Langer vers: alles wat je moet weten over het bewaren van voedsel
In Nederland gooien we per jaar gemiddeld 33 kilo eten per persoon weg, deels omdat het bedorven is. Hoe beter je eten onder de juiste omstandigheden bewaart, hoe langer het goed blijft en je dus minder verspilt. Maar hoe doe je dit? ID.nl weet raad!
Heb je net een doosje aardbeien gekocht, moet je de helft alweer weggooien omdat het begint te beschimmelen. Super zonde van de aardbeien en het geld! Moeten eieren in de koelkast, of toch erbuiten? En op welke plank bewaar je het best je vlees en vis?
In dit artikel lees je dat:
- slecht bewaren van voedsel zorgt dat het bederft.
- je bijna elk voedingsmiddel 3 maanden kan invriezen, maar dat er uitzonderingen zijn.
- eieren, boter en melk in de koelkastdeur mogen staan.
- jam en restjes op de bovenste plank in de koelkast horen.
- op de middelste plank van de koelkast zuivel en worst horen.
- ... en nog veel meer onmisbare tips!
Lees ook: Geniet van versheid met koeltechnieken die de houdbaarheid van je voedsel verlengen.
Wat zorgt ervoor dat eten bederft?
Eten bederft door verschillende biochemische, chemische, bacteriologische en natuurkundige invloeden. En dit heeft alles te maken met het goed of slecht bewaren van voedsel. Bewaar je het niet goed, dan bederft het sneller en verliest het eten ook sneller smaak. Bacteriën, schimmels en gisten slaan hun slag en laten het eten rotten, schimmelen, fermenteren of er ontstaan ziektekiemen. Dit proces wordt beïnvloed door te veel warmte of juist te veel kou, een te vochtige omgeving of een te droge omgeving. Je stelt het proces van bederf uit door besmetting te voorkomen, voedsel goed te verpakken, op de juiste temperatuur te bewaren en sommige producten zo snel mogelijk op te eten.
Eten invriezen: hoelang blijft wat goed?
Heel veel voedsel mag je in de vriezer bewaren. Denk aan brood, vlees, vis, groente, fruit en gebak. Over het algemeen geldt: je kunt het voedsel 3 maanden ingevroren bewaren zonder dat de kwaliteit terugloopt. Maar er zijn voedingsmiddelen waar er andere regels voor gelden. Hieronder volgen de afwijkende richtlijnen voor het invriezen van voedsel:
Rauw rundvlees: 6 tot 12 maanden
Rauwe kip: 9 maanden
Rauw varkensvlees: 4 maanden
Rauwe magere vis: 6 maanden
Brood, gebak en wraps: 1 maand
Geblancheerde groente: 1 jaar
Schoon, rijp fruit: 8 tot 12 maanden
Gezouten boter: 6 maanden
Bepaalde voedingsmiddelen houd je dus lang goed in het vriesvak. De lage temperaturen zorgen ervoor dat de groei van micro-organisme verlaagt of zelfs niet start. Doe alles in kleine porties in een vrieszakje en zorg dat er weinig lucht in de zak blijft wanneer je het invriest. Schrijf op een label op de zak wat erin zit en wanneer je het hebt ingevroren, zodat je weet wanneer je iets moet opmaken. Zet de vriezer op minstens -18 °C en vries geen producten in die je al een keer hebt ingevroren en vervolgens hebt laten ontdooien.
Lees ook: Weg met plastic: gebruik duurzame en veilige bewaarbakjes
Blancheren Blancheren is een speciale kooktechniek. Je legt de groenten 2 minuten lang in kokend water. Daarna spoel je de groenten af met koud water, waardoor het kookproces stopt. Vries geen vochtige groente, zoals komkommer, sla of tomaat in. Het wordt al snel snot wanneer je het ontdooit.
©Graham Hughes
Zo bewaar je voedsel in de koelkast
Veel koelkasten hebben verschillende temperatuurzones. Door eten op de juiste plek te bewaren in de koelkast, blijft het langer goed. De lage temperaturen in een koelkast zorgen ervoor dat micro-organisme niet groeien, het vertraagt de stofwisseling van de producten en helpt tegen chemisch en enzymatisch bederf.
Tip: zet verse etenswaar achter in de koelkast en oudere etenswaar meer naar voren, zodat je eerst opeet wat op moet.
Koelkastdeur: zet hier eieren, boter, melk, drankjes, dressings en flessen saus. De koelkastdeur is een van de warmere plekken in de koelkast. Hier is de temperatuur rond de 8 à 10 °C.
