ID.nl logo
Wat is er nieuw in de Windows 10 Anniversary Update?
© PXimport
Huis

Wat is er nieuw in de Windows 10 Anniversary Update?

Eind juli is Windows 10 één jaar geworden. Microsoft viert dit groots door het besturingssysteem van een flinke update te voorzien die veel nieuwe functionaliteit met zich meebrengt. Wellicht heb je de update al voorbij zien komen op jouw systeem, maar wat is er allemaal vernieuwd? En wat kunnen we nog meer verwachten?

Windows 10 heeft ons het afgelopen jaar flink beziggehouden. Het besturingssysteem wordt over het algemeen positief ontvangen en het gratis aanbieden voelde als een nobel gebaar. Toch werd het positieve sentiment wat getemperd door meerdere redenen. Er waren update-problemen en er was soft- en hardware die niet werkte met de nieuwe Windows-versie. Ook is het verzamelen van persoonsgegevens niet mals en werd het aanbod van de update voor Windows 7- en 8.1-gebruikers steeds meer doorgedramd, waarbij malware-achtige misleiding niet werd geschuwd. Lees ook: Zo installeer je de Windows 10 Anniversary Update.

Oude Windows-versie kopen?

Na de release van Windows 10 is Microsoft gestopt met de verkoop van Windows 8.1-licenties. Hetzelfde gebeurde met de verkoop van Windows 7 ten tijde van Windows 8. Veel winkels hebben echter nog de oude Windows-versies nog op voorraad. Dit is wel een beperkte voorraad, want Microsoft levert geen nieuwe licenties meer aan. Ben je dus geen fan van Windows 10, dan kun je nu nog tijdelijk je slag slaan. Voor zo’n 65 euro koop je een Windows 7- of 8.1-licentie. Let wel op dat Microsoft de ondersteuning voor Windows 7 op 14 januari 2020 staakt. Voor Windows 8.1 is dat op 10 januari 2023.

©PXimport

Strategie ontvouwen

Microsoft heeft een duidelijke strategie met Windows 10. Windows moet één besturingssysteem zijn voor alle apparaten: pc’s en laptops, tablets, consoles, smartphones en andere productgroepen die populairder worden, zoals de Raspberry Pi. Hierbij is de Windows Store het centrale middelpunt van waaruit je apps en games installeert. Deze apps kunnen met hun live-tiles al informatie tonen zonder dat je de app daadwerkelijk start en maken gebruik van het met Windows 10 geïntroduceerde notificatiepaneel (Actiecentrum genaamd). Microsoft probeert app-ontwikkelaars te lokken middels het concept ‘universal apps’: je app is namelijk niet alleen geschikt voor pc’s, maar meteen ook voor alle andere apparaten met Windows 10.

Om het concept van universal apps een succes te maken, moeten ontwikkelaars natuurlijk ook gelokt worden met grote hoeveelheden Windows 10-gebruikers. Dat verklaart het update-gedram naar de Windows 7- en 8.1-gebruikers. Microsoft wil binnen drie jaar op een miljard apparaten Windows 10 hebben. Dit aantal moet voornamelijk van upgraders komen, want de pc-verkoop zakt al jaren in en de haperende motor van de verkoop van Windows-smartphones lijkt volgens recente cijfers helemaal te zijn stilgevallen. Op 6 mei maakte Microsoft trots bekend dat er al zo’n 350 miljoen Windows 10-apparaten zijn. Het lijkt er dus op dat Microsoft op schema ligt. Maar de volgende 650 miljoen moeten dus vooral van nieuwe apparaten komen. Microsoft heeft nog een flinke uitdaging de komende twee jaar.

©PXimport

Software of apps?

Met de komst van Windows 10 heeft Microsoft besloten alle freeware, software en apps allemaal maar ‘apps’ te noemen. Dit werkt behoorlijk verwarrend, aangezien we juist apps kennen van smartphones en tablets en gewend zijn deze uit de bijbehorende applicatiewinkel te halen. Dit is natuurlijk ook mogelijk in Windows 10 en zijn Store, maar er is nog altijd de traditionele software (tools, freeware etc.) die we altijd al gebruikten. Om het verschil tussen beide soorten programma’s aan te duiden, bedoelen we met apps alleen de programma’s uit de applicatiewinkel. Met tools, software en freeware bedoelen we de andere programma’s die je zelf installeert zoals je gewend was.

Project Centennial

Maar genoeg herkauwd. Tijd om een feesthoedje op te zetten en vooruit te kijken. Na een jaar kunnen we het hoofdstuk van de update-perikelen afsluiten en de ‘Anniversary Update’ installeren om de verjaardag van Windows 10 te vieren.

Wanneer je de strategie van Microsoft onder de loep hebt genomen, is het logisch dat de grootste vernieuwing in Windows 10 niet direct waarneembaar is voor gebruikers, maar juist voor ontwikkelaars: Project Centennial. Er zijn zo’n 60 miljoen klassieke tools voor Windows. Microsoft wil deze dolgraag juist als app in de Store zien. Via dit project is het voor ontwikkelaars mogelijk om met hulpmiddelen de software eenvoudig om te zetten naar een app. Los van de vraag of veel Windows-ontwikkelaars zitten te wachten op het ‘verappen’ van hun software, zijn er andere beren op de weg. Een app heeft enerzijds nieuwe mogelijkheden, zoals meldingen in het Actiecentrum, Live Tiles en toegang tot bijvoorbeeld locatie en agenda. Maar anderzijds zijn er ook beperkingen die functionaliteit van het programma als app in de weg zitten. Zo krijgt een app geen registertoegang, zijn er minder grafische mogelijkheden (bijvoorbeeld met DirectX, resoluties en framerates), gaan updates altijd via de Store, krijgt de app minder diepe toegang tot systeemonderdelen en nog meer. Bovendien geeft de Store Microsoft meer controle (de app staat immers in de winkel van Microsoft), en wordt er een percentage van het aankoopbedrag van betaalde apps opgeëist door Microsoft.

Enkele game-ontwikkelaars hebben zich al uitgesproken tegen de Windows Store vanwege de grafische beperkingen van apps, de verzadiging van alle digitale gamewinkels op Windows (Steam, Origin, uPlay, GOG), het geflopte Games for Windows Live, maar vooral vanwege de controle die Microsoft opeist. Niet iedere ontwikkelaar zal zich dus aangesproken voelen, maar door de toegankelijkheid van Centennial zullen bekende tools uiteindelijk wel hun weg gaan vinden naar de applicatiewinkel. Evenals games, die vanuit de Xbox-wereld ook op andere Windows-machines terechtkomen. We achten het ook niet ondenkbaar dat game-ontwikkelaars verleid worden met een flinke geldsom om games exclusief voor de Store te ontwikkelen.

Islandwood, Astoria en Xamarin

De strategie om apps in de schappen van de Store te krijgen gaat verder dan Project Centennial. De projecten Islandwood en Astoria zijn in het leven geroepen om eenvoudig (respectievelijk) iOS- en Android-apps om te zetten naar Windows-apps. Astoria bleek helaas niet haalbaar, maar iOS-apps kunnen straks ook hun weg vinden naar de Store. In het verlengde hiervan ligt de aanschaf van Xamarin eind februari. Hiermee is het voor ontwikkelaars van nieuwe apps eenvoudig om een app direct voor meerdere platformen te maken.

Microsoft doet dus hard zijn best voor de applicatiewinkel. Dat is nodig ook, want sinds de introductie (tegelijkertijd met Windows 8 in oktober 2012) is het aanbod kwantitatief én kwalitatief een tranendal. Terwijl Windows-apps unieke voordelen bieden. Naast het hebben van een universele ervaring op ieder apparaattype, zijn apps veiliger dan gewone software en is de Store als centrale downloadbron een stuk overzichtelijker. Bovendien zijn er natuurlijk de eerder genoemde voordelen voor Microsoft: controle en inkomsten. Die inkomsten maken Windows toekomstbestendiger, en dat is hard nodig. Doordat de pc-verkoop is ingestort (tablets doen het overigens ook niet zo goed meer), moeten er andere verdienmodellen worden gevonden dan de traditionele verkoop van het besturingssysteem. Van Windows komen geen nieuwe versies meer, alleen updates en nieuwe functies: Windows as a service. De inkomsten moeten dus uit de Store komen en uit andere Microsoft-diensten.

©PXimport

Bloatware

Het concept bloatware is onder Windows uitgevonden. Fabrikanten proberen extra inkomsten te genereren door nieuwe systemen te vervuilen met allerlei vooraf geïnstalleerde programma’s. Vooral Cyberlink en McAfee zijn geduchte bloatwares. Gelukkig maakte Microsoft plannen bekend om een herstelfunctie in te bouwen in Windows 10 die het besturingssysteem naar een volledig schone staat brengt. Helaas gaan we dit in de Anniversary Update nog niet terugzien, maar we kunnen niet wachten tot we dit wel in Windows terugzien. Ironisch genoeg brengt Windows 10 zelf nu ook bloatware: Candy Crush Soda Saga en Twitter zijn standaard aanwezig, en uiteraard is er een prominente plek voor (betaalde) Microsoft-diensten als OneDrive, Skype en Office365.

©PXimport

Insider preview

Via het Windows Insider-programma kun je updates en nieuwe functies eerder uitproberen. Je moet je hiervoor eerst als Windows Insider registeren met je Microsoft-account. Vervolgens kun je bij de instellingen van Windows Update op je pc je met je Microsoft-account aanmelden en aangeven of je nieuwe functies in een vergevorderd teststadium wilt krijgen of al in de beginfase. Na het instellen moet je nog even geduld hebben voordat Windows de instellingen heeft verwerkt en de updates binnenhaalt. Let wel op dat Windows Insiders de gebruiksgegevensverzameling (Telemetry) helemaal niet meer mogen instellen en op maximaal moeten laten staan. Ook krijg je erg vaak updates en die zijn niet altijd even stabiel.

©PXimport

Vernieuwing voor jou

Terug naar de Anniversary Update zelf. De vernieuwingen zijn vrij subtiel, maar wel degelijk merkbaar. Wanneer een app of een actiecentrum een of meerdere meldingen voor je heeft, zie je het aantal meldingen nu in een ballonnetje bij het icoontje op de taakbalk. Het instellingenmenu oogt weer wat anders, maar bestaat (verwarrend genoeg) nog steeds naast het traditionele configuratiescherm. Windows Hello maakte het al mogelijk om aan te melden zonder wachtwoord door middel van gezichtsherkenning bij de webcam. Dit is uitgebreid met de mogelijkheid om je pc te ontgrendelen met een Windows-smartphone – vergelijkbaar met Handoff waarbij je een Mac ontgrendelt met een iPhone.

Tevens heeft Microsoft de stylus-ondersteuning verbeterd met Windows Ink. Met de toevoegingen Sketchpad en Screen Sketch is het makkelijker om aantekeningen en tekeningetjes te maken met een stylus. De Sticky Notes (voorheen Plaknotities) in Windows kun je gebruiken om digitale geeltjes op je bureaublad te plakken. Je kunt nu ook met een stylus met handschriftherkenning op de post-its schrijven en herinneringen voor Cortana via Sticky Notes invoeren.

Er is forse kritiek op de verzameling van persoonsgegevens die met Windows 10 nogal uitgebreid werd. Helaas missen we in de update nog steeds mogelijkheden om hier tegen op te mogen treden, waardoor Microsoft nog steeds een olifant in de kamer heeft en privacybewuste gebruikers hun heil moeten zoeken in tools als Destroy Windows Spying.

©PXimport

Bash

Linux-gebruikers zullen raar hebben opgekeken bij de aankondiging dat Microsoft ook Bash in Windows 10 verwerkt. Bash is een commando-venster, net als de opdrachtprompt of Powershell, maar dan afkomstig van Linux. Het brengt voor ontwikkelaars een hoop vertrouwde mogelijkheden met zich mee, maar voor alledaags gebruik zul je er niets te zoeken hebben. Voordat je aan de slag kunt moet je eerst de ontwikkelaarsmodus activeren in Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Voor ontwikkelaars. Vervolgens bereik je het door Bash te typen in het startmenu.

©PXimport

Cortana

Microsoft gelooft heilig in spraakassistent Cortana en is vastbesloten het een centraal onderdeel van Windows te maken, en ook buiten Windows in te zetten. Sinds de Anniversary Update is ze ook de Spaanse en Portugese taal machtig (vooral voor het Zuid-Amerikaanse taalgebied). De Nederlandse taal staat helaas nog niet op de radar. Je kunt de Engelssprekende Cortana gebruiken. Tot voorheen kon dat alleen door de taal in Windows van Nederlands naar Engels te veranderen, maar nu kun je de Engelstalige Cortana ook gebruiken in een Nederlandstalige Windows-versie. De spraakassistent voert niet alleen op oproep opdrachten uit, maar probeert dankzij kunstmatige intelligentie een volwaardige persoonlijke assistent te zijn. Bijvoorbeeld door je zo nu en dan te herinneren aan afspraken. Helaas is de artificiële intelligentie vastgebonden aan Bing, wat bij het opzoeken van informatie toch een stuk minder fijn is dan Google.

Microsoft heeft het sinds kort onmogelijk gemaakt om via Cortana Google-zoekopdrachten uit te voeren. Maar niet alleen Bing is onlosmakelijk verbonden met de assistent, ook de browser Edge. Het lijkt er daardoor op alsof Microsoft heel hard inzet op Cortana om gebruikscijfers van minder-presterende Microsoft-diensten wat op te krikken. Dit wordt ook gedaan met de nieuwe Android-app van Cortana, die op het moment van schrijven nog niet in de Nederlandse Play Store beschikbaar is. De app zoekt natuurlijk met Bing, maar synchroniseert intussen ook heel handig de notificaties van je mobiel met je pc. Deze app komt er overigens voorlopig niet voor iOS omdat de mogelijkheden voor ontwikkelaars hier te beperkt voor zijn.

©PXimport

Edge

Het nieuwtje dat Internet Explorer gestaakt zou worden, zorgde in eerste instantie voor slingers op de redactie. Maar helaas blijkt zijn opvolger Edge tot dusver nogal ‘underwhelming’. Qua functionaliteit vooral, de browser was gewoonweg een spoedklus die met de release van Windows 10 nog niet echt af was. Met name het ontbreken van extensies was een enorm gemis. De update opent eindelijk de deuren voor extensies zoals adblockers. Het is wel bijzonder eigenaardig dat de extensies niet vanuit Edge zelf te installeren zijn, maar vanuit de Windows Store. Wellicht is deze keuze gemaakt met het idee mensen naar de Store te lokken en meer vertrouwd te laten raken met downloaden uit de applicatiewinkel. De ontwikkeling van Edge gaat snel, vooral als je kijkt hoe de browser er een jaar geleden voor stond, maar de gebruiksstatistieken laten nog haast geen spoor van Edge zien. Het staken van de ontwikkeling van Internet Explorer ten gunste van Edge lijkt dus vooral alternatieve browsers in de kaart te hebben gespeeld.

©PXimport

Windows Mobile

Het grootste probleemkind van Microsoft blijft de smartphone. Om een universeel applicatieplatform te ontwikkelen zou een succesvol smartphone-platform goed van pas komen. Veel toestellen met Windows Phone 8.1 komen echter niet in aanmerking voor een update en de verkoop van Windows-smartphones is piepend en krakend tot stilstand gekomen, waardoor het lage marktaandeel verder wegzakt. Toch lijkt Microsoft het niet helemaal op te geven, maar vooral het zakelijke potentieel te benutten met de Office-apps en integratie in bedrijfsnetwerken.

Ook probeert het op een innovatieve manier marktaandeel te veroveren met Continuum, waardoor je je Windows-smartphone via een dockingstation en een monitor omtovert tot een werkstation. Op dit moment werkt Continuum nog bepaald niet vlekkeloos, maar je hebt weinig inbeeldingsvermogen nodig voor het zakelijke potentieel van een werkstation in je broekzak. Liefhebbers van het mobiele platform kijken vooral erg uit naar een zogeheten ‘Surface Phone’, een Windows-smartphone met het design en de bouwkwaliteit van de Surface-tablets, maar vooral met de mogelijkheid om klassieke Windows-software te installeren. De ontwikkeling van een processorlijn van Intel die zo’n Surface-smartphone mogelijk moet maken is echter door Intel stilgelegd, waardoor een Surface-smartphone nog wel even op zich kan laten wachten. Als hij al komt. Microsoft heeft al aangegeven dit jaar geen grootste plannen te hebben voor Windows op het mobiele gebied, waardoor het erg onduidelijk is óf er nog wel toekomst zit in het mobiele platform.

©PXimport

Conclusie

De Anniversary Update luidt vooral voor Microsoft een nieuw hoofdstuk in. Na het gratis aanbieden van de update en de wens om zo veel mogelijk mensen naar Windows 10 te krijgen, krijgt het vullen van de applicatiewinkel nu de prioriteit. Als gebruiker krijg je met de Anniversary Update enkele nieuwe functies en zul je kleine veranderingen aan de interface hebben opgemerkt, maar echt grote wijzigingen blijven uit. Dat hoeft ook niet. Nu Windows 10 als besturingssysteem doorontwikkeld zal blijven worden, word je als gebruiker doorlopend verrast met nieuwe wijzigingen.

Heb je een andere vraag over Windows 10? Stel hem dan in ons gloednieuwe TechCafé!

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe tablets met veel rekenkracht
© Apple
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe tablets met veel rekenkracht

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een fijne tablet waarmee je vlot kunt werken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple iPad Air (2025)

In de zéér recent verschenen 2025-versie van de iPad Air zit Apples eigen M3-chip. Die telt acht rappe rekenkernen, zodat veeleisende apps vlot werken. Zo is het spelen van 3D-games geen enkel probleem. Volgens het Amerikaanse merk is de genoemde processor bijna twee keer zo snel als eerdere iPads met een M1-chip. Bovendien verbruikt deze chipset ook nog eens minder energie. Ondanks het ruime 11inch-scherm weegt de aluminium behuizing nog geen halve kilo. Ideaal voor wie een tablet graag meeneemt. De goedkoopste uitvoering heeft 128 GB interne opslagcapaciteit. Kies tussen de kleurstellingen grijs, beige, blauw en paars. Tegen een meerprijs kun je ook een exemplaar met 256 GB (grijs/paars), 512 GB (grijs/beige/blauw/paars) of 1 TB (grijs) opslag overwegen.

Met behulp van de geïntegreerde vingerafdrukscanner log je altijd en overal veilig in. Vanzelfsprekend is iPadOS 18 al op deze tablet aanwezig. Je hebt toegang tot allerlei AI-tools, waardoor je onder meer supersnel fotocorrecties toepast. Bovendien kun je vanuit de apps Siri en Schrijfhulp de bekende AI-dienst ChatGPT aanspreken. Het heldere 11inch-scherm leent zich met een respectabele resolutie van 2360 × 1640 pixels perfect voor het kijken van films, series en tv-programma's. Tot slot is er van de iPad Air ook een grotere versie met een 13inch-scherm te koop.

Apple iPad Pro (2024)

De 2024-versie van de iPad Pro is momenteel de snelste tablet van Apple. Dankzij de M4-chip voer je de meest complexe taken zonder enige vertraging uit, zoals AI-toepassingen en 3D-games. Deze processor bevat namelijk negen of tien (bij 1TB- en 2TB-uitvoering) vliegensvlugge rekenkernen. Verder zijn de beeldprestaties van het dubbellaagse 11inch-oledscherm indrukwekkend. Zowel foto's als video's ogen op een resolutie van 2420 × 1668 pixels haarscherp. Voor gamers en creatieve professionals komt de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz goed van pas. Bewegende beelden verschijnen vloeiend op het scherm. Daarnaast bedraagt de piekhelderheid maar liefst 1600 cd/m².

Naar eigen zeggen is deze iPad Pro tot dusver de dunste Apple-tablet (5,3 mm). De gerecyclede aluminium behuizing weegt bovendien maar 444 gram. Kortom, een handzame metgezel voor onderweg. Fijn is dat de selfiecamera Face ID ondersteunt. Hierdoor kun je via een gezichtsscan vlot inloggen. De betaalbaarste versie heeft 256 GB opslagruimte, waarbij je kunt kiezen tussen de kleurstellingen zwart en zilver. Als alternatief koop je deze tablet met 512 GB (zwart/zilver), 1 TB (zwart/zilver) of 2 TB (zwart/zilver) opslagcapaciteit. Verder is de iPad Pro ook met een groot 13inch-scherm te koop. Wil je meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

Samsung Galaxy Tab S10+

Zoek je een zéér rappe Android-tablet met een riant scherm? Kijk dan eens goed naar de eigenschappen van de Samsung Galaxy Tab S10+. Het 256 GB-model is in de kleurstellingen grijs en zilver beschikbaar. Vind je dat te krap, dan kies je voor 512 GB opslag (grijs/zilver). Overigens voeg je met een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB eenvoudig extra opslagruimte toe. Het ruime 12,4inch-amoledscherm telt 2800 × 1752 pixels, zodat je op een behoorlijke resolutie video's kunt streamen. Samsung heeft het scherm voorzien van een matte coating. Hierdoor kun je ook in sterk verlichte ruimtes comfortabel werken.

Voor de rekenprestaties is de MediaTek Dimensity 9300+-processor verantwoordelijk. Deze chipset heeft acht kernen, waarbij de rapste core goed is voor een kloksnelheid van 3,4 GHz. Voeg daar 12 GB werkgeheugen aan toe en je merkt nergens vertraging. Met behulp van een vingerafdrukscanner kun je veilig bij Android 14 inloggen. Nuttig om te weten is dat de fabrikant dit product tot 31 oktober 2031 ondersteunt. Je ontvangt dus voor de komende jaren volop (beveiligings)updates en upgrades van het besturingssysteem. Naast de besproken uitvoeringen is deze tablet ook met een 5G-simkaartslot verkrijgbaar. Samsung levert bij alle modellen een goede stylus mee.

Lees ook: Zo gaat je tablet (véél) langer mee!

Samsung Galaxy Tab S10 Ultra

Als je graag op een heel grote tablet werkt, is de Samsung Galaxy Tab S10 Ultra een logische keuze. Het amoledscherm heeft een indrukwekkend schermdiagonaal van 14,6 inch. Lees hierop bijvoorbeeld de digitale krant, speel 3D-videospelletjes of creëer eigen animaties. Dankzij een respectabele resolutie van 2960 × 1848 pixels verschijnen foto's, video's en webpagina's scherp in beeld. Ondanks de behoorlijke omvang valt het gewicht van 723 gram mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm en is dus waterdicht. Er is bij dit product een stylus inbegrepen.

De Galaxy Tab S10 Ultra heeft dezelfde processor als de eerder besproken Galaxy Tab S10+. Goed nieuws, want deze MediaTek Dimensity 9300+-chipset biedt prima prestaties. De versies met 256 GB (grijs/zilver) en 512 GB (grijs/zilver) opslag hebben 12 GB werkgeheugen. Doe je veel geavanceerde taken tegelijkertijd, dan haal je met het 1 TB-model (grijs) een tablet met 16 GB RAM in huis. De Galaxy Tab S10 Ultra is eventueel ook inclusief 5G-simkaartslot te koop. Lees hier een uitgebreide review op ID.nl.

Lenovo Idea Tab Pro (ZAE40020SE)

Voor alledaags gebruik is deze recent verschenen tablet prima geschikt. De scherp geprijsde Lenovo Idea Tab Pro heeft een groot 12,7inch-scherm met 2944 × 1840 pixels. Dat is een prettig formaat voor taken als webwinkelen, bankieren, video's streamen en natuurlijk internetten. Bovendien zijn de acht rekenkernen van de MediaTek Dimensity 8300-processor snel genoeg om spelletjes uit de Play Store soepel te verwerken. De snelste core is afgeregeld op een respectabele kloksnelheid van 3,35 GHz. Verder heeft de tablet 8 GB werkgeheugen.

Onder de motorkap bevindt zich een opslagdrager van 256 GB. Hierop is Android 14 voorgeïnstalleerd. Wil je meer lokale opslag, dan prik je een microSD-kaart van maximaal 1 TB in de behuizing. Ten opzichte van diverse andere tablets in deze prijsklasse onderscheidt de Idea Tab Pro zich met een behoorlijk geluid. Hiervoor zijn er vier speakers van de bekende audiofabrikant JBL ingebouwd. Lenovo levert bij dit product een stylus mee.

▼ Volgende artikel
Meer detail, beter geluid: waarom de gehoortest van je koptelefoon écht verschil maakt
© sawaratch
Huis

Meer detail, beter geluid: waarom de gehoortest van je koptelefoon écht verschil maakt

Steeds meer draadloze in-ears en koptelefoons bieden in hun app een test die de weergave aanpast aan je gehoor. "Maar ik ben helemaal niet slechthorend," denk je misschien. Toch is zo'n functie best handig. Waarom, dat lees je hier.

In dit artikel hebben we het over de gehoortests die veel fabrikanten tegenwoordig bieden in de apps van draadloze oordoppen en draadloze hoofdtelefoons. Dit ga je lezen: • Wat wordt er juist getest? • Waarom je gehoor toch niet zo goed is • Welke merken bieden zo'n functie aan? • Een andere aanpak: meten

Ook interessant: Welke draadloze oortjes passen bij mij?

Als je bij een gehoortest (formeel: een audiogram) denkt aan een bezoek aan de audioloog of gespecialiseerde arts, dan heb je natuurlijk niet ongelijk. Bij acute hoorschade of een sterke terugval van wat je kunt horen, kom je bij zo'n specialist terecht.

Het doel van zo'n onderzoek is bepalen welke frequenties iemand nog hoort. Het normale 'bereik' van een mens wordt vaak omschreven als lopende van 20 Hz (een zeer lage bastoon) tot een hele hoge 20.000 Hz of 20 kHz. Dit bereik is wel heel theoretisch. Er bestaan grote fysieke verschillen tussen mensen en hierdoor bestaat er een enorme variatie in wat iemand kan horen. 

©Denon

Grafische voorstelling van een gehoorcurve in de Denon-app.

Waarom je gehoor toch niet zo goed is

Bovendien is 20 tot 20.000 kHz het meestal optimale scenario. Volwassenen halen het bijna nooit, want al vanaf een jonge leeftijd neemt het gehoor af. Volgens sommige bronnen begin je zelfs vanaf 18-20 jaar frequenties te 'verliezen'. Het is een natuurlijk proces, dat vooral de hoogste en laagste frequenties aantast. Wel is die terugval aanvankelijk heel beperkt en subtiel.  

Het woord 'verliezen' is dus eigenlijk niet zo geschikt, want eerst word je minder gevoelig voor een bepaalde toon.  Je kunt die frequentie dus nog wel horen, als het maar luid genoeg weerklinkt. Maar omdat dit terugval meestal geleidelijk is, valt het minder op. Je beluistert ook zelden één geïsoleerde toon, maar complexer geluid, zoals muziek met veel instrumenten en gezang. Dan merk je niet op dat de hi-hat van de drum iets minder uit de mix springt.  

Als het gehoorverlies iets toeneemt, kan het wel zijn dat muziek minder ruimtelijk of driedimensionaal overkomt. Dat komt omdat heel hoge tonen geluidsinformatie bevatten die ons brein iets vertelt over de ruimte waarin gespeeld wordt. Wanneer je bassen minder goed hoort, kunnen stemmen of muziek dun klinken.

Wat doet een gehoorfunctie in een app?

Het geleidelijk minder gevoelig worden voor bepaalde frequenties is wat functies zoals Personi-Fi bij JBL of Geluidspersonalisatie van Teufel proberen aan te pakken. Via een test in een app wordt achterhaald welke frequenties je minder goed hoort. Veel fabrikanten vertrouwen hiervoor op een test afkomstig van een gespecialiseerd bedrijf, zoals AudioDo of Mimi. Dit Duits technologiebedrijf biedt ook een eigen app aan (enkel iOS) waarmee je jouw gehoor kunt testen. Bij Sennheiser vind je er eentje voor zowel iPhones als Android-apparaten.

©Jamie Biesemans

The Personi-Fi-test, in de JBL Headphones-app, neemt wat tijd in beslag.

Niet elke test is hetzelfde, maar meestal moet je in de app aangeven of je biepjes nog hoort die steeds stiller worden. Dat gebeurt bij sommige tests tegen een achtergrond van ruis. Dat maakt het net wat moeilijker, maar meet wel realistisch of je een bepaalde frequentie hoort als er ook ander geluid is.

Als het resultaat je niet bevalt maar je toch niet helemaal tevreden bent met de standaardklank, kun je de test opnieuw doen. Denk er daarbij aan dat je gehoor ook beïnvloed wordt door zaken als de pasvorm van je oortjes, vermoeidheid, omgevingsgeluid en zelfs je houding.

Op basis van de testresultaten wordt een geluidspreset gecreëerd die de frequenties die je minder goed hoort versterkt. Het doel is te zorgen dat je alle frequenties op hetzelfde niveau waarneemt. Na de test kun je meestal de preset in- en uitschakelen terwijl een track speelt. Dan pas hoor je goed wat je mist.

Welke merken bieden het aan?

Steeds meer merken bieden een soort gehoortest aan in hun app. JBL is er duidelijk een grote fan van, want JBL's eigen Personi-Fi en Personi-Fi 2 vind je op heel wat apparaten. Naast Teufel bieden onder meer Beyerdynamic, Creative, Focal, Nothing, Skullcandy een test van Mimi aan. Het 'personal sound' van AudioDo vind je onder meer bij de Clam Elite van Fresh 'n Rebel en bij PSB.

©Fresh 'n Rebel

De Audiodo-test helpt je een betere geluid te krijgen bij een Fresh 'n Rebel-hoofdtelefoon.

In de Sound Connect-app van Sony vind je een iets andere aanpak. Je speelt een lied naar keuze, waarbij je in de app vijf opties krijgt die een iets andere klank bieden. Kies je een van de vijf, dan krijg je opnieuw vijf opties om de weergave fijn af te regelen. Dit mag dan wel niet een echte gehoortest zijn, het brengt je wel bij een klankweergave die je misschien beter ligt. De Sound Connect-app gebruik je met bijna alle Sony-hoofdtelefoons en -oordoppen, waaronder de populaire WH-1000XM5 en WF-1000XM5.

Een andere aanpak: meten

Bij de tests waar het hierboven over ging, moet je zelf aangeven of je een bepaalde toon hoort. Er is echter ook een andere methode. Sommige fabrikanten hebben in hun oordoppen of koptelefoons een soort automatisch meetsysteem ingebouwd dat bepaalde zaken van het gehoor zelf kan meten. 

Bose bijvoorbeeld biedt de CustomTune-functie aan bij zijn draadloze oordoppen. Doe je de Bose-oortjes in, dan klinkt er heel even een geluid dat doet denken aan een krekel. Microfoons in de oordoppen meten de minireflecties in je oor, wat informatie geeft over hoe jouw fysieke gehooreigenschappen (zoals de grootte en lengte van de gehoorgang) bepalen wat je juist hoort. 

©Denon

De Denon Headphones-app creëert via een meting persoonlijk geluid.

Bij Denon's PerL-oordoppen wordt technologie van Nura ingezet om je oren aan een uitgebreide meting te onderwerpen. Dit is een test waarbij je gewoon moet luisteren. Net zoals bij Bose meten de oortjes zelf en wordt er een aangepaste geluidspreset gebouwd. Het interessante aan deze techniek is dat het niet enkel frequenties meet die je minder goed hoort, maar ook kan bepalen of je sommige tonen net te hard binnenkrijgt. 

Welke techniek er precies toegepast wordt is minder belangrijk. Wel loont het de moeite om een functie die je gehoor test uit te proberen, zelfs al denk je niet echt last te hebben van gehoorschade of -verlies. Onvermijdelijk mis je toch iets, al valt het misschien niet op. Een persoonlijk geluidsfunctie kan je echt helpen om een betere klankkwaliteit en ruimtelijkheid te ervaren.

Nieuwe oorkussens nodig

Voor je koptelefoon?