ID.nl logo
Van hot naar her: een gezinsagenda geeft inzicht in alle afspraken
© Chutima chaochaiya
Huis

Van hot naar her: een gezinsagenda geeft inzicht in alle afspraken

Heb je een groot huishouden? En hebben jullie veel sportwedstrijden, etentjes, bezoekjes en vakanties? Hoe zorg je er dan voor dat al die afspraken goed worden bijgehouden en elkaar niet overlappen? Wij laten je zien hoe je een gezamenlijke agenda maakt en handig onderhoudt.

In dit artikel laten we zien hoe je in zowel Google als Outlook.com een gezinsagenda aan kunt maken.

  • In Google: gezinsgroep aanmaken, personen uitnodigen en agenda aanmaken
  • In Outlook.com: gezinsleden toevoegen, agenda vullen, verduidelijken met kleuren

Niet te missen: Met deze tips vergeet je geen enkele afspraak meer!

Gezinsgroepen

Je kunt slim gebruikmaken van Google om een kalender voor het gezin te maken. Google zelf ondersteunt zogeheten ‘gezinsgroepen’ van maximaal zes personen. Er zijn een paar belangrijke kenmerken. Allereerst kan iedereen in de familie items in de agenda maken, aanpassen en verwijderen. De minimale leeftijd is 13 jaar. Alleen familieleden hebben toegang tot de kalender: je kunt geen externe personen uitnodigen. Wel kun je anderen uitnodigen voor evenementen.

Je vindt de dienst via https://families.google.com. Klik op Aan de slag. Eerst creëer je een gezinsgroep: klik bovenin op Gezinsgroep maken. De persoon die de groep maakt, wordt automatisch de gezinsbeheerder. Klik op Bevestigen. Vervolgens kun je vijf anderen uitnodigen om lid te worden. Google geeft een aantal suggesties in het vak, maar je kunt ook zelf de e-mailadressen van anderen opgeven. Overigens kun je op elk later moment nieuwe personen uitnodigen. Zo kun je ervoor kiezen om eerst de gezinsfuncties in orde te maken en daarna pas uitnodigingen te versturen.

Google ondersteunt het maken van familieagenda’s.

Moeite alle afspraken te onthouden?

Deze familieplanner maakt het inzichtelijk!

Dashboard

Het merendeel van de functies komt samen in het dashboard. Bovenin zie je de actuele leden van het gezin en heb je de mogelijkheid om nieuwe personen toe te voegen (via de knop Uitnodigingen sturen). Tussen haakjes lees je hoeveel personen je nog kunt uitnodigen.

In het dashboard komt alles samen.

In het vak eronder zie je welke onderdelen je met de familie kunt delen. Dat gaat verder dan alleen een gedeelde agenda. Zo kun je ook takenlijstjes en opslagruimte delen. Klik op Delen met gezin bekijken voor een compleet overzicht van de gedeelde items.

Nodig familieleden uit voor de agenda.

Agenda maken

Een belangrijk onderdeel van de gezinsgroep vormt uiteraard de gezinsagenda. Klik in het dashboard op Google-gezinsagenda. Een nieuw venster met de agenda opent. Voor wie al werkt met een eigen Google-agenda, komt de omgeving uiteraard bekend voor. We zorgen er eerst voor dat de agenda naar onze smaak is. Klap de sectie Mijn agenda’s uit. Klik op de drie puntjes bij Gezin (de optie Meer opties voor gezin) en kies Instellingen. Hier geven we de agenda een naam en bepalen we in welke tijdzone de agenda moet werken.

Standaard worden alle afspraken in de agenda gedeeld met de rest van het gezin. Je bepaalt zelf of je hiervan een melding ontvangt. Klik op Melding toevoegen in het vak Meldingen voor afspraken. Bepaal hoe je de melding ontvangt: E-mail of Melding. Geef vervolgens aan hoelang van tevoren de melding moet verschijnen, bijvoorbeeld 1 uur. Je kunt meerdere meldingen bepalen: klik daarvoor op Melding toevoegen en configureer de nieuwe melding.

Dezelfde stap kun je nemen voor afspraken van een hele dag, maar daarvoor gebruik je een andere sectie. Klik op Melding toevoegen bij Meldingen voor afspraken die de hele dag duren. In de sectie Overige meldingen kun je aangeven of je e-mail wilt ontvangen bij andere aanpassingen, zoals gewijzigde afspraken, reacties op een afspraak of dagelijks terugkerende afspraken.

Aanvullende instellingen voor je Google-gezinsagenda.

Extra opties

Google heeft verschillende opties om de gezinsagenda te gebruiken op verschillende andere plekken, bijvoorbeeld als je een website voor het gezin onderhoudt of een slim huis hebt waarvan je de agenda deel laat uitmaken. In het eerdergenoemde instellingenvenster vind je de sectie Agenda integreren. Hier vind je onder meer de mogelijkheid om de agenda op te nemen op een website. Kopieer de code van de agenda en verwerk deze op je eigen pagina. Klik op Aanpassen voor meer opties bij het insluiten van de agenda.

Je kunt de gedeelde agenda later altijd verbergen. Open Google Agenda. Links vind je de sectie Mijn agenda’s. Verwijder het vinkje bij Gezin. De agenda wordt verborgen. Wil je de agenda helemaal niet meer gebruiken? Open dan het instellingenvenster van de agenda en zoek naar de sectie Agenda verwijderen. Klik op Afmelden.

Gezamenlijke taken

Grote kans dat je ook gezamenlijke lijstjes wilt bijhouden, zoals takenlijsten of ideeën voor een weekendje weg. Daarvoor maak je in Google gebruik van Keep. Je kunt de lijsten met anderen samenstellen en deze ook delen met de rest in de groep. In het dashboard klik je op Keep voor gezinnen. Links vind je de verschillende secties, waarvan Notities eerst het belangrijkst is.

In het vak bovenin maak je de notitie. Klik erop en geef de notitie een naam. In het vak eronder kun je de eigenlijke aantekening maken. De rij met pictogrammen onderin geeft je toegang tot de aanvullende functies. Om de rest van het gezin te betrekken, klik je op het pictogram met de persoon (Bijdrager). Kies voor Gezinsgroep en klik op Opslaan. Een pictogram met huisje geeft aan dat de betreffende notitie wordt gedeeld. Gaat het om een belangrijke notitie, dan kun je deze vastpinnen door te klikken op de punaise (rechtsboven).

Niet alleen afspraken, maar ook taken bijhouden voor je gezin.

Opheffen Maak je geen gebruik meer van de familiefuncties van Google, dan kun je de gezinsgroep opheffen. In het algemene dashboard zoek je naar de sectie Je gezinsgroep verwijderen. Klik op de knop Gezinsgroep verwijderen. Je hebt hiervoor geen toestemming nodig van de andere gezinsleden.

Gezinsdashboard

Ook met Outlook.com kun je agenda’s voor het gezin maken. De gedeelde agenda wordt getoond bij de rest van je agenda’s, aan de linkerzijde van het venster onder Uw gezin. Ook op in de mobiele app van Outlook wordt de agenda getoond. Tijd om aan de slag te gaan.

Ga naar https://family.microsoft.com. Het dashboard van je gezin wordt geopend. Het bestaat uit meerdere secties. Uiterst bovenin vind je de huidige leden. De persoon die de gezinsagenda het eerste aanmaakt, wordt aangemerkt als de gezinsorganisator. Klik op het vak Een gezinslid toevoegen. Geef het e-mailadres op van het gezinslid. Als het gezinslid nog geen e-mailadres heeft, kies je voor Een account maken.

Hierna vraagt Outlook welke rol je aan het gezinslid wilt geven. Kies voor Lid als je de gebruiker geen administratorrechten wilt geven, bijvoorbeeld jonge kinderen. Wil je het gezinslid wel meer rechten geven, bijvoorbeeld om instellingen aan te passen, dan kies je voor Organisator. Klik op een rol om eronder de voorbeelden van de rechten te zien, zodat je een weloverwogen keuze maakt. Bevestig tot slot met een klik op Uitnodigen. De persoon wordt toegevoegd aan de lijst Openstaand lid, totdat zij de e-mailuitnodiging accepteren. Je kunt de uitnodiging ook ‘namens’ de andere gezinsleden accepteren, zodat je het proces versnelt. Klik in hetzelfde vak op Nu accepteren.

Gezinsleden toevoegen voor de Outlook-familieagenda.

Agenda vullen

Via het dashboard heb je snel toegang tot de gezinsagenda. Klik in de sectie Je functies op Gezinsagenda. Hier kun je nieuwe afspraken inplannen, zoals je mogelijk al gewend bent van de agendafunctie van Outlook.com. Klik op Nieuwe gebeurtenis. Zorg dat de juiste agenda is geselecteerd: bovenin zie je de geselecteerde agenda, bijvoorbeeld Uw gezin. Geef nu de details van de gebeurtenis op.

Mogelijk wil je niet dat elke afspraak zichtbaar is voor iedereen. Markeer de afspraak dan als privé. Klik op de gelijknamige knop, die je rechtsboven in het afspraakvenster vindt. Eventueel kun je de afspraak nog voorzien van een eigen kleur (zie de paragraaf ‘Duidelijker met kleuren’). Tevreden? Bewaar de afspraak via Opslaan.

Je kunt ook afspraken aan de rest van het gezin voorstellen en om een reactie vragen. Bijvoorbeeld bij het plannen van een weekendje weg, waarbij je polst of de voorgestelde datum voor iedereen schikt. Kies voor Nieuwe gebeurtenis en maak de afspraak aan. Voordat je de afspraak bewaart, klik je op de knop Opties voor reacties. Je vindt deze linksboven in het venster. Hier kunt je vragen om een reactie (Reacties vragen).

Sommige afspraken kun je als privé markeren, zodat alleen jij de inhoud ziet.

Duidelijker met kleuren

Een agenda voor het hele gezin kan al gauw rommelig worden. Door bij elkaar horende afspraken of afspraken van hetzelfde type een kleur te geven, breng je structuur aan. Je geeft relatief eenvoudig een kleur aan een afspraak: klik met de rechtermuisknop op de afspraak en kies Categoriseren. Selecteer vervolgens de gewenste kleur. Interessant is de mogelijkheid om ook de categorienaam van die kleur aan te passen. Kies Alle categorieën en klik op Naam wijzigen. Je herkent de categorie later een stuk sneller.

Je kunt de agenda zelf ook duidelijker maken. Klik met de rechtermuisknop op Uw gezin (links in het venster). Klik op Kleur en pas de kleur van de agenda aan.

Iets belangrijks markeren?

Deze gekleurde post-its zijn superhandig

Eigen agenda delen Je kunt je bestaande agenda ook met familieleden delen. Het gaat hierbij dus niet om de gezamenlijke gezinsagenda, maar bijvoorbeeld om een eigen agenda die je al langer in gebruik hebt. Kies Agenda (links in het navigatiemenu) en klik op de knop Delen. Deze vind je rechtsboven in het venster. Geef vervolgens het e-mailadres op van de persoon met wie je de agenda wilt delen. Bevestig met een klik op Delen.

E-mailen

Behalve het inplannen van gezamenlijke afspraken, kun je de gezinsfuncties van Outlook.com ook goed gebruiken om met de andere gezinsleden te communiceren, bijvoorbeeld door uitnodigingen of interessante berichten aan elkaar door te sturen. In het dashboard van de gezinsfuncties ga je naar Je functies. Klik op Gezins-e-mail openen. De e-mailomgeving van Outlook.com wordt geopend. Links in het venster vind je de nieuwe sectie Uw gezin. Klik hierop om de gezinsgroep te openen. Om vervolgens in één keer een mail naar alle gezinsleden te sturen, klik je op de knop E-mail verzenden. Stel het bericht op. In de regel Aan zie je dat Uw gezin is geselecteerd.

Ook andere personen mogen berichten sturen aan je gezin, maar dit is pas mogelijk als je deze afzenders hiervoor hebt goedgekeurd. Open de groep Uw gezin. Klik nu op Uw gezin, zodat je de eigenschappen te zien krijgt. In het nieuw geopende venster klik je op de tab Vertrouwde afzenders. Klik op het invoervak en selecteer de persoon uit de lijst met veelgebruikte contacten. In plaats daarvan kun je ook een e-mailadres opgeven. Klik hierna op Afzender toevoegen. Herhaal deze stappen voor elke persoon die door de e-maillijst mag worden vertrouwd.

Vertrouwde afzenders toevoegen, zodat zij het gezin kunnen bereiken.

Snelle toegang Stuur je vaak berichten aan je gezin? Voeg de groep dan toe aan je favorieten, zodat je er snel toegang toe hebt. In het e-mailvenster van Outlook klik je met de rechtermuisknop op Uw gezin. Kies voor Toevoegen aan favorieten. Bovendien kun je het e-mailadres van het gezin (dat feitelijk een distributielijst is) toevoegen aan je persoonlijke adresboek en hiermee snel bereiken. Klik met de rechtermuisknop op Uw gezin en kies E-mailadres kopiëren. Voeg dit adres toe aan je adresboek.

Lijstjes bijhouden

Zoals Google de functie biedt om lijstjes bij te houden met Keep, kun je ook met Microsofts Outlook.com prima lijstjes bijhouden en delen in OneNote. In het eerdergenoemde dashboard klik je op de sectie OneNote Gezin. Het familienotitieblok wordt gemaakt. Links in het venster vind je de verschillende secties van het notitieblok. Zo kun je aparte secties maken voor hobby, sport en verjaardagen. Elke sectie krijgt een eigen kleur en kent meerdere subsecties. Heb je bijvoorbeeld de sectie Huishouden, dan kun je deze weer onderverdelen in secties met bijvoorbeeld de wachtwoorden voor het thuisnetwerk, eventuele bonnetjes en checklists voor het onderhouden van de tuin.

Lees ook: Gek op lijstjes? Dan is Microsoft Lists de app voor jou

Het bijhouden van gedeelde lijstjes gebeurt met OneNote.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst
© Rens Blom
Zekerheid & gemak

Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Fantastisch
Conclusie

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Plus- en minpunten
  • Werkt via wifi en ethernet
  • Veel krachtiger en dus toekomstbestendiger
  • Kan veel meer lampen, accessoires en lampen aansturen
  • Migreren vanaf reguliere Bridge is zo gepiept
  • Eenmalige meerprijs t.o.v. normale Bridge

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

De oude, witte bridge naast de nieuwe Bridge Pro.

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

▼ Volgende artikel
Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig
© fizkes - stock.adobe.com
Huis

Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Wat gaan we doen?

In dit artikel lossen we geen concrete problemen op, maar helpen je goed voor te bereiden op allerlei mogelijke computer­storingen. We leggen uit welke tools je het best altijd in je EHBO-kistje houdt, van hardwaretools tot handige softwareprogramma’s.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Netwerkproblemen? Het kan ook zo simpel zijn als een kapotte netwerkkabel.

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Met een precisieset met verwisselbare bits kun je al je apparatuur openmaken.

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Een netwerk­set, met onder meer een krimptang, netwerk­tester en kabelstripper.

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Een multimeter is veelzijdig en hoeft niet zo duur te zijn.

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Een ‘blue screen of death’: Windows in paniek, maar wat is de oorzaak? Overigens gaat Microsoft dit scherm na 40 jaar wijzigen: het wordt zwart met kortere teksten.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Met YUMI maak je eenvoudig een multibootstick.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Na de ‘installatie’ van een distributie kun je gerust een ­volgende op de stick kwijt.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Check eerst nog even enkele opties in Ventoy.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Distributies op Ventoy: niet moeilijker dan de iso-bestanden naar de VENTOY-partitie kopiëren.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Een geheugen­test vanaf de bootstick (Memtest86+ vanuit Avira Rescue systeem).

Onmisbare reddingstools

Dé ideale troubleshooting-toolkit bestaat misschien niet, maar met de volgende aanbevelingen kom je wel dicht in de buurt. Het handige is dat je ze met YUMI of Ventoy gewoon samen op één bootstick zet. Keuzestress is dus overbodig.

GParted Live: grafische partitiebeheerder om te schalen, formatteren of herstellen.

Puppy Linux (bijvoorbeeld Ubuntu-editie): lichte Linux-distributie voor toegang tot systemen met beperkte hardware, zoals oudere pc’s.

Norton Bootable Recovery Tool, Avira Rescue System of een soortgelijke oplossing: opstartbare antivirus voor het opschonen van zwaar geïnfecteerde systemen.

CloneZilla Live: tekstgebaseerde tool voor disk-imaging en klonen van schijven voor back-ups en migratie.

MemTest86+: platformonafhankelijke geheugentest om RAM-problemen op te sporen.

SystemRescue: Linux-gebaseerde omgeving met uiteenlopende tools voor systeemherstel, partitiebeheer, dataherstel en netwerkdiagnose.

Hiren’s BootCD PE: tal van populaire troubleshootingtools in een vertrouwde Windows-desktopomgeving op basis van Windows 10 PE.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Je kunt bijvoorbeeld vanuit de verkenner in Hiren’s BootCD PE alle gewenste portable apps opstarten.

AIO-pakketten

We vestigen graag de aandacht op twee all-in-onepakketten; beide waardevolle aanvullingen op de tools uit het kader ‘Onmisbare reddingstools’.

Het eerste is The PortableApps.com Platform: een grafisch menu waarmee je selectief honderden portable apps kunt installeren (lees: uitpakken) op je bootstick. Download het bijbehorende .paf.exe-bestand (www.portableapps.com/download) en start het op je systeem. Kies Nieuwe installatie / Portable en verwijs naar je ingeplugde bootstick. Bevestig met Installeren. Start daarna Start.exe op de stick: er verschijnt een menu. Klik op Apps / Meer apps / Op categorie. Scrol bijvoorbeeld tot bij Hulpprogramma’s en vink alle gewenste tools aan. Klik op Installeren om ze aan je stick toe te voegen. Binnen een actieve distributie op je stick start je Start.exe op en navigeer je door het PortableApps-menu.

Een heel ander AIO-platform is Medicat usb (www.medicatusb.com). Deze toolkit bevat verschillende besturingssystemen, waaronder Linux-partities en een WinPE-versie met tientallen handige portable apps. Op de site vind je ook een link naar een post op het forum GBAtemp waar je instructies vindt om de talrijke bestanden (circa 26 GB) op je bootstick te krijgen. Het hele proces duurt even, maar je hebt dan ook een uiterst krachtige toolkit voor diagnose en herstel.

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Quick Assist: afstandsovername en chatgesprek in volle gang.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.

AnyDesk: een gebruiksvriendelijke en flexibele tool voor afstandsbeheer.