Of je nou veel op YouTube of Facebook zit, op alle platformen heb je wel eens een video voorbij zien komen met ondertiteling. We staan er eigenlijk nooit bij stil dat die ondertitels natuurlijk wel door iemand gemaakt moeten zijn. Hoe gaat dat precies in z’n werk? Wij leggen het per platform uit.

Tip 01: Wat zijn ondertitels?

Voordat we het over de twee grote platformen gaan hebben, eerst even een klein stukje uitleg over wat ondertiteling precies is. Het lijkt allemaal heel ingewikkeld, maar in werkelijkheid is het niets anders dan een bestand met daarin tijdcodes en tekst. Oftewel, het bestand geeft aan wanneer een bepaald stuk tekst moet beginnen, en wanneer het weer moet verdwijnen. Zo wordt precies de juiste tekst op het juiste moment in je video getoond. Zo’n document helemaal zelf vanaf de grond opbouwen is mogelijk, maar is eigenlijk onbegonnen werk. Gelukkig is dat ook helemaal niet nodig, want de diensten waar je video’s kunt uploaden hebben daar zelf prima oplossingen voor.

Tip 02: Uploaden

We gaan er in het intro van uit dat je je ondertitel nog helemaal zelf moet schrijven, maar het kan natuurlijk zo zijn dat je dit bestand allang hebt voorbereid (bijvoorbeeld omdat je de video al op een ander platform hebt gezet). Om ondertiteling toe te voegen aan een video op Facebook, zul je eerst de video zelf moeten uploaden. Dit doe je bijvoorbeeld op je pagina te klikken in het veld waar je een statusupdate geeft en vervolgens te kiezen voor Foto/video toevoegen. Zodra je je video hebt geselecteerd en geüpload, zal Facebook je om meer informatie vragen. Klik in het rechterdeelvenster op Subtitles & Captions (CC) en vervolgens op Upload. Selecteer het ondertitelbestand en zorg ervoor dat de naam eindigt met de taalcode. Dus ondertiteling_EN.srt als het gaat om de Engelstalige ondertiteling. Wanneer je nu op Volgende klikt, wordt je video geplaatst, en zal de ondertiteling direct zichtbaar zijn.

©PXimport

Tip 03: Aanmaken

Heb je nog geen ondertiteling, dan kun je deze per direct maken met behulp van de tools die Facebook ter beschikking stelt. Volg dezelfde stappen als in tip 2, maar kies nu voor Schrijven in plaats van Uploaden. Selecteer in het rechterdeelvenster in welke taal je deze ondertiteling gaat schrijven. Vervolgens druk je op de knop afspelen om je video te laten spelen. Op het moment dat je ergens tekst wilt invoegen, klik je op pauzeren en typ je de gewenste tekst in het rechterdeelvenster bij het kopje Type in or paste your text here. Op die manier kun je je hele video van ondertitels voorzien.

©PXimport

Tip 04: Aanpassen

In een ideale wereld maak of upload je een ondertitel en is het resultaat in één keer perfect. In de realiteit gaat het natuurlijk niet altijd van een leien dakje, en zul je je ondertitel moeten aanpassen. Dit is heel eenvoudig. Zoek de video die je wilt aanpassen op, klik op de drie stipjes onder de video en vervolgens op Video bewerken. Je komt nu in hetzelfde menu als toen je de video uploadde. Klik wederom op Subtitles & Captions (CC) en vervolgens op het pictogram naast de ondertitel van je keuze (je kunt immers meer dan één ondertitel hebben) om de betreffende ondertiteling aan te passen. De tijdblokken die Facebook heeft toegevoegd kun je eenvoudig verslepen, langer en korter maken, zodat je de tekst heel eenvoudig alsnog op de juiste plek kunt zetten. Overigens zeggen we hier direct bij dat de interface van Facebook nog wel eens wil haperen op dit gebied, en dan weigert de tekst selecteerbaar te maken. Dat ligt dus niet aan jou, je kunt in dat geval het beste even je browser sluiten en de pagina opnieuw openen.

