Wie Windows 11 vanaf het prille begin gebruikt, ervaart nu misschien langere wachttijden. Logisch, want dit besturingssysteem staat alweer een kleine drie jaar op jouw pc of laptop. Het opstarten van je computer duurt bijvoorbeeld langer, veeleisende apps openen trager en webpagina’s laden langzamer. Gelukkig kun je daar eenvoudig iets aan doen. Volg deze tips en Windows 11 loopt weer als een tierelier.

Een computer is soms net een auto. Na een grondige onderhoudsbeurt loopt alles weer gesmeerd. Gelukkig kun je in Windows 11 een heleboel zelf doen, zodat je geen professionele hulp hoeft in te schakelen. Wijzig een aantal instellingen en profiteer vervolgens van een rappe gebruikersomgeving met korte wachttijden. Doe je mee?

Herstelpunt maken

Voordat je het besturingssysteem onder handen neemt, is het verstandig om eerst even een herstelpunt aan te maken. Wie weet bevallen de wijzigingen niet of sluipt er onverhoopt een fout in het systeem. Met behulp van een herstelpunt keer je bij dergelijke (doem)scenario’s weer terug naar de oorspronkelijke situatie. Open het Startmenu en klik bovenaan in het lege zoekveld. Je typt vervolgens Een herstelpunt maken, waarna je het overeenkomstige resultaat aanklikt. Kies daarna Configureren en controleer of de optie Systeembeveiliging inschakelen is geactiveerd. Bevestig met OK. Je klikt nu onderaan op Maken om een nieuw herstelpunt te creëren. Verzin hiervoor een naam en klik nogmaals op Maken / Sluiten. 

Ongebruikte opstart-apps

Op vrijwel elke computer starten diverse apps vanzelf met Windows op. Vaak zijn die nuttig. Zo is het bijvoorbeeld een geruststellende gedachte dat een virusscanner voortdurend een oogje in het zeil houdt. Of misschien synchroniseer je wel automatisch bestanden met een clouddienst, zoals OneDrive, Dropbox of Google Drive. Daarentegen starten er misschien ook apps op die je eigenlijk niet of nauwelijks gebruikt. Zonde, want dergelijke toepassingen belasten de computer onnodig. Stel daarom in dat dergelijke apps niet meer op eigen houtje opstarten.

Open vanuit het Startmenu het onderdeel Instellingen. Je herkent dat aan het pictogram met een tandwiel. Navigeer naar Apps / Opstarten en neem de programmalijst door. Wil je een app uitschakelen? Klik achter deze toepassing op de blauwe schakelaar. Zet overigens alleen applicaties uit waarvan je de werking kent. In de lijst staan mogelijk ook vitale stuurprogramma’s. Die laat je beter met rust.

Achtergrondgedrag aanpassen

Veel apps zijn op de achtergrond van jouw computer actief. Je merkt daar meestal niets van. Deze toepassingen ontvangen bijvoorbeeld verse updates en versturen zo nodig meldingen. Wel zorgen die achtergrondapps voor een hogere belasting van de processor en het werkgeheugen. Kortom, genoeg reden om het gedrag van deze programma’s onder de loep te nemen.

Start het onderdeel Instellingen en navigeer achtereenvolgens naar Apps / Geïnstalleerde apps. Er verschijnt een complete programmalijst. Zie je een app die je nooit gebruikt, dan kun je die net zo goed wissen. Klik achter deze toepassing op de drie puntjes en kies Verwijderen. Zeker bij zware software maak je zo veel schijfruimte vrij. Gebruik je een bepaalde applicatie slechts af en toe? Dan is het zinloos dat die op de achtergrond actief is. Klik via de drie puntjes op Geavanceerde opties. Klik daarna onder de optie Laat deze app op de achtergrond draaien op het uitklapmenu en kies Nooit.

Visuele franje uitzetten

Windows 11 bevat veel meer grafische tierelantijntjes dan je wellicht denkt. Minimaliseer maar eens een app naar de Taalbalk en bekijk een vliegensvlugge animatie. Dit soort visuele hoogstandjes kosten processorkracht. Wie uiterlijk vertoon minder belangrijk vindt, zet de visuele effecten uit. Ga in de Instellingen naar Toegankelijkheid / Visuele effecten en zet het schuifje achter Animatie-effecten uit. Bepaalde vensters in het besturingssysteem zijn ietwat doorzichting. Dat kost eveneens rekenkracht. Deactiveer desgewenst de schakelaar achter Transparantie-effecten. Je merkt tijdens het navigeren in Windows direct verschil.

Digitale rommel opruimen

Hoe vaker je de computer gebruikt, hoe meer ‘troep’ je ongemerkt verzamelt. Denk aan tijdelijke bestanden en nutteloze softwareresten. Een schone computer bevordert de pc-prestaties. Windows 11 heeft een doeltreffend hulpmiddel waarmee je eenvoudig de digitale bezem door het systeem haalt.

Open het Startmenu en start via de zoekfunctie het hulpprogramma Schijfopruiming op. Na een korte analyse zie je welke data je kunt wissen. Klik op de knop Systeembestanden opschonen om een grondigere opruimactie te starten. Neem alle suggesties zorgvuldig door. Zodra je een item aanklikt, komt er een korte beschrijving tevoorschijn. Vink naar eigen inzicht de gegevens aan die je wilt wissen. Bevestig tot slot met Bestanden verwijderen / OK om de boel definitief op te ruimen. Dit proces kan overigens even duren.

Opslaginzicht aanzetten

Het is natuurlijk handiger wanneer de computer overbodige data uit zichzelf weggooit. Goed nieuws, want Windows 11 heeft hiervoor onder de noemer Opslaginzicht een slimme functie. Je beslist zelf hoe vaak je een automatische opschoonactie wilt uitvoeren. Het gaat hierbij vooral om tijdelijke bestanden.

Open de Instellingen en ga naar Systeem / Opslag. Activeer indien nodig de schuifknop achter Opslaginzicht. Via het kleine pijltje open je allerlei extra instellingen. Neem alle opties nauwlettend door. Zet in elk geval een vinkje voor Windows probleemloos laten werken door automatisch tijdelijke systeem- en app-bestanden op te schonen.

Verder kun je de zogeheten opschoningsschema’s wijzigen. Selecteer onder Opslaginzicht uitvoeren wanneer je deze taak wilt toepassen. Dat kan elke dag, week of maand. Doe je dat liever meteen? Klik dan onderaan op Opslaginzicht nu uitvoeren.

Automatisch indexeren beëindigen

Windows 11 heeft een vrij snelle zoekfunctie. Dat komt omdat het besturingssysteem allerlei data continu indexeert. Windows ‘weet’ dus grotendeels waar en wat er allemaal op de computer staat, zodat het vliegensvlug relevante zoekresultaten laat zien. Het voordeel hiervan is dat je vlot instellingen, apps, foto’s en documenten kunt vinden. Jammer genoeg vereist de voortdurende indexatie van gegevens wel de nodige systeemkracht.

Als je de zoekfunctie niet of weinig gebruikt, kun je het automatisch indexeren van bestanden eventueel stopzetten. Je ontlast daarmee de processor. Daarentegen is zoeken in Windows nog steeds mogelijk, al duurt het vermoedelijk iets langer. Zet de muisaanwijzer in het zoekveld van het Startmenu en typ Services. Je klikt in de resultaten vervolgens op deze tool. Scrol nu een flink eind omlaag totdat je het onderdeel Windows Search tegenkomt. Zodra je daarop dubbelklikt, verschijnt er een nieuw venster. Je selecteert nu in het uitklapmenu achter Opstarttype de optie Uitgeschakeld. Klik tot slot op Stoppen en OK om het venster te sluiten.

Energie-instellingen optimaliseren

Windows 11 kan het energieverbruik beperken, maar dat gaat wel ten koste van de prestaties. Voor een sneller systeem pas je deze instelling eenvoudig aan. Navigeer in de Instellingen naar Systeem en Aan/uit en accu. Kies in het uitklapmenu achter Energiemodus de optie Beste prestaties. Bedenk wel dat de accu van een laptop op deze manier eerder leegraakt.

Op veel computers is er voor de processor een soort ‘handrem’ ingesteld. Hierdoor kan het rekencentrum niet maximaal presteren. Je kunt dat diep in de instellingen eventueel aanpassen. Typ in de zoekbalk van het Startmenu de opdracht Energiebeheerschema bewerken en druk op Enter. Als je klikt op Geavanceerde energie-instellingen wijzigen, duikt er een nieuw venster op. Vouw het onderdeel Energiebeheer voor processor open. Klik op Minimale processorstatus en typ achter Aangesloten een waarde van 100%. Datzelfde doe je bij Maximale processorstatus.

Maakt de computer plotseling veel herrie of wordt de behuizing erg warm? Dan is het verstandig om het percentage van de processorcapaciteit weer terug te schroeven.

Browser finetunen

Dit artikel concentreerde zich tot dusver alleen op diverse instellingen van Windows 11. Maar voor een snel systeem is het ook de moeite waard je browser eens onder handen te nemen. Start het programma traag op of laden websites wel erg langzaam? Misschien is een overdaad aan plug-ins de oorzaak. Dat zijn hulpjes die extra functies aan de browser toevoegen. Probeer zo min mogelijk van deze uitbreidingen te installeren. Chrome-gebruikers klikken rechtsboven eerst op de drie puntjes. Via Extensies / Extensies beheren is het mogelijk om overbodige hulpjes te wissen. Klik hiervoor bij de juiste plug-in op Verwijderen.

Daarnaast bestaan er ook plug-ins die juist zorgen voor een vlottere surfervaring. Wanneer je bijvoorbeeld een populaire nieuwssite bezoekt, staat die in de regel vol met reclame. Een zogeheten adblocker houdt deze advertenties tegen. Hierdoor verschijnen webpagina’s sneller op het scherm. Installeer dan ook gerust een goede adblocker in jouw favoriete browser.

Op zoek naar de beste ssd voor jou? Lees dan deze Massatest: 31 ssd's aan de tand gevoeld

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.