Vaak zijn de gegevens die je in Excel gebruikt het resultaat van data die je uit een andere bron hebt geïmporteerd. Het gebeurt zelden dat alle informatie hierbij in kolommen is verdeeld op de manier zoals je het graag hebt. Soms moet je gegevens die samen in een cel staan nog splitsen, terwijl je andere data weer wilt samenvoegen. Het klinkt tijdrovend, maar dat is het niet …

Het is prettig om lijsten met gegevens met Excel te verwerken, omdat je daar gemakkelijk de data kunt sorteren en analyseren. Toch gebeurt het regelmatig dat je je plots realiseert dat je een deel van de tekst wilt combineren, zoals voor- en achternamen of steden en postcodes. Andersom gebeurt net zo vaak. In een kolom staan deze gegevens samengevoegd, terwijl je de voor- en achternamen of andere data graag over verschillende kolommen wilt verdelen. Er zijn verschillende oplossingen afhankelijk van de situatie.

Snel aanvullen op basis van patronen

De allereerste oplossing die je absoluut moet kennen, is de functie Snel aanvullen. Deze handigheid is beter bekend onder de toepasselijke Engelse naam Flash Fill. Het komt erop neer dat Excel zelf patronen in de gegevens herkent waardoor jij heel makkelijk kunt vragen om gegevens te verwerken zoals jij het wilt. Het mooie van Snel aanvullen is dat je geen enkele formule hoeft te kennen. Het enige wat je moet weten is dat het knopje naar deze functie in het tabblad Gegevens bij Hulpmiddel voor gegevens staat. Je herkent de knop aan het kleine bliksempje (de flash). Of je gebruikt de sneltoets Ctrl+E.

Het is misschien even zoeken naar de knop Snel aanvullen.

Combineren

Het wordt duidelijker met dit voorbeeld. Het uitgangspunt is een lijst met winnaars van de Elfstedentocht door de jaren heen. Er is een kolom voor het jaar van de wedstrijd, voor de datum, voor de voornaam met achternaam en de woonplaats van de winnaar. Veronderstel dat je graag de voornaam en de achternaam samen met het jaar in één kolom wilt hebben, dan typ je deze gegevens van de eerste winnaar met het jaar erachter in cel E2. Hierdoor weet Excel welke gegevens je wilt combineren en ook hoe. Daarna druk je op Enter om te bevestigen. Vervolgens selecteer je de cel daaronder, E3 dus, en klik je op de knop Snel aanvullen (of nog beter, je drukt op Ctrl+E). Hierdoor vult Excel in één keer alle deze gecombineerde gegevens in van alle onderstaande cellen.

Typ de gegevens zoals je ze wilt zien en druk dan op Ctrl+E om de rest te laten aanvullen.

Splitsen

In plaats van te combineren, kun je met Snel aanvullen uiteraard ook gegevens splitsen. In onze voorbeeldlijst staan de voor- en achternamen samen in één cel. Met Snel aanvullen is dat zo geregeld. In een nieuwe kolom typ je de voornaam in de bovenste cel. Je drukt op Enter en plaatst de muisaanwijzer in de cel daaronder. Vervolgens druk je op Ctrl+E en alle voornamen van de winnaars worden automatisch gegenereerd in de cellen daaronder.

Soms moet je Excel een beetje helpen bij het interpreteren van het patroon, zoals bij het losmaken van de achternamen. De eerste winnaar heet Minne Hoekstra, de tweede Coen de Koning en er zit bijvoorbeeld ook Lenie van der Hoorn bij. Als je in een nieuwe kolom bovenaan Hoekstra zou typen en je zou op basis van die achternaam de functie Snel aanvullen toepassen, dan verschijnen daaronder alleen de basiswoorden van de achternamen, zoals Hoekstra, Koning en Hoorn.

Je vermijdt dit door als referentie een achternaam met tussenvoegsel te gebruiken. In dit geval gebruik je bijvoorbeeld als referentie C3 Coen de Koning. Daarna typ je in de nieuwe kolom bij F3 de volledige achternaam de Koning, je bevestigt met Enter en je gebruikt Ctrl+E. Je zult zien dat Excel hierdoor begrijpt dat er ook achternamen bij staan met tussenvoegsels.

Excel houdt rekening met tussenvoegsels in de achternamen. 

Plaats een vinkje bij de optie Automatisch snel aanvullen.

De ampersand-operator

Een andere manier om tekst in Excel te combineren is door gebruik te maken van de ampersand-operator. Dat is het &-teken. Selecteer de cel C2 waar je het gecombineerde resultaat wilt zien en typ bijvoorbeeld =A2&B2. Hierdoor zullen in deze cel de gegevens van A2 verschijnen en onmiddellijk daarachter staan de gegevens van B2. Als in A2 de voornaam Gomez staat en in B2 Adams, dan verschijnt in C3 automatisch GomezAdams.

Waarschijnlijk wil je een spatie tussen de voor- en achternamen invoegen. Die spatie plaats je tussen aanhalingstekens en dan wordt de formule =A2&" "&B2. Alles wat je tussen aanhalingstekens plaatst, wordt letterlijk ingevoegd. In mensentaal lees je deze formule als: plaats de inhoud van A2, met daarachter een spatie en daarna de inhoud van cel B2.

Om de resterende cellen met dezelfde formule te vullen, selecteer je de vulgreep (het vierkantje) in de rechterbenedenhoek van de cel die de formule bevat. Sleep die omlaag om de rest van de cellen met dezelfde formule te vullen. Excel zal de formule automatisch aanpassen met de juiste celverwijzingen.

De ampersand verbindt beide cellen en de spatie met elkaar.

Maak het jezelf gemakkelijk en gebruik voor formules in het Lint de categorie Functiebibliotheek.

De formule TEKST.COMBINEREN

In dit voorbeeld willen we alle steden samenbrengen die in kolom A worden opgesomd, maar willen we ook dat Excel de lege cellen negeert. Selecteer eerst de cel waar het resultaat moet komen. In dit geval is dat cel C2. In het uitklapmenu van het functieboek Tekst selecteer je TEKST.COMBINEREN. Hierdoor verschijnt de pop-up Functieargumenten waardoor je eigenlijk geen vergissingen kunt maken. Overigens verschijnt op de Mac het paneel Functieargumenten niet in een pop-up, maar in een zijbalk.

In de pop-up/zijbalk moet je eerst het scheidingsteken definiëren. In dit geval willen we dat er een liggend streepje tussen de elementen van de opsomming komt. Daaronder bepaal je wat Excel moet doen wanneer het lege cellen tegenkomt. Als je wilt dat de formule de lege cellen moet negeren, dan typ je WAAR. Als de lege cellen niet mogen genegeerd worden, dan typ je ONWAAR. In het derde veld selecteer je de cellen die Excel moet combineren. Je kunt die simpelweg selecteren door te slepen. Bevestig door in het pop-venster op de knop OK te klikken. Hierdoor verschijnt het resultaat in cel C2 en bovenaan in het formulevak lees je:

In één cel worden alle plaatsnamen uit kolom A gecombineerd.

De formule KLEINE.LETTERS

Stel dat je een distributielijst met e-mailadressen wilt samenstellen waarbij de namen van personen automatisch worden omgezet naar hun persoonlijke e-mailadressen. In kolom A staan alle voornamen en daarnaast in kolom B alle achternamen. Voordat je aan de samenstelling begint (zie de volgende paragraaf), moet je eerst iets anders doen. In zo’n e-mailadres wil je immers geen hoofdletters gebruiken. Daarom haal je bij alle voornamen de hoofdletters weg door in alle cellen van kolom C de formule KLEINE.LETTERS te gebruiken. C2 krijgt deze formule:

Om de achternamen ook te ontdoen van hun hoofdletters gebruik je voor D2 deze formule:

Op die manier zijn de namen klaar om later om te zetten naar e-mailadressen.

Met de functie KLEINE.LETTERS halen we eerst de hoofdletters van de namen weg.

De formule TEKST.SAMENVOEGEN

In kolom E wil je alle e-mailadressen genereren met de functie TEKST.SAMENVOEGEN. Zo’n e-mailadres moet er als volgt uitzien: voornaam.achternaam@domein.nl. De voornamen staan in kolom C en in kolom D staan de achternamen. Selecteer cel E2 en open het formuleboek Tekst. Daar kies je de formule TEKST.SAMENV. In de pop-up/zijbalk Functieargumenten bouw je stap voor stap op wat moet worden samengevoegd.

Aanvankelijk staat er in de pop-up slechts één leeg vakje. Daar selecteer je de eerste cel die je wilt gebruiken voor de samenvoeging: de voornaam zonder hoofdletter (C2). Klik op het plusteken onder dit vakje om het tweede element toe te voegen. Dat is de punt. Typ in dit veld een punt tussen aanhalingstekens: ".". Weer klik je op het plusteken om een derde element toe te voegen, namelijk de achternaam zonder hoofdletter: D2.

