Wie de informatieve Linux-website DistroWatch.com bezoekt, ziet dat EndeavourOS en Manjaro in de top van de populariteitslijst staan. Beide gratis besturingssystemen staan bekend om hun gebruiksvriendelijke bediening. Ze lenen zich goed voor eenvoudige computertaken, zoals surfen, e-mailen, internetbankieren, documenten bewerken en simpele spelletjes. Hoog tijd om met deze veelbelovende Windows-alternatieven aan de slag te gaan.

Toen Windows 11 zo’n twee jaar geleden aan de horizon verscheen, konden lang niet alle pc- en laptopeigenaren upgraden. De hardware bleek vaak ontoereikend. Tot 14 oktober 2025 zal dat niet tot problemen leiden, omdat Microsoft tot die tijd nog nieuwe (veiligheids)updates voor Windows 10 uitbrengt. Overigens hoef je geen nieuwe functies meer te verwachten; alles blijft zoals het nu is.

Heeft jouw systeem last van vertraging of wil je weleens wat anders? Probeer dan eens een Linux-distributie uit. Manjaro en EndeavourOS zijn hiervoor twee goede kandidaten. We beginnen met laatstgenoemde!

EndeavourOS 

EndeavourOS downloaden

Er bestaan verschillende uitvoeringen van EndeavourOS. In dit artikel gaan we uit van de Xfce-versie. Dat is min of meer de standaardeditie met lage systeemeisen. Het werkt al op computers met 2 GB werkgeheugen, al raden de makers voor een soepele gebruikerservaring minimaal 4 GB RAM aan. In de praktijk functioneert dit besturingssysteem meestal zonder morren op een wat oudere laptop of pc.

Download nu eerst het installatiebestand downloaden. Klik in de kolom onder ISO op de downloadlink. De serverlocatie maakt niet zo veel uit, het enige verschil kan 'm zitten in de overdrachtssnelheid. Verloopt het downloadproces langzaam, dan kun je een andere link proberen. De bestandsomvang bedraagt bijna 2 GB.

Usb-stick prepareren

Je voert de installatie bij voorkeur vanaf een usb-stick uit. Bevat deze opslagdrager belangrijke bestanden, dan stel je die eerst veilig. Anders raak je ze namelijk kwijt. Voor het generen van een installatiestick bestaan meerdere tools. De makers van EndeavourOS adviseren onder meer het gebruik van Rufus.

Lees ook: Zo maak je een opstartbare usb-stick voor Linux

Na installatie van dit Nederlandstalige Windows-programma stop je een usb-stick in de computer. Kies onder Apparaat de juiste opslagdrager. Via de knop Selecteren wijs je daarna het zojuist gedownloade iso-bestand aan. Laat alle opties ongewijzigd en klik op Starten. In het pop-upvenster selecteer je nu de optie Schrijven in DD-image-modus, waarna je tweemaal bevestigt met OK. Je klikt na afloop op Sluiten.

Opstarten vanaf usb-stick

Na het nodige voorbereidingswerk begin je nu daadwerkelijk met de installatie. Stop de geprepareerde usb-stick in de pc of laptop waarop je EndeavourOS wilt installeren. Belangrijk is dat je het systeem vanaf de usb-stick opstart. Je regelt dat door in de computerinstellingen (BIOS of UEFI) de opstartvolgorde te wijzigen. Zet het systeem aan en druk op de juiste toets om het BIOS of de UEFI te openen. Dat verschilt per systeem. Vaak is dat F2, F10, Escape of Delete, maar het kan ook een andere toets zijn. Kijk zo nodig in de handleiding of de productpagina van de fabrikant.

Ga in het computermenu naar het onderdeel met de opstartopties. Meestal navigeer je hiervoor met de pijltjestoetsen naar Boot, waarbij je drukt op Enter. Zorg ervoor dat de usb-stick als eerste opstartschijf is geselecteerd en bewaar de wijzigingen. Je start de computer vervolgens opnieuw op. Na een korte wachttijd verschijnt uiteindelijk de liveomgeving van EndeavourOS.