©PXimport

Tip 05: Uploaden

Het principe van het uploaden van ondertitels is op YouTube redelijk gelijk aan dat op Facebook, maar de plek waarop je het doet is anders. In tegenstelling tot op Facebook, upload je de ondertitel op YouTube niet direct bij het uploaden van je video zelf. Eerst moet je de video uploaden, waarna je deze al dan niet kunt publiceren. Vervolgens ga je naar je kanaal (dit doe je door op je profielfoto te klikken en vervolgens op Je kanaal), en daarna klik je op Video’s. Open de video die je wilt bewerken en klik daarna op Video bewerken, en op Geavanceerd in het venster dat verschijnt (inderdaad, dit zou een stuk efficiënter kunnen). Klik nu op Ondertiteling uploaden en selecteer het bestand met daarin je ondertiteling en tijdcodes. YouTube zal er nu voor zorgen dat de juiste tekst op het juiste moment in de video wordt getoond. Overigens biedt YouTube je hier de mogelijkheid om een bestand mét en zonder tijdcodes te uploaden. Dat laatste klinkt niet nuttig, maar stel dat je een transcript van de video hebt, zonder tijdcodes, dan kun je die hele lap tekst uploaden, en YouTube de tekst op het juiste moment laten tonen. Ook dat kan je enorm veel werk schelen.

©PXimport

Tip 06: Automatisch

YouTube heeft een interessante functie waarbij je de ondertiteling bij je video automatisch kunt laten genereren. Facebook heeft die functie overigens ook, maar die is helaas nog niet beschikbaar in de Nederlandse taal. We zeggen er direct bij: die automatische ondertiteling slaat met regelmaat de plank mis. Wat er echter interessant aan is, is dat de tijdcodes vaak wél uitstekend zijn ingevuld en daar kun jij dan weer van profiteren. En het allermooiste is, daar hoef je dus helemaal niets voor te doen. Wanneer je je video net gepubliceerd hebt, zal de automatische ondertiteling niet zichtbaar zijn, er is namelijk even voor nodig om die te genereren. Zodra deze beschikbaar is kun je die vinden door weer naar de optie Video bewerken te gaan en daarna in het linkerdeelvenster te klikken op Transcripties. Je ziet dan (bij een Nederlandstalige video) Nederlands staan met daarachter (Automatisch). Klik op het pictogram naast de tekst Gepubliceerd om de ondertiteling te bewerken. Op die manier hoef je alleen maar de dingen te bewerken die YouTube niet goed heeft gedaan, en dat scheelt je heel wat tijd en energie.

©PXimport

Tip 07: Zelf schrijven

Natuurlijk is het ook gewoon mogelijk om je ondertiteling helemaal zelf te schrijven op YouTube. In dit geval navigeer je ook weer naar de pagina met je video’s en klik je vervolgens op Video bewerken bij de betreffende video. In het linkerdeelvenster klik je op Transcripties zoals we je in de vorige tip hebben laten zien, en vervolgens klik je op Taal toevoegen. Dit kan een beetje verwarrend zijn als je gewoon Nederlandstalige ondertiteling probeert te maken, maar in dat geval kies je uiteraard gewoon voor Nederlands. Er wordt nu een nieuwe regel aan de beschikbare transcripties toegevoegd, waarna je klikt op de knop Toevoegen aan het einde van die regel. Het ondertitelingbeheer van YouTube wordt nu geopend. Je kunt nu kiezen voor het uploaden van een bestand, het maken van een transcript of het zelf maken van een nieuwe ondertiteling. Bij een transcript typ je gewoon alles dat je hoort, en zal YouTube proberen om dit op het juiste moment te tonen. Je kunt nu direct beginnen met typen, waarbij deze editor de mooie eigenschap heeft dat de video stopt wanneer je typt. Op die manier voeg je dus heel eenvoudig je ondertiteling toe.

©PXimport

Tip 08: Aanpassen

Net als Facebook verwacht YouTube echt niet van je dat je de ondertiteling in één keer helemaal goed maakt. Als je een video hebt geüpload en de ondertiteling klopt nog niet helemaal, dan kun je dit eenvoudig corrigeren. Navigeer naar het gedeelte waar je de video bewerkt en klik op Transcripties in het linkerdeelvenster. Je ziet daar nu de ondertiteling staan die je hebt toegevoegd (en zoals gezegd inmiddels wellicht de ondertiteling die automatisch is gegenereerd). Het irritante is dat het lijkt alsof je die niet kunt bewerken, omdat er geen pictogram bewerken is op de juiste plek. Maar wanneer je je muis beweegt over de tekst Gepubliceerd dan verschijnt er een pictogram met een vierkantje en een pijl die naar buiten wijst. Als je daarop klikt, dan kun je je ondertiteling bewerken. Dat werkt net als op Facebook met een tijdbalk en blokken die je kunt verschuiven. Op die manier kun je fouten eenvoudig herstellen, zonder dat je alles opnieuw hoeft te doen.