Het laatste element is het apenstaartje gevolgd door de domeinnaam. Hiervoor plaats je weer een leeg vak en daar typ je "@domein.nl". Klik op OK en dan verschijnt het volledige e-mailadres. Het enige dat je nog moet doen, is de formule naar beneden slepen, zodat die wordt toegepast op alle onderstaande cellen. De volledige formule ziet er dus als volgt uit:

De functie TEKST.SAMENVOEGEN heeft overigens een limiet van 253 tekens.

In de pop-up/zijbalk Functieargumenten bouw je de formule stap voor stap op.

De formule TEKST.SPLITSEN

Soms ontvang je een lijst waarbij te veel data in dezelfde kolom bij elkaar zijn gebracht. Zoals hier onze lijst van astronauten die voet op de maan hebben gezet. Als je deze gegevens wilt splitsen over drie kolommen (naam, project en periode), dan kun je dit in een handomdraai fiksen met de formule TEKST.SPLITSEN.

Selecteer de cel waar de eerste nieuwe kolom moet beginnen en dan open je opnieuw het formuleboek Tekst waar je de functie TEKST.SPLITSEN kiest. In het eerste cel van de pop-up/zijbalk selecteer je de cel die gesplitst moet worden. Hier is dat A1. Daarna kies je het scheidingsteken dat Excel moet gebruiken om de splitsing uit te voeren. In dit voorbeeld is dat een spatie gevolgd door een koppelteken en dan weer een spatie ofwel " – ". Klik op OK en op die manier heb je onmiddellijk drie nieuwe kolommen waar de gegevens afzonderlijk zijn ingevuld.

Selecteer de cel die gesplitst moet worden en het scheidingsteken.

Met de Philips RSL3000/10 robotgrasmaaier houd je je gazon moeiteloos strak en egaal. Dankzij GPS-gestuurde maairoutes en bediening via een app biedt deze robotmaaier gemak en precisie. Maar hoe presteert hij in de praktijk? Lees hier wat het Review.nl Testpanel van deze robotgrasmaaier vond.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Philips

De Philips RSL3000/10 robotgrasmaaier gebruikt GPS en maait in parallelle, rechte banen zodat je gazon er strak en professioneel uitziet. Via de HomeRun-app kun je eenvoudig instellingen aanpassen, maaischema's maken en zelfs de voortgang van de maaier volgen. De maaier is voorzien van sensoren waardoor obstakels worden vermeden en keert automatisch terug naar het laadstation bij regen of een lege batterij. Dankzij de kantelbare constructie en een eenvoudig reinigingssysteem is onderhoud een fluitje van een cent.

De Philips RSL3000/10 Robotgrasmaaier krijgt van testers een gemiddelde score van 8,1. Het apparaat wordt geprezen om zijn stille werking, nauwkeurige maairoutes en gebruiksvriendelijke app. Hier volgen de belangrijkste bevindingen van het testpanel.

©Philips

Soepele installatie

De installatie wordt door veel testers als eenvoudig ervaren. "De robotmaaier is ontzettend makkelijk te installeren, binnen een uur na het uitpakken had ik de robotmaaier al aan het werk", zegt Didrik. Steffiecar was wat langer bezig. "Ik ben ongeveer twee uur bezig geweest met het installeren van het basisstation, de begrenzingsdraad en de maaier. Ondanks de obstakels (prieeltje, glijbaan, waterput) die wij in de tuin hebben, ging dat zeer gemakkelijk met behulp van de duidelijke aanwijzingen in de app."

Gebruiksgemak en resultaat

De maaier scoort volgens testers hoog door de slimme GPS-technologie, die ervoor zorgt dat de maaier in strakke, parallelle banen maait en geen plekje overslaat. "Ons grasveld is ongeveer 105 vierkante meter," zegt Steffiecar, "en na ongeveer 80 minuten op het maaiprogramma met de normale snelheid hebben we een prachtig egaal gemaaid gazon." Ook tuinen die niet standaard of rechttoe-rechtaan zijn vormen geen probleem voor deze robotmaaier. "Ik ben blij dat hij de verschillende hoeken en hellingen zonder problemen aankon", zegt Jeroenn990.