Eerste stappen installatieprogramma

In de kleurrijke liveomgeving kun je het besturingssysteem alvast verkennen. Mogelijk zie je een melding dat de computer niet is verbonden met internet. Klik in dat geval rechtsonder op het netwerkpictogram. Via Available Networks selecteer je jouw wifi-netwerk. Typ het bijbehorende wachtwoord en bevestig met Connect. Er verschijnt een beginscherm met flink wat (geavanceerde) opties. Zodra je op Start the Installer klikt, ga je EndeavourOS definitief installeren.

Je kunt kiezen tussen een offline en online installatie. Laatstgenoemde optie biedt meer mogelijkheden. Klik daarom op Online. Na even wachten komt het installatiescherm tevoorschijn. Kies in de eerste stappen achtereenvolgens de Nederlandse taal, geografische locatie en toetsenbordindeling. EndeavourOS is beschikbaar in maar liefst negen verschillende uitvoeringen. Bij elke editie staat een korte Engelstalige omschrijving. Voor beginners is de laagdrempelige Xfce-versie prima geschikt. Selecteer daarom xfce4 en klik op Volgende. Het is mogelijk om aanvullende pakketten te installeren, maar voor doorsnee gebruikers is dat niet nodig. Klik tweemaal op Volgende zonder iets te wijzigen.

Installatiemethode kiezen

Heeft de computer meerdere schijven? Geef dan achter Selecteer opslagmedium aan op welke harde schijf of ssd je de Linux-distributie wilt installeren. Misschien bevindt zich op de pc of laptop al een besturingssysteem, bijvoorbeeld Windows. Als je dat niet wilt verwijderen, selecteer je de optie Installeer ernaast. Daarmee maak je een zogeheten dualboot-systeem. Zodra je de computer aanzet, kies je in een menu welk besturingssysteem je wilt gebruiken.

Een andere optie is door het reeds aanwezige besturingssysteem te vervangen door EndeavourOS. Kies in dat geval Vervang een partitie. De gekleurde balk onderaan illustreert de huidige indeling van de schijf. Klik op de gewenste partitie.

Verder is er ook een mogelijkheid om de complete inhoud van de harde schijf te wissen. Je creëert daarmee één grote partitie voor alle systeembestanden, programma’s en persoonlijke data. Selecteer Wis schijf, en bepaal of je wisselgeheugen wilt toepassen. Deze optie is met name interessant voor systemen met weinig werkgeheugen. Tot slot kunnen gevorderde gebruikers de schijf eventueel zelf opnieuw partitioneren. Maak een keuze en ga naar de volgende stap.

Eerste keer aanmelden

Voor de veiligheid log je bij EndeavourOS in met een eigen account. Vul daarom een gebruikersnaam en wachtwoord (tweemaal) in. Je geeft daarnaast ook je eigen naam en een computernaam op. Het installatieprogramma toont nu een overzicht van de getoonde instellingen. Via Installeer / Nu installeren begint het installatieproces. Je volgt hierbij nauwlettend de voortgang. Vink na afloop de optie Nu herstarten aan en bevestig met Voltooid.

Je typt in het aanmeldscherm het wachtwoord om toegang tot het besturingssysteem te krijgen. Er verschijnt een welkomstvenster. Klik dat niet zomaar weg, want hier staan enkele belangrijke zaken. Zo gebruik je de bovenste opties om verse updates op te halen. Je dient hierbij telkens het juiste wachtwoord op te geven. Druk daarna op Enter om de taak te starten.

Programma’s toevoegen

Vermoedelijk kost het de meeste beginners weinig moeite om aan de gebruikersomgeving te wennen. De navigatiestructuur lijkt namelijk erg op die van eerdere Windows-versies. Je klikt linksonder op het EndeavourOS-logo om het menu te openen. Snuffel in alle categorieën en ontdek welke programma’s er allemaal zijn inbegrepen. Er staan weinig bekende tools tussen, al is Firefox een uitzondering. Met deze browser surf je op internet. Verder bevat het menu onder meer een fotoviewer, rekenmachine, mediaspeler, bestandsbeheerder en tekstverwerker.

Misschien wil je extra programma’s installeren. Dat is zo gepiept, want je kunt populaire toepassingen vanuit een centrale plek downloaden. Ga in het menu naar Systeem en open de hulpapplicatie EndeavourOS Quickstart Installer. Klik op een categorie om de onderliggende programma’s te tonen. Kies je bijvoorbeeld Office, dan kun je het gratis kantoorpakket LibreOffice installeren.

