Privacygevoelige gegevens houd je natuurlijk het liefste voor jezelf en daar heb je ook alle recht toe. De beste manier om je data af te schermen is stevige encryptie. In dit artikel tonen we je hoe je niet alleen afzonderlijke mappen en bestanden op je pc beveiligt, maar ook complete (systeem)schijven, usb-sticks en je data in de cloud.

Wanneer je op internet naar tools zoekt om data weg te houden van pottenkijkers kom je vaak uit bij technieken die je gegevens op een of andere manier aan het oog onttrekken. Dat gaat van eenvoudige ingrepen als het (tijdelijk) weghalen van een stationsletter in de module Schijfbeheer van Windows, over het toepassen van ADS (alternate data streams), tot commerciële tools met een fraaie grafische interface zoals Secret Disk of Wise Folder Hider.

Al deze methodes hebben met elkaar gemeen dat de eigenlijke data-inhoud onveranderd blijft; alleen de toegang wordt op een of andere manier gemaskeerd. Deze aanpak biedt alleen onvoldoende garanties (zie ook kadertekst).

Vooralsnog de beste manier om je data echt ontoegankelijk te maken voor onbevoegden is betrouwbare encryptie. In dit artikel focussen we ons daarom op (gratis) tools die zich van beproefde encryptiealgoritmes bedienen. We bekijken eerst enkele oplossingen om afzonderlijke mappen en bestanden te versleutelen. Vervolgens gaan we na hoe je complete (systeem)partities en usb-sticks encrypteert en ten slotte reiken we je ook een tool aan waarmee je je data bij diverse cloudopslagproviders veilig stelt.

©PXimport

Security by obscurity

©PXimport

01 AES Crypt

Een van de betere tools om afzonderlijke mappen en bestanden te versleutelen is het gratis AES Crypt (beschikbaar voor Windows 32- en 64 bit, macOS en Linux). Dat heeft natuurlijk veel te maken met het gebruikte encryptiealgoritme: 256 bit Advanced Encryption Standard, dat officieel is goedgekeurd door het NIST (National Institute of Standards and Technology). Bovendien is de broncode van AES Crypt openbaar gemaakt, wat maakt dat iedereen op potentiële achterdeuren kan controleren.

Na de installatie tref je AES Crypt aan in het contextmenu van de Verkenner: klik met de rechtermuisknop op een bestand(sselectie) en kies AES Encrypt. Geef tweemaal een sterk wachtwoord op en bevestig met OK. Nu wordt een versleuteld exemplaar van je bestand(en) aangemaakt met de extensie aes. Houd er wel rekening mee dat je desgewenst zelf de originele data nog moet verwijderen. Je decrypteert je data op vergelijkbare manier: klik zo’n aes-bestand met de rechtermuisknop aan, kies AES Decrypt en vul het betreffende wachtwoord in. AES Crypt laat zich overigens ook vanaf de opdrachtregel aansturen.

©PXimport

02 Challenger: standaard

De gratis tool Challenger is iets complexer maar ook flexibeler. Het programma is alleen beschikbaar voor Windows; de gratis versie maakt gebruik van 128bit-versleuteling. Tijdens de setup kun je kiezen tussen een daadwerkelijke installatie of een portable versie. Deze laatste biedt het voordeel dat die zich ook vanaf een usb-stick laat bedienen.

Bij de eerste opstart vul je als start-password het standaardwachtwoord Berlin in. Na je bevestiging verschijnt een nieuw dialoogvenster. Druk hier op de knop Manage passphrases, selecteer Channel A – Masterphrase en klik op New, waarna je een sterk wachtwoord invult (2x). Bevestig met OK en met Close. Je komt nu terecht in het hoofdvenster waar je op Activate passphrase klikt en het wachtwoord invult dat je zonet had voorzien.

Je kunt nu de gewenste data versleutelen door de bestanden of zelfs een complete map naar het pictogram Drag&Drop op het hoofdvenster te verslepen. Daarna bevestig je met Encrypt. Gezien op dit moment kanaal (met Passphrase) A actief is, zal Challenger hiervoor automatisch het wachtwoord van dat kanaal gebruiken. De betrokken bestanden krijgen de extensie cha mee en anders dan bij AES Crypt worden meteen ook de originele data ‘gewipet’. Wil je cha-bestanden decrypteren, versleep die dan eveneens naar Drag&Drop, klik op Decrypt en vul het wachtwoord in als daarom wordt gevraagd.

©PXimport

03 Challenger: kanalen

Er zijn in Challenger acht kanalen beschikbaar en elk kanaal kun je zien als een opslagplaats die telkens met een ander wachtwoord wordt beveiligd. Via de knop Manage passphrases koppel je een wachtwoord aan een geselecteerd kanaal. Wil je ook kanaal B gebruiken, dan doe je er wel goed aan het standaardwachtwoord (Berlin) door een eigen exemplaar te vervangen.