Daarnaast wordt de mogelijkheid om de snelheid en frequentie van het maaien aan te passen door testers gewaardeerd. "Je kunt kiezen of de maaier een willekeurige route doet of strakke banen maait. Dat ons denken aan een keurig gemaaide grasmat van een voetbalclub. Echt top!" vertelt Marie-Claire. Een andere tester voegt nog toe: "De maaihoogte is instelbaar, waardoor ik het gras precies naar mijn wensen kan aanpassen." Wel merkt een van de testers op dat hij een sensor aan de voorzijde mist. "Daardoor stopt hij niet direct stopt als hij ergens tegenaan botst."

©Philips

Opvallend is dat de testers van mening verschillen over het geluid dat de robotmaaier maakt. Tester D. noteerde dat hij het geluid tijdens het maaien hoog en scherp vond, terwijl Didrik juist het tegenovergestelde ervaarde: "Wat mij direct opviel bij het gebruik van de robot, is dat hij ontzettend stil is, je hebt amper door dat hij aan het werk is."

Slimme functies via de app

De HomeRun-app wordt door veel testers als een waardevolle toevoeging gezien. De app biedt uitgebreide functies, zoals het instellen van maaihoogte, maaischema's en verschillende maaipatronen. "De app helpt je door de installatie heen en biedt handige functies zoals maaischema's en maaipatronen", zegt BartM. "In de app kun je heel gemakkelijk een weekschema toevoegen, waarna de maaier volledig automatisch aan de slag gaat", voegt Steffiecar toe. Wel blijkt de verbinding met de app blijkt niet altijd stabiel, wat door enkele testers als frustrerend wordt ervaren. " Wij konden de maaier af en toe niet aanzetten via de app. Hij gaf dan aan begrenzingdraad is niet te detecteren", zegt een van hen.

Uitstekende klantenservice

De klantenservice van Philips wordt door meerdere testers als een groot pluspunt genoemd. Met name de hulp bij installatie en ondersteuning wordt geprezen. "Ik had een probleem met de bekabeling waardoor de app en de wifi niet goed aansloten op de robot bij de installatie door mijzelf. Zelf kon ik dat niet oplossen. Na een bezoek van het Philips Aftercare team, is de robot goed aangesloten. Daarna weinig problemen meer gehad met verbinding en wifi." Ook Amanda benadrukt de goede ondersteuning: "Het advies van het technische team heeft ons geholpen om de begrenzingsdraad optimaal te plaatsen, zodat de maaier alles meepakt."

©Philips

Eindoordeel

De Philips RSL3000/10 robotgrasmaaier is een handige oplossing voor iedereen die het tuinonderhoud wil vereenvoudigen. Met een gemiddelde beoordeling van een 8,1 zijn testers overwegend positief. De strakke maaipatronen dankzij GPS en gebruiksvriendelijke app worden vaak geprezen. Hoewel de installatie van de begrenzingsdraad en enkele technische verbeterpunten aandacht verdienen, blijft deze robotgrasmaaier een prima hulp voor iedereen die niet zelf telkens zijn gazon wil maaien.

Moet jij je vader, oma of een ander familielid vaak helpen met zijn of haar smartphone? Dan is dit artikel precies wat je nodig hebt. We leggen uit hoe je met een paar eenvoudige instellingen een telefoon gebruiksvriendelijker maakt voor senioren. Zo kunnen zij hun smartphone gemakkelijker gebruiken, zonder jou steeds om hulp te hoeven vragen.

Lees ook: Zo vind je de beste tablet voor senioren

💡 Tip vooraf: overleg alles met de gebruiker

Het is handig om aanpassing van de instellingen samen en in overleg te doen met je (groot)ouders, oom of tante. Daardoor leert diegene meteen waar de belangrijkste applicaties staan en hoe je bepaalde functies gebruikt. Doe desnoods voor hoe je een contactpersoon belt, een bericht stuurt of een foto maakt.

Opruimen van het startscherm

Smartphones zijn onder andere lastig in gebruik omdat je er zo ontzettend veel mee kunt. Maar een groot deel van de ouderen maakt vaak alleen gebruik van de basisfuncties en standaardapplicaties. Een overvloed aan icoontjes voor programma's en instellingen kan daardoor verwarrend werken. Dit probleem wordt versterkt doordat nieuwe telefoons vaak vol staan met voorgeïnstalleerde apps. Je maakt het al een stuk makkelijker door applicaties die niet gebruikt worden te verwijderen.

Tekst vergroten

Tekst en icoontjes op een smartphone zijn vaak klein en daardoor niet altijd goed leesbaar. Gelukkig kun je dit aanpassen via de instellingen. Zowel op iOS als Android vind je een optie om de lettergrootte te vergroten. Daarnaast is er een aparte instelling om de grootte van het scherm en de icoontjes aan te passen.

🤖 Android

Androidgebruikers vinden deze opties onder Instellingen en Toegankelijkheid. Daaronder is een menu dat Weergavegrootte en tekst heet. In dit scherm vind je een slider voor de lettergrootte en de weergavegrootte. Daaronder staan nog meer instellingen om de leesbaarheid te verbeteren, zoals alle tekst dikgedrukt maken en het contrast verhogen.

🍎 iOS

Applegebruikers gaan naar Instellingen, selecteren Beeldscherm en helderheid en klikken op Tekstgrootte om de leesbaarheid te verbeteren. Door bij Weergavezoom te kiezen voor Grotere tekst wordt alles op het scherm groter weergegeven.

Volume instellen

Naarmate we ouder worden, kan ons gehoor wat minder goed worden. Daarom is het belangrijk dat meldingen, alarmen en het spreekvolume van een smartphone luid en duidelijk zijn. Gelukkig kun je voor elk type geluid apart het volume instellen, zodat alles goed hoorbaar blijft.

🤖 Android

Ga naar Instellingen, kies Geluid en trillingen en pas het volume van onder andere media en de ringtone onafhankelijk van elkaar aan. Bij de meeste smartphones kun je dit menu ook openen door de volumeknoppen aan de zijkant in te drukken.

🍎 iOS

Via Instellingen en dan Horen en voelen kom je in het menu terecht om het geluid aan te passen. Net zoals bij Androidtelefoons kom je hier ook als je de volumebuttons aan de zijkant kort ingedrukt houdt.

Om juist te voorkómen dat het volume onbedoeld wordt aangepast met de knoppen aan de zijkant zet je in hetzelfde menu Wijzig met knoppen uit. Bij de meeste Androidtelefoons moet je daar een losse applicatie voor downloaden, dus wat dat betreft is het op een iPhone makkelijker.

Snelkoppelingen voor favoriete contacten

Veel ouderen bellen en appen met slechts een handjevol mensen. Voor het gemak kun je de meest gebelde contacten als losse snelkoppeling op het hoofdscherm plaatsen. Met een enkele klik op het icoontje wordt die contactpersoon gebeld.

🤖 Android

Houd je vinger kort op het hoofdscherm tot een menu verschijnt en klik op Widgets en daarna op Contacten. Kies Direct bellen 1 x 1 en sleep het icoon op de gewenste plek op het hoofdscherm. Kies daarna een contactpersoon.

🍎 iOS

Open de Opdrachten-app en klik op het plusicoontje rechts bovenin. Selecteer Telefoon en vervolgens de contactpersoon in kwestie. Daarna zet je de snelkoppeling op de gewenste positie.

💡Beveilig de telefoon

Met een vingerafdrukscanner, wachtwoord, pincode, patroon of gezichtsherkenning kun je voorkomen dat iedereen zomaar toegang heeft tot een smartphone. Zorg ervoor dat deze beveiliging is ingeschakeld en dat de gebruiker weet hoe deze werkt.

Nuttige apps en functies

Voor een deel van de senioren is een telefoon niet meer dan een apparaat waarmee je mensen belt. Maar een smartphone kan veel meer. Laat bijvoorbeeld zien hoe je een tekstbericht stuurt, een foto maakt of iets in de agenda zet (natuurlijk alleen als je denkt dat de persoon in kwestie het gaat gebruiken). Daarnaast zijn er voor ouderen speciale applicaties en functies, zoals:

🍌 Een valalarm

📖 Automatisch voorlezen van tekst voor slechtzienden

💊 Een herinnering om medicatie in te nemen

Probeer vooral mee te denken met de persoon die de telefoon gebruikt. Wat heeft hij of zij nodig?

Conclusie

Met de tips en instellingen uit dit artikel zorg je ervoor dat senioren in je omgeving meer plezier van hun smartphone hebben. Door ze duidelijk uit te leggen wat je precies aanpast en hoe je dat doet, zorg je er ook voor dat ze hun telefoon wat beter gaan begrijpen. Fijn voor hen én fijn voor jou!