Wil je een eenvoudige website of blog opzetten, dan is een volledig CMS met database soms wat overdadig. Een zogeheten flat-file CMS werkt met platte bestanden, wat opvallend veel voordelen met zich meebrengt. Wil je een website zonder database bouwen? In dit artikel leggen we uit hoe dat werkt.

Een contentbeheersysteem, ofwel CMS, werkt meestal in combinatie met een database. In veel gevallen is dat MySQL of het compatibele MariaDB, maar ook bijvoorbeeld SQLite en PostgreSQL kom je tegen. Dit brengt enkele nadelen met zich mee. Niet iedereen heeft om te beginnen de kennis om een database te maken, beheren en beveiligen. Een CMS zoals WordPress neemt weliswaar veel werk uit handen, maar niet de beheertaken. Daardoor kan bijvoorbeeld het verhuizen van je blog een flinke uitdaging zijn. 

Tegenwoordig bestaan er talloze op platte bestanden gebaseerde CMS’en die zonder database werken. We noemen ze ook wel flat-file CMS. Zeker voor een eenvoudige website bieden ze meer dan voldoende mogelijkheden, naast het extra gemak en veel hogere prestaties. Om laatstgenoemde reden ligt een flat-file CMS steeds vaker ook aan de basis van zeer drukbezochte websites. In deze masterclass leggen we uit wat de voor- en nadelen zijn, bespreken we de bekendste systemen en laten we zien hoe snel en makkelijk je ermee aan de slag kunt.

Voor- en nadelen

Eerlijk is eerlijk: aan een CMS met database ontkom je in sommige gevallen niet. Zo kun je er bij een heel uitgebreide website niet omheen. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld blogs met verschillende auteurs of een webshop met veel producten. Tegelijkertijd is juist voor een eenvoudige website met één of enkele pagina’s, een niet te complexe blog of een online portfolio een CMS zoals WordPress vaak weer overdadig. Een CMS die met platte bestanden werkt, geeft je meer dan genoeg mogelijkheden en is veel makkelijker te gebruiken en te beheren. Bovendien werkt de uiteindelijke website vaak vele malen sneller. Ook op een licht systeem als een Raspberry Pi kun je dit hosten. Je bespaart dus vaak kostbare servercapaciteit. 

Een simpele webserver kan enorme bezoekersaantallen verwerken. Het verschil met bijvoorbeeld WordPress is enorm. Een CMS met database zal namelijk elke pagina dynamisch genereren, waarbij op de achtergrond veel verzoeken aan de database worden gedaan. Hoewel caches dat kunnen versnellen, vraagt dat weer om extra geheugencapaciteit. Je merkt zeker een vertraagde paginaopbouw ten opzichte van een flat-file CMS. Nog een voordeel is dat je alle content relatief eenvoudig kunt bewaren in een versiebeheersysteem zoals Git – al dan niet in combinatie met GitHub – waar we in het volgende nummer van PCM in zullen duiken. Je hele website bestaat immers uit platte bestanden. Het merendeel van deze oplossingen is tot slot ook nog opensource.

©PXimport

Welke systemen?

Bij CMS’en met een database die je zelf kunt hosten, voeren WordPress, Joomla en Drupal al jaren de boventoon. In de wereld van flat-file CMS’en is het echter een komen en gaan van oplossingen. Bekende voorbeelden zijn Grav, Jekyll, Kirby, Bludit, Statamic, Typemill, Pico en Automad. Een voordeel van dit soort oplossingen is dat er veel minder beheertaken zijn. Je hoeft niet, zoals bij WordPress, steeds te zorgen dat alle software en plug-ins up-to-date zijn. Uiteraard is het wel belangrijk om de achterliggende toepassingen up-to-date te houden, omdat er kwetsbaarheden in kunnen zitten. 

Dat geldt weer niet of nauwelijks voor systemen die van je content simpelweg statische html-pagina’s maken, die vervolgens in de www-map van de webserver worden gezet. Dat gaat met één simpel commando via een opdrachtregel. Dat is bijvoorbeeld hoe Jekyll werkt. De systemen die we hier bekijken, maken gebruik van php als hulpje, maar werken uiteraard met platte bestanden en zonder database. Met behulp van Git of een pakketbeheerder Composer zijn ze relatief eenvoudig te installeren en ook up-to-date te houden. Een webserver is niet nodig, omdat we de ingebouwde server van php gebruiken, maar je kunt natuurlijk ook Apache of Nginx gebruiken.

©PXimport

Wat te kiezen?

Je kunt de genoemde systemen relatief eenvoudig uitproberen. Ze zijn over het algemeen heel goed gedocumenteerd. Het zal je zeker helpen een goede keuze te maken. Het systeem dat we wat uitgebreider behandelen is Typemill, dat vooral is gericht op schrijvers en ‘micro-uitgevers’. Hiermee kun je eenvoudig een handleiding, kennisbank, e-book of documentatie maken. Wil je een normale, standaard website bouwen, een eenvoudige blog of een website van één enkele pagina, die in no-time online staat, dan is Bludit een goede optie. Wil je het nog simpeler houden, dan kun je Pico CMS overwegen. Je hebt daarin geen zogeheten front-end (zoals een controlepaneel) voor het beheer van je content. Je wordt dus meer overgelaten aan een structuur van mappen en platte bestanden.

Voor commerciële bedrijfswebsites kun je denken aan wat geavanceerdere oplossingen als Statamic, Kirby en Grav. Die laatste richt zich wel meer op ontwikkelaars en is voor niet-techneuten wat complexer. In deze masterclass komt Typemill zoals gezegd wat uitgebreider aan bod, maar laten we ook zien hoe makkelijk je van start gaat met Pico CMS, Grav en Bludit. Wat ze allemaal gemeen hebben, is dat ze php als basis gebruiken.

©PXimport

Basissysteem

Als uitgangspunt voor deze masterclass nemen we een eenvoudige Linux-server op basis van Ubuntu 20.04. We loggen daarop in met een normaal gebruikersaccount met sudo-rechten. Zorg dat het systeem up-to-date is met:

sudo apt-update

sudo apt-upgrade

Corrigeer indien nodig de tijdzone met de opdracht:

sudo dpkg-reconfigure tzdata

Voor de genoemde systemen is php nodig. Er is meestal een sterke voorkeur voor php 7.x vanwege de flink hogere prestaties. Deze versie is tegenwoordig heel gangbaar en staat ook in de standaardpakketbronnen van recente edities van Ubuntu. Om te controleren welke versie van php voor jouw systeem beschikbaar is, voer je deze opdracht uit:

sudo apt-cache policy php

Op ons systeem is dat php 7.4.x, dat we samen met enkele aanvullende pakketten installeren met de opdracht:

sudo apt install php php-cli curl git unzip

Afhankelijk van het CMS dat je gaat gebruiken, kunnen er extra php-modules nodig zijn. De modules die nodig zijn voor de in deze masterclass besproken CMS’en voegen we in één handeling toe met:

sudo apt-install php-mbstring php-xml php-curl php-zip php-gd

Webserver testen

Hoewel je een webserver als Apache of Nginx kunt gebruiken, wat in een productieomgeving ook valt aan te raden, kun je voor demonstratiedoeleinden uitstekend de ingebouwde server van php gebruiken. Om de werking te demonstreren, maken we in de thuismap een mapje, waar we vervolgens naartoe navigeren, met de opdrachten:

mkdir ~/cms

cd ~/cms

We maken met de opdracht nano info.php een bestand met de volgende regels:

<?php

phpinfo();

?>

Bewaar het bestand met Ctrl+O en verlaat de editor met Ctrl+X. We starten nu de interne webserver van php met:

php -S 0.0.0.0:8000

Het adres 0.0.0.0 zorgt dat de webserver vanaf elke browser in het netwerk toegankelijk is, dus niet alleen vanaf het systeem zelf (localhost). Je kunt met de webserver php-bestanden aanbieden, maar ook gewone bestanden zoals html-documenten. In ons voorbeeld, waarbij de server het ip-adres 10.0.10.25 heeft, kunnen we de pagina info.php bereiken via http://10.0.10.25:8080/info.php. Deze pagina geeft informatie over php en de geïnstalleerde modules. In de console zie je een log met alle http-verzoeken. Je kunt hierin de uitvoering stoppen met Ctrl+C om weer de controle over de console te krijgen.

©PXimport

Composer installeren

Composer is een heel praktische tool. Deze bekende pakketbeheerder voor php gaan we gebruiken bij de installatie van Typemill. Om Composer te installeren, gaan we naar onze homedirectory met cd ~ en halen vervolgens het installatiescript voor Composer op met:

curl -sS https://getcomposer.org/installer -o composer-setup.php

Vervolgens installeren we het met:

sudo php composer-setup.php --install-dir=/usr/local/bin --filename=composer

Na de installatie kun jij (en elke andere gebruiker) de tool vanaf elke locatie starten met simpelweg de opdracht composer gevolgd door de gewenste parameters.

©PXimport

Documentatiesite

Als eerste voorbeeld gebruiken we Typemill om documentatie te genereren. Deze mogelijkheid is vooral voor tekstschrijvers en gebruikers bedoeld die bijvoorbeeld handleidingen, jaarboeken en gebruikershandleidingen willen maken. Typemill is ook heel sterk in de combinatie van web- en printpublicaties. We maken eerst een map aan waarin we Typemill en straks ook de andere systemen gaan installeren (elk in een eigen map), waar we vervolgens naartoe navigeren, met de opdrachten:

mkdir -p ~/cms

cd ~/cms

Installeer vervolgens Typemill vanaf Git met:

git clone "https://github.com/typemill/typemill.git"

Er wordt een mapje Typemill gemaakt, waar je naartoe gaat met:

cd typemill

De volgende stap is het installeren van de vereiste bibliotheken via Composer. Deze zijn al opgenomen in het bestand composer.json. Met deze opdracht worden ze automatisch geïnstalleerd en/of bijgewerkt:

composer update

Start daarna de webserver met:

php -S 0.0.0.0:8000

Als je het adres in de browser bezoekt (in ons voorbeeld http://10.0.10.25:8000) kom je op een setuppagina waar je direct een beheeraccount kunt maken. Hierna zie je een landingspagina waar je via een knop de instellingenpagina binnen de beheeromgeving voor de website kunt openen.

©PXimport

Instellingen

Voor onze demowebsite veranderen we onder Instellingen / Systeem alleen de titel en auteur. Bewaar de wijziging en ga rechtsboven naar Site bekijken. Zoals je ziet, is er de nodige voorbeeldcontent waar we mee gaan werken, een soort grondige uitleg van het systeem. We raden je aan deze voorbeelden door te lezen. Zo vind je bijvoorbeeld handige syntaxvoorbeelden voor Markdown, de opmaaktaal die door Typemill wordt gebruikt en door veel andere flat-file CMS’en,. Ook op GitHub en Reddit kom je deze taal tegen. Ben je nog niet zo bedreven in Markdown, dan kun je overigens ook gewoon de visuele editor van Typemill gebruiken.

We gaan terug naar de beheeromgeving, die bereik je door /tm/login achter het adres te zetten. Volg dan de link naar Inhoud. Links zie je een overzicht met de verschillende pagina’s van je website en hoe deze zijn gestructureerd via mappen en bestanden. Je kunt het vergelijken met de hoofdstukken en pagina’s van een boek. De volgorde kun je naar voorkeur veranderen door items te verslepen. Rechts zie je verdeeld over twee tabbladen de inhoud van de gekozen pagina en metagegevens. Op het tabblad meta kun je bijvoorbeeld metagegevens voor Google instellen of met een vinkje voorkomen dat de pagina in het navigatiemenu wordt getoond.

©PXimport

Inhoud bewerken

Als voorbeeld voegen we via Item toevoegen een bestand toe dat we de naam contactgegevens geven. Klik erop om deze pagina te bewerken. Er zijn al een titel en paragraaf ingevuld, die je kunt bewerken door erop te klikken. Wat je hier ziet, is de standaard visuele editor. Via knoppen kun je eenvoudig extra paragrafen, headers van klein tot groot (binnen html beter bekend als h1, h2 en h3), lijsten, code, tabellen, lijsten, quotes, afbeeldingen of links toevoegen.

Op de achtergrond werkt Typemill zoals gezegd met Markdown. De opmaak kun je zien als je via de knop onbewerkte modus omschakelt. Meestal zal de visuele editor de voorkeur krijgen. Tabellen zijn bijvoorbeeld erg lastig te maken in Markdown, terwijl je ze met de visuele editor in een handomdraai hebt gemaakt. Datzelfde valt te zeggen voor afbeeldingen, die je met de visuele editor gewoon kunt uploaden vanaf je pc of selecteren in de mediabibliotheek.

Elke pagina kan ook zijn eigen inhoudsopgave hebben. Je kunt bovenaan zo’n inhoudsopgave toevoegen (Table of Contents), die vervolgens de verwijzingen naar alle headers in je artikel laat zien op het betreffende niveau (zoals h1, h2 of h3). Ook binnen langere pagina’s kun je zodoende een goede structuur aanbrengen.

©PXimport

Publiceren

Als je klaar bent met het bewerken van een pagina, kies je Publiceren. Je ziet dat in je paginaoverzicht het blokje voor de paginatitel nu groen wordt in plaats van rood. Als het blokje oranje is betekent het dat je een pagina hebt bewerkt, maar de wijzigingen nog niet hebt opgeslagen. Het kán natuurlijk dat je met Typemill geen boek wilt maken, maar bijvoorbeeld een site met nieuwtjes of een blog met allerlei berichten. In dat geval kun je op een map klikken en dan bij de metagegevens instellen dat deze map geen pagina’s maar aparte posts bevat. Deze worden dan op datum gesorteerd in het overzicht, in plaats van een handmatig te kiezen volgorde.

Thema’s en plug-ins

Als je naar Instellingen / Themes gaat, kun je een thema kiezen en enkele instellingen voor het thema veranderen. Je kunt ook een van de andere thema’s downloaden. Verder voeg je onder Plug-ins extra features toe. Voor een overzicht van plug-ins bezoek je de store bezoeken op https://plugins.typemill.net. Het meest interessant is de plug-in die van je website (of geselecteerde onderdelen) een pdf- of epub-document kan maken. Daarbij kun je bovendien uit verschillende lay-outs kiezen.

Het installeren van plug-ins wordt niet heel duidelijk uitgelegd, maar is niet moeilijk. Als voorbeeld voegen we de plug-in toe voor het maken van e-books. Hiervoor gaan we met naar de hoofdmap van Typemill:

cd ~/cms/typemill

En maken we een mapje voor plug-ins met:

mkdir plugins

Blader achtereenvolgens naar die map en download het zip-bestand van de plug-in naar ebooks.zip met:

cd plugins

wget -O ebooks.zip https://plugins.typemill.net/download?plugins=ebooks

Vervolgens pakken we het zip-bestand uit met:

unzip ebooks.zip

Als je naar de instellingenpagina gaat, kun je deze activeren en instellingen aanpassen. Onder General Settings zetten we beide vinkjes aan, zodat we extra verwijzingen krijgen voor het genereren van e-books. In de volgende paragraaf laten we zien hoe dat in zijn werk gaat.

©PXimport

E-book genereren

Op de instellingenpagina vind je een nieuw onderdeel Ebooks. Hiermee maak je van je website een pdf- en/of epub-document. Let erop dat deze tool alleen onder Google Chrome en andere op Chromium gebaseerde browsers werkt. Als eerste kies je de gewenste lay-out. Afhankelijk van de gekozen lay-out kunnen er extra instellingen zijn. De twee bestaande lay-outs zijn vooral aanwezig om de mogelijkheden van de plug-in te demonstreren. Je kunt er namelijk ook voor kiezen om een eigen lay-out te maken.

Als voorbeeld kiezen we typemill. In de volgende stap bij settings kun je onder andere een titel, auteursnaam en enkele omschrijvingen invullen en een coverafbeelding kiezen. Je kunt een automatisch gegenereerde inhoudsopgave toevoegen, en de kleuren instellen. In de sectie content kies je welke pagina’s in je e-book moeten worden opgenomen. Standaard zullen alle pagina’s worden gebruikt. Hierna vind je onder epub nog enkele velden specifiek voor epub-bestanden.

Ten slotte kun je een pdf-preview bekijken. Controleer of alles naar wens is. In Chrome kun je de preview als pdf-bestand bewaren via het Menu (met de drie puntjes) en Afdrukken (Ctrl+P) en de optie Opslaan als pdf. Zorg dat bij Marges de optie Geen is geselecteerd en dat er een vinkje staat bij Achtergrondafbeeldingen.

©PXimport

Alternatieven

We zullen ten slotte nog kort de installatie van enkele alternatieven behandelen, in dit geval Bludit, Grav en Pico. Deze zijn net zo eenvoudig te installeren als Typemill. Bludit kun je als eenvoudig alternatief voor WordPress zien. Grav en Pico werken met bestanden in het Markdown-formaat. Grav is wat complexer, maar heel flexibel uit te breiden. Bovendien kun je alles optioneel via een controlepaneel beheren. Pico biedt dat niet, en kijkt simpelweg naar bestanden en mappen in een specifieke contentmap. In dat geval gebruik je dus je favoriete teksteditor om je content te schrijven.

Terwijl Bludit gewone php-tags gebruikt voor dynamische inhoud, werken Grav en Pico met het uitgebreidere templatesysteem Twig. Je kent dit misschien van enkele geavanceerdere CMS’en zoals Craft, Bolt en October. Het is zeker de moeite waard om deze templatetaal te leren als je je eigen templates wilt maken of om je bestaande html-templates aan te passen, zodat je deze kunt gebruiken binnen één van de genoemde CMS’en.

Alternatieven installeren

Om Bludit te installeren, gebruiken we Git om de zogeheten repository van dit CMS te klonen. Hiervoor gaan we met cd ~/cms naar de map die we voor al onze toepassingen hadden gemaakt en geven dan de volgende opdracht:

git clone https://github.com/bludit/bludit.git

Bludit is hiermee in een onderliggend mapje gezet dat je benadert met cd bludit. Vervolgens kun je de ingebouwde webserver van php starten met:

php -S 0.0.0.0:8000

Bezoek met je browser het websiteadres om bij een installatiepagina van Bludit te komen. Hier selecteer je eerst een taal en stel je vervolgens een wachtwoord in voor de admin-gebruiker. De beheeromgeving van Bludit bereik je vervolgens door /admin achter de url te zetten. Je ziet een heel eenvoudige omgeving waarin je content kunt beheren. Dit spreekt grotendeels voor zich. Om de uitstraling van je website te veranderen, vind je op https://blthemes.pp.ua diverse gratis thema’s. Je kunt ze uiteraard ook zelf maken.

©PXimport

Grav en Pico

Om Grav te installeren, gaan we met cd ~/cms eerst weer naar de basismap en geven vervolgens de opdracht:

composer create-project getgrav/grav grav

Ga dan naar deze map met en start de ingebouwde webserver starten met:

cd ~/cms/grav

bin/grav server

Bij Grav stel je alles in via configuratiebestanden en beheer je de content beheren in de vorm van losse bestanden met Markdown-opmaak. Optioneel installeer je via een plug-in een geavanceerd controlepaneel.

Pico werkt volledig zonder zo’n front-end voor het beheer van je site. Om dit CMS te installeren ga je weer met cd ~/cms naar de basismap en geef je de opdracht:

composer create-project picocms/pico-composer pico

Blader naar de nieuw aangemaakte map met cd pico en start de webserver van php met:

php -S 0.0.0.0:8000

Als je het adres bezoekt met je browser, zie je een informatiepagina van pico. Zodra je zelf een bestand index.md in de map content aanmaakt, zal Pico die pagina laten zien.

©PXimport

Bezit je veel audiobestanden van uiteenlopende artiesten? Het is dan een hele uitdaging om de boel enigszins netjes te ordenen. De gratis versie van MediaMonkey helpt je hierbij. Maak met dit Windows-programma een overzichtelijke muziekbibliotheek en speel je favoriete liedjes op de computer af.

Tip 1 Digitale jukebox

MediaMonkey is eigenlijk een digitale jukebox. Het programma ondersteunt nagenoeg alle gangbare audioformaten, zoals flac, ogg, wma, ape en natuurlijk mp3. Alle liedjes die je aan dit programma toevoegt, belanden in een overzichtelijke catalogus. Het maakt niet uit of je nou honderden, duizenden of honderdduizenden nummers toevoegt, want MediaMonkey ordent zorgvuldig alle bestanden.

Om MediaMonkey te downloaden, klik onder Standard Version op DOWNLOAD [versienummer]. Dubbelklik op het exe-bestand en selecteer de Nederlandse taal, waarna je bevestigt met OK. Je klikt nu telkens op Volgende om de installatie te doorlopen. Accepteer hierbij de licentieovereenkomst. Klik als laatste op Installeren / Voltooien.

Download de gratis Windows-versie van MediaMonkey naar je computer.

Tip 2 Liedjes toevoegen

Misschien heb je op de computer of NAS flink wat muziek opgeslagen. In de tijd dat downloaden voor eigen gebruik nog min of meer gedoogd werd, lagen de audiobestanden immers voor het oprapen. Wellicht kun je omstreden downloadnetwerken als Napster, Kazaa, LimeWire, bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) nog herinneren. Daarnaast kun je natuurlijk ook kopieën van cd’s op de computer bewaren (zie tip 6).

MediaMonkey wil eerst weten waar jouw digitale audiocollectie zich bevindt. Hierbij selecteert het programma automatisch de standaard muziek- en video-map in Windows. Staan daar geen liedjes in, dan haal je de vinkjes voor deze bestandslocaties weg. Klik rechtsboven op LOCATIE TOEVOEGEN en kies Lokale opslag. Zodra je de juiste map met muziek hebt gevonden, zet je hier een vinkje voor. Je kunt zo meerdere bestandslocaties selecteren. Klik daarna op OK.

Naast lokale mappen voeg je net zo eenvoudig muziek van andere apparaten toe, zoals een NAS of pc. Kies in dat geval LOCATIE TOEVOEGEN / Netwerk of Mediaserver, waarna je de juiste map of server selecteert. Klik daarna op OK.

Via VOLGENDE / VOLGENDE / VOLTOOIEN importeert MediaMonkey alle nummers in de bibliotheek. Dit proces kan even duren. Klik tot slot op SLUITEN.

Geef aan in welke (netwerk)map de muziek staat opgeslagen.

Tip 3 Eerste blik

Het hoofdvenster van MediaMonkey opent eerst met een welkomstscherm. Klik linksboven op Home om je muziekcollectie te tonen. Als het goed is, zie je verschillende albumhoesjes. Met de standaardinstellingen staan de secties Artiesten en Albums op alfabetische volgorde gerangschikt. Klik achter een sectie op alles weergeven om een volledig overzicht te tonen. Gebruik als alternatief bovenaan de knoppen Alle bestanden, Albums en Genres om binnen jouw muziekverzameling te snuffelen. Via Home keer je op ieder moment weer terug naar het beginvenster.

Zeker in een omvangrijke collectie is het nog een hele kunst om dat ene liedje te vinden. Gelukkig heeft MediaMonkey een snelle zoekfunctie. Klik rechtsboven op het vergrootglas om het zoekveld te ontvouwen. Je hoeft maar een deel van een liedje, albumtitel of artiest te typen. Het programma laat namelijk meteen de bijbehorende resultaten zien. Klik voor een uitgebreidere zoekfunctie bovenaan op Naar Geavanceerd.

MediaMonkey maakt van alle muziek een overzichtelijke bibliotheek met albumhoesjes.

Tip 4 Muziek luisteren

Uiteraard wil je de muziek ook graag beluisteren. Als je op een albumhoesje klikt, komen de onderliggende nummers tevoorschijn. Afhankelijk van in welke sectie je zit, dien je mogelijk nogmaals op de afbeelding te klikken. Gebruik achter de albumtitel de afspeelknop om alle liedjes in chronologische volgorde af te spelen. Je hoort meteen geluid.

Je kunt de liedjes ook husselen. Klik in dat geval op het pictogram met de twee gekruiste pijlen en luister in willekeurige volgorde naar de nummers. Wil je een specifiek liedje van het album horen? Zweef dan met de muisaanwijzer boven een titel en klik daarna op de afspeelknop.

Achter ieder albumhoesje schuilen er meerdere nummers.

Tip 5 Afspeellijst maken

Je maakt in MediaMonkey eenvoudig een eigen afspeellijst. Daarmee luister je naar jouw favoriete nummers van verschillende artiesten. Klik in de menubalk op Bewerken / Nieuwe afspeellijst. Er verschijnt aan de rechterkant een nieuw deelvenster. Typ een relevante naam en bevestig met Enter.

Zoek nu een nummer dat je aan de lijst wilt toevoegen. Klik eerst op de naam van het liedje en sleep deze audiotrack met ingedrukte muisknop naar het rechterdeelvenster. Je kunt als alternatief ook met de rechtermuisknop op een nummer klikken. Navigeer vervolgens naar Verzenden naar / Afspeellijst en klik op de juiste naam. Je maakt zoveel favorietenlijstjes als je maar wilt. Alle afspeellijsten zijn in het linkermenu bereikbaar.

Geen zin om zelf een afspeellijst te maken? Laat MediaMonkey dit dan voor je doen. Ga naar Bewerken / Nieuwe Auto-Afspeellijst. Er verschijnt een nieuw venster waarin het programma volgens zelfgekozen criteria liedjes selecteert. Misschien wil je bijvoorbeeld alleen maar rockmuziek horen. Klik in dat geval op het plusteken en kies Genre. Je typt volgens bovengenoemd voorbeeld Rock, waarna je bevestigt met Enter. Uiteraard staat het je vrij om andere criteria te gebruiken. Geef de automatische afspeellijst tot slot een andere naam.

Voeg via het contextmenu goede nummers aan een afspeellijst toe.

Tip 6 Audio-cd’s rippen

Wil je een digitale kopie van een fysiek muziekalbum op de computer bewaren? Dan komt de ripfunctie van MediaMonkey goed van pas. Daarmee kopieer je de inhoud van een audio-cd naar de pc. Een voorwaarde is dat het systeem is voorzien van een (extern) cd/dvd-station.

Doe eerst een muziek-cd in de lade van de optische drive. Na even wachten verschijnt in MediaMonkey vanzelf het venster Albumgegevens kiezen. Selecteer in het overzicht het juiste muziekalbum. Dat is belangrijk, want het programma koppelt zo de juiste eigenschappen aan elk liedje. Denk onder meer aan de artiest, de naam van het nummer en het genre. Maak een keuze en bevestig met OK.

Klik in de menubalk op Extra / Audio-CD rippen. De nummers van het album komen tevoorschijn. Standaard staan voor alle liedjes vinkjes. Als je een bepaald nummer niet op de computer wilt bewaren, haal je het desbetreffende vinkje weg.

Heb je alleen interesse in de grootste hits van een album? Verwijder voor de overige nummers dan de vinkjes.

Tip 7 Ripinstellingen

Voordat je de cd naar de computer kopieert, neem je eerst de instellingen door. Geef aan in welke map je de nummers wilt opslaan. Zodra je op CONFIGUREREN klikt, komt er een nieuw venster tevoorschijn. Ga via BLADEREN naar de gewenste map en bevestig met OK om deze opslaglocatie te selecteren. MediaMonkey plaatst elk geript album in een eigen submap. Sluit het venster met OK.

Met de huidige instellingen maakt het programma mp3’tjes. Je kunt desgewenst ook een ander audioformaat instellen. Klik dan eerst op MP3 en kies bijvoorbeeld WMA, WAV of FLAC. De twee laatstgenoemde bestandsformaten bieden over het algemeen een hogere audiokwaliteit. Daarentegen nemen de liedjes wel meer opslagruimte in beslag. Mp3 staat bekend om zijn acceptabele geluidskwaliteit en geringe bestandsomvang.

Bij sommige audioformaten kun je de kwaliteit aanpassen, zoals in het geval van ogg, wav, wma, aiff en flac. Klik dan achter de gekozen indeling op INSTELLINGEN. Een hogere waarde resulteert doorgaans in een betere geluidskwaliteit. Houd hierbij wel rekening met grotere bestanden en een langere ripduur. Maak een keuze en klik op OK. Bevestig nogmaals met OK om het ripproces te starten. Na afloop belanden de nummers vanzelf in de bibliotheek van MediaMonkey.

Bepaal in welke (sub)map je de geripte nummers wilt opslaan.

Tip 8 Schijfjes branden

De omgekeerde route werkt ook: niet rippen, maar brand een album naar een schijfje en speel deze cd vervolgens af op een cd-speler. Handig voor wie nog een klassieke audioset met goede speakers bezit. Overigens heb je voor dit klusje wel een (externe) cd-brander en leeg schijfje nodig.

Doe een beschrijfbare cd-r in de lade van de cd-brander. Je kunt hier normaal gesproken tachtig minuten muziek op kwijt. Klik nu met de rechtermuisknop op een albumhoes en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden). Belangrijk is dat in het kleine venster achter Schijf: de juiste cd-brander is geselecteerd. Klik op BRANDEN om het proces te starten. Na afloop hoor je een geluidssignaal en wordt de cd uitgeworpen. Overigens kun je deze opties eventueel uitvinken.

Je brandt desgewenst ook nummers van verschillende albums en artiesten op een cd. Het is dan handig om van jouw favoriete liedjes eerst even een afspeellijst te maken (zie tip 5). Je navigeert in het linkermenu daarna naar Afspeellijsten. Klik met de rechtermuisknop op de bewuste lijst en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden) / BRANDEN.

Brand een muziekalbum of afspeellijst eenvoudig naar een lege cd.

Tip 9 Metadata wijzigen

Elk digitaal opgeslagen liedje bevat metadata. Dit noemt men ook wel tags. Hierin staan allerlei gegevens, zoals de artiest(en), de naam van het nummer en het uitgiftejaar. Het is belangrijk dat alles klopt, want MediaMonkey deelt op basis van deze informatie zijn bibliotheek in. Bovendien bevindt zich in de metadata ook een hoesafbeelding.

Met name bij gedownloade bestanden klopt de metadata soms niet. Gelukkig herstel je eenvoudig een foutje. Klik in MediaMonkey met de rechtermuisknop op het bewuste liedje en kies Eigenschappen. Er verschijnt een venster met verschillende kenmerken. Pas naar eigen inzicht een of meerdere velden aan. Bij Score laat je eventueel ook nog jouw waardering voor het nummer blijken. Kies tussen een waarde van één tot vijf sterren.

Bij het tabblad Details staan nog meer kenmerken van het liedje. Die kun je eveneens allemaal wijzigen. Verder voeg je via Songteksten vrijblijvend een complete liedtekst toe. Kijk tot slot ook nog even bij Illustraties, want je kunt hier zo nodig een andere albumhoes selecteren. Klik op OK om eventuele wijzigingen op te slaan.

Controleer in de Eigenschappen of het liedje aan de juiste albumhoes is gekoppeld.

Tip 10 Automatisch taggen

Het aanpassen van metadata heet ook wel het taggen van muziek. MediaMonkey heeft hiervoor een slimme functie, want het programma wijst op jouw verzoek automatisch de juiste metadata aan alle nummers van een album toe.

Klik met rechts op een muziekalbum en kies Auto-labelen. Het programma gaat nu op zoek naar de correcte gegevens. Hebben liedjes bijvoorbeeld geen titels, dan probeert de software deze via een zogenoemde audiovingerafdruk te achterhalen. Door de huidige audiodata met dat van een database te vergelijken, komt MediaMonkey de juiste tags op het spoor. Er wordt zo nodig ook een verse albumhoes opgehaald. Vink de nummers aan waarvan je de metadata wilt aanpassen en bevestig met LABELEN EN DOORGAAN.

Wijs in één klap correcte tags aan alle liedjes van een muziekalbum toe.

Tip 11 Mediaserver

Tijdens de installatie activeert MediaMonkey op de achtergrond een mediaserver. Het voordeel hiervan is dat je met andere apparaten in je thuisnetwerk de muziekbibliotheek kunt benaderen. Denk onder andere aan een geschikte smart-tv, netwerkreceiver, wifi-speaker en soundbar. Je speelt de nummers op deze apparaten af.

Open maar eens met de afstandsbediening de bronlijst van een smart-tv en kies MediaMonkey Bibliotheek. Daarachter staat waarschijnlijk ook nog de naam van jouw computer vermeld. Je dient deze televisie nu toegang tot de muziekbibliotheek te geven. Klik in MediaMonkey op JA. Zodra je de bibliotheek op de smart-tv vernieuwt, heb je toegang tot alle albums en afspeellijsten.

Stream de nummers over je thuisnetwerk naar andere apparaten, zoals een smart-tv.

IJskoffie is populairder dan ooit. Om in te spelen op die trend lanceert L'OR de Barista Absolu: een nieuwe koffiemachine die niet alleen warme, maar ook gekoelde koffie zet. Samen met de speciale capsules zet je er thuis gewoon zelf een goede ijskoffie mee – mét smaak en cremalaag.

Gekoelde koffie met één druk op de knop

De Barista Absolu is de eerste koffiemachine van L'OR die speciaal is ontworpen met ijskoffie in gedachten. Een opvallend detail is de knop 'Enjoy Over Ice'. Die activeert een langzamere, zachte extractie van de koffie, zodat de smaken behouden blijven en niet verwateren door het ijs. Voeg zelf ijsklontjes toe aan het glas en je krijgt een koude koffie met een volle cremalaag en een verfrissende smaak.

Wie liever iets romigs of zoets drinkt, kan de basis eenvoudig aanvullen met melk, siroop of slagroom. Ook warme koffievarianten zijn mogelijk: van ristretto en espresso tot lungo of twee koppen tegelijk. Dankzij 19 bar pompdruk en geavanceerde extractietechnologie belooft de machine koffie met de intensiteit van een barista.

©L'OR

Tot 18 koffievariaties

De L'OR Barista Absolu is geschikt voor zowel standaard- als XXL-capsules van L'OR, waarmee je tot 18 verschillende koffievariaties kunt bereiden. Met de knop 'Intensity Boost' verhoog je de extractieduur voor een krachtiger kopje. De machine is beschikbaar in zwart, wit en grijs, met een adviesprijs van 129 euro.