Je hebt wellicht opgemerkt dat het bij kanalen A en B om ‘Masterphrase’-kanalen gaat, terwijl de overige kanalen (C tot H) gewone ‘Passphrase’-kanalen zijn. Dat houdt in dat wie het wachtwoord van A en/of B kent, automatisch ook toegang krijgt tot de data die met (het wachtwoord van) een van de andere kanalen zijn versleuteld. Omgekeerd geldt dat niet: het wachtwoord van kanaal C bijvoorbeeld is alleen bruikbaar voor dat ene kanaal. Dat maakt scenario’s mogelijk waarbij ouders of werkgevers een ‘masterphrase’ kennen, maar de kinderen of werknemers alleen een gewone ‘passphrase’.

Ook handig om te weten: het is perfect mogelijk in één keer een station(sletter) met Challenger te versleutelen. De bestanden in dit station worden dan wel afzonderlijk versleuteld.

©PXimport

04 VeraCrypt: volumes

Is het inderdaad je bedoeling een complete schijf(partitie) te encrypteren dan kijk je beter uit naar een tool als het gratis VeraCrypt (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux). We bekijken hier de Windows-variant. Veracrypt is de officieuze opvolger van het ter ziele gegane en ooit zo populaire TrueCrypt.

Je kunt met Veracrypt weliswaar ook je systeempartitie versleutelen, maar aangezien je waarschijnlijk vooral je datapartitie wilt beschermen, beperken we ons daartoe.

Na de installatie start je VeraCrypt op en druk je op de knop Maak volume. Selecteer vervolgens Codeer een niet-systeempartitie/station, druk op Volgende en kies Standaard VeraCrypt volume. Een andere mogelijkheid is nog een Verborgen VeraCrypt volume: dat is een volume dat zich geheel binnen een ander, niet-verborgen volume nestelt. Afhankelijk van het wachtwoord dat je opgeeft, zal VeraCrypt het buitenste, niet-verborgen volume koppelen, dan wel het binnenste, verborgen volume. Word je ooit gedwongen het wachtwoord prijs te geven, dan geef je natuurlijk alleen het wachtwoord van het buitenste volume prijs: dat bevat dummy- of niet-privacygevoelige data.

©PXimport

05 VeraCrypt: formatteren

Wij kiezen hier voor een standaard volume. Een volgende stap is logischerwijze het aanduiden van het gewenste volume, dat overigens ook een usb-stick kan zijn. Selecteer na je bevestiging Aanmaken en formatteren gecodeerd volume. Houd er evenwel rekening mee dat eventuele bestaande bestanden worden overschreven met toevallig gegenereerde data! Zo nodig moet je die dus eerst naar een andere locatie veilig stellen en na het aanmaken van het volume terugzetten, zodat je gegevens alsnog worden versleuteld. Druk nogmaals op Volgende en laat gerust AES als Codering Algoritme geselecteerd – een combinatie van meerdere algoritmes is overigens ook mogelijk. Ook het Hash algoritme kun je rustig ingesteld laten op SHA-512. Druk alweer op Volgende (2x) en vul een complex wachtwoord in (2x). Kies Ja indien je bestanden groter dan 4 GB op dit volume wilt plaatsen, zodat VeraCrypt een aangepast bestandssysteem kan voorzien. In het volgende venster beweeg je enkele keren willekeurig met de muisaanwijzer. Eventueel plaats je een vinkje bij Snel formatteren waarna je op Formatteer klikt. Ben je zeker van je zaak, bevestig dan met Ja en wacht tot de formattering is voltooid.

©PXimport

06 VeraCrypt: (ont)koppelen

Bevestig met OK en met Sluiten, waarna je opnieuw in het hoofdvenster van VeraCrypt belandt. In de kolom Station selecteer je een vrije stationsletter en klik je op Selecteer apparaat. Verwijs naar het gewenste volume – dat zich intussen niet meer door de Verkenner laat benaderen; probeer je dat toch, ga dan in elk geval niet in op de suggestie om het te formatteren – en druk op de knop Koppel, waarna je het wachtwoord invult en bevestigt met OK. Even later heeft VeraCrypt je volume aan die stationsletter gekoppeld. Zolang deze koppeling actief is, kun je het volume ook vanuit de Verkenner benaderen: alle data die je hier plaatst, worden automatisch versleuteld. Verbreek je de koppeling met Ontkoppel, dan zijn alle data op dat volume op slag weer ontoegankelijk.

©PXimport

07 VeraCrypt: portable

Zoals vermeld in tip 05 kun je dus ook een complete usb-stick versleutelen met VeraCrypt. Wil je die versleutelde stick ook op andere computers benaderen waar VeraCrypt niet op is geïnstalleerd, dan ga je anders tewerk. Je kiest in de aanmaakwizard dan Maak een gecodeerde bestandscontainer, waarna je bij Volumelocatie een niet bestaande bestandsnaam op de stick invult. Na je bevestiging stel je een geschikte volumegrootte in en volg je de verdere instructies van de wizard.

De stick dient ook nog enkele andere bestanden te bevatten. Zorg dat het volume op de stick is gekoppeld (zie tip 06), open het menu Tools en kies Traveler disk aanmaken. Verwijs naar (de rootmap van) de usb-stick met de knop Bladeren; eventueel vink je de optie Start VeraCrypt aan bij AutoRun configuratie – afhankelijk van de Windows-configuratie op het toestel zal VeraCrypt dan automatisch starten na het inpluggen van de stick. Bevestig met de knop Aanmaken en sluit het venster af. Houd er evenwel rekening mee dat je op het toestel waar je de stick inplugt over administratorrechten moet beschikken om met VeraCrypt in portable modus aan de slag te kunnen.

©PXimport

BitLocker

©PXimport

08 Usb-stick

Vind je de werkwijze van VeraCrypt iets te omslachtig om je usb-stick veilig te versleutelen, of voorziet je stick niet in een hardwarematige oplossing om je data te versleutelen (beveiligd met een vingerafdruk of met een cijferblok, zoals bij de Corsair Padlock)? Dan kom je ook weg met een tool als Rohos Mini Drive of het al wat oudere SecurStick. In tegenstelling tot het portable VeraCrypt vereisen deze tools geen administratorrechten.

Rohos Mini Drive creëert hiervoor een virtuele, met AES-256 versleutelde partitie die zich, na het intikken van het wachtwoord, via een eigen stationsletter laat benaderen. De gratis versie beperkt je wel tot een partitie van maximaal 8 GB.

SecurStick gaat geheel anders te werk (beschikbaar voor 32- en 64-bit Windows, macOS en Linux). Je plaatst het exe-bestand op je stick en je start het van daaruit op. Je browser opent nu automatisch de lokale pagina http://127.0.0.1/login, gezien SecurStick zich als een WebDAV-server installeert. Zodra je een wachtwoord hebt ingevoerd, wordt een met AES 256-bit versleutelde container op je stick gecreëerd. Na je bevestiging kun je die zowel via je browser (via http://localhost/X) of via de Verkenner benaderen. Deze grootte van de container past zich automatisch aan de daarin geplaatste data aan.

©PXimport

09 Cryptomator: start

De kans is natuurlijk groot dat je niet al je data uitsluitend lokaal bewaart en dat je een of meerdere cloudopslagservices gebruikt. Sommige aanbieders laten je weliswaar toe die data te versleutelen, maar in de meeste gevallen heeft (ook) de aanbieder de decryptiesleutel in handen. Voel je je daar niet zo comfortabel bij, dan kun je een gratis tool als Cryptomator overwegen (beschikbaar voor Windows, macOS, Linux). Die zorgt er namelijk voor dat de gegevens in je lokale synchronisatiemap worden versleuteld voor ze naar de cloudopslagdienst worden verstuurd. We bekijken hier kort de Windows-variant van Cryptomator. De installatie heb je met een paar muisklikken voor elkaar en wanneer je het programma voor de eerste keer opstart is het venster leeg. Logisch, want je moet eerst nog een ‘kluis’ creëren.

©PXimport

10 Cryptomator: kluis

Daartoe klik je het plusknopje aan en selecteer je Maak Nieuwe Kluis. Er verschijnt een Verkenner-venster waarin je naar een map verwijst. Dat kan een standaardmap op je schijf zijn, maar net zo goed een (sub)map binnen de synchronisatiemap van je cloudopslagdienst, zoals Dropbox, OneDrive of Google Drive.

Voorzie een gepaste bestandsnaam voor je kluis, klik op Opslaan, vul een stevig wachtwoord in en bevestig met Creëer kluis. Zodra je nu het wachtwoord invult en Ontgrendel kluis hebt ingedrukt, komt de kluis beschikbaar als virtueel station in de Verkenner. De stationsletter wordt automatisch toegekend, tenzij je via de knop Meer Opties zelf een andere letter voorziet.

Deze functie is trouwens ook via WebDAV beschikbaar: selecteer de kluis, klik het pijltje aan naast Vergrendel kluis en kies Kopieer WebDAV URL. Deze url kun je vervolgens in de adresbalk van je Verkenner plakken. Standaard wordt dat iets als http://localhost:42427/<...>/<naam_van_kluis>, maar via het tandwielpictogram onderaan je kluisoverzicht kun je alsnog het poortnummer aanpassen.

Zodra je op Vergrendel kluis klikt, zie je alleen nog maar met AES 256-bit versleutelde data. Op gelijkaardige manier kun je nu nog andere kluizen creëren, ook voor andere cloudopslagservices.

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.