Verstuurt u uw Word-documenten nog als bij­lage bij een e-mail? Dat is echt uit de tijd. Tegenwoordig zet u bestanden online en werkt u er met meerdere mensen aan. Inderdaad, in de cloud! Wij zetten de ontwikke­­ling van online werken voor u op een rij. 

©CIDimport

Wat is cloud-computing?

Laten we dicht bij huis beginnen. Veel van onze lezers hebben thuis meer dan één computer. Deze pc’s zijn vaak met elkaar verbonden via een netwerk. U kunt op een van uw pc’s een bestand maken (denk aan een document in Word, een spreadsheet in Excel of een presentatie in PowerPoint) en dat via het netwerk kopiëren naar een andere computer of laptop.

U kunt dat ene bestand ook op een computer zetten en vanuit een andere computer benaderen via het netwerk; dan hoeft u slechts één exemplaar te bewaren. De laatste tijd is de nas in opmars. Dat is een centrale server (zeg maar: een enorme harde schijf), waar al uw bestanden op staan en waar u vanaf al uw computers toegang toe hebt. Dat is vooral handig voor grote bestanden als muziek, foto’s en films, want dan hoeven uw computers en laptops geen grote schijven te hebben. Maar zodra u de deur uit gaat, kunt u daar niet bij...

Google Documenten

De volgende stap is, dat uw bestanden op internet staan. Dat is het geval met Google Documenten. Hiermee maakt u uw document helemaal op internet en hebt u geen aparte tekstverwerker op uw pc meer nodig. Want het programma om het document te bewerken staat ook op internet.

U typt uw document dan in uw browser. Een voordeel is dat u er overal bij kunt, bijvoorbeeld als u op vakantie of op zakenreis bent. Ook kunt u andere mensen toegang geven tot deze documenten, zodat zij ze kunnen lezen en (als u hun toegang geeft) bewerken. Nog een voordeel is, dat deze dienst helemaal gratis is. Een nadeel is, in ieder geval voorlopig, dat u met Google Documenten niet zoveel mogelijkheden hebt om uw bestanden te bewerken. Het programma dat u via de browser krijgt, is een stuk eenvoudiger van opzet. Wilt u bijvoorbeeld een formule met een functie in een spreadsheet invoeren, dan moet u weten hoe die in het Engels heet. U kunt uw spreadsheet wel maken in de volledige versie van Excel en dan uploaden, maar dan moet u die op uw pc hebben staan.

Office 365 zelf proberen

Inmiddels is de testversie definitief geworden en is Office 365 officieel vrijgegeven. Wilt u kennismaken met Office 365? Vraag dan een gratis proefabonnement aan op: www.microsoft.com/nl-nl/office365/online-software.aspx.U kiest de versie voor kleine bedrijven (maximaal 25 werknemers) of die voor grote ondernemingen. Als particulier kunt u ook meedoen, doe dan gewoon alsof u kleine ondernemer bent. Na het invullen van wat gegevens krijgt u een Microsoft Online Services ID en kiest u zelf een wachtwoord.U kunt vrijblijvend de mogelijk-heden verkennen. Binnen 30 dagen moet u beslissen of u dit gratis proefabonnement wilt vervangen door een betaald abonnement.

Word en Excel als web-apps

Sinds vorig jaar is er Microsoft Office 2010 en daarmee kunt u uw bestanden online opslaan, delen met anderen en hun toegang geven. U hebt hiervoor een Windows Live ID nodig, waarvoor u zich kosteloos moet registreren (of SharePoint als u zakelijke gebruiker bent). Daarna hebt u 25GB gratis ruimte voor uw bestanden. U kunt uw bestanden opslaan vanuit het programma Word (of Excel of PowerPoint) dat op uw pc moet staan en dan via Bestand, Opslaan en verzenden kiezen voor Opslaan naar web. U slaat ze dan op in SkyDrive, onder Persoonlijke mappen of Gedeelde mappen.

Aan een bestand dat u online hebt opgeslagen, kunt u vanaf een computer overal ter wereld verder werken. Dat gaat via uw account op Windows Live Spaces. Als Word of Excel op die computer staat, kunt u het daarmee bewerken (of met OpenOffice, dat kan ook).

Maar nieuw in Office 2010 is, dat u ook de webversie kunt gebruiken van Word, Excel, PowerPoint en OneNote. Dat zijn hun zogeheten webapplicaties, kortweg de web-apps. Deze werken helemaal via internet. U kunt inloggen op Live en dan meteen in de Word web-app een stukje tikken. Word of Excel hoeft dus niet meer op uw pc te staan, u kunt louter via de web-app werken. Alles heeft echter zijn prijs: deze webversies zijn helaas behoorlijk beperkt in hun mogelijkheden. Ze hebben slechts twee à drie tabbladen in het lint terwijl de volledige versie een stuk of zeven tabbladen heeft. Het is duidelijk dat dit Microsofts antwoord is op Google Documenten.

Google Cloud Connect

Google heeft ook niet stilgezeten en heeft het (beperkte) Google Documenten uitgebreid, als reactie op het online opslaan van Microsoft met SkyDrive). Daarnaast is er sinds 1 april 2011 Google Cloud Connect. Hiermee kunt u de bestanden die u maakt in Office (2003, 2007 of 2010) opslaan, delen en samen bewerken. U hebt er alleen een Google Apps-account voor nodig. Google voegt een eigen werkbalk aan het lint toe (dit is een gratis plugin), terwijl u werkt met de complete versie van uw Word, Excel of PowerPoint − die op uw computer moeten staan, dat dan weer wel.

Met Google Cloud Connect voor Microsoft Office kunt u in Office een bestand met meerdere mensen tegelijk bewerken. U kunt Word-, Powerpoint- en Excel-bestanden delen en met uw collega’s op hetzelfde moment bewerken. Google Cloud Connect lijkt het beste van twee werelden: gebruikers kunnen in de Office-interface werken met alle functionaliteit en tegelijk Google Documenten gebruiken. Maar Microsoft haast zich om de werking hiervan af te kraken; smul mee op www.whymicrosoft.com.

Microsoft Office 365

Microsoft is weer aan zet en heeft Office 365 uitgebracht. Daarmee kunt u online documenten delen met de web-apps van Microsoft Office, die we zojuist al noemden. Maar nu komt volgens Microsoft “de volgende generatie communicatie- en samenwerkingsservices” eraan: u krijgt overal ook toegang tot e-mail, agenda en contactpersonen. En dat niet alleen op desktopcomputers en laptops, maar ook op andere mobiele apparaten, terwijl u tevens wordt beschermd tegen virussen en spam.

Wij zijn voor u op verkenning gegaan. De plek waar u documenten en grote bestanden kunt opslaan, heet in Office 365 een Teamsite. Net als via Office 2010 kunt u documenten weergeven en bewerken in een browser, met de web-apps van Office of (als u klikt op bijvoorbeeld Openen in Excel) in de volledige programma’s van het Office-pakket als u die op uw desktopcomputer hebt. Voor uw e-mail en agenda staat u in Office 365 een heuse versie van Outlook ter beschikking.

Er zit een kant-en-klaar sjabloon ingebakken, waarmee u in een paar stappen een website inricht. En met het onderdeel Lync kunt u snel communiceren via chatberichten, audio- en videogesprekken of online ver-gaderingen houden. Voor zover wij het kunnen bekijken is Office 365 de uitbreiding van de web-apps.

Waar gaat het naartoe?

In de toekomst staat het programma Word niet meer op uw computer, maar volledig op internet en kunt u – waar u ook bent – daarmee werken. De gedachte achter cloud-computing is dat al uw programma’s op uw eigen plekje op internet staan en dat u er overal ter wereld mee kunt werken. Daardoor kunnen we toe met vrij lichte en simpele computers en laptops (niet groter dan iPads), omdat die geen harde schijf meer nodig hebben. Alles gebeurt immers via de browser.

Deze toekomstmuziek ligt niet eens zo ver meer weg. Zo heeft Microsoft Windows Azure gelanceerd. Daarmee verplaatst u programma’s naar de cloud. U maakt als het ware een virtuele kopie van uw vaste schijf, slaat die kopie in de cloud op en dan kunt u uw programma’s gebruiken, waar u ook bent en op elke computer. Wat dat betreft geldt (om maar in stijl te blijven): the sky is the limit.

Anders gratis online samenwerken

Als we online willen samenwerken, zijn er dan andere mogelijkheden? Ja, wij vermelden hier TeamViewer en LogMeIn. Met TeamViewer geeft u een aantal mensen toegang tot bestanden op een computer bij u thuis. Degenen die uw bestanden mogen bekijken en bewerken, installeren het programma TeamViewer, dat ze ophalen van www.teamviewer.com/nl. Dit is een gebruiksvriendelijk (en Nederlandstalig!) programma. U geeft als beheerder aan of de bestanden alleen-lezen zijn of dat ze bewerkt mogen worden, geeft collega’s of vrienden uw toegangsnummer en wachtwoord en ze kunnen met die bestanden aan de slag. Ze krijgen het bureaublad van uw computer op hun eigen beeldscherm te zien. Er wordt niets op internet opgeslagen, iedereen werkt vanuit huis op uw computer, die dus in feite als een server dienst doet. Uw computer moet hiervoor wel dag en nacht aan staan.

Hoe werkt het? Een voorbeeld

 Een paar nummers geleden stond er een spreadsheet in Computer Idee, waarmee u een Toto voor de Tour de France kunt bijhouden. Op dit moment is het zo dat iedereen die daaraan meedoet, de favoriete top-tien van zijn renners moet opsturen. De traditionele manier is: iedereen stuurt zijn lijstje naar u op en u tikt alles over in de spreadsheet. Als u Office web-apps gebruikt of Google Documenten, werkt het makkelijker. U zet de spreadsheet online, geeft de deelnemers toegang en iedereen vult zelf zijn favoriete top-tien in. Dit werk bijvoorbeeld ook goed bij roosters voor verenigingen. Veel eenvoudiger!  LogMeIn is handig als u grote bestanden wilt versturen vanaf uw computer thuis. U stuurt degenen voor wie het bestand is een e-mail met een link, zij klikken daarop en ze downloaden het bestand rechtstreeks. Uw e-mailprogramma´s worden zo niet met enorme bestanden belast. U houdt volledig controle over het beheer: u nodigt zelf de mensen uit die toegang krijgen en u kunt het bestand voor een beperkte periode beschikbaar stellen. Ook kunt u met LogMeIn vanaf elke locatie contact maken met uw computer thuis. U ziet dan bijvoorbeeld op uw laptop in Los Angeles het bureaublad van uw eigen computer en u kunt gewoon bij al uw bestanden. Erg handig, als u net dat ene bestand niet bij u hebt.

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 17, jaargang 2011.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.