In Nederland gooien we per jaar gemiddeld 33 kilo eten per persoon weg, deels omdat het bedorven is. Hoe beter je eten onder de juiste omstandigheden bewaart, hoe langer het goed blijft en je dus minder verspilt. Maar hoe doe je dit? ID.nl weet raad!

Heb je net een doosje aardbeien gekocht, moet je de helft alweer weggooien omdat het begint te beschimmelen. Super zonde van de aardbeien en het geld! Moeten eieren in de koelkast, of toch erbuiten? En op welke plank bewaar je het best je vlees en vis?

Wat zorgt ervoor dat eten bederft?

Eten bederft door verschillende biochemische, chemische, bacteriologische en natuurkundige invloeden. En dit heeft alles te maken met het goed of slecht bewaren van voedsel. Bewaar je het niet goed, dan bederft het sneller en verliest het eten ook sneller smaak. Bacteriën, schimmels en gisten slaan hun slag en laten het eten rotten, schimmelen, fermenteren of er ontstaan ziektekiemen. Dit proces wordt beïnvloed door te veel warmte of juist te veel kou, een te vochtige omgeving of een te droge omgeving. Je stelt het proces van bederf uit door besmetting te voorkomen, voedsel goed te verpakken, op de juiste temperatuur te bewaren en sommige producten zo snel mogelijk op te eten.

Eten invriezen: hoelang blijft wat goed?

Heel veel voedsel mag je in de vriezer bewaren. Denk aan brood, vlees, vis, groente, fruit en gebak. Over het algemeen geldt: je kunt het voedsel 3 maanden ingevroren bewaren zonder dat de kwaliteit terugloopt. Maar er zijn voedingsmiddelen waar er andere regels voor gelden. Hieronder volgen de afwijkende richtlijnen voor het invriezen van voedsel:

Bepaalde voedingsmiddelen houd je dus lang goed in het vriesvak. De lage temperaturen zorgen ervoor dat de groei van micro-organisme verlaagt of zelfs niet start. Doe alles in kleine porties in een vrieszakje en zorg dat er weinig lucht in de zak blijft wanneer je het invriest. Schrijf op een label op de zak wat erin zit en wanneer je het hebt ingevroren, zodat je weet wanneer je iets moet opmaken. Zet de vriezer op minstens -18 °C en vries geen producten in die je al een keer hebt ingevroren en vervolgens hebt laten ontdooien.

Lees ook: Weg met plastic: gebruik duurzame en veilige bewaarbakjes

©Graham Hughes

Zo bewaar je voedsel in de koelkast

Veel koelkasten hebben verschillende temperatuurzones. Door eten op de juiste plek te bewaren in de koelkast, blijft het langer goed. De lage temperaturen in een koelkast zorgen ervoor dat micro-organisme niet groeien, het vertraagt de stofwisseling van de producten en helpt tegen chemisch en enzymatisch bederf.

Tip: zet verse etenswaar achter in de koelkast en oudere etenswaar meer naar voren, zodat je eerst opeet wat op moet.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Voorraad in de keukenkastjes

Droge producten, zoals rijst, pasta, bulgur, maar ook eten in blik bewaar je niet in de koelkast. Deze voedingsmiddelen zet je neer in een keukenkastje waar het gemiddeld 15 tot 20 °C is. Zorg ervoor dat direct zonlicht, vocht of warmte hier niet bij komt. Zet het dus liever niet in een kastje vlak bij het kookgedeelte; vocht en hoge temperaturen zorgen voor een kortere houdbaarheidsduur. Zet de nieuwe producten achteraan in de kast, zodat je eerst de oudere spullen opmaakt. Bewaar geopende zakjes eten in een afgesloten bakje of weckpot, of zorg dat je de verpakking weer goed sluit.

Brood blijft langer vers in een broodtrommel

Wanneer brood uitdroogt, smaakt het niet meer zo lekker. Bewaar brood daarom in een broodtrommel. Zorg dat het brood in een niet-luchtdichte verpakking zit, zodat het niet zacht wordt. Verwijder regelmatig de broodkruimels uit de broodtrommel en neem de trommel af met wat onverdunde azijn. Zo voorkom je dat het brood gaat schimmelen. Is het heel warm en vochtig weer? Bewaar het brood dan in de koelkast of vries wat sneetjes brood in.

©Mihail - stock.adobe.com

Producten over de datum: wel of niet meer eten?

Heeft een product een THT-datum? Deze ‘Tenminste Houdbaar Tot’-datum biedt de garantie dat de smaak, geur en kleur goed is tot deze datum. Het betekent niet dat het eten meteen bederft na deze datum. Deze producten mag je dus nog eten wanneer de datum verlopen is, maar proef, kijk en ruik eerst, om te bepalen of het nog eetbaar is. Producten met een ‘Te Gebruiken Tot’-datum kun je echt tot deze datum eten, daarna moet je ze weggooien. Het gaat bij de ‘te gebruiken tot’ datum om rauwe vis, gehakt, gebak, gesneden fruit en vers gevogelte.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.