Daarnaast zijn onder meer bekende namen als Vivaldi, Thunderbird, Telegram, GIMP, Bitwarden en VLC beschikbaar. Neem de hele lijst door en vink achter de gewenste programma’s het selectiehokje aan. Klik vervolgens onderaan op Install now en typ het wachtwoord, waarna je bevestigt met Authenticate. Druk tot slot op J en Enter. De geselecteerde tools verschijnen vanzelf in het menu.

Instellingen wijzigen

Je zet EndeavourOS makkelijk naar je hand. Ga in het menu naar Instellingen / Instellingen- en systeembeheerder. Klik binnen het venster op een onderdeel dat je wilt aanpassen. Via Bureaublad stel je bijvoorbeeld een andere achtergrond in. Verder wijzig je met behulp van Meldingen het gedrag van de notificaties, terwijl je bij Beeldscherm de resolutie van de monitor aanpast. Als laatste bepaal je bij Energiebeheerder / Systeem na hoeveel tijd het systeem de slaapmodus activeert. Overigens is dit nog maar het topje van de ijsberg, want er zijn nog veel meer nuttige instellingen te vinden.

Manjaro 

Manjaro downloaden

Manjaro staat bekend om zijn enorme gebruiksgemak. Hierdoor leent dit besturingssysteem zich goed voor iemand met weinig diepgaande computerkennis. Daarnaast is er een uitgebreide catalogus met freeware beschikbaar. De makers adviseren een systeem met minimaal 4 GB werkgeheugen en 30 GB vrije schijfruimte. Daarnaast is het gebruik van een dualcore-processor geen overbodige luxe.

Surf naar https://manjaro.org/download en kies in het pop-upvenster X86_64. Er bestaan van deze Linux-distributie drie officiële versies, namelijk Plasma, Xfce en Gnome. Voor beginners is Xfce een goed startpunt. Bovendien zorgt deze versie voor een lage systeembelasting en vergroot je daarmee de kans op een vlotte gebruikersomgeving. Klik op Download / Image om een iso-bestand op te slaan. De omvang hiervan is 3,5 GB.

Installatiestick uitvoeren

Net als eerder bij EndeavourOS heb je voor de installatie van Manjaro eveneens een installatiestick nodig. De handleiding verwijst hiervoor onder andere naar het hulpprogramma Rufus. Lees voor de exacte instructies zo nodig de paragrafen ‘Usb-stick prepareren’ en ‘Opstarten vanaf usb-stick’ nog eens terug. Gebruik hierbij het zojuist gedownloade iso-image van Manjaro. Na even wachten verschijnt er een menu. Je stelt met de pijltjestoetsen respectievelijk de juiste tijdzone, toetsenbordindeling en taal in. Klik als laatste op Boot with open source drivers om de liveomgeving te openen.

Manjaro installeren

De installatieprocedure van Linux-distributies vertonen de nodige overeenkomsten. Wanneer je eerst EndeavourOS hebt uitgeprobeerd, komt een aantal zaken je ongetwijfeld bekend voor. Is het systeem niet verbonden met (draadloos) internet, dan verschijnt er hiervan mogelijk een waarschuwing. Gebruik het netwerkpictogram rechtsonder om de verbinding in orde te maken.

Weet je zeker dat je Manjaro wilt installeren? Klik in het welkomstvenster dan op Start de installatie. Volg hierbij nauwlettend alle stappen. Zo selecteer je de taal, geografische locatie en toetsenbordindeling. Verder heb je de mogelijkheid om Manjaro naast het huidige besturingssysteem te installeren. Je kunt de computer ook volledig schoon vegen, waarna je de installatie uitvoert. Bedenk in de volgende stap een gebruikersnaam en wachtwoord.

Handig is dat je in het installatieprogramma alvast een kantoorpakket kunt selecteren. Kies hierbij tussen FreeOffice en LibreOffice. Maak een keuze en bevestig in het volgende venster met Installeer / Nu installeren. Je zet aan het einde een vinkje voor Nu herstarten en sluit af met Voltooid.

Verkenningsrondje

Als het bureaublad van Manjaro opduikt, log je in met jouw gebruikersaccount. Klik daarna het welkomstvenster weg. Mogelijk komt er een melding over een nieuwe update tevoorschijn; die kun je het best meteen installeren. Op het bureaublad bevinden zich snelkoppelingen naar de prullenbak, bestandsbeheerder en je persoonlijke map.

De gebruikersomgeving is traditioneel vormgegeven. Rechtsonder bevinden zich diverse statuspictogrammen. Je opent met de groene Manjaro-knop linksonder het menu, waarna je allerlei applicaties vanuit een lijst kunt starten. Ten opzichte van EndeavourOS zijn er meer bekende programma’s voorgeïnstalleerd. Je kunt onder meer direct met Thunderbird, VLC, GIMP en Firefox aan de slag. Klik bovenaan in het menu op het gereedschapspictogram (steeksleutel) om de instellingen te openen.

Rijke catalogus met freeware

Naast de voorgekauwde toepassingen wil je misschien nog wel meer freeware installeren. Dat komt goed uit, want Manjaro bevat hiervoor een uitgebreide catalogus. Ga in het menu naar Systeem en klik op Software installeren/verwijderen. Via Categorieën sorteer je naar eigen wens het aanbod. Klik je bijvoorbeeld op Foto en Video, dan kun je de bekende mediaspeler Kodi of videobewerker OpenShot Video Editor toevoegen. Het aanbod is erg uitgebreid. Er zijn zelfs eenvoudige spelletjes te vinden, zoals patience, schaken, mijnenveger, sudoku en pacman. Wanneer je iets niet kunt vinden, gebruik je de zoekfunctie. Klik hiervoor bovenaan op het vergrootglas.

Heb je iets leuks gevonden? Klik dan op de programmanaam voor een omschrijving en afbeelding. Als je het programma wilt toevoegen, bevestig je met Installeren / Toepassen. Typ vervolgens het wachtwoord en kies Authenticate.

Je maakt van favoriete applicaties eenvoudig een snelkoppeling. Zo heb je in het vervolg sneller toegang. Ga in het menu naar de betreffende toepassing en klik er met rechts op. Klik nu op Voeg toe aan bureaublad of Voeg toe aan werkbalk.

Klaar voor een serieuze upgrade van je huis en ochtendroutine? Soms zijn er deals die je gewoon niet mag missen. Wij visten de pareltjes uit het Amazon-aanbod: drie premium gadgets die het leven makkelijker én mooier maken. Pak nu tot 42 procent korting op deze absolute publieksfavorieten.

Technologie is op zijn best als je er eigenlijk niet over na hoeft te denken. Als het klusjes uit handen neemt, je helpt om sneller de deur uit te kunnen of zorgt voor een veiliger gevoel. Maar laten we eerlijk zijn: voor die premium kwaliteit betaal je vaak de hoofdprijs.

Tenzij je het juiste moment afwacht.

Op dit moment vind je bij Amazon een aantal opvallend lekkere deals op high-end apparatuur. We hebben drie producten geselecteerd die niet alleen bekendstaan om hun kwaliteit, maar nu ook tijdelijk een wel heel vriendelijk prijskaartje hebben. Van een robot die werkelijk alles zelf doet tot een haarstyler die viral gaat: dit zijn de aanraders!

©Dreame

Dreame L40s Pro Ultra - nooit meer dweilen

Robotstofzuigers zijn er in alle soorten en maten, maar de Dreame L40s Pro Ultra valt in de categorie gamechangers. Dit is geen apparaat waar je alsnog achteraan moet lopen, het is een volledig autonoom schoonmaaksysteem.

Dankzij de MopExtend-technologie reikt de dweilarm tot in de lastigste hoekjes en langs plinten, plekken die standaard robotstofzuigers normaal gesproken overslaan. Hij zuigt met brute kracht (tot 19.000 Pa), dweilt én keert zelf terug naar zijn basisstation. Daar wordt de robot niet alleen geleegd, maar worden de dweilen ook gewassen én met hete lucht gedroogd. Dat laatste is echt wel een dingetje, want het voorkomt nare geurtjes en schimmelvorming. Top dus!

Normaal vergt dit vlaggenschip een forse investering, maar met de huidige deal wordt dit soort luxe ineens een stuk bereikbaarder, want je krijgt nu tijdelijk 35 procent korting op de adviesprijs.

Bekijk de Dreame L40s Pro Ultra bij Amazon

©Shark

Shark FlexStyle 5-in-1 - voor een salonwaardige look

De Shark FlexStyle heeft de beautywereld behoorlijk opgeschud. Het belooft dezelfde veelzijdigheid en resultaten als de bekende concurrentie, maar dan voor een fractie van de prijs. En met de huidige Amazon-actie wordt dat prijsverschil wel érg groot.

Dit is een krachtige haardroger en veelzijdige multistyler in één. Of je nu gaat voor krullen, volume, stijl haar of gewoon snel drogen: met de vijf opzetstukken kan het allemaal. Het belangrijkste pluspunt? Hij gebruikt luchtstroom in plaats van extreme hitte. Hierdoor blijft je haar glanzend en gezond, zelfs als je dagelijks je look verandert. Hij is licht, compact en draait makkelijk om van droger naar styler. Dit is dan ook de klapper van de week met 42 procent korting!

Bekijk de Shark FlexStyle 5-in-1 bij Amazon

©Amazon

Ring Battery Video Doorbell Pro - wie staat er voor de deur?

Een slimme deurbel is vaak de eerste stap naar een slim huis, en de Ring Battery Video Doorbell Pro is in zijn klasse de topkeuze. Het grootste voordeel van dit model is de flexibiliteit: omdat hij op een verwisselbare batterij werkt, installeer je hem binnen enkele minuten op elke gewenste plek, zonder gedoe met bedrading.

De 'Pro'-toevoeging zit 'm in de beeldkwaliteit en functies. Je krijgt haarscherp zicht van top tot teen (Head-to-Toe Video), waardoor je niet alleen gezichten ziet, maar bijvoorbeeld ook pakketjes die voor je deur zijn neergezet. Met functies als 3D-bewegingsdetectie en zicht in kleur (ook 's nachts!) mis je bovendien niets meer. Of je nu op zolder zit of op kantoor bent: je hebt altijd de controle over je voordeur. En het mooie is: je krijgt nu 35 procent korting!

Bekijk de Ring Battery Video Doorbell Pro bij Amazon

Let op: de prijzen en beschikbaarheid bij Amazon kunnen snel veranderen. De genoemde kortingen waren actueel op het moment van publiceren.

Het is bijna zover. De feestdagen staan voor de deur. Je kijkt er waarschijnlijk al naar uit: lekker eten, vrienden over de vloer, lekker op de bank een kerstklassieker kijken. Juist nu is het een goed moment om je huis weer even aan te pakken. Met een simpele planning en een paar gerichte schoonmaakklussen maak je je huis in één ochtend klaar voor kerst!

Je hal: opgeruimd = een warm welkom

De hal is de eerste plek die je gasten zien, maar in deze tijd van het jaar is het vaak een verzamelplaats van modderige schoenen, natte jassen en rondslingerende sjaals. Kijk eens kritisch naar je kapstok: hangen daar nog zomerjassen die naar zolder kunnen? Maak ruimte. Zo kunnen je gasten straks hun jas makkelijk kwijt.

Loop meteen even de rest van de hal na: laat alleen de schoenen staan die je dagelijks gebruikt en zet de rest in een kast of opbergbox. Verzamel losse sjaals, mutsen en handschoenen in een mand bij de deur. Even de vloer stofzuigen en dweilen en de spiegel en voordeur afnemen met een vochtige doek en je bent klaar. Een goede droogloopmat is in dit seizoen trouwens geen overbodige luxe; het vangt het meeste vuil op voordat het je woonkamer kan bereiken. Dit klusje kost je hooguit een kwartiertje, maar maakt écht verschil voor de sfeer in huis.

Je woonkamer: stof is echt niet feestelijk

In de woonkamer staat waarschijnlijk de verwarming lekker aan. De warme lucht zorgt voor luchtstroming, waardoor stof eerder gaat zweven en je het sneller overal terugziet. Voor je het weet ligt er een grijzig laagje op je plinten en vensterbanken. Niet zo feestelijk. Pak de stofzuiger en gebruik een klein opzetstuk, zoals de kierenzuigmond of meubelborstel. Daarmee kom je eindelijk goed tussen de lamellen van de radiator of achter die ene kast.