©PXimport

Als je alles uit je staafmixer wilt halen, moet je wel weten hoe je ermee om moet gaan. Met deze tips krijg je niet alleen de beste (lees: lekkerste) resultaten, maar gaat je staafmixer ook langer mee. Win-win! 

Lees ook: Dit kun je allemaal (nog meer) met een staafmixer

Tip 1: Ingrediënten voorsnijden

Hoewel staafmixers erg krachtig kunnen zijn, hebben ze ook relatief kleine mesjes. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een blender kan het voor een staafmixer daarom lastig zijn om grote stukken goed en gelijkmatig te verpulveren. Je kunt je staafmixer dus een handje helpen door je ingrediënten van tevoren in kleinere stukken te snijden. Hiermee verklein je de kans op klonten of stukjes in je soep of saus én raken de messen minder snel overbelast. 

Tip 2: Let op het vermogen

Het is altijd belangrijk om rekening te houden met het vermogen van je staafmixer, want dat bepaalt welke ingrediënten het apparaat kan pureren. Het pureren van harde ingrediënten zoals noten of ongekookte groenten met een staafmixer met een laag vermogen gaat hoogstwaarschijnlijk niet lukken. Of het lukt wel, maar met een overbelaste motor tot gevolg. Voor harde ingrediënten is vaak een vermogen van minstens 600 watt nodig. Wil je vaak en veel gaan pureren, kies dan voor een vermogen van minstens 1000 watt. Maar let ook op het toerental, oftewel het aantal rotaties per minuut (RPM). Een staafmixer kan namelijk een laag vermogen hebben, maar wél een toerental van minstens 10.000 RPM. Dan is hij alsnog krachtig genoeg om harde ingrediënten te pureren. 

©Khaletski Siarhei | goffkein.pro

Tip 3: Niet te lang pureren

Lang achter elkaar pureren is funest voor de messen en de motor van een staafmixer. Beter is om in pulsen te pureren, waarbij je de motor tussen het pureren door steeds een paar seconden laat rusten. Vooral bij dikkere mengsels, zoals notenpasta, smoothies en dikke soepen, is dit belangrijk. Het is afhankelijk van het vermogen van een staafmixer hoe lang hij achter elkaar kan pureren. Vaak staat dit aangegeven bij de specificaties. Heb je geen idee? Pureer zachte ingrediënten dan niet langer dan 1,5 minuut en harde ingrediënten niet langer dan 45 seconden. Maakt je staafmixer een raar geluid of wordt hij erg warm, stop dan meteen met pureren. Dit zijn signalen dat het apparaat overbelast is. 

Tip 4: De juiste snelheid

De meeste staafmixers hebben meerdere snelheidsstanden en dat is niet zonder reden. Zo heb je voor het fijn pureren van dikkere mengsels en harde ingrediënten vaak een hogere snelheid nodig dan voor lichte bereidingen. En de turbostand kan handig zijn om harde ingrediënten kort maar krachtig te verpulveren of om een extra gladde soep te maken. Soms wil je een combi van snelheden gebruiken. Je begint bijvoorbeeld met een lage snelheid om spatten in de keuken te voorkomen en bouwt vervolgens geleidelijk op naar een hogere snelheid voor een glad resultaat. 

Tip 5: Ronddraaiende beweging

Beweeg je je staafmixer tijdens het pureren altijd gewoon op en neer? Op zich niks mis mee, want pureren doet het apparaat toch wel. Maar wil je zeker weten dat je geen plekken overslaat, maak dan tijdens het op en neer gaan óók een cirkelvormige beweging. Want op een mayonaise met klontjes zit natuurlijk niemand te wachten. 

©VI Studio

Tip 6: Schoonmaken

Een staafmixer neemt je veel werk uit handen, maar daar moet je wel iets voor terugdoen. Een staafmixer die niet goed schoongemaakt wordt, zal sneller vastlopen door aangekoekte etensresten. De motor moet dan tijdens het pureren harder werken en zal waarschijnlijk sneller overbelast raken. Daarnaast is een vieze staafmixer natuurlijk niet zo hygiënisch. Wil je geen bacteriën en nare geurtjes in je verse soep, maak je staafmixer dan na elk gebruik goed schoon. Dat kost je nauwelijks moeite: laat het apparaat even draaien in een maatbeker met warm water en wat afwasmiddel of doe hem, als dat kan, in de vaatwasser.

Tijdens het persevent van Sony op het Europese hoofdkwartier in Weybrigde in het Verenigd Koninkrijk werden de nieuwe soundbars en tv's van 2025 aangekondigd. Het bedrijf zegt het misschien niet met zoveel woorden, maar de boodschap is duidelijk: minder frequente updates van alle modellen, en miniled blijft de technologie voor het topmodel.

 De 2023 A95L qd-oled-tv heeft twee jaar in het aanbod gestaan, ondanks het feit dat er vorig jaar wel degelijk een nieuw paneel beschikbaar was. In 2025 krijgt het model wel een update. De Bravia 8 II - te lezen als Bravia 8 Mark 2 - zal uitgerust zijn met het nieuwste (3e generatie) qd-oled-paneel van Samsung Display. Sony claimt dat dit paneel een 25% hogere piekhelderheid zal leveren ten opzichte van de A95L. Als we kijken naar wat Samsung Display (de panelfabrikant) claimde op CES, dan kan dit paneel tot 4.000 nits piekhelderheid leveren. We vermoeden dat Sony daar onder zal blijven, het merk is over het algemeen wat voorzichtiger en pusht zijn oled-panelen niet tot het uiterste op het gebied van piekhelderheid. Opmerkelijk genoeg vermeldde Sony expliciet dat de Bravia 8 II goedkoper zal zijn dan de A95L, maar concrete prijzen zijn er nog niet. De Bravia 8 II zal beschikbaar zijn in 55 en 65 inch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De Bravia 5 en Bravia 3

Verder naar onder in de line-up worden de Bravia 5 en Bravia 3 aangekondigd, ze vervangen respectievelijk de X90L en de X75WL. De Bravia 5 wordt uitgerust met de XR-processor (ook te vinden op de hogere modellen) en een XR Backlight Master Drive, een miniled-achtergrondverlichting die zes keer meer zones zal gebruiken dan de X90L. Hij zal beschikbaar zijn in 55, 65, 75,85, en 98 inch. De Bravia 3 is een instap 4K-model met direct led-achtergrondverlichting en de X1-processor. Dit model zal beschikbaar zijn in 43, 50, 55, 65, 75, en 85 inch. Beide modellen ondersteunen Dolby Vision en Dolby Atmos.

Demo's van nieuwe modellen

Sony toonde een aantal demonstraties van de nieuwe modellen, in vergelijking met een aantal concurrenten (dat waren uiteraard 2024-modellen). De Bravia 8 II stond opgesteld naast de voorganger de A95L, een Sony referentie studiomonitor, en een LG G4 en Samsung S95D. Zowel in Vivid Mode als de Filmmaker Mode (of vergelijkbaar want Sony gebruikt geen Filmmaker Mode) liet de Bravia 8 II een sterke indruk na. Zijn beelden leunen erg dicht tegen de studioreferentie aan. Kleuren in zeer heldere accenten zijn beter, en donkere gradaties worden nauwkeuriger weergegeven.

De Bravia 5 stond opgesteld naast een X85L (wat overigens een ietwat vreemde vergelijking is, want het toestel vervangt de X90L) en een Samsung QN85D. De XR Backlight Master Drive geeft de Sony flink wat extra helderheid en een duidelijke verbetering in contrast. Sony toonde ook een nieuwe techniek voor ruisonderdrukking bij oude bronnen (SD-content zoals Friends). Dat presteerde in sommige gevallen goed, maar liet in andere gevallen meer ruis zien. Mogelijk verfijnt Sony dit nog voordat het model op de markt komt. Het feit dat de testen in Vivid beeldmode gedaan werden, maakt de vergelijking ook moeilijk, vermits fabrikanten daar vaak veel vrijheid nemen.

Audioverwerking, beeldverwerking en Studio Calibrated

Op het gebied van beeldverwerking liet Sony dit keer geen belangrijke nieuwigheden zien. Ons oordeel over het nieuwe ruisonderdrukkingsalgoritme dat tijdens de Bravia 5 demo getoond werd, laten we nog even achterwege totdat we het zelf kunnen testen. De Bravia 3 heeft een nieuw algoritme voor beeldkwaliteit, maar dat werd alleen in Vivid-mode getoond en dat is een test waaruit weinig op te maken valt.  

©Eric Beeckmans | ID.nl

Sony benadrukte verder nog de aanwezigheid van Voice Zoom 3 op de Bravia 8 II en Bravia 5. Daarmee kan de processor nauwkeurig stem of dialogen isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die selectief versterken (voor film kijken ’s avonds) of verzwakken (om de commentator bij sport wat stiller te maken).

De tagline van Sony, ‘Cinema is coming home', wil de fabrikant garanderen met een aantal Studio Calibrated beeldmodes: Netflix Adaptive Calibrated Mode, Prime Video Calibrated Mode en Sony Pictures Core Calibrated Mode. Die modi zijn specifiek in samenwerking met de respectievelijke streamingdienst opgezet. Voor alle andere content is er de ‘Professional’-beeldmode.

Tweejaarlijkse cyclus en miniled als toptechnologie

Net als vorig jaar heeft Sony alleen een deel van line-up vernieuwd. Dat is een aanpak die we toejuichen, want het maakt de verbeteringen die een nieuw model krijgt veel duidelijker. Sony kan daar eventueel nog wel van afwijken, bijvoorbeeld als een model het slecht doet in de markt. Maar we hopen dat dit voorbeeld navolging krijgt.

De 2024 Bravia 9 - een miniled-model - geldt nog steeds als het topmodel, ondanks de vernieuwde Bravia 8 II QD-OLED. Sterker nog, Sony kondigde voor volgend jaar een RGB-miniled technologie aan die duidelijk voorbestemd is om het nieuwe topmodel te worden.

Wat is een rgb-miniled achtergrondverlichting?

De achtergrondverlichting is het onderdeel van een lcd-tv dat licht produceert. Dat kunnen witte leds zijn, maar een moderne premium lcd-tv gebruikt doorgaans talloze minileds die blauw licht produceren, dat via een quantum dot-folie wordt omgezet naar wit licht. De leds worden onderverdeeld in zones die de processor individueel kan aansturen om het contrast te verbeteren. In donkere zones dimt hij het licht, in heldere zones kan hij de leds sterker aansturen. Om kleur te produceren wordt elke pixel met behulp van een kleurfilter opgedeeld in een rode, groene en blauwe subpixel.

©Sony

RGB-miniled technologie vervangt dit systeem door trio's van rode, groene en blauwe minileds te gebruiken die samen wit licht creëren, waardoor de quantum dot-laag overbodig wordt. Omdat er nog steeds veel minder leds dan pixels zijn, blijft het kleurenfilter nodig om per pixel de juiste kleuren te creëren. Net zoals bij een huidige miniled-tv worden de leds onderverdeeld in zones om het contrast te verbeteren.

©Sony

Maar deze technologie kan nog een stapje verder gaan. Als de processor detecteert dat er in een bepaalde zone enkel groen licht nodig, dan kan hij de rode en blauwe leds uitschakelen. Dat is alvast veel efficiënter dan het overbodige licht weg te filteren.

Wachten tot 2026 voor nog rijkere, helderdere kleuren

Sony claimt dat dit soort achtergrondverlichting een piekhelderheid van 4.000 nits en kleurbereik van 99 % P3 kan bereiken en 90% Rec.2020. Dat is een flinke upgrade ten opzichte van de beste tv’s die momenteel wel 4000 nits halen, maar eerder 95% P3 en 75% Rec.2020 leveren. Concreet kan een rgb-miniled veel helderdere kleuren tonen, die toch erg intens zijn.

©Sony

Daarnaast zijn ook meer nauwkeurige kleurgradaties mogelijk, en dat zowel in heel donkere als heel heldere tinten. Een aangezien meer en meer filmmakers vaak erg donkere scènes gebruiken, zou dat een welkome verbetering zijn. De technologie heeft nog twee extra voordelen. Ze is schaalbaar naar grote tv-maten. En een rgb-miniled tv zou ook een betere kijkhoek hebben, al liet Sony niet weten hoe dat gerealiseerd wordt. Sony zal een eerste model vermoedelijk in 2026 lanceren.

Ook bij audio een beperkt aantal nieuwe modellen

Net als bij de televisies worden ook de audioproducten niet meer elk jaar vernieuwd zo blijkt. Vorig jaar kreeg de top van het aanbod een make-over, dit jaar is de onderste helft aan de beurt. De Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2 soundbar met subwoofer. De Bravia Theatre System 6 is een 5.1 soundbar met bijgeleverde surroundluidsprekers en subwoofer. Beide ondersteunen Dolby Atmos, DTS:X, Voice Zoom 3. We kregen een korte demo van de vernieuwde Bravia Bar 6, die een duidelijk vollere en stevigere klank produceerde dan de voorganger.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Daarnaast zijn er ook twee optionele accessoires. De Bravia Theatre Rear 8 bestaat uit één paar draadloze surroundluidsprekers die je kunt gebruiken om de Bar 6 uit te breiden. De Bravia Theatre Sub 7 is een compacte draadloze subwoofer van 100W.

Bekijk andere Sony-tv's op Kieskeurig.nl: