Moderne software jongleert met het intern geheugen en de cpu-kernen dat het een lieve lust is, maar ook op een wat oudere pc met minder indrukwekkende specificaties kun je met een paar softwarematige ingrepen en optimalisaties prestatieproblemen vaak (tijdelijk) verhelpen. ID.nl geeft je 7 tips die echt helpen.

Tip 01: Broncontrole 

Een goed startpunt om na te gaan welke toepassingen en processen veel systeembronnen afsnoepen, is Windows Taakbeheer. Druk hiervoor op Ctrl+Shift+Esc, klik indien nodig op Meer details en open het tabblad Processen. Je ziet per proces min of meer in realtime het verbruik van allerlei systeembronnen, waaronder Processor, GPU, Geheugen, Schijf en Netwerk. Om de weergegeven data sneller bij te werken, ga je naar Beeld en kies je bij Bijwerksnelheid de optie Hoog. 

Klik op een kolomtitel om de processen volgens dat specifieke criterium te sorteren. Ontbreken bepaalde criteria, klik dan met rechts op zo’n kolomtitel en plaats een vinkje bij de items die je alsnog in de weergave wilt zien. 

Toepassingen en processen die blijkbaar al te gretig aan je systeembronnen vreten, zou je van hieruit meteen kunnen stopzetten (rechtsklik op een item en kies Beëindigen), maar dit doe je doorgaans alleen als je de toepassing niet op de normale manier kunt afsluiten. Weet je niet goed om welke applicatie het gaat, dan kan het helpen als je de kolom Opdrachtregel zichtbaar maakt. 

Tip 02: Geheugencontrole 

Sommige applicaties blijken echte geheugenvreters te zijn. Daarom doe je er bij opvallend trage prestaties goed aan te controleren of je intern geheugen inderdaad nog niet is volgelopen. Dat kan eveneens vanuit het Taakbeheer waar je naar het tabblad Prestaties gaat en het onderdeel Geheugen opent. Een belangrijke indicatie is de hoeveelheid geheugen die bij Beschikbaar staat vermeld. Deze waarde geeft aan hoeveel fysiek RAM er nog vrij te gebruiken is en zou idealiter niet te vaak onder zo’n 1 GB mogen zakken. Bij te hoog fysiek geheugengebruik zal Windows namelijk de veel tragere schijf aanspreken om geheugeninhoud tijdelijk op te slaan en weer op te halen (virtueel geheugen of wisselbestand). 

Lees ook: Hoeveel RAM-geheugen heb ik nodig op mijn PC?

Bij het kopje Toegewezen lees je af hoeveel geheugen er momenteel wordt gebruikt van de totale beschikbare hoeveelheid fysiek en virtueel geheugen. Blijkt hier bijna alle geheugen in gebruik, dan zou je weliswaar kunnen overwegen het virtuele geheugen te verhogen (zie kader ‘Virtueel geheugen’), maar zo’n ingreep levert doorgaans weinig op; juist omdat virtueel geheugen veel trager werkt. Je doet er daarom beter aan overtollige processen aan te pakken en (desnoods tijdelijk) op non-actief te zetten (zie ook tip 3). 

Tot slot vermelden we nog graag de gratis, portable tool Process Explorer, die nog informatiever is dan Windows Taakbeheer. Start de tool, druk op Ctrl+I en open het tabblad Memory. Interessant is hier ook de Peak-waarde: deze geeft het piekgebruik van het fysiek en virtueel geheugen aan die tijdens je huidige Windows-sessie werd gemeten. 

Tip 03: Procesbeheer 

Blijken sommige toepassingen of processen geregeld veel processorkracht of geheugen te vergen, ga dan na of ze automatisch met Windows opstarten. Ook dit vind je in het Taakbeheer, via het tabblad Opstarten. Toepassingen die je niet (altijd) nodig acht, haal je beter uit deze lijst met ‘autostarts’. Klik met rechts op zo’n toepassing en kies Uitschakelen. Om meteen de bijbehorende systeembronnen vrij te maken, zoek je deze vervolgens op bij Processen en beëindig je ze vanuit het contextmenu. 

Typische processen die geregeld veel systeembronnen vereisen, zijn afkomstig van (cloud)synchronisatieservices. Zo is de kans reëel dat Microsoft OneDrive actief is en zomaar alle bestanden op je bureaublad, evenals in je mappen Documenten en Afbeeldingen synchroniseert. Je kunt deze synchronisatie tijdelijk onderbreken door met rechts te klikken op het OneDrive-icoon in het systeemvak en via het tandwielpictogram het keuzemenu Synchronisatie onderbreken te openen, waarna je kiest uit de opties 2, 8 of 24 uur. Heb je OneDrive niet (altijd) nodig, open hier dan het tabblad Instellingen en verwijder het vinkje bij OneDrive automatisch starten wanneer ik me aanmeld bij Windows. 

Ook services voor bestandsindexering voor zoekopdrachten kunnen veel systeembronnen gebruiken, vooral bij veel databestanden. Wat de zoekfunctie van Windows betreft, kun je zelf bepalen wat je wilt indexeren. Ga naar het Instellingen-venster van Windows, kies Privacyen beveiliging / Zoeken in Windows en klik op Zoeklocaties aanpassen. Je kunt de services ook tijdelijk stopzetten indien gewenst. Druk op Windows-toets+R, voer services.msc uit, scrol naar Windows Search, selecteer deze en klik linksboven op De service stoppen. 

Tip 04: Browsers 

Tot nog toe hebben we vooral tips gegeven die voor uiteenlopende toepassingen kunnen gebruikt worden. Verder in dit artikel geven we vooral tips voor enkele specifieke en vaak gebruikte programma’s. Laten we beginnen we met een intensief gebruikte applicatie: je browser. 

Wellicht de meest doeltreffende manier om snel systeembronnen vrij te maken, is het afsluiten van overtollige tabbladen. Voor Chromium-browsers kun je hiervoor eventueel een tabbladbeheerder in de vorm van de extensie Tabby installeren. 

Bij Chromium-browsers (onder meer Chrome, Edge en Brave) en Firefox check je overigens via een ingebouwd taakbeheer zelf welke tabbladen de grootste bronnenvreters zijn. Je vindt deze in Chromium-browsers via Meer hulpprogramma’s / (Browser)taakbeheer en in Firefox bij Meerhulpmiddelen / Taakbeheerder. Deze taakbeheerders bevatten trouwens ook een knop waarmee je al te gretige tabbladen meteen kunt afsluiten. 

Een alternatief voor het zonder meer afsluiten, is het laten sluimeren van minder gebruikte tabbladen. In Edge gebeurt dit standaard na twee uur, maar je kunt dit zelfs tot 30 seconden reduceren: ga naar Instellingen / Systeem en prestaties, schakel Bronnengebruik beperken met sluimerstandtabbladen en Sluimerstandtabbladenvervagen in, en selecteer de gewenste time-out bij Slaapstand inschakelen voor inactieve tabbladen na de opgegeven tijdsduur. Of je laat dit aan de intelligentie van Edge over door de optie Efficiëntiemodus inschakelen te activeren. 

Wie niet bang is van een klein experiment, kan bij Chrome en Brave zo’n sluimermodus wat scherper instellen door chrome://flags of brave://flags in te tikken, naar reduce te zoeken en Reduce User-Agent request header op Enabled te zetten. Voor Firefox tik je about:config in, zoek je naar lowmemory en stel je browser.tabs.unoadOnLowMemory in op true. 

Tip 05: E-mailclients 

Op zich gebruiken e-mailclients als Outlook en Thunderbird niet zoveel systeembronnen, maar de responsiviteit kan op oudere of minder krachtige systemen wel merkbaar verminderen als deze programma’s bijvoorbeeld veel mails moet verwerken. Je doet er dan goed aan oudere berichten geregeld te archiveren. In Outlook is dit in principe niet moeilijker dan de mails te selecteren, met rechts op je selectie te klikken en Archiveren te kiezen, waarna de berichten in de Archief-map belanden. Om gerichter overbodige e-mails te verwijderen, ga je naar Bestand, druk je op de knop Hulpprogramma’s en kies je Postvak opruimen. Je kunt nu diverse criteria invoeren om de overtollige mails makkelijker te vinden. 

Ook bij Thunderbird tref je de optie Archiveren in het contextmenu aan. Hier is het bovendien zo dat verwijderde mails niet echt gewist worden, maar slechts gemarkeerd worden in een groot mailbestand. Met de optie Comprimeren in het contextmenu van een mailmap haal je de gewiste berichten er daadwerkelijk uit, wat de prestaties ten goede kan komen. 

Verder geldt voor beide e-mailclients dat extra hulpprogramma’s haast altijd ook extra systeembronnen vereisen. Je doet er dus goed aan invoegtoepassingen in Outlook en add-ons in Thunderbird te verwijderen die je niet langer nodig hebt. 

In Outlook ga je hiervoor naar Bestand en druk je op de knop COM-invoegtoepassingenbeheren en/of Toepassingen beheren. In Thunderbird ga je naar Instellingen en kies je Add-onsen thema’s. 

Tip 06: Office-suite 

In de meeste gevallen hoef je ook op een oudere of tragere pc niet veel (prestatie)problemen te verwachten als je met een kantoorsuite als Microsoft Office of het gratis opensource-pakket LibreOffice aan de slag gaat. Overigens zijn de systeemeisen van deze laatste milder dan die van zijn Microsoft-tegenhanger: 256 MB RAM (512 MB aanbevolen) en Pentium-compatibele processor versus 4 GB RAM (2 GB op een 32bit-systeem) en minimaal een 1,6GHz-processor – maar deze verschillen zijn hoofdzakelijk toch academisch. 

Het wordt wel wat spannender wanneer je erg grote tekstdocumenten, vooral met veel afbeeldingen of rekenbladen, inlaadt, hoewel je daar tijdens het eigenlijke bewerkingsproces wellicht niet zoveel hinder van zult ondervinden. Bij zwaar geïllustreerde tekstdocumenten kun je eventueel overwegen de afbeeldingenweergave (tijdelijk) uit te zetten. Dit kan in Word via Bestand / Opties / Geavanceerd, waar je onder het kopje Documentinhoudweergeven een vinkje plaatst bij de optie Aanduidingen voor afbeeldingen weergeven. In LibreOffice Writer doe je dit door het vinkje weg te halen bij Beeld / Afbeeldingen en diagrammen. 

Erg grote documenten kun je desnoods ook tijdelijk opsplitsen in afzonderlijke deelbestanden. Of je werkt met een hoofddocument en subdocumenten als je bijvoorbeeld de paginering en inhoudsopgave mooi intact wilt houden. Hoe je dit doet in Word, lees je bijvoorbeeld via https://www.editions-eni.fr/, en voor LibreOffice Writer via https://wiki.documentfoundation.org (Pdf).

Tip 07: Foto en video 

Of je op je wat oudere pc ook vlot foto’s en video’s kunt bewerken, zal vooral afhangen van het mediamateriaal (denk aan resolutie en bestandsgrootte) en van het aantal afbeeldingslagen, videosporen en effecten waarmee je aan de slag wilt. Lager en minder is hier haast altijd sneller. De meeste videobewerkers laten je bijvoorbeeld de resolutie van de voorbeeldweergaves verlagen of desnoods transcodeer je de videobeelden naar een video met een snellere codec – bij sommige videobewerkers kun dit proces zelfs laten automatiseren tijdens de import. 

Verder kan ook de applicatie zelf een merkbaar verschil geven. Zo kun je met het gratis en opensource GIMP doorgaans merkbaar vlotter werken dan met het professionele Adobe Photoshop. En wie een relatief systeemzuinige, flexibele en gratis videobewerker zoekt, kunnen we DaVinci Resolve aanbevelen. Houd er wel rekening mee dat Fusion-effecten in dit programma wel een ernstige aanslag op het intern geheugen kunnen plegen. 

Stel: je hebt een tekstdocument en je wilt zowel een lange versie als een korte versie afdrukken of als pdf uitvoeren. Je kunt dan met verschillende documentversies weerken, maar soms is het juist minder omslachtig om in hetzelfde document bepaalde stukken tekst te verbergen.

Om de tekst te verbergen, selecteer je eerst de inhoud die je tijdelijk aan het oog wilt onttrekken. Daarna open je het lettertype-dialoogvenster. Dat kan door met de rechtermuisknop op de tekstselectie te klikken en de opdracht Lettertype te kiezen. Of je gebruikt simpelweg de toetscombinatie Ctrl+D. In dit dialoogvenster zet je onder Effecten een vinkje bij de eigenschap Verborgen tekst. Of nog sneller: selecteer de tekst die je wilt verbergen en gebruik de combinatie Ctrl+Shift+H (met de H van hide). Hierdoor verdwijnt de tekst uit beeld. Er zal ook geen extra witruimte te zien zijn.

Alles weergeven

Wil je de tekst tonen, dan kun je die inschakelen via de optie Alles weergeven (Ctrl+*). Dat is de knop met het alineapictogram in het tabblad Start in de groep Alinea, en wordt ook weleens ‘Toon onzichtbare tekens’ genoemd. Hierdoor wordt de verborgen tekst tijdelijk weer zichtbaar, maar hij is wel met kleine grijze puntjes onderstreept. Dat is om aan te geven dat deze tekst nog steeds het kenmerk verborgen heeft en dus niet wordt afgedrukt. Om de tekst wel weer definitief zichtbaar te maken, haal je hem eerst via de functie Alles weergeven tevoorschijn. Daarna selecteer je de met puntjes onderstreepte tekst en vervolgens verwijder je het vinkje Verborgen tekst in het dialoogvenster Lettertype. Vraag je het aantal woorden in het document op met Controleren / Aantal woorden, dan zal de verborgen tekst altijd blijven meetellen. Wanneer je het document afdrukt of exporteert als pdf, zal de verborgen tekst echter niet te zien zijn.

Verborgen tekst altijd weergeven

Ten slotte zit er een optie in Word om verborgen tekst altijd te tonen. Ga daarvoor naar Bestand, kies Opties en selecteer in de linkerkolom Weergave. Je kunt nu met een vinkje aangeven dat je verborgen tekst altijd op het scherm wilt zien. Daaronder bij de Afdrukopties is het mogelijk om in te stellen dat je verborgen tekst altijd wilt afdrukken. Die twee opties zijn niet de standaardinstelling.

Bij ID.nl zijn we gek op producten voor een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Tegenwoordig is overal een app voor, zelfs wasmachines kun je voor een groot deel op afstand bedienen met je smartphone. Wij bekijken vijf van zulke exemplaren voor minder dan 500 euro.

Het bedienen van je wasmachine door middel van een app is handig. Zo kun je bijvoorbeeld zelf aangeven wanneer je je programma start, kun je deze tussendoor pauzeren als je wil dat de was op een bepaald tijdstip klaar is, zodat je je wasgoed kunt ophangen en krijg je een signaal wanneer de machine klaar is. Wij bekijken vijf via een app te bedienen wasmachines die minder kosten dan 500 euro.

Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S

Met de Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S kun jij wassen via wifi en een smartphone‑app. De machine heeft een capaciteit van 9 kg en een toerental van 1 400 rpm. Dankzij de Eco‑Power‑invertermotor werkt hij energiezuinig en valt hij in energieklasse A. Via de app stel je de startuitstel tot 24 uur in en kun je het wasprogramma of de resterende tijd bekijken.

Het Mix Power System + mengt water en wasmiddel voor een efficiënte reiniging. Daarnaast zijn er programma’s voor wol, katoen, snelle was of stoom. Een trommelreinigingsfunctie helpt om geurtjes te voorkomen en een resttijd‑indicator laat zien hoelang het programma nog duurt.

Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S

De Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S is een voorlader met 9 kg trommelinhoud. Het toerental bedraagt 1400 rpm en het energie‑etiket is A. Dit model is uitgerust met Wi‑Fi; via de Hoover‑app op je smartphone kun je programma’s kiezen, extra cycli downloaden en een startuitstel instellen. De invertermotor zorgt voor een stille werking en een lange levensduur.

Er zijn speciale programma’s voor bijvoorbeeld wol, een snelle cyclus of een antiallergie-programma. Een resttijd‑indicator en trommelverlichting maken het gebruik eenvoudiger, en een automatische waterniveau‑sensor past het waterverbruik aan de lading aan. Door het toerental van 1400 rpm blijft het restvocht laag en hangt de was minder lang te drogen.

Beko B5WT5941082W

De Beko B5WT5941082W heeft een trommel van 9 kg en een maximaal toerental van 1400 rpm. Dit apparaat is voorzien van een Bluetooth‑module voor bediening via de HomeWhiz‑app. Via deze app kun jij programma’s selecteren, het resterende verloop volgen en extra programma’s (zoals mix, gordijnen of lingerie) downloaden. De wasmachine valt in energieklasse A (‑10 %) en gebruikt een stille inductiemotor.

Dankzij de Aquatech‑technologie wordt water en wasmiddel effectief over het wasgoed gesproeid. Er zijn 15 standaardprogramma’s, waaronder handwas, wol, dark en Outdoor/Sport. Je kunt kiezen voor opties zoals stoom, extra spoelen of trommelreiniging. Het digitale display toont de resterende wastijd, er is startuitstel tot 24 uur en een aquasafe‑functie sluit de watertoevoer af bij lekkage.

Hisense WF5I8043BWF

De Hisense WF5I8043BWF is een slanke voorlader (ongeveer 47 cm diep) met een laadvermogen van 8 kg en een toerental van 1 400 rpm. De machine valt onder energieklasse A(‑30 %) en is uitgerust met wifi om hem via de ConnectLife‑app te bedienen. In een review wordt als voordeel genoemd dat je de wasmachine met een app op afstand kunt bedienen om het soort was en de centrifugeerstand te kiezen, en dat je een melding krijgt wanneer de was klaar is.

Het product heeft een stoomfunctie om kreuken te verminderen en een trommelverlichting zodat je geen sokken vergeet. Dankzij de compacte diepte is het model geschikt voor kleinere ruimtes. De app maakt het mogelijk extra programma’s te downloaden en het energieverbruik te volgen. Met 8 kg capaciteit is de machine geschikt voor een middelgroot huishouden; de maximale
centrifugesnelheid zorgt ervoor dat het restvocht beperkt blijft.

Samsung EcoBubble WW80CGC04AAH

De Samsung EcoBubble™ WW80CGC04AAH is een voorlader met een trommelcapaciteit van 8 kg en een centrifugesnelheid van 1400 rpm. Het apparaat gebruikt EcoBubble‑technologie om wasmiddel op te lossen en belletjes te creëren voor een grondige reiniging bij lage temperaturen. Het energieverbruik bedraagt volgens de specificaties 47 kWh per 100 cycli. Op de officiële Samsung‑pagina staat dat je via de SmartThings‑app de AI Energy Mode kunt inschakelen; daarmee monitor je het energieverbruik en kun je de temperatuur verlagen, de programmaduur
verleng‑ en en tot 70 % energie besparen.

In de app zie je jouw dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse stroomverbruik per apparaat. Behalve de app‑bediening biedt de wasmachine een programma voor hygiënestoom, 10 % extra energiebesparing ten opzichte van oudere modellen en een digitale inverter‑motor voor een lager geluidsniveau. Met een geluidsniveau van circa 72 dB tijdens het centrifugeren en een A‑label behoort de machine tot de stille en zuinige klasse.