd op te sparen, maar om de opgeslagen energie te gebruiken in de avonduren. Dat zijn momenten waarop de stroom van het net duurder is of wanneer je zonnepanelen geen stroom meer opwekken.

Garantie

Bij de aanschaf van een thuisbatterij speelt garantie een belangrijke rol. Fabrikanten bieden doorgaans garanties van 10 jaar, waarbij ze garanderen dat de batterij na die periode nog een bepaald percentage van de oorspronkelijke capaciteit behoudt. Zo biedt LG Chem bijvoorbeeld 10 jaar garantie met de belofte dat de batterij dan nog minstens 60% van haar capaciteit heeft. Ook merken als Tesla, Enphase, Huawei, BYD en Growatt hanteren een garantieperiode van 10 jaar.

Sommige fabrikanten gaan nog een stap verder. Zo geeft GivEnergy 12 jaar garantie en biedt het Duitse Sonnen een garantie van 10 jaar óf 10.000 laadcycli – wat het eerst wordt bereikt. Het is echter wel belangrijk om niet alleen naar de duur van de garantie te kijken, maar ook naar de voorwaarden. Sommige fabrikanten stellen bijvoorbeeld eisen aan de installatie of het gebruik van de batterij om aanspraak te kunnen maken op garantie. Daarnaast kunnen installateurs eigen garantievoorwaarden hanteren die afwijken van die van de fabrikant. Controleer dus altijd goed de details voordat je een keuze maakt.

Levensuur verder verlengen

Slimme laadsystemen kunnen helpen de levensduur van de thuisbatterij te verlengen. De laadcycli kunnen geoptimaliseerd worden door algoritmen die leren van je behoeften en gebruik. De software maakt op basis van jouw verbruikspatronen beslissingen over wanneer er energie moet worden opgeslagen, gebruikt of teruggeleverd aan het net. De algoritmen houden hierbij rekening met de huidige energieprijzen, je verbruikspatronen en de beschikbaarheid van stroom van je zonnepanelen.

©Malp

Is een thuisbatterij de hoge investering waard?

De kosten van een thuisbatterij zijn momenteel nog vrij hoog. In combinatie met een levensduur van 10 tot 15 jaar is het maar de vraag of je de grote investering op tijd kunt terugverdienen. Hoewel veel aanbieders van thuisbatterijen beweren dat de terugverdientijd door hun slimme algoritmen een stuk korter is, stellen onderzoeksbureau CE Delft en andere experts dat het nagenoeg onmogelijk is om de aankoop terug te verdienen. Het zou minstens 15 jaar duren om de kosten eruit te hebben en op dat moment is de thuisaccu alweer aan vervanging toe. In sommige gevallen zal de thuisbatterij het al ruim voor die tijd begeven.

Lees ook: Wat is de terugverdientijd van een thuisbatterij?

Met een dynamisch energiecontract kun je in theorie geld verdienen met een thuisbatterij. Bij deze contractvorm varieert de prijs van stroom per uur. Het ene uur betaal je dus een hoger bedrag voor stroom dan het andere uur. Je kunt echter ook stroom verkopen aan het net. Door hier slim op in te spelen, met behulp van de slimme software van een thuisbatterij, kun je de stroom van je thuisaccu automatisch verkopen op momenten dat je hier het meeste geld voor terugkrijgt. Doordat de energieprijzen inmiddels weer gezakt zijn, zijn de schommelingen tussen tarieven niet zo hoog als de afgelopen jaren. Daardoor is het lastiger om de aanschaf van een thuisbatterij snel terug te verdienen door te handelen op de energiemarkt. De salderingsregeling is bovendien voorlopig nog van kracht.