De bovenste plank: dit is de perfecte plek voor jam, boter en restjes. Dit is namelijk ook een warme plek in de koelkast van zo’n 8 tot 10 °C.
De middelste planken: de temperatuur rondom de middelste planken in de koelkast is rond de 5 °C. Hierdoor bewaar je hier het beste zuivel, zoals kwark, melk, room en yoghurt. Maar ook worst en kaas.
De onderste plank: dit is de plank die direct boven de groentela zit en is in de koelkast een koudere zone. Het is rond de 2 tot 3 °C rond dit plateau. Daarom bewaar je hier het beste bederfelijk eten, denk aan vis, gevogelte, vlees en salades.
De groentela: je raadt het al, deze la is bedoeld om groente en sommige fruit vers te houden. Doordat de groentela afgeschermd wordt door een glazen plank, is het hier zo’n 9 °C. Hierdoor is het goed geschikt om groente en bepaald fruit lekker knapperig te houden, zoals sla, kiwi’s, verse vijgen, aardbeien, appels, kersen en pruimen.
Maak van je koelkast een strakke, nette plek
Orden je eten in bakjes, zo vind je alles sneller terug!Buiten de koelkast! Bewaar de volgende groente en fruit niet in de koelkast:
- Aardappels
- Pompoen
- Aubergines
- Tomaten
- Komkommer
- Exotisch fruit, zoals mango’s, citrusvruchten en bananen
En bewaar appels, pruimen, abrikozen en tomaten apart van ander groente en fruit. Deze voedingsmiddelen verspreiden namelijk rijpingsgassen, waardoor ander groenten en fruit sneller oud worden en bederven.
©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy
Voorraad in de keukenkastjes
Droge producten, zoals rijst, pasta, bulgur, maar ook eten in blik bewaar je niet in de koelkast. Deze voedingsmiddelen zet je neer in een keukenkastje waar het gemiddeld 15 tot 20 °C is. Zorg ervoor dat direct zonlicht, vocht of warmte hier niet bij komt. Zet het dus liever niet in een kastje vlak bij het kookgedeelte; vocht en hoge temperaturen zorgen voor een kortere houdbaarheidsduur. Zet de nieuwe producten achteraan in de kast, zodat je eerst de oudere spullen opmaakt. Bewaar geopende zakjes eten in een afgesloten bakje of weckpot, of zorg dat je de verpakking weer goed sluit.
Brood blijft langer vers in een broodtrommel
Wanneer brood uitdroogt, smaakt het niet meer zo lekker. Bewaar brood daarom in een broodtrommel. Zorg dat het brood in een niet-luchtdichte verpakking zit, zodat het niet zacht wordt. Verwijder regelmatig de broodkruimels uit de broodtrommel en neem de trommel af met wat onverdunde azijn. Zo voorkom je dat het brood gaat schimmelen. Is het heel warm en vochtig weer? Bewaar het brood dan in de koelkast of vries wat sneetjes brood in.
©Mihail - stock.adobe.com
Producten over de datum: wel of niet meer eten?
Heeft een product een THT-datum? Deze ‘Tenminste Houdbaar Tot’-datum biedt de garantie dat de smaak, geur en kleur goed is tot deze datum. Het betekent niet dat het eten meteen bederft na deze datum. Deze producten mag je dus nog eten wanneer de datum verlopen is, maar proef, kijk en ruik eerst, om te bepalen of het nog eetbaar is. Producten met een ‘Te Gebruiken Tot’-datum kun je echt tot deze datum eten, daarna moet je ze weggooien. Het gaat bij de ‘te gebruiken tot’ datum om rauwe vis, gehakt, gebak, gesneden fruit en vers gevogelte.
Langer vers houden begint tijdens de inkoop Om ervoor te zorgen dat je zo min mogelijk eten hoeft weg te gooien omdat het bedorven is, begin je al met een goede controle bij het boodschappen doen en ruim je het zorgvuldig op. Doe daarom het volgende:
- Bekijk in de winkel of de verpakking nog heel is en check of het voedsel er nog goed uitziet.
- Stop producten uit de koeling in een koeltas voor het vervoer naar huis.
- Doe snel bederfelijke producten en producten uit de diepvries pas als laatste in je boodschappenkar, vlak voordat je gaat afrekenen.
- Leg eieren, bananen en andere zachte producten bovenop in de kar en leg ze pas als laatste op de band, zodat je ze ook bovenin je boodschappentas. Hierdoor voorkom je dat het geplet wordt door andere producten.
- Was je handen na het boodschappen doen en voordat je alles in de koelkast en vriezer doet, om zo verspreiding van bacteriën te voorkomen.