Heb je een robotstofzuiger? Laat die dan dagelijks zijn rondje rijden terwijl jij iets anders doet. Vergeet niet om af en toe de filters van je apparaten te controleren. Een vies filter blaast die muffe lucht namelijk net zo hard weer terug. Spoel ze uit en laat ze minstens 24 uur drogen. Een vochtig filter kan de motor beschadigen en dat wil je niet.

Lees ook: Van parketborstel tot turbobrush: zo gebruik je de zuigmonden van je stofzuiger

De keuken: korte metten met vet

In de keuken wordt de komende dagen waarschijnlijk flink gekookt. Vet en kookdampen slaan helaas overal neer. Kijk maar eens kritisch naar je afzuigkap; die vangt de meeste viezigheid op. Haal de roosters los en zet ze in een warm sopje met een flinke scheut ontvetter. Laat ze rustig een half uurtje weken. Heb je een recirculatiekap, vervang dan nu het koolstoffilter zodat geurtjes echt weg blijven.

Terwijl de roosters weken, heb je mooi tijd om de kastjes aan te pakken. Warm water en een beetje afwasmiddel werken vaak het best. Wees voorzichtig met een middel als baking soda. Dat kan krassen veroorzaken, met name op keukens met een hoogglans of juist heel matte, krasgevoelige afwerking. Het is daarom altijd slim om zo'n schoonmaakmiddel eerst te testen op een onopvallend plekje (bijvoorbeeld aan de binnenkant van een deurtje) voordat je het op het zichtbare deel gebruikt.

©ID.nl

Ho ho ho: denk ook aan je toilet!

Vergeet het kleinste kamertje niet! Juist als er gasten komen, wil je dat het toilet fris is. Een snelle poetsbeurt met chloor is vaak niet genoeg om hardnekkige kalkaanslag onder de rand of in de pot weg te krijgen. Gebruik hiervoor een krachtige ontkalker of schoonmaakazijn en laat dit gerust een nachtje intrekken voor het beste resultaat. Denk ook om de deurklink en het lichtknopje; die worden vaker aangeraakt dan je denkt. Door het toilet nu grondig schoon te maken, hoef je vlak voor het kerstdiner alleen nog maar even snel een doekje over de bril te halen.

Wil je dat het toilet niet alleen schoon is, maar ook naar kerst ruikt? Zet dan een klein vaasje neer met een paar verse dennentakjes en een takje hulst met rode bessen. Dit ziet er direct feestelijk uit en verspreidt een subtiele bosgeur. Of prik kruidnagels in een sinaasappel en hang die op. Ruikt niet alleen heel kerstig, maar neutraliseert ook nog eens ongewenste geurtjes.

Bankhoezen en gordijnen: vergeten geurvangers

Soms heb je alles gepoetst en geboend, maar ruikt het huis nog steeds niet helemaal fris. Daar is een simpele verklaring voor. Juist in het najaar houden we ramen vaker dicht, waardoor geurtjes in je gordijnen, plaids en kussenhoezen trekken. Alles wat in de wasmachine mag, draai je daarom het beste even op een kort programma. Wat niet of moeilijk in de machine kan (zoals gordijnen of de vaste bekleding van je bank) kun je een handstomer gebruiken. De hete stoom doodt bacteriën en verwijdert geurtjes.

©ID.nl

Schone lucht in huis

Je huis is pas echt schoon wanneer ook de lucht schoon is.  In het najaar is het binnen vaak vochtiger, omdat we de ramen vaker dicht laten maar wel net zo vaak douchen, wassen en koken. Zet daarom elke dag de ramen tien minuten tegen elkaar open. Die stroom frisse buitenlucht doet wonderen. Merk je dat het vochtig of muf blijft? Dan kan een luchtontvochtiger of luchtreiniger uitkomst bieden. Voor hardnekkige kookluchtjes kies je het beste een reiniger met een actief koolstoffilter. Zo voorkom je beslagen ramen en blijft het binnenklimaat gezond, ook als straks de hele familie over de vloer komt.

Lees ook: